മധ്യധ​ര​ണ്യാ​ഴി—തുറന്ന മുറി​വു​ക​ളുള്ള അടഞ്ഞ കടൽ

ഗ്രീസിലെ ഉണരുക! ലേഖകൻ

ഗ്രീസു മുതൽ മൊ​റോ​ക്കോ വരെയുള്ള തീരങ്ങ​ളിൽ ആയിര​ത്തിൽ അധികം ഡോൾഫി​നു​കൾ ചത്തടി​ഞ്ഞി​രി​ക്കു​ന്നു; വിഷക​ര​മായ ചുവന്ന പ്ലവകങ്ങൾ ഈജിയൻ കടലിനെ അരുണ​വർണം ആക്കിയി​രി​ക്കു​ന്നു; അഡ്രി​യാ​റ്റി​ക്കി​ലാ​ണെ​ങ്കിൽ ദശലക്ഷ​ക്ക​ണ​ക്കിന്‌ ടൺ വരുന്ന വഴുവ​ഴു​പ്പുള്ള നുരയും പതയും; കടലാ​മ​ക​ളും കടൽനാ​യ്‌ക്ക​ളും വംശനാ​ശ​ത്തി​ന്റെ വക്കിൽ; ജീവന്റെ കണിക പോലും ഇല്ലാത്ത ജലാശയ ഭാഗങ്ങൾ. മധ്യധ​ര​ണ്യാ​ഴിക്ക്‌ (Mediterranean Sea) എന്താണു സംഭവി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടി​രി​ക്കു​ന്നത്‌? മലിനീ​ക​ര​ണ​ത്താൽ അതു ഭാവി​യിൽ സമ്പൂർണ​മാ​യി നശിപ്പി​ക്ക​പ്പെ​ടു​മോ?

“മനുഷ്യ​വാ​സ​യോ​ഗ്യം ആക്കപ്പെട്ട ലോക​ത്തി​ലെ ഏറ്റവും പുരാതന ഭൂഭാഗം.” ജന്തുശാ​സ്‌ത്ര​ജ്ഞ​നായ ഡേവിഡ്‌ ആറ്റെൻബ​റോ മധ്യധ​ര​ണ്യാ​ഴി​യെ​യും അതിന്റെ തീരങ്ങ​ളെ​യും വർണി​ക്കു​ന്നത്‌ അങ്ങനെ​യാണ്‌. മൂന്നു ഭൂഖണ്ഡങ്ങൾ അതിരാ​യുള്ള ഈ കടൽ ഈജി​പ്‌ത്‌, ഗ്രീസ്‌, റോം എന്നീ സാമ്രാ​ജ്യ​ങ്ങ​ളു​ടെ ഉദയത്തി​ലും പതനത്തി​ലും നിർണാ​യക പങ്കു വഹിച്ചു. ഇന്നത്തെ സംസ്‌കാ​ര​ത്തി​ലും നാഗരി​ക​ത​യി​ലും അധിക​വും ഉദയം​കൊ​ണ്ടത്‌ ഇവി​ടെ​നിന്ന്‌ ആയിരു​ന്നു. എന്നിരു​ന്നാ​ലും, ഇക്കഴിഞ്ഞ പതിറ്റാ​ണ്ടു​ക​ളി​ലെ അമിത വികസ​ന​വും വിനോ​ദ​സ​ഞ്ചാര വ്യവസാ​യ​ത്തി​ലു​ണ്ടായ അമിത വളർച്ച​യും അമിത മത്സ്യബ​ന്ധ​ന​വും മലിനീ​ക​ര​ണ​വും മധ്യധ​ര​ണ്യാ​ഴി​യെ പ്രതി​സ​ന്ധി​യിൽ ആഴ്‌ത്തി​യി​രി​ക്കു​ന്നു. ഇതേക്കു​റി​ച്ചു ചിന്തയുള്ള ശാസ്‌ത്ര​ജ്ഞ​ന്മാ​രും ഈ പ്രശ്‌ന​ങ്ങ​ളാൽ പ്രതി​കൂ​ല​മാ​യി ബാധി​ക്ക​പ്പെട്ട രാഷ്‌ട്ര​ങ്ങ​ളും പരിഹാ​ര​ങ്ങൾക്കാ​യി നെട്ടോ​ട്ട​മോ​ടു​ന്നു. എങ്കിലും അവർക്ക്‌ ഇതുവരെ ഭാഗി​ക​മായ വിജയമേ കൈവ​രി​ക്കാൻ ആയിട്ടു​ള്ളൂ.

മിക്കവാ​റും എല്ലാ വശങ്ങളും കരയാൽ ചുറ്റ​പ്പെട്ട്‌, ഉള്ളി​ലേക്കു കയറി സ്ഥിതി​ചെ​യ്യുന്ന ലോക​ത്തി​ലെ ഏറ്റവും വലിയ കടലാണ്‌ മധ്യധ​ര​ണ്യാ​ഴി. ഒരു പ്രകൃ​തി​ദത്ത അതിർത്തി​യാ​യി വർത്തി​ക്കുന്ന 46,000 കിലോ​മീ​റ്റർ വരുന്ന അതിന്റെ തീരം 20 രാജ്യങ്ങൾ പങ്കിടു​ന്നു. ആ തീര​പ്ര​ദേ​ശത്ത്‌ ഉടനീളം 16 കോടി​യിൽ അധികം ആളുകൾ പാർക്കു​ന്നുണ്ട്‌. 2025-ാം ആണ്ടോടെ ഈ സംഖ്യ ഇരട്ടി​യാ​കു​മെന്നു കണക്കാ​ക്ക​പ്പെ​ടു​ന്നു. പൊതു​വേ പ്രശാ​ന്ത​മായ മധ്യധ​ര​ണ്യാ​ഴി​യി​ലെ വെള്ളം അതിന്റെ പ്രധാന സ്രോ​ത​സ്സായ അറ്റ്‌ലാ​ന്റി​ക്കി​ലേ​തി​നെ​ക്കാൾ ചൂടു​ള്ള​തും ഉപ്പുരസം കലർന്ന​തു​മാണ്‌. അതിലെ വെള്ളം പുതു​ക്ക​പ്പെ​ടു​ന്ന​തിന്‌ ഏതാണ്ട്‌ 80-ഓ 90-ഓ വർഷം എടുക്കു​മെ​ന്ന​തി​നാൽ അതു മലിനീ​ക​ര​ണ​ത്തി​നു വിധേ​യ​മാണ്‌. “മധ്യധ​ര​ണ്യാ​ഴി​യിൽ കുമി​ഞ്ഞു​കൂ​ടുന്ന മാലി​ന്യ​ങ്ങൾ ദീർഘ​കാ​ലം അവി​ടെ​ത്തന്നെ കിടക്കു​ന്നു” എന്ന്‌ നാഷണൽ ജിയോ​ഗ്ര​ഫിക്ക്‌ പറയുന്നു.

വിനോ​ദ​സ​ഞ്ചാ​രി​ക​ളു​ടെ കടന്നു​ക​യ​റ്റം

സൂര്യ​പ്ര​കാ​ശ​ത്തിൽ കുളിച്ച കടൽപ്പു​റങ്ങൾ, കണ്ണിനു വിരു​ന്നൊ​രു​ക്കുന്ന പ്രകൃതി ദൃശ്യങ്ങൾ, മധ്യധ​ര​ണ്യാ​ഴി​യു​ടെ തീരത്തു​ള്ളവർ പരമ്പരാ​ഗ​ത​മാ​യി പുലർത്തി​പ്പോ​രുന്ന ആതി​ഥ്യോ​പ​ചാ​രം, സമ്പന്നമായ ചരിത്രം ഇവയെ​ല്ലാം ആ മുഴു പ്രദേ​ശ​ത്തെ​യും അങ്ങേയറ്റം ജനപ്രീ​തി ആർജിച്ച വേനൽക്കാല സങ്കേതം ആക്കി മാറ്റുന്നു. തദ്ദേശ​വാ​സി​ക​ളും വിദേ​ശി​ക​ളും ആയി 10 കോടി ആളുകൾ ഓരോ വർഷവും അവിടം സന്ദർശി​ക്കു​ന്നു. ഈ സംഖ്യ 25 വർഷത്തി​നു​ള്ളിൽ മൂന്നു മടങ്ങായി വർധി​ക്കു​മെന്നു പ്രതീ​ക്ഷി​ക്ക​പ്പെ​ടു​ന്നു. ഈ വേനൽക്കാല സങ്കേത​ത്തി​ന്റെ നാശത്തി​നു ഭാഗി​ക​മായ കാരണം മനുഷ്യ​രു​ടെ ഈ തിരത്തള്ളൽ ആണോ? നമുക്കു വസ്‌തു​തകൾ പരിചി​ന്തി​ക്കാം.

തള്ളിക്ക​യ​റു​ന്ന ജനവ്യൂ​ഹം ചപ്പുച​വ​റു​കൾ അവിടെ നിക്ഷേ​പി​ക്കു​ന്നു, മധ്യധ​ര​ണ്യാ​ഴി​യു​ടെ ചുറ്റു​മുള്ള രാജ്യ​ങ്ങൾക്ക്‌ അതു താങ്ങാ​വു​ന്ന​തി​ലും അധിക​മാണ്‌. കൂടാതെ, അവർ നിമിത്തം ഉണ്ടാകുന്ന മലിന​ജ​ല​ത്തി​ന്റെ 80 ശതമാ​ന​ത്തോ​ളം—ഒരു വർഷത്തിൽ 50 കോടി ടണ്ണില​ധി​കം—ശുദ്ധീ​ക​രി​ക്ക​പ്പെ​ടാ​തെ അതേപടി കടലിൽ ചെന്നെ​ത്തു​ന്നു. വിനോ​ദ​സ​ഞ്ചാ​രി​ക​ളിൽ അധികം പേരും വരുന്നത്‌ വേനൽക്കാ​ല​ത്താണ്‌. അത്‌ അവിടു​ത്തെ പരിമി​ത​മായ ജല ശേഖരം മലിനീ​ക​രി​ക്ക​പ്പെ​ടു​ന്ന​തിന്‌ ഇടയാ​ക്കു​ന്നു. ഈ മലിന​ജലം ആരോ​ഗ്യ​ത്തെ അപകട​ത്തിൽ ആക്കുന്നു. മധ്യധ​ര​ണ്യാ​ഴി​യു​ടെ ചില ഭാഗങ്ങ​ളിൽ നീന്തു​ന്നത്‌ ചെവി, മൂക്ക്‌, തൊണ്ട എന്നീ ഭാഗങ്ങ​ളിൽ രോഗ​ബാ​ധ​യ്‌ക്കു കാരണ​മാ​കു​ന്നു. കൂടാതെ ഹെപ്പ​റ്റൈ​റ്റിസ്‌, അതിസാ​രം എന്നീ രോഗ​ങ്ങ​ളും ചില​പ്പോ​ഴൊ​ക്കെ കോള​റ​യും അതു നിമിത്തം ഉണ്ടാ​യേ​ക്കാം.

എന്നിരു​ന്നാ​ലും, മധ്യധ​ര​ണ്യാ​ഴി​യു​ടെ തീരത്തുള്ള പല രാജ്യ​ങ്ങ​ളു​ടെ​യും സാമ്പത്തി​ക​സ്ഥി​തി വിനോ​ദ​സ​ഞ്ചാര വ്യവസാ​യത്തെ ആശ്രയി​ച്ചാണ്‌ ഇരിക്കു​ന്നത്‌. ആ രാജ്യ​ങ്ങ​ളെ​ക്കു​റി​ച്ചു സംസാ​രി​ക്കവേ ഐക്യ​രാ​ഷ്‌ട്ര വിദ്യാ​ഭ്യാ​സ-ശാസ്‌ത്രീയ-സാംസ്‌കാ​രിക സംഘട​ന​യു​ടെ മുമ്പത്തെ ഉപ-ഡയറക്ടർ ജനറലായ മിഷെൽ ബാറ്റിസ്‌ ഇപ്രകാ​രം പറഞ്ഞു: “അവരുടെ ഏക വരുമാ​നം വിനോ​ദ​സ​ഞ്ചാര വ്യവസാ​യം ആണ്‌. എന്നാൽ അത്‌ പെട്ടെന്നു ലാഭം ഉണ്ടാക്കാ​നുള്ള ആഗ്രഹം നിമിത്തം കെട്ടി​ടങ്ങൾ പണിതു​കൂ​ട്ടി തീര​പ്ര​ദേശം നശിപ്പി​ക്കാ​തി​രി​ക്കു​ന്ന​തി​നെ ആശ്രയി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു.”

എണ്ണക്കപ്പ​ലു​ക​ളു​ടെ അമിത ഗതാഗതം

മധ്യധ​ര​ണ്യാ​ഴി മധ്യപൂർവ​ദേ​ശ​ത്തി​നും യൂറോ​പ്പി​നും ഇടയി​ലുള്ള ഒരു പ്രധാന ഗതാഗത മാർഗം ആയതി​നാൽ അനവധി എണ്ണക്കപ്പ​ലു​കൾ അതിലൂ​ടെ കടന്നു​പോ​കു​ന്നു. ലോക​ത്തി​ലെ എണ്ണയുടെ 20 ശതമാ​ന​ത്തിൽ അധിക​വും ഈ മാർഗ​ത്തി​ലൂ​ടെ​യാണ്‌ കൊണ്ടു​പോ​കു​ന്നത്‌. ഓരോ വർഷവും മധ്യധ​ര​ണ്യാ​ഴി​യിൽ വീഴുന്ന എണ്ണയുടെ അളവെ​ടു​ത്താൽ അത്‌ 1989-ൽ അലാസ്‌ക​യിൽവെച്ച്‌ എക്‌സൻ വാൽഡി​സിൽനി​ന്നു വീണ എണ്ണയുടെ 17 മടങ്ങാണ്‌. 1980-നും 1995-നും ഇടയ്‌ക്ക്‌ മധ്യധ​ര​ണ്യാ​ഴി​യിൽ 14 എണ്ണക്കപ്പ​ലു​ക​ളിൽനിന്ന്‌ എണ്ണ തൂകി​പ്പോ​യി​ട്ടുണ്ട്‌. കൂടാതെ, ഓരോ വർഷവും കപ്പലു​ക​ളിൽനിന്ന്‌ പത്തുലക്ഷം ടൺ വരെ അസംസ്‌കൃത എണ്ണ ഈ കടലി​ലേക്കു പുറന്ത​ള്ള​പ്പെ​ടു​ന്നുണ്ട്‌. ഉപയോ​ഗ​ശൂ​ന്യ​മായ എണ്ണ ശേഖരി​ക്കാ​നോ എണ്ണക്കപ്പ​ലു​ക​ളു​ടെ ടാങ്കുകൾ വൃത്തി​യാ​ക്കാ​നോ ഉള്ള സൗകര്യം തുറമു​ഖ​ങ്ങ​ളിൽ ഇല്ലാത്ത​താണ്‌ പലപ്പോ​ഴും ഇതിനു കാരണം.

ജിബ്രാൾട്ടർ കടലി​ടു​ക്കി​ലൂ​ടെ വെള്ളം അറ്റ്‌ലാ​ന്റി​ക്കി​ലേക്ക്‌ ഒഴുകുന്ന മധ്യധ​ര​ണ്യാ​ഴി​യു​ടെ ഭാഗത്തിന്‌ ആഴം കൂടുതൽ ആണെന്നത്‌ പ്രശ്‌നം വഷളാ​ക്കു​ന്നു. എണ്ണ വെള്ളത്തിൽ പൊങ്ങി​ക്കി​ട​ക്കു​ന്ന​തി​നാൽ അടിയി​ലുള്ള, ഏറെ ശുദ്ധമായ ജലം ഒഴുകി​പ്പോ​കു​ക​യും എണ്ണ മുകളിൽത്തന്നെ അവശേ​ഷി​ക്കു​ക​യും ചെയ്യുന്നു. “മധ്യധ​ര​ണ്യാ​ഴി​യി​ലെ ഭക്ഷ്യശൃം​ഖല ഇപ്പോൾ ഗണ്യമായ അളവിൽ എണ്ണ മലിനീ​ക​ര​ണ​ത്താൽ ബാധി​ക്ക​പ്പെ​ട്ടി​രി​ക്കു​ക​യാണ്‌” എന്ന്‌ ഇസ്രാ​യേ​ലി​ലെ സമു​ദ്ര​വി​ജ്ഞാന ഇൻസ്റ്റി​റ്റ്യൂ​ട്ടി​ന്റെ മുൻ ഡയറക്ട​റായ കൊ​ളെറ്റ്‌ സെരൂയ പറയുന്നു. “അത്‌ നമ്മുടെ മത്സ്യങ്ങ​ളു​ടെ​യും കക്കാ​പ്രാ​ണി​വർഗ​ത്തി​ന്റെ​യും ശരീര​ക​ല​യു​ടെ ഭാഗം ആയിത്തീർന്നി​രി​ക്കു​ന്നു.” മധ്യധ​ര​ണ്യാ​ഴി​യിൽനി​ന്നു പിടിച്ച 93 ശതമാനം കക്കകളി​ലും ലോകാ​രോ​ഗ്യ സംഘടന വെച്ചി​രി​ക്കുന്ന പരിധി​യിൽ കവിഞ്ഞ അളവിൽ വിസർജ്യ ബാക്ടീ​രിയ കാണ​പ്പെ​ട്ട​താ​യി 1990-ൽ ഐക്യ​രാ​ഷ്‌ട്ര പരിസ്ഥി​തി പരിപാ​ടി (യുഎൻഇപി) റിപ്പോർട്ടു ചെയ്‌തു.

ദുർബ​ല​മാ​ക്ക​പ്പെട്ട ആവാസ​വ്യൂ​ഹ​ങ്ങൾ

മേൽപ്പറഞ്ഞ വിനാ​ശ​ക​ര​മായ മലിനീ​ക​ര​ണ​ത്തി​നു പുറമേ, മധ്യധ​ര​ണ്യാ​ഴി​യു​ടെ തീരവും വൻതോ​തിൽ നാശ വിധേയം ആയി​ക്കൊ​ണ്ടി​രി​ക്കു​ക​യാണ്‌. പൊ.യു. 15-ാം നൂറ്റാ​ണ്ടി​ന്റെ അവസാനം വരെ അതിന്റെ അധിക​ഭാ​ഗ​വും വനനി​ബി​ഡ​മാ​യി​രു​ന്നു. കൃഷി​യി​ട​ത്തി​നോ നഗരങ്ങൾ വികസി​പ്പി​ക്കു​ന്ന​തി​നോ വെനീ​ഷ്യൻ ഗാലി​ക്ക​പ്പ​ലു​കൾ നിർമി​ക്കു​ന്ന​തി​നോ ആയി വനങ്ങൾ വെട്ടി നശിപ്പി​ച്ചത്‌ പരിഹ​രി​ക്കാൻ ആവാത്ത തോതി​ലുള്ള മണ്ണൊ​ലി​പ്പിന്‌ ഇടയാ​ക്കി​യി​രി​ക്കു​ന്നു. മഴവെ​ള്ള​ത്തി​ലൂ​ടെ ഖരവസ്‌തു​ക്കൾ ഒഴുകി​യെ​ത്തു​ന്ന​തി​നു പുറമേ നദിക​ളി​ലൂ​ടെ ശുചീ​കരണ പദാർഥങ്ങൾ, കീടനാ​ശി​നി​കൾ, ഘനലോ​ഹങ്ങൾ തുടങ്ങിയ മാലി​ന്യ​കാ​രി​ക​ളും കടലിൽ എത്തി​ച്ചേ​രു​ന്നു. ഫ്രാൻസി​ലെ റോൺ, ഈജി​പ്‌തി​ലെ നൈൽ, ഇറ്റലി​യി​ലെ പോ, സ്‌പെ​യി​നി​ലെ ഏബ്രോ തുടങ്ങിയ നദികൾ കാർഷിക-വ്യവസായ മാലി​ന്യ​ങ്ങൾ വർധിച്ച അളവിൽ ഒഴുക്കി​ക്കൊ​ണ്ടു വരുന്നു.

അഡ്രി​യാ​റ്റിക്‌ കടലി​ന്റെ​യും ഈജിയൻ കടലി​ന്റെ​യും വിവിധ ഭാഗങ്ങളെ ബാധി​ച്ചി​രി​ക്കുന്ന ചുവന്ന പ്ലവകങ്ങൾ ഈ മലിനീ​ക​ര​ണ​ത്തി​ന്റെ നേരി​ട്ടുള്ള ഒരു ഫലമാണ്‌. ഈ പ്ലവകങ്ങൾ നിറഞ്ഞ ജലം ദുർഗന്ധം വമിക്കുന്ന, പശിമ​യുള്ള ചേറ്‌ തീരത്ത്‌ നിറയ്‌ക്കു​ന്നു. ചുവന്ന പ്ലവകങ്ങ​ളു​ടെ ഈ ബാധയ്‌ക്കു കാരണം പോഷ​ണ​വ​ത്‌ക​രണം (eutrophication) ആണ്‌. വൻതോ​തി​ലുള്ള പാഴ്‌വ​സ്‌തു​ക്ക​ളു​ടെ വിഘടനം വെള്ളത്തിൽ ലയിച്ചു ചേർന്നി​രി​ക്കുന്ന ഓക്‌സി​ജൻ തീർന്നു​പോ​കാൻ ഇടയാ​ക്കു​ക​യും അങ്ങനെ ജലത്തിലെ സസ്യ-ജന്തു ജാലങ്ങ​ളിൽ അധിക​ത്തി​നും ഓക്‌സി​ജൻ കിട്ടാതെ വരിക​യും ചെയ്യു​മ്പോൾ സംഭവി​ക്കുന്ന ഒരു പ്രക്രിയ ആണ്‌ അത്‌. ഈ പ്രതി​ഭാ​സം നിമിത്തം ഭീഷണി​യിൽ ആയിരി​ക്കുന്ന മറ്റു ചില സ്ഥലങ്ങളാണ്‌ ലയൺസ്‌ ഉൾക്കടൽ (ഫ്രാൻസ്‌), ടുണിസ്‌ തടാകം (ടുണീഷ്യ), ഇസ്‌മിർ ഉൾക്കടൽ (ടർക്കി), വെനീ​സി​ലെ ലഗൂൺ (ഇറ്റലി) എന്നിവ.

ഒരു കാലത്ത്‌ മധ്യധ​ര​ണ്യാ​ഴിക്ക്‌ അന്യമാ​യി​രുന്ന ജീവി​വർഗങ്ങൾ ഇപ്പോൾ അവിടു​ത്തെ ജീവി​വർഗ​ങ്ങ​ളു​ടെ​മേൽ അധീശ​ത്വം പുലർത്തുന്ന അളവോ​ളം തീരദേശ ആവാസ​വ്യൂ​ഹം ദുർബലം ആക്കപ്പെ​ട്ടി​രി​ക്കു​ക​യാണ്‌. ഇതിനു പറ്റിയ ഒരു ഉദാഹ​ര​ണ​മാണ്‌ മറ്റു സമുദ്ര ജീവി​വർഗ​ങ്ങളെ ഉന്മൂലനം ചെയ്യുന്ന കൗളെർപ ടാക്‌സി​ഫോ​ളിയ എന്ന “കൊല​യാ​ളി” ആൽഗ. മോണ​ക്കോ​യിൽനിന്ന്‌ യാദൃ​ച്ഛി​ക​മാ​യി എത്തി​ച്ചേർന്ന അത്‌ ഇപ്പോൾ കടൽത്ത​ട്ടിൽ പെരുകി തുടങ്ങി​യി​രി​ക്കു​ക​യാണ്‌. വിഷക​ര​മാ​യി​രി​ക്കുന്ന അതിനെ തിന്നു നശിപ്പി​ക്കുന്ന വേറെ ഏതെങ്കി​ലും ജീവികൾ ഉള്ളതായി അറിയില്ല. മാത്രമല്ല ഇപ്പോൾത്തന്നെ അതു വ്യാപ​ക​മാ​യി പെരുകി കഴിഞ്ഞി​രി​ക്കു​ക​യാണ്‌. “ഒരു പാരി​സ്ഥി​തിക കൊടും​വി​പ​ത്തി​ന്റെ തുടക്ക​മാ​യി​രി​ക്കാം നാം ഈ കാണു​ന്നത്‌” എന്ന്‌ ഫ്രാൻസി​ലെ നിസ്‌ സർവക​ലാ​ശാ​ല​യി​ലെ സമു​ദ്ര​ജീ​വ​ശാ​സ്‌ത്ര പ്രൊ​ഫ​സ​റായ അലക്‌സാ​ണ്ട്രെ മെനെഷ്‌ പറയുന്നു.

ദുർവാർത്ത ഇതു​കൊ​ണ്ടും തീർന്നി​ട്ടില്ല. സമു​ദ്ര​ജീ​വ​ശാ​സ്‌ത്ര​ജ്ഞ​നായ ഷാർൽ-ഫ്രാൻസ്വൊ ബൂഡൂ​റെ​സ്‌കി​ന്റെ അഭി​പ്രാ​യം അനുസ​രിച്ച്‌, 300-ലധികം സമുദ്ര ജീവികൾ മറ്റിട​ങ്ങ​ളിൽനിന്ന്‌ മധ്യധ​ര​ണ്യാ​ഴി​യിൽ എത്തി​ച്ചേർന്നി​ട്ടുണ്ട്‌. അവയിൽ മിക്കതും ചെങ്കട​ലിൽനിന്ന്‌ സൂയസ്‌ കനാലി​ലൂ​ടെ വന്നിട്ടു​ള്ള​വ​യാണ്‌. ഈ ജൈവ​മ​ലി​നീ​ക​രണം തുടച്ചു​നീ​ക്കാൻ ആവി​ല്ലെ​ന്നും അത്‌ അടുത്ത നൂറ്റാ​ണ്ടി​ലെ വലി​യൊ​രു പരിസ്ഥി​തി പ്രശ്‌നം ആയിത്തീർന്നേ​ക്കാം എന്നും ചില ഗവേഷകർ കരുതു​ന്നു.

വെള്ളത്തിൽ ചത്തൊ​ടു​ങ്ങു​ന്നു

മധ്യധ​ര​ണ്യാ​ഴി​യി​ലെ സസ്യജാ​ലം പലതരം അപകട​ങ്ങളെ നേരി​ടു​ന്നു. കടലിന്റെ ശ്വാസ​കോ​ശങ്ങൾ, ഭക്ഷ്യക​ലവറ, നേഴ്‌സറി എന്നിവ​യാ​യും നൂറു​ക​ണ​ക്കി​നു സമുദ്ര ജീവി​വർഗ​ങ്ങ​ളു​ടെ പുനരു​ത്‌പാ​ദന സ്ഥാനമാ​യും വർത്തി​ക്കുന്ന പോസി​ഡോ​ണിയ കടൽപ്പുൽത്ത​കി​ടി​ക​ളു​ടെ നാശം അവയിൽ ഒന്നാണ്‌. ഈ പുൽത്ത​കി​ടി​ക​ളു​ടെ നെഞ്ചു​കീ​റി​ക്കൊ​ണ്ടു പണിയ​പ്പെ​ടുന്ന ജട്ടിക​ളും തുറമു​ഖ​ങ്ങ​ളും അവയുടെ നാശത്തിന്‌ ഇടയാ​ക്കു​ന്നു. അതു​പോ​ലെ​തന്നെ ഉല്ലാസ ബോട്ടു​ക​ളു​ടെ നങ്കൂര​ങ്ങ​ളും അവയെ കീറി​മു​റി​ക്കു​ന്നു.

ആ കടലിലെ ജന്തുജാ​ല​വും സമാന​മായ ഭീഷണി നേരി​ടു​ന്നു. ഏറ്റവു​മ​ധി​കം ഭീഷണി​യിൻകീ​ഴിൽ ആയിരി​ക്കുന്ന ലോക​ത്തി​ലെ 12 ജീവി​വർഗ​ങ്ങ​ളിൽ ഒന്നായ മധ്യധ​ര​ണ്യാ​ഴി​യി​ലെ സന്ന്യാസി കടൽനായ്‌ വംശനാ​ശ​ത്തി​ലേക്കു നീങ്ങി​ക്കൊ​ണ്ടി​രി​ക്കു​ക​യാണ്‌. 1980-ൽ മധ്യധ​ര​ണ്യാ​ഴി​യിൽ 1,000-ത്തോളം സന്ന്യാസി കടൽനാ​യ്‌ക്കൾ ഉണ്ടായി​രു​ന്നു. എന്നാൽ വേട്ടക്കാ​രു​ടെ​യും മീൻപി​ടു​ത്ത​ക്കാ​രു​ടെ​യും പ്രവർത്ത​ന​ഫ​ല​മാ​യി അവയുടെ എണ്ണത്തിൽ വലിയ കുറവു സംഭവി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു. ഇന്ന്‌ അവയുടെ എണ്ണം കേവലം 70-നും 80-നും ഇടയ്‌ക്കാണ്‌. ലോഗർഹെഡ്‌ കടലാ​മകൾ ഇപ്പോൾ ഗ്രീസി​ലെ​യും ടർക്കി​യി​ലെ​യും തീരങ്ങ​ളിൽ മാത്രമേ മുട്ടയി​ടു​ന്നു​ള്ളൂ. വിനോ​ദ​സ​ഞ്ചാ​രി​ക​ളു​ടെ ചവി​ട്ടേറ്റ്‌ ചില​പ്പോൾ അവയുടെ മുട്ടകൾ ഉടഞ്ഞു​പോ​കാ​റുണ്ട്‌. കടലാ​മകൾ പലപ്പോ​ഴും മീൻവ​ല​ക​ളിൽ കുടുങ്ങി തദ്ദേശ ഭോജ​ന​ശാ​ല​ക​ളി​ലെ തീൻമേ​ശ​ക​ളിൽ ചെന്നെ​ത്തു​ന്നു. മാന്റിസ്‌ ചെമ്മീൻ, റഫ്‌ പെൻ ഷെൽ, ഡേറ്റ്‌ മസൽ എന്നിവ​യെ​യും വംശനാ​ശ​ഭീ​ഷണി നേരി​ടുന്ന ജീവി​വർഗ​ങ്ങ​ളു​ടെ പട്ടിക​യിൽ പെടു​ത്തി​യി​രി​ക്കു​ക​യാണ്‌.

ഒരു കർമ പദ്ധതി

ഈ ഞെട്ടി​പ്പി​ക്കുന്ന സ്ഥിതി​വി​ശേ​ഷത്തെ കൈകാ​ര്യം ചെയ്യു​ന്ന​തി​നാ​യി 1975-ൽ യുഎൻഇപി-യുടെ ആഭിമു​ഖ്യ​ത്തിൽ മധ്യധ​ര​ണ്യാ​ഴി കർമ പദ്ധതി (എംഎപി) നടപ്പാ​ക്ക​പ്പെട്ടു. മധ്യധ​ര​ണ്യാ​ഴി​യെ മലിനീ​ക​ര​ണ​ത്തിൽനി​ന്നു സംരക്ഷി​ക്കാ​നും തീരദേശ വികസനം പരിസ്ഥി​തി​ക്കു ദൂഷ്യം ചെയ്യു​ന്നില്ല എന്ന്‌ ഉറപ്പു​വ​രു​ത്താ​നും മധ്യധ​ര​ണ്യാ​ഴി​യു​ടെ തീരത്തുള്ള രാജ്യ​ങ്ങ​ളെ​യും യൂറോ​പ്യൻ യൂണി​യ​നി​ലെ മറ്റ്‌ അംഗങ്ങ​ളെ​യും പ്രതി​ജ്ഞാ​ബ​ദ്ധ​രാ​ക്കുക എന്നതാണ്‌ അതിന്റെ ലക്ഷ്യം. 1990-ൽ മധ്യധ​ര​ണ്യാ​ഴി പാരി​സ്ഥി​തിക സാങ്കേ​തിക സഹായ പരിപാ​ടി (എംഇറ്റി​എപി) ആരംഭി​ച്ചു. തുടർന്ന്‌ 1993-ൽ എംഇറ്റി​എപി II പ്രവർത്തനം തുടങ്ങി. പ്രകൃതി സംവരണ മേഖല​ക​ളും വന്യമൃഗ സംരക്ഷ​ണ​കേ​ന്ദ്ര​ങ്ങ​ളും സമുദ്ര ദേശീയ പാർക്കു​ക​ളും നിർമി​ക്കാ​നുള്ള മറ്റു ശ്രമങ്ങൾ ഡോൾഫി​നു​കൾ, തിമിം​ഗ​ലങ്ങൾ, സന്ന്യാസി കടൽനാ​യ്‌ക്കൾ, കടലാ​മകൾ എന്നിവ​യെ​യും വംശനാ​ശ​ഭീ​ഷണി നേരി​ടുന്ന മറ്റു ജീവി​വർഗ​ങ്ങ​ളെ​യും സംരക്ഷി​ക്കു​ന്ന​തിൽ പ്രശം​സ​നീ​യ​മായ കുറെ​യൊ​ക്കെ നേട്ടങ്ങൾ കൈവ​രി​ച്ചി​ട്ടുണ്ട്‌.

എന്നാൽ, ഉദ്ദേശി​ച്ച​തു​പോ​ലെ പൂർണ​മാ​യൊ​ന്നും കാര്യങ്ങൾ നടന്നില്ല. 1990-ന്റെ ആരംഭം ആയപ്പോ​ഴേ​ക്കും എംഎപി തകർച്ച​യു​ടെ വക്കി​ലെത്തി. അതിനു ചുക്കാൻ പിടിച്ച രാഷ്‌ട്രങ്ങൾ തങ്ങളുടെ കടമ നിറ​വേ​റ്റാൻ പരാജ​യ​മ​ട​ഞ്ഞ​താണ്‌ കാരണം. ആ പദ്ധതി​യു​ടെ അധികൃ​തർ പറയു​ന്നത്‌, അവരുടെ അറിവ​നു​സ​രിച്ച്‌ അതിന്‌ ഒറ്റ ലക്ഷ്യം​പോ​ലും നേടി​യെ​ടു​ക്കാൻ ആയി​ല്ലെ​ന്നാണ്‌. പുരോ​ഗ​മ​ന​പ​ര​മായ നടപടി​കൾ കൈ​ക്കൊ​ള്ളാ​നുള്ള മധ്യധ​ര​ണ്യാ​ഴി രാഷ്‌ട്ര​ങ്ങ​ളു​ടെ മനസ്സൊ​രു​ക്കത്തെ കുറിച്ചു റിപ്പോർട്ടു ചെയ്യവേ എംഎപി-യുടെ ഡെപ്യൂ​ട്ടി കോ-ഓർഡി​നേ​റ്റ​റായ ല്യൂ​ബൊ​മിർ യെഫ്‌റ്റിച്ച്‌ ഇപ്രകാ​രം മുന്നറി​യി​പ്പു നൽകി: “വളരെ​യൊ​ന്നും ശുഭ​പ്ര​തീക്ഷ വെച്ചു​പു​ലർത്തേണ്ട.” ഈ രാജ്യ​ങ്ങൾക്കു സഹകരി​ച്ചു പ്രവർത്തി​ക്കാൻ കഴിഞ്ഞാൽത്തന്നെ ഇതി​നോ​ടകം ഉണ്ടായി​ട്ടുള്ള ദൂഷ്യം മാറി​ക്കി​ട്ടാൻ പതിറ്റാ​ണ്ടു​കൾ വേണ്ടി​വ​ന്നേ​ക്കാം. ന്യൂ സയന്റിസ്റ്റ്‌ മാഗസിൻ ഇപ്രകാ​രം അഭി​പ്രാ​യ​പ്പെട്ടു: “മധ്യധ​ര​ണ്യാ​ഴി​യി​ലെ ജീവജാ​ല​ങ്ങ​ളു​ടെ നല്ലൊരു ശതമാ​ന​ത്തെ​യും പോ​ലെ​തന്നെ എംഎപി-യും വെള്ളത്തിൽ ചത്തൊ​ടു​ങ്ങിയ മട്ടാണ്‌ ഇപ്പോൾ കാണു​ന്നത്‌.”

അങ്ങനെ​യെ​ങ്കിൽ മധ്യധ​ര​ണ്യാ​ഴി​യു​ടെ ഭാവി​യെന്ത്‌? ചേറു​പു​തഞ്ഞ, ദുർഗന്ധം വമിക്കുന്ന ആൽഗകൾ നിറഞ്ഞ ഒരു ചാവു​കടൽ ആയിത്തീ​രു​മോ അത്‌? അതിന്റെ ഭാവി മനുഷ്യ​രെ മാത്ര​മാണ്‌ ആശ്രയി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്ന​തെ​ങ്കിൽ ഒരുപക്ഷേ അങ്ങനെ സംഭവി​ച്ചേ​ക്കാം. എന്നാൽ ഈ ഗ്രഹത്തി​ന്റെ സ്രഷ്ടാ​വായ യഹോ​വ​യാം ദൈവ​ത്തിന്‌ ‘താൻ ഉണ്ടാക്കിയ സമുദ്ര’ത്തെക്കു​റി​ച്ചു ചിന്തയുണ്ട്‌. (സങ്കീർത്തനം 95:5) താൻ ഉടൻതന്നെ “ഭൂമിയെ നശിപ്പി​ക്കു​ന്ന​വരെ നശിപ്പി”ക്കും എന്ന്‌ അവൻ വാഗ്‌ദാ​നം ചെയ്‌തി​രി​ക്കു​ന്നു (വെളി​പ്പാ​ടു 11:18) മറ്റു സംഗതി​ക​ളോ​ടൊ​പ്പം കടലു​ക​ളെ​യും മലിനീ​ക​രി​ക്കുന്ന, ഉത്തരവാ​ദി​ത്വ​ബോ​ധം ഇല്ലാത്ത ആളുകളെ ഇപ്രകാ​രം നീക്കം ചെയ്യേ​ണ്ടത്‌ അനിവാ​ര്യ​മാണ്‌. അതിനു​ശേഷം ദൈവം ഭൂഗോ​ള​ത്തിൽ പാരി​സ്ഥി​തിക സന്തുല​ന​വും അനു​യോ​ജ്യ​മായ ജൈവ​വൈ​വി​ധ്യ​വും പുനഃ​സ്ഥാ​പി​ക്കും. അപ്പോൾ ‘സമു​ദ്ര​ങ്ങ​ളും അവയിൽ ചരിക്കുന്ന സകലവും’ അവയുടെ മലിന​ര​ഹി​ത​വും സംശു​ദ്ധ​വു​മായ അവസ്ഥയിൽ ‘അവനു സ്‌തുതി’ കരേറ്റും.—സങ്കീർത്തനം 69:34.

[15-ാം പേജിലെ ഭൂപടം/ചിത്രങ്ങൾ]

(പൂർണ​രൂ​പ​ത്തിൽ കാണു​ന്ന​തി​നു പ്രസി​ദ്ധീ​ക​രണം നോക്കുക.)

അറ്റ്‌ലാന്റിക്ക്‌

പോർട്ടുഗൽ

സ്‌പെയിൻ

മൊറോക്കോ

ഫ്രാൻസ്‌

മോണക്കോ

അൾജീറിയ

ടുണീഷ്യ

സ്ലോവേനിയ

ഇറ്റലി

ക്രൊയേഷ്യ

യൂഗോസ്ലാവിയ

അൽബേനിയ

മാൾട്ട

ഗ്രീസ്‌

ടർക്കി

ലിബിയ

ഈജിപ്‌ത്‌

സൈപ്രസ്‌

സിറിയ

ലബനോൻ

ഇസ്രായേൽ

[16-ാം പേജിലെ ചിത്രം]

സ്‌പെയിനിലെ ബെനി​ഡോ​മി​ലുള്ള ഹോട്ട​ലു​കൾ

സ്‌പെയിനിലെ കോസ്റ്റ ബ്രാവ​യി​ലെ ലോ​റെറ്റ്‌ ദെ മാർ

അമിതവികസനം മലിനീ​ക​ര​ണ​ത്തി​നു വഴി​തെ​ളി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു

[16-ാം പേജിലെ ചിത്രം]

സ്‌പെയിനിന്റെ തീര​ത്തോ​ടു ചേർന്നു വരുന്ന മലിനീ​കൃ​ത​മായ ജലാശയ ഭാഗം (താഴെ) ഇറ്റലി​യി​ലെ ജെനൊ​വ​യി​ലെ വെള്ളത്തിൽ പൊന്തി​ക്കി​ട​ക്കുന്ന എണ്ണ

[കടപ്പാട്‌]

V. Sichov/Sipa Press

[17-ാം പേജിലെ ചിത്രം]

ലോഗർഹെഡ്‌ കടലാ​മകൾ ഭീഷണി​യിൻ കീഴി​ലാണ്‌

മധ്യധരണ്യാഴിയിലെ സന്ന്യാസി കടൽനാ​യ്‌ക്കൾ വംശനാ​ശ​ത്തി​ന്റെ വക്കിലാണ്‌

[കടപ്പാട്‌]

കടലാമ: Tony Arruza/Corbis; കടൽനായ്‌: Panos Dendrinos/HSSPMS