Гледиште на Библијата
Треба ли децата да ја изберат својата религија?
ОД МОМЕНТОТ кога ќе се роди едно дете и во текот на неговата адолесценција, родителите прават избори за своето дете. Истовремено, еден мудар родител знае кога да биде флексибилен, земајќи го предвид она што на детето повеќе му се допаѓа, секогаш кога е тоа можно.
Сепак, колкава слобода на избор да му се даде на детето може да претставува предизвик за родителите. Иако е вистинито тоа дека децата можат да направат исправен избор и да имаат корист од извесна мера на независност, сепак вистинито е и тоа дека можат да направат и погрешен избор, што може да доведе до трагедија (4. Царства 2:23—25; Ефесјаните 6:1—3).
На пример, децата честопати ќе изберат шунд храна наместо хранлива храна. Зошто? Затоа што не се во состојба сами да донесат здрав суд на рана возраст. Дали би било мудро родителите едноставно да им дозволат на своите деца да имаат потполна слобода за тоа, надевајќи се дека на крајот ќе изберат хранлива храна? Не. Поточно речено, родителите мора да прават избори за своите деца имајќи ги при срце долгорочните интереси на своето потомство.
Според тоа, родителите со право прават избори за своите деца во врска со храната, облеката, дотерувањето и моралот. Но, што е со религијата? Треба ли родителите да го прават и тој избор?
Изборот
Некои би образложувале дека родителите не треба да ги натураат своите религиозни убедувања врз своите деца. Всушност, пред повеќе од 160 години, некои кои исповедувале христијанско верување ја унапредувале идејата дека „децата не треба да бидат религиозно поучувани од страв нивните умови да не бидат наклонети кон некое посебно верување, туку дека треба да бидат оставени сами на себе сѐ додека не станат способни да направат избор и додека не изберат да го направат истиот“.
Меѓутоа, таа идеја не е во согласност со гледиштето на Библијата. Библијата ја нагласува важноста религиозните верувања да се всадуваат во децата уште од раѓање. Стихот од Изреки 22:6 вели: „Поучи го момчето во почетокот на патот негов: тој нема да скршне од него и кога ќе остари“.
Хебрејскиот збор преведен со „момче“ ја опфаќа возраста од детството па до адолесценција. Во врска со важноста на раното учење, д-р Џозеф М. Хант, од универзитетот во Илиноис (САД), рекол: „Токму во текот на првите четири или пет години од животот, развојот на детето е најбрз и најмногу подложен на промена . . . Можеби 20 отсто од [неговите] основни способности се развиени пред неговиот прв роденден, а можеби половина пред да стигне до четвртата година“. Тоа само го нагласува инспирираниот совет од Библијата дека е битно родителите да дадат мудро водство уште рано во животот на детето, поучувајќи го по Божјите патишта (5. Мојсеева 11:18—21).
На еден извонреден начин, Писмото ги упатува богобојазливите родители да всадат во своите деца љубов кон Јехова. Петта Мојсеева 6:5—7 вели: „Сакај Го Господа, твојот Бог, од сѐ срце, со сета душа твоја и со сите сили твои! Овие зборови, што ти ги заповедам денес, да бидат во срцето твое и во душата твоја; и пренесувај [всадувај, НС] им ги на децата свои и говори за нив, кога седиш дома и кога си на пат, кога си легнуваш и кога стануваш“. Хебрејскиот глагол преведен со „всадува“ ја пренесува идејата на острење на некој инструмент, како на камен за острење. Тоа не може да се постигне со неколку замавнувања, туку мора марливо да се замавне повеќе пати. The New English Bible хебрејскиот глагол го преведува со „повторува“. Јасно, „всадување“ подразбира да се остави траен отпечаток. (Спореди Изреки 27:17.)
Оттука, вистинските христијански родители треба сериозно да ја сфатат својата обврска да ги втиснат своите религиозни убедувања врз своите деца. Тие не можат со право да ја отфрлат таа одговорност допуштајќи им притоа на своите деца сами да изберат. Тоа би вклучувало да си ги носат своите ‚деца‘ на состаноци. Родителите можат таму да седат покрај нив и да им помогнат да ја ценат духовната корист која едно обединето семејство може да ја стекне ако обрнува внимание на библиските дискусии и ако учествува во нив (5. Мојсеева 31:12, 13; Исаија 48:17—19; 2. Тимотеј 1:5; 3:15).
Родителска одговорност
Само да му се каже на детето да јаде нешто затоа што тоа е хранливо не значи дека детето ќе ужива во јадењето. Според тоа, една мудра мајка знае да ги направи тие неопходни оброци колку што е можно повкусни за да делуваат привлечно за вкусот на детето. И се разбира, таа ја подготвува храната на начин кој одговара на способноста на детето да ја свари.
Слично на тоа, детето може во почетокот да реагира со одбивност спрема религиозното поучување, и родителот можеби увидува дека не успева обидот да резонира за тоа. Меѓутоа, упатството од Библијата е јасно — родителите мораат да го сторат најдоброто за да ги обучат своите деца уште од најраното детство. Според тоа, мудрите родители го прават религиозното поучување пријатно за јадење така што го прикажуваат на начин кој му е привлечен на детето, земајќи ја во обѕир неговата способност да го апсорбира.
Родителите полни со љубов силно ја чувствуваат обврската да им ги обезбедат неопходните работи за живот на своите деца, и во повеќето случаи никој не ги знае потребите на детето подобро отколку родителите. Во согласност со тоа, основната обврска за грижа во физички и во духовен поглед, Библијата ја положува на рамениците на родителите — посебно на таткото (Ефесјаните 6:4). Според тоа, родителите не треба да ја одбегнуваат својата одговорност со тоа што ќе ја префрлат обврската врз некој друг. Иако можат да ја искористат понудената помош, сепак тоа само би го надополнило религиозното образование од родителите, но не би го заменило (1. Тимотеј 5:8).
Во еден момент од животот, секој поединец одлучува какви, или воопшто никакви, религиозни верувања ќе држи. Ако христијанските родители лично преземат одговорност да им даваат на своите деца религиозно поучување уште од рана возраст и ако го користат тоа време поучувајќи ги да резонираат врз основа на здрави начела, изборот кој потомството ќе го направи подоцна во животот сосема веројатно ќе биде исправниот (2. Летописи 34:1, 2; Изреки 2:1—9).
[Извор на слика на страница 28]
The Doré Bible Illustrations/Dover Publications, Inc.