Никој да не ги расипува твоите корисни навики

„Немојте да се заведувате. Лошите друштва ги расипуваат корисните навики“ (1. КОРИНТЈАНИТЕ 15:33, NW).

1, 2. а) Што чувствувал апостолот Павле кон коринтските христијани, и зошто? б) Кој нарочен совет ќе го разгледаме?

КАКВА силна емоција е родителската љубов! Таа ги тера родителите да се жртвуваат за своите деца, да ги поучуваат и советуваат. Апостолот Павле можеби не бил дословен татко, но на христијаните во Коринт им напишал: „Ако имате и на десетина илјади наставници во Христа Исуса, многу татковци немате, бидејќи јас ве родив [ви станав татко, NW] во Исуса Христа преку Евангелието“ (1. Коринтјаните 4:15).

² Порано, Павле патувал за Коринт, каде што им проповедал на Евреите и Грците. Помогнал да се формира собранието во Коринт. Во едно друго писмо Павле ја споредил неговата грижа со грижата на една доилка, а на Коринтјаните им бил како татко (1. Солунјаните 2:7). Како некој дословен татко кој е полн со љубов, Павле ги опоменувал неговите духовни деца. Ти можеш да извлечеш корист од овој татковски совет до христијаните во Коринт: „Немојте да се заведувате. Лошите друштва ги расипуваат добрите навики“ (1. Коринтјаните 15:33, NW). Зошто Павле им го напишал ова на Коринтјаните? Како можеме ние да го примениме овој совет?

Совет за нив и за нас

3, 4. Што знаеме за Коринт од I век и за неговото население?

³ Во првото столетие, грчкиот географ Страбо напишал: „Коринт е наречен ‚богат‘ поради неговата трговија, зашто е сместен на Истам и е господар на две пристаништа, од кои едното води директно за Азија, а другото за Италија; тоа ја олеснува размената на стока со обете земји“. Секоја втора година прочуените Истамски игри донесувале огромни мноштва луѓе во Коринт.

⁴ Какви биле луѓето во овој град кој бил центар и на управната власт и на сетилното обожавање на Афродита? Професорот Т. С. Еванс (T. S. Evans) објаснил: „Населението веројатно броело околу 400.000. Општеството [имало] висока култура, но со распуштен, дури и груб морал. . . . Грчките жители на Ахаја се карактеризирале со интелектуален немир и грозничаво копнееле по новитети. . . . Нивниот егоизам бил како масло за факелот на секташтвото“.

5. Со каква опасност се соочувале коринтските браќа?

⁵ Со текот на времето, дури и собранието станало поделено од некои кои сѐ уште биле склони кон горделиви умувања (1. Коринтјаните 1:10-31; 3:2-9). Еден главен проблем бил тој што некои велеле: „Нема воскресение на мртвите“ (1. Коринтјаните 15:12; 2. Тимотеј 2:16-18). Какво и да било нивното точно верување (или неверување), Павле морал да ги исправи со јасен доказ дека Христос бил ‚воскреснат од мртвите‘. Така, христијаните можеле да имаат доверба дека Бог ќе им ја даде ‚победата преку нашиот Господ Исус Христос‘ (1. Коринтјаните 15:20, 51-57). Да си бил ти таму, дали би потпаднал под влијание на разединувачкиот дух?

6. На кого бил особено применлив Павловиот совет од 1. Коринтјаните 15:33 (NW)?

⁶ Пружајќи им цврст доказ дека мртвите треба да бидат воскреснати, Павле им рекол: „Немојте да се заведувате. Лошите друштва ги расипуваат корисните навики“. Поентата на овој совет се однесувала на оние коишто биле поврзани со собранието и кои не се согласувале со доктрината за воскресението. Дали биле само несигурни околу една точка што не ја разбрале? (Спореди Лука 24:38.) Не. Павле напишал дека „некои помеѓу вас велат дека немало воскресение на мртвите“, и така оние коишто биле вклучени изразувале несогласување, тежнеејќи кон отпадништво. Павле бил сосем свесен дека тие би можеле да ги расипат добрите навики и мислењето на другите (Дела на св. апостоли 20:30; 2. Петрово 2:1).

7. Која е една ситуација каде што би можеле да го примениме 1. Коринтјаните 15:33?

⁷ Како можеме да го примениме Павловиот совет за лошото друштво? Тој не мислел дека треба да одбиеме да му помогнеме на некој во собранието на кого му било тешко да разбере некој библиски стих или наука. Всушност, Јуда 22, 23 нѐ поттикнува да им пружиме милосрдна помош на искрените лица кои имаат такви сомневања (Јаков 5:19, 20). Меѓутоа, Павловиот татковски совет секако треба да се примени ако некој постојано приговара на она за кое знаеме дека е библиска вистина или кој постојано изнесува скептични или негативни коментари. Треба да се чуваме од дружењето со таков вид лица. Се разбира, ако некој дефинитивно стане отпадник, духовните пастири би морале да делуваат за да го заштитат стадото (2. Тимотеј 2:16-18; Тит 3:10, 11).

8. Како можеме да постапиме со разбор кога некој не се сложува со некоја библиска наука?

⁸ Павловите татковски зборови од 1. Коринтјаните 15:33 можеме да ги примениме и кога се работи за оние надвор од собранието кои шират лажни учења. Како би можеле да бидеме вовлечени во нивно друштво? Тоа би можело да се случи ако не правиме разлика помеѓу оние на кои би можело да им се помогне да ја научат вистината и оние кои само покренуваат противречности за да рашират некое лажно учење. На пример, во нашето дело на сведочење би можеле да наидеме на лице кое не се согласува со некоја точка, но кое е спремно да дискутира за тоа понатаму (Дела на св. апостоли 17:32-34). Тоа по себе не треба да претставува проблем, зашто нас нѐ радува да му ја објасниме библиската вистина на секого кој искрено сака да ја запознае, дури и се враќаме за да изнесеме уверливи докази (1. Петрово 3:15). Сепак, некои можеби не се вистински заинтересирани да ја најдат библиската вистина.

9. Како би требало да реагираме на предизвиците на нашите верувања?

⁹ Многу луѓе би дебатирале со часови, од седмица в седмица, но не затоа што ја бараат вистината. Тие едноставно сакаат да ја поткопаат верата на другиот, фалејќи се со нивната наводна наобразба по хебрејски или грчки јазик, или во науката за еволуцијата. Кога наишле на такви, некои Сведоци се чувствувале предизвикани и како последица на тоа се впуштиле во значително дружење со нив кое било сосредоточено на верувањата на лажната религија, филозофија или научни неточности. Вредно е за одбележување дека Исус не дозволил тоа да му се случи, иако можел да ги добие дебатите со религиозните водачи кои биле школувани по хебрејски или грчки јазик. Кога бил предизвикуван, Исус одговарал кратко, а потоа своето внимание го свртувал кон понизните, вистинските овци (Матеј 22:41-46; 1. Коринтјаните 1:23–2:2).

10. Зошто е прикладно христијаните кои имаат компјутери и пристап до електронски огласни плочи да бидат претпазливи?

¹⁰ Модерните компјутери отвориле други патишта кон лошо друштво. Некои комерцијални фирми им овозможуваат на претплатниците да користат компјутери и телефони за да испраќаат пораки до електронските огласни плочи; лицето може да објави порака на огласната плоча која е отворена за сите претплатници. Тоа довело до т. н. електронски дебати за религиозни работи. Еден христијанин може да биде вовлечен во такви дебати и да помине цели часови со некој отпаднички филозоф кој можеби бил исклучен од собранието. Упатството од 2. Јованово 9-11 го нагласува Павловиот татковски совет да се избегнуваат лоши друштва.a

Избегнувај да се заведуваш

11. Каква прилика нудела трговската ситуација во Коринт?

¹¹ Како што забележавме, Коринт бил трговски центар, со бројни дуќани и занаети (1. Коринтјаните 10:25). Многумина кои доаѓале на Истамските игри престојувале во шатори, и за време на тој настан трговците продавале во своите подвижни шатори или на покриени штандови. (Спореди Дела на св. апостоли 18:1-3.) Тоа му овозможило на Павле да најде таму работа како изработувач на шатори. А можел да го користи работното место за да ја унапредува добрата вест. Професор Џ. Марфи-О’Конор (J. Murphy-O’Connor) пишува: „Од дуќанот на некој прометен пазар . . . наспроти полните улици, Павле имал пристап не само до соработниците и муштериите, туку и до мноштвото надвор. Во мртвите сезони тој можеби стоел на вратата и ги задржувал во разговор оние за кои мислел дека би слушале . . . Тешко е да се замисли дека неговата динамична личност и изразито уверување не го направиле за кратко време ‚карактер‘ во соседството, а тоа ги привлекувало љубопитните, не само безделничарите туку и оние кои искрено барале . . . Омажените жени со нивните придружници кои слушнале за него, можеле да го посетуваат под изговор дека дошле да купуваат. Во времиња на стрес, кога се заканувало прогонство или само вознемирување, верниците можеле да го сретнат како муштерии. Работилницата исто така го доведувала во контакт со градските службеници“.

12, 13. Како може 1. Коринтјаните 15:33 прикладно да се примени на работното место?

¹² Сепак, Павле би ја препознал опасноста од „лоши друштва“ на работното место. Исто така би требало и ние. Значајно е што Павле го цитирал ставот што преовладувал кај некои: „Да јадеме и да пиеме, зашто утре ќе умреме“ (1. Коринтјаните 15:32). Тоа веднаш го проследил со својот татковски совет: „Немојте да се заведувате. Лошите друштва ги расипуваат корисните навики“ (NW). Како би можело работното место и барањето на задоволство да биде поврзано со создавањето на потенцијална опасност?

¹³ Христијаните сакаат да бидат љубезни со колегите, и многу искуства покажуваат колку делотворно може да биде тоа за да се отвори патот за давање сведоштво. Меѓутоа, некој колега би можел погрешно да ја протолкува љубезноста како да е повикување за дружење на заедничка забава. Тој или таа би можела повремено да те покани на ручек, накратко да свратиш после работата на една чашка или на некаква рекреација во текот на викендите. Тоа лице може да изгледа љубезно и фино, а поканата би можела да изгледа безопасна. Сепак, Павле нѐ советува: „Немојте да се заведувате“.

14. Како биле заведени некои христијани преку друштвото?

¹⁴ Некои христијани биле заведени. Тие постепено развиле лабав став спрема дружењето со колегите од работа. Можеби тоа почнало со некој заеднички интерес за некој спорт или хоби. Или некој нехристијанин на работа можеби бил необично љубезен и обѕирен, што довело до тоа да се поминува сѐ повеќе време со таквиот, па дури и порадо да се биде во негово друштво отколку со некои од собранието. После тоа, дружењето би можело да води кон тоа да се пропушти само еден состанок. Тоа би можело да значи една вечер да излезеш до доцна и да го прекршиш обичајот да учествуваш во службата на проповедање изутрината. Би можело да доведе до тоа да гледаш некаков филм или видео којшто еден христијанин обично би го одбил. ‚О тоа мене нема никогаш да ми се случи‘, би можеле да си помислиме. Но повеќето од оние коишто биле заведени можеби отпрвин одговориле на ваков начин. Треба да се прашаме: ‚Колку сум одлучен да го применувам Павловиот совет?‘

15. Кој урамнотежен став би требало да го имаме кон соседите?

¹⁵ Она кое штотуку го разгледавме за работното место, може да се примени и за нашето дружење со соседите. Се разбира, христијаните во стариот Коринт имале соседи. Во некои заедници е сосема нормално да се биде пријателски настроен и соседите да се потпомагаат. Во селските подрачја соседите можат да се потпираат едни на други поради изолираноста. Во некои култури семејните врски се особено силни и тоа дава повод за чести покани на оброци. Очигледно, важно е да се има урамнотежено гледиште, како што покажал Исус (Лука 8:20, 21; Јован 2:12). Дали во нашите обноски со соседите и роднините сме склони и понатаму да постапуваме онака како што сме правеле пред да станеме христијани? Наместо тоа, зарем не би требало да ги разгледаме таквите дружења и совесно да одлучиме кои граници се прикладни?

16. Како треба да се сфатат Исусовите зборови во Матеј 13:3, 4?

¹⁶ Исус еднаш ја споредил речта за Царството со зрна што ‚паднале покрај патот, и долетале птици и ги исколвале‘ (Матеј 13:3, 4, 19). Во тоа време, почвата покрај некој пат станувала тврда затоа што многу нозе минувале по неа наваму–натаму. Така е со многу луѓе. Нивните животи се опкружени со соседи, роднини и други кои доаѓаат и заминуваат, држејќи ги зафатени. Ова, така да се каже, ја изгазува почвата на нивните срца и ја прави претврда за семето на вистината да фати корен. Слична рамнодушност можела да се развие кај некој кој веќе е христијанин.

17. Како може да влијае на нас дружењето со соседите и останатите?

¹⁷ Некои световни соседи и роднини може да се љубезни и корисни, иако никогаш не покажуваат ниту интерес за духовни работи ниту љубов кон праведност (Марко 10:21, 22; 2. Коринтјаните 6:14). Тоа што сме станале христијани не би требало да значи дека стануваме непријатели, нељубезни. Исус нѐ советувал да покажуваме искрен интерес за другите (Лука 10:29-37). Но подеднакво инспириран и неопходен е Павловиот совет да бидеме внимателни во поглед на нашите друштва. Додека го применуваме првиот совет, не смееме да го заборавиме вториот. Ако ги немаме на ум обата принципа, нашите навики можат да бидат погодени. Како можат твоите навики во поглед на чесноста или послушноста кон цезаровиот закон да се споредат со навиките на твоите соседи или роднини? На пример, тие можеби мислат дека при плаќањето даноци неточното прикажување на приходот или деловниот профит е оправдано, па дури и неопходно за да се преживее. Тие би можеле уверливо да зборуваат за нивните гледишта додека пиете кафе или за време на некоја кратка посета. Како може тоа да влијае на твоето размислување и чесни навики? (Марко 12:17; Римјаните 12:2). „Немојте да се заведувате. Лошите друштва ги расипуваат корисните навики“.

И младешките навики

18. Зошто 1. Коринтјаните 15:33 се применува и на младите?

¹⁸ На младите особено влијае она што го гледаат и слушаат. Зарем не си забележал деца чиишто гестови или особености многу личат на оние од нивните родители или браќа и сестри? Затоа не би требало да бидеме изненадени што на децата можат многу да влијаат нивните другари од игралиштето или училиштето. (Спореди Матеј 11:16, 17.) Ако твојот син или ќерка е меѓу младинци кои зборуваат неучтиво за своите родители, зошто би си замислувале дека тоа нема да влијае на твоите деца? Дали тие често слушаат други младинци кои користат вулгарен јазик? Дали нивните врсници на училиште или во соседството се восхитуваат од некој нов стил на чевли или моден накит? Треба ли да мислиме дека младите христијани ќе бидат непристапни за такво влијание? Дали Павле рекол дека 1. Коринтјаните 15:33 се однесува само на оние кои достигнале одредена старост?

19. Кое гледиште треба родителите да се трудат да им го врежат на своите деца?

¹⁹ Ако си родител, дали си свесен за тој совет додека разговараш и донесуваш одлуки во врска со твоите деца? Ова веројатно ќе ти помогне ако сфатиш дека тоа не значи дека сите други младинци со кои се дружат твоите деца во соседството или на училиште, не се добри. Некои од нив можеби се пријатни и пристојни, како што се некои твои соседи, роднини или колеги на работа. Обиди се да им помогнеш на твоите потомци да го увидат ова и да сфатат дека ти си урамнотежен во твојата примена на Павловиот татковски совет до Коринтјаните. Додека го распознаваат начинот на кој ти ги одржуваш во рамнотежа работите, тоа може да им помогне да те имитираат (Лука 6:40; 2. Тимотеј 2:22).

20. Млади, со какви предизвици се соочувате?

²⁰ Вие кои сѐ уште сте млади, трудете се мудро да го применувате советот на Павле, знаејќи дека тој е важен за секој христијанин, млад или стар. Тоа ќе бара голем напор и одлучност, но зошто не бидеш спремен да се соочиш со предизвикот? Сфати дека самиот факт што познаваш некои младинци од детството не значи дека тие не можат да влијаат на твоите навики и дека не можат да ги расипат навиките што ги формираш како млад христијанин (Соломонови изреки 2:1, 10-15).

Позитивни чекори кои ги штитат нашите навики

21. а) Каква потреба имаме во поглед на друштвото? б) Зошто можеме да бидеме сигурни дека некои друштва можат да бидат опасни?

²¹ На сите нам ни треба друштво. Сепак, мораме да внимаваме на фактот дека нашите другари можат да влијаат на нас, на добро или на лошо. Таков бил случајот со Адам и со секого низ вековите оттогаш па досега. На пример, Јосафат, добар цар на Јуда, уживал Јеховина милост и благослов. Но откако му дозволил на својот син да се ожени со ќерката на израелскиот цар Ахав, Јосафат почнал да се дружи со Ахав. Тоа лошо друштво Јосафата скоро го чинело живот (4. Царства 8:16-18; 2. Летописи 18:1-3, 29-31). Ако правиме немудри избори во врска со нашите другари, тоа може исто така да биде опасно.

22. Што би требало да земеме при срце, и зошто?

²² Затоа, да го земеме при срце љубезниот совет што ни го нуди Павле во 1. Коринтјаните 15:33 (NW). Тоа не се само зборови кои можеби сме ги слушале толку често што можеме да ги повториме напамет. Тие ја одразуваат татковската наклоност што ја имал Павле кон своите коринтски браќа и сестри, и, во проширена смисла, кон нас. А без сомнение, тие содржат совет што го пружа нашиот небесен Татко затоа што тој сака нашите напори да успеат (1. Коринтјаните 15:58).

[Фуснота]

Дали се сеќаваш?

◻ Од која особена причина Павле го напишал 1. Коринтјаните 15:33?

◻ Како можеме да го применуваме Павловиот совет на работното место?

◻ Кое урамнотежено гледиште за соседите би требало да го имаме?

◻ Зошто 1. Коринтјаните 15:33 (NW) е особено прикладен совет за младите?

[Слика на страница 17]

Павле го користел работното место за да ја унапредува добрата вест

[Слика на страница 18]

Другите младинци можат да ги расипат твоите христијански навики