വാഗ്‌ദ​ത്ത​ദേ​ശ​ത്തു​നി​ന്നുള്ള രംഗങ്ങൾ

ശമര്യ—വടക്കൻ തലസ്ഥാ​ന​ങ്ങ​ളു​ടെ ഇടയിലെ തലസ്ഥാനം

ബാബി​ലോൻ, നിനവേ, റോം. അവ ബൈബിൾ കാലങ്ങ​ളിൽ തലസ്ഥാ​ന​ന​ഗ​രി​ക​ളാ​യി​രു​ന്നു. എന്നിരു​ന്നാ​ലും, ബൈബിൾപ​ര​മാ​യി പറഞ്ഞാൽ, യരൂശ​ലേ​മി​നെ മാററി​നിർത്തി​യാൽ, ഏററം ശ്രദ്ധാർഹ​മായ തലസ്ഥാനം അവയി​ലൊ​ന്നാ​യി​രു​ന്നില്ല, പിന്നെ​യോ ശമര്യ​യാ​യി​രു​ന്നു. ഏതാണ്ട്‌ 200 വർഷം അത്‌ ഇസ്രാ​യേ​ലി​ന്റെ പത്തു​ഗോ​ത്ര​രാ​ജ്യ​ത്തി​ന്റെ തലസ്ഥാ​ന​മാ​യി​രു​ന്നു. അനേകം പ്രാവ​ച​നിക സന്ദേശങ്ങൾ ശമര്യ​യു​ടെ​മേൽ കേന്ദ്രീ​ക​രി​ച്ചി​രു​ന്നു. എന്നാൽ നിങ്ങൾക്ക്‌ ശമര്യ​യെ​ക്കു​റിച്ച്‌ എന്തറി​യാം? അത്‌ വടക്കൻ തലസ്ഥാ​ന​ങ്ങ​ളു​ടെ​യി​ട​യി​ലെ ഒരു തലസ്ഥാ​ന​മാ​യി​രു​ന്ന​തെ​ന്തു​കൊണ്ട്‌?

ഭൂപടം പരി​ശോ​ധി​ക്കു​മ്പോൾ, പത്ത്‌ ഇസ്രാ​യേല്യ ഗോ​ത്രങ്ങൾ യഹോ​വ​യു​ടെ രാജാ​വിൽനി​ന്നും യരൂശ​ലേ​മി​ലെ ആലയത്തിൽനി​ന്നും വിട്ടു​മാ​റി​യ​ശേ​ഷ​മുള്ള കുറേ ചരിത്രം ഓർമ്മി​ക്കുക. വടക്കേ രാജ്യം സ്ഥാപി​ക്കാൻ നേതൃ​ത്വം വഹിച്ച യെരോ​ബ​യാം ഉത്തര ദക്ഷിണ പർവത​പാ​ത​യിൽ കിടക്കുന്ന ശേഖേ​മിൽ കുറച്ചു​കാ​ലം വാണു. പിന്നീട്‌ യെരോ​ബ​യാം തന്റെ തലസ്ഥാനം തിർസ​യി​ലേക്കു മാററി. അത്‌ വാഡി ഫറായി​യു​ടെ ഉത്ഭവസ്ഥാ​ന​ത്താ​യി​രു​ന്നു. യോർദ്ദാൻ താഴ്‌വ​ര​യിൽനി​ന്നുള്ള ഒരു പാത തിർസാ​യിൽകൂ​ടെ കടന്നു​പോ​കു​ക​യും പർവത​പാ​ത​യിൽ ചേരു​ക​യും ചെയ്‌തു. നാദാ​ബി​ന്റെ​യും ബയെശ​യു​ടെ​യും ഏലായു​ടെ​യും സിമ്രി​യു​ടെ​യും ഒമ്രി​യു​ടെ​പോ​ലും വാഴ്‌ച​ക്കാ​ലത്ത്‌ പത്തു​ഗോ​ത്ര രാജ്യ​ത്തി​ന്റെ തലസ്ഥാനം തിർസാ ആയിരു​ന്നു​വെന്ന്‌ നിങ്ങൾക്ക​റി​യാ​മാ​യി​രു​ന്നോ?—ഉല്‌പത്തി 12:5-9; 33:17, 18; 1 രാജാ​ക്കൻമാർ 12:20, 25, 27; 14:17; 16:6, 15, 22.

എന്നിരു​ന്നാ​ലും, ആറുവർഷം കഴിഞ്ഞ്‌, ഒമ്രി ഒരു പുതിയ തലസ്ഥാനം സൃഷ്‌ടി​ച്ചു. എവിടെ? നിങ്ങൾ ഇടതു​വ​ശത്തു കാണുന്ന പർവതം, ശമര്യ, അയാൾ വാങ്ങി. (1 രാജാ​ക്കൻമാർ 16:23-28) അവിടെ ഇപ്പോൾ കൃഷി​ക്കുള്ള അനേകം തട്ടുകൾ ഉണ്ടെങ്കി​ലും സമതല​ത്തു​നിന്ന്‌ ഉയർന്നു​നിൽക്കുന്ന വിശാ​ല​ശൃം​ഗ​ത്തോ​ടു​കൂ​ടിയ കുന്ന്‌ അനായാ​സം പ്രതി​രോ​ധി​ക്ക​പ്പെ​ടു​ന്ന​തു​കൊ​ണ്ടാ​യി​രി​ക്കാം ഒമ്രി അത്‌ തെര​ഞ്ഞെ​ടു​ത്തത്‌. അവന്റെ പുത്ര​നായ ആഹാബ്‌ ശമര്യ പണിയു​ന്ന​തിൽ തുടരു​ക​യും പ്രത്യ​ക്ഷ​ത്തിൽ കനത്ത മതിലു​കൾ കൊണ്ടുള്ള അതിന്റെ കോട്ടകൾ വ്യാപി​പ്പി​ക്കു​ക​യും ചെയ്‌തു. അവൻ ബാലി​നു​വേണ്ടി ഒരു ക്ഷേത്ര​വും തന്റെ ഫൊയ്‌നീ​ക്യ​ഭാ​ര്യ​യാ​യി​രുന്ന ഈസ​ബേ​ലി​നും തനിക്കും​വേണ്ടി ഒരു കൊട്ടാ​ര​വും പണിക​ഴി​പ്പി​ച്ചു. ഖനനങ്ങൾ അടുത്ത പേജിൽ കാണി​ച്ചി​രി​ക്കുന്ന ആഹാബി​ന്റെ കൊട്ടാ​ര​ത്തി​ന്റെ ശൂന്യ​ശി​ഷ്‌ടങ്ങൾ വെളി​പ്പെ​ടു​ത്തി​യി​ട്ടുണ്ട്‌. ആ കൊട്ടാ​രം ആഡംബ​ര​ത്തി​നും അതിർകടന്ന ദുഷ്‌ട​ത​ക്കും കേൾവി​കേ​ട്ട​താ​യി​രു​ന്നു. (1 രാജാ​ക്കൻമാർ 16:29-33) ബാലിനെ കേന്ദ്രീ​ക​രി​ച്ചുള്ള ആഹാബി​ന്റെ തിൻമയെ അപലപി​ക്കാൻ പ്രവാ​ച​ക​നായ ഏലിയാവ്‌ ഈ നഗരത്തി​ലേക്കു കയറു​ന്ന​തും കൊട്ടാ​ര​ത്തി​ലേ​ക്കുള്ള വിശാ​ല​മായ വഴിയേ നടക്കു​ന്ന​തും വിഭാ​വ​ന​ചെ​യ്യുക.—1 രാജാ​ക്കൻമാർ 17:1.

ഭൂഗർഭ​ശാ​സ്‌ത്ര​ജ്ഞൻമാർ 1910-ൽ വീഞ്ഞും ഒലി​വെ​ണ്ണ​യും കയററി​യ​യ​ച്ച​തി​ന്റെ​യോ നികു​തി​കൾ കൊടു​ത്ത​തി​ന്റെ​യോ രേഖക​ളോ​ടു​കൂ​ടിയ പാത്ര​ശേ​ഖ​രങ്ങൾ കണ്ടെത്തി. എന്നാൽ അവയിലെ അനേകം വ്യക്തി​പ​ര​മായ പേരു​ക​ളിൽ ബാൽ എന്ന ഘടകം ഉണ്ടായി​രു​ന്നു. ഇവിടെ കാണി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്ന​തു​പോ​ലെ, പുരാ​വ​സ്‌തു​ശാ​സ്‌ത്ര​ജ്ഞൻമാർ ആനക്കൊ​മ്പു​കൊ​ണ്ടുള്ള ചട്ടക്കൂ​ടു​ക​ളു​ടെ ശകലങ്ങൾ കണ്ടുപി​ടി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ടെ​ന്നു​ള്ള​തും നിങ്ങൾക്കു താത്‌പ​ര്യ​ജ​ന​ക​മാ​യി​രി​ക്കാം. ആഹാബ്‌ ഒരു “ദന്തഭവനം” പണിക​ഴി​പ്പി​ച്ചെന്ന്‌ 1 രാജാ​ക്കൻമാർ 22:39 ദീർഘ​നാൾമു​മ്പേ പറഞ്ഞു​വെ​ന്നോർക്കുക. ഒരുപക്ഷേ ഇതിൽ പിന്നീട്‌ ഒരു നൂററാ​ണ്ടു കഴിഞ്ഞ്‌ പ്രവാ​ച​ക​നായ ആമോസ്‌ പരാമർശിച്ച വിശി​ഷ്‌ട​മായ “ദന്തകട്ടി​ലു​കൾ” പോ​ലെ​യുള്ള കൊത്ത​പ്പെട്ട ദന്തപണി​ക​ളോ​ടു​കൂ​ടിയ ഗൃഹോ​പ​ക​ര​ണങ്ങൾ ഉൾപ്പെ​ട്ടി​രു​ന്നു. (ആമോസ്‌ 3:12, 15; 6:1, 4) അവയിലെ രചനക​ളിൽ ചിറ​കോ​ടു​കൂ​ടിയ നാരീ​സിം​ഹ​ര​ക്ഷ​സ്സു​ക​ളും ഈജി​പ്‌ഷ്യൻ പുരാ​ണ​ത്തിൽനി​ന്നുള്ള മററു പ്രതീ​ക​ങ്ങ​ളു​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു.

ആഹാബി​നെ​യും ഈസ​ബേ​ലി​നെ​യും​കു​റി​ച്ചുള്ള പ്രസ്‌താ​വന അവരുടെ മരണവി​ധം നിങ്ങളെ ഓർമ്മി​പ്പി​ച്ചേ​ക്കാം. ആഹാബിന്‌ സിറി​യ​യു​മാ​യുള്ള ഒരു വിമൂ​ഢ​മായ യുദ്ധത്തി​ലാണ്‌ ജീവൻ നഷ്ടപ്പെ​ട്ടത്‌. ഏലിയാ​വി​ന്റെ വാക്കിന്റെ നിവൃ​ത്തി​യാ​യി അവന്റെ രഥം കഴുക​പ്പെട്ട “ശമര്യ​യി​ലെ കുളത്തി​ങ്കൽ . . . നായ്‌ക്കൾ അവന്റെ രക്തം നക്കി.” (1 രാജാ​ക്കൻമാർ 21:19; 22:34-38) ഈസ​ബേൽരാ​ജ്ഞി കൊട്ടാ​ര​ത്തി​ന്റെ ഒരു ജനാല​യിൽനിന്ന്‌ തള്ളയി​ട്ടു​കൊ​ല്ല​പ്പെട്ടു. അത്‌ ശമര്യ​യി​ലെ ഈ കൊട്ടാ​ര​ത്തിൽനി​ന്നാ​യി​രു​ന്നോ? അല്ലായി​രു​ന്നു. ആഹാബിന്‌ വടക്ക്‌ യി​സ്രെ​യേൽ താഴ്‌വ​ര​യി​ലും ഒരു കൊട്ടാ​ര​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. അവൻ അടുത്തു​ണ്ടാ​യി​രുന്ന നാബോ​ത്തി​ന്റെ മുന്തി​രി​ത്തോ​ട്ടം മോഹി​ച്ചു. ആ കൊട്ടാ​ര​ത്തി​ന്റെ മുകളിൽനിന്ന്‌ കിഴ​ക്കോ​ട്ടു നോക്കിയ കാവൽക്കാർ യേഹു താഴ്‌വ​ര​യി​ലൂ​ടെ അതി​വേ​ഗ​ത്തിൽ രഥമോ​ടി​ച്ചു​വ​രു​ന്നതു കണ്ടു. അവിടെ ശമര്യ​യി​ലെ മുൻരാ​ജ്ഞി ദാരു​ണ​മാ​യി എന്നാൽ നീതി​നി​ഷ്‌ഠ​മാ​യി വീണു ചിതറി മരിച്ചു.—1 രാജാ​ക്കൻമാർ 21:1-16; 2 രാജാ​ക്കൻമാർ 9:14-37.

ശമര്യാ ഒരു തലസ്ഥാ​ന​മാ​യി തുടർന്നെ​ങ്കി​ലും അതിനു ദൈവ​ത്തി​ന്റെ അംഗീ​കാ​ര​മോ അനു​ഗ്ര​ഹ​മോ ലഭിച്ചില്ല. എന്നാൽ, അത്‌ തെക്കുള്ള അവന്റെ തലസ്ഥാ​ന​മാ​യി​രുന്ന യരൂശ​ലേ​മി​നോ​ടു മത്സരവും ശത്രു​ത​യും പ്രകട​മാ​ക്കി. ശമര്യ​യി​ലെ ഭരണാ​ധി​കാ​രി​ക​ളു​ടെ​യും അതിലെ ജനത്തി​ന്റെ​യും വിഗ്ര​ഹാ​രാ​ധ​ന​യെ​യും ദുർമ്മാർഗ്ഗ​ത്തെ​യും ദൈവ​നി​യ​മ​ങ്ങ​ളോ​ടുള്ള അനാദ​ര​വി​നെ​യും​കു​റിച്ച്‌ അവർക്കു മുന്നറി​യി​പ്പു​കൊ​ടു​ക്കാൻ യഹോവ അനേകം പ്രവാ​ച​കൻമാ​രെ അയച്ചിട്ടു പ്രയോ​ജ​ന​മു​ണ്ടാ​യില്ല. (യെശയ്യാവ്‌ 9:9; 10:11; യെഹെ​സ്‌ക്കേൽ 23:4-10; ഹോ​ശെയാ 7:1; 10:5; ആമോസ്‌ 3:9; 8:14; മീഖാ 1:1, 6) അതു​കൊണ്ട്‌, ക്രി.മു. 740-ൽ ശമര്യ​യോ​ടു കണക്കു​ചോ​ദി​ക്ക​പ്പെ​ടു​ക​യും അശ്‌ശൂ​ര്യ​രാൽ അതു ശൂന്യ​മാ​ക്ക​പ്പെ​ടു​ക​യും ചെയ്‌തു. അതിലെ അനേകം​പേർ ബന്ദിക​ളാ​യി പിടി​ക്ക​പ്പെട്ടു, അവർക്കു പകരം വിദേ​ശി​കൾ കുടി​പാർപ്പി​ക്ക​പ്പെട്ടു.—2 രാജാ​ക്കൻമാർ 17:1-6, 22-24.

പിന്നീട്‌, മഹാനായ ഹെരോ​ദാ​വി​ന്റെ കാലത്ത്‌, ഗ്രീക്കു​കാ​രും റോമാ​ക്കാ​രും ശമര്യക്ക്‌ കുറെ പ്രാമു​ഖ്യത പുനഃ​സ്ഥാ​പി​ച്ചു. അങ്ങനെ യേശു​വി​നും അപ്പോ​സ്‌ത​ലൻമാർക്കും പോലും വടക്കൻ തലസ്ഥാ​ന​ങ്ങ​ളു​ടെ ഇടയിലെ ഈ തലസ്ഥാനം പരിചി​ത​മാ​യി​രു​ന്നു.—ലൂക്കോസ്‌ 17:11; യോഹ​ന്നാൻ 4:4. (w90 11⁄1)

[10-ാം പേജിലെ ഭൂപടം]

(പൂർണ​രൂ​പ​ത്തിൽ കാണു​ന്ന​തിന്‌ പ്രസി​ദ്ധീ​ക​രണം നോക്കുക)

യിസ്രെയേൽ

തിർസാ

ശമര്യ

ശേഖേം

യരൂശലേം

യോർദ്ദാൻനദി

[കടപ്പാട്‌]

Based on a map copyrighted by Pictorial Archive (Near Eastern History) Est. and Survey of Israel.

[10-ാം പേജിലെ ചിത്ര​ത്തിന്‌ കടപ്പാട്‌]

Pictorial Archive (Near Eastern History) Est.

[11-ാം പേജിലെ ചിത്ര​ത്തിന്‌ കടപ്പാട്‌]

Pictorial Archive (Near Eastern History) Est.

Garo Nalbandian

Inset: Israel Department of Antiquities and Museums; photograph from Israel Museum, Jerusalem