പുരാതന ഈജി​പ്‌ററ—വൻലോ​ക​ശ​ക്തി​ക​ളിൽ ഒന്നാമ​ത്തേത്‌

ഈജി​പ്‌ററ—ഫറവോ​മാ​രു​ടെ​യും നൈലി​ന്റെ​യും പുരാതന ദേശം—ലോക​ത്തി​ലെ പ്രമുഖ സംസ്‌കാ​ര​ങ്ങ​ളിൽ ഒന്നായി​രു​ന്നു. അതിന്റെ ശിൽപ്പങ്ങൾ വൻകാ​ഴ്‌ച​ബം​ഗ്ലാ​വു​കളെ അലങ്കരി​ക്കു​ന്നു. അതിന്റെ ചരിത്രം സ്‌കൂൾ പാഠപു​സ്‌ത​ക​ങ്ങ​ളിൽ പ്രതി​പാ​ദി​ക്ക​പ്പെ​ട്ടി​രി​ക്കു​ന്നു. അതിന്റെ ബൃഹത്തായ കീർത്തി​സ്‌തം​ഭങ്ങൾ വിനോദ സഞ്ചാരി​കളെ അത്ഭുത​പ്പെ​ടു​ത്തു​ന്നു. അതിലു​പ​രി​യാ​യി, അനേകം ബൈബിൾ സംഭവങ്ങൾ ഒന്നുകിൽ ഈ ദേശത്തു വെച്ച്‌ സംഭവി​ക്കു​ക​യൊ അല്ലെങ്കിൽ ഈ ദേശം ഉൾപ്പെ​ടു​ക​യൊ ചെയ്‌തി​ട്ടുണ്ട്‌. ഈജി​പ്‌റ​റും അതിലെ ജനങ്ങളും 700-ൽ അധികം പ്രാവ​ശ്യം ബൈബി​ളിൽ പരാമർശി​ക്ക​പ്പെ​ട്ടി​ട്ടുണ്ട്‌.

എന്നിരു​ന്നാ​ലും, നിങ്ങൾക്ക്‌ പുരാതന ഈജി​പ്‌റ​റി​നെ സംബന്ധിച്ച്‌ എന്തറി​യാം? അതിനെ സംബന്ധിച്ച്‌ കൂടുതൽ പഠിക്കു​ന്നത്‌ ബൈബി​ളിൽ പരാമർശി​ച്ചി​രി​ക്കുന്ന അനേകം കാര്യങ്ങൾ ഗ്രഹി​ക്കു​ന്ന​തിന്‌ നിങ്ങളെ സഹായി​ക്കും.

പുരാ​വ​സ്‌തു​ഗ​വേ​ഷകർ ഈജി​പ്‌റ​റിൽ, ബൈബിൾ രേഖയെ സ്ഥിരീ​ക​രി​ക്കുന്ന അനേകം സംഗതി​കൾ കണ്ടെത്തി​യി​ട്ടുണ്ട്‌. ദൃഷ്ടാ​ന്ത​ത്തിന്‌, യോ​സേ​ഫി​നെ സംബന്ധിച്ച വിവരണം പരിചി​ന്തി​ക്കുക. പേരുകൾ, സ്ഥാന​പ്പേ​രു​കൾ, ശീർഷ​കങ്ങൾ, ഒരു വീട്ടു​കാ​ര്യ​സ്ഥൻ എന്ന നിലയി​ലുള്ള യോ​സേ​ഫി​ന്റെ സ്ഥാനം, ദേശത്തെ രണ്ടാം​സ്ഥാ​ന​മുള്ള ഭരണാ​ധി​പ​നും ഭക്ഷ്യകാ​ര്യ നിർവാ​ഹ​ക​നും എന്ന നിലയിൽ അവനു കൊടു​ക്ക​പ്പെട്ട പദവി, ഈജി​പ്‌റ​റി​ലെ ശവസം​സ്‌കാര ആചാരങ്ങൾ, അപ്പക്കാർ തലയിൽ അപ്പക്കൊ​ട്ടകൾ ചുമന്നു​കൊ​ണ്ടു​പോ​കുന്ന രീതി​പോ​ലും—ഇവയെ​ല്ലാം ആ കാലത്തെ ഈജി​പ്‌റ​റു​കാ​രു​ടെ ആചാര​ങ്ങ​ളോ​ടു പൊരു​ത്ത​പ്പെ​ടു​ന്നു​വെന്ന്‌ കണ്ടെത്ത​പ്പെ​ട്ടി​രി​ക്കു​ന്നു.—ഉൽപ്പത്തി, അദ്ധ്യാ​യങ്ങൾ 39-47; 50:1-3.

ദേശവും അതിലെ ജനതയും

ഈജി​പ്‌ററ്‌ നൈൽന​ദി​യെ ആശ്രയി​ക്കു​ന്നു. അസ്വാൻ മുതൽ കൈറോ വരെ ശരാശരി ഏകദേശം 12 മൈൽ മാത്രം വീതി​യുള്ള ആ നദിയു​ടെ സമ്പന്നമായ തീരം വരണ്ട ആഫ്രിക്കൻ മരുഭൂ​മിക്ക്‌ കുറുകെ ഒരു വീതി​കു​റഞ്ഞ പച്ചറിബൺ കണക്കെ വടക്കോട്ട്‌ വ്യാപി​ച്ചു​കി​ട​ക്കു​ന്നു. കഴിഞ്ഞ​കാ​ലത്ത്‌ അതിന്റെ വാർഷിക വെള്ള​പ്പൊ​ക്കങ്ങൾ മണ്ണിനെ സമൃദ്ധ​മാ​ക്കുന്ന എക്കൽ കൊണ്ടു​വന്നു, അത്‌ ഈജി​പ്‌റ​റി​നെ ആഹാര സാധനങ്ങൾ കയററി അയക്കുന്ന ഒരു രാജ്യ​വും ക്ഷാമകാ​ലത്തെ ഒരു അഭയസ്ഥാ​ന​വും ആക്കിത്തീർത്തു. (ഉൽപ്പത്തി 12:10) അതിന്റെ തീരത്ത്‌ കാണ​പ്പെ​ടുന്ന പപ്പൈ​റസ്‌ തണ്ടുകൾകൊണ്ട്‌ ഏററവും പുരാ​ത​ന​മായ കടലാസ്‌ നിർമ്മി​ച്ചി​രു​ന്നു.

നീല മെഡി​റ​റ​റേ​നി​യ​നിൽ വീഴു​ന്ന​തി​നു മുമ്പ്‌ നൈൽന​ദി​യി​ലെ വെള്ളം കൈവ​ഴി​ക​ളാ​യി പിരി​യുന്ന വിശാ​ല​മായ നദീമു​ഖം ലോവർ ഈജി​പ്‌ററ്‌ എന്ന്‌ വിളി​ക്ക​പ്പെ​ടു​ന്നു. പ്രത്യ​ക്ഷ​ത്തിൽ, യിസ്രാ​യേ​ല്യ​രു​ടെ ഈജി​പ്‌റ​റി​ലെ നീണ്ട പ്രവാ​സ​കാ​ലത്ത്‌ അവർ വസിച്ചി​രുന്ന “ഗോശേൻ ദേശം” ഇവിടെ സ്ഥിതി​ചെ​യ്‌തി​രു​ന്നു.—ഉൽപ്പത്തി 47:27.

ഈജി​പ്‌റ​റ​ലെ മതം

പുരാതന ഈജി​പ്‌റ​റു​കാർ തങ്ങളുടെ ഫറവോൻ ഒരു ദൈവ​മാ​യി​രു​ന്നു എന്ന്‌ വിശ്വ​സി​ച്ചി​രു​ന്നു. ഈ വസ്‌തുത, “ഞാൻ യഹോ​വ​യു​ടെ ശബ്ദത്തെ അനുസ​രി​ക്കാൻ തക്കവണ്ണം അവൻ ആരാണ്‌?” എന്ന്‌ മോശ​യോ​ടുള്ള ഫറവോ​ന്റെ അവജ്ഞ​യോ​ടു​കൂ​ടിയ ചോദ്യ​ത്തിന്‌ കൂടിയ അർത്ഥം നൽകുന്നു. (പുറപ്പാട്‌ 5:2) ഈജി​പ്‌റ​റു​കാർക്ക്‌ മററു പല ദൈവ​ങ്ങ​ളും ഉണ്ടായി​രു​ന്നു. തുട്ട്‌മോസ്‌ lll-ാമന്റെ ശവകു​ടീ​ര​ത്തിൽ കണ്ടുപി​ടി​ക്ക​പ്പെട്ട ഒരു ലിസ്‌റ​റിൽ ഇവരുടെ 740 പേരുകൾ കാണ​പ്പെട്ടു. ഈജി​പ്‌റ​റു​കാർ ദൈവ ത്രയങ്ങളെ അഥവാ ത്രിത്വ​ങ്ങളെ ആരാധി​ച്ചി​രു​ന്നു, ഇവരിൽ ഏററവും പ്രസി​ദ്ധി​യു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നത്‌ ഓസി​റിസ്‌, ഐസിസ്‌, ഹോറസ്‌ എന്നിവ​രു​ടെ ത്രിത്വ​മാ​യി​രു​ന്നു.

ഈജി​പ്‌റ​റി​ന്റെ ഏററം പ്രമു​ഖ​രായ ദൈവങ്ങൾ മാനുഷ ശരീര​ങ്ങ​ളും മൃഗങ്ങ​ളു​ടെ തലകളും ഉള്ളവരാ​യി ചിത്രീ​ക​രി​ക്ക​പ്പെ​ട്ടി​രു​ന്നു. ഈജി​പ്‌റ​റു​കാർ ഹോറ​സി​നെ ഒരു പ്രാപ്പി​ടി​യന്റെ തലകൊ​ണ്ടും തോത്തി​നെ ഒരു ഐബി​സ്‌പ​ക്ഷി​യു​ടെ​യോ ആൾക്കു​ര​ങ്ങി​ന്റെ​യൊ തലകൊ​ണ്ടും പ്രതി​നി​ധീ​ക​രി​ച്ചി​രു​ന്നു. പൂച്ചക​ളും കുറു​ക്കൻമാ​രും മുതല​ക​ളും വലിയ കുരങ്ങു​ക​ളും വിവി​ധ​യി​നം പക്ഷിക​ളും അവക്ക്‌ ചില ദൈവ​ങ്ങ​ളോ​ടുള്ള ചേർച്ച നിമിത്തം പവി​ത്ര​ങ്ങ​ളാ​യി കണക്കാ​ക്ക​പ്പെ​ട്ടി​രു​ന്നു. ഓസി​റിസ്‌ ദേവന്റെ അവതാ​ര​മാ​യി കണക്കാ​ക്കി​യി​രുന്ന ഏപ്പിസ്‌ കാളയെ മെംഫി​സി​ലെ ക്ഷേത്ര​ത്തിൽ സൂക്ഷി​ച്ചി​രു​ന്നു, പിന്നീട്‌ അതിന്‌ ഒരു വിപു​ല​മായ ശവസം​സ്‌കാ​രം കൊടു​ക്കു​ക​യും മരണത്തിൽ മമ്മിയാ​ക്കി സൂക്ഷി​ക്കു​ക​യും​പോ​ലും ചെയ്‌തു. ഈജി​പ്‌റ​റി​ലെ വിഖ്യാ​ത​മായ വണ്ടുകൾ രക്ഷാക​വ​ച​ങ്ങളെ പോലെ ധരിച്ചി​രു​ന്നു. അവ ചാണക വണ്ടുക​ളു​ടെ പ്രതീ​ക​ങ്ങ​ളാ​യി​രു​ന്നു—അത്‌ സ്രഷ്ടാ​വായ ദൈവ​ത്തി​ന്റെ ഒരു പ്രത്യ​ക്ഷ​ത​യാ​ണെന്ന്‌ വിചാ​രി​ക്ക​പ്പെ​ട്ടി​രു​ന്നു.

യിസ്രാ​യേ​ല്യ​രു​ടെ ഈജി​പ്‌റ​റി​ലെ ദീർഘ​മായ വാസവും ആ ദേശത്തെ ആളുക​ളു​മാ​യുള്ള അടുത്ത ബന്ധവും ഉണ്ടായി​രു​ന്നി​ട്ടും അവർക്ക്‌ യഹോവ എന്ന ഒരു ദൈവം മാത്രമെ ഉണ്ടായി​രു​ന്നു​ള്ളു, അവനെ മാത്രമേ സേവി​ക്കു​ക​യും ചെയ്യാ​മാ​യി​രു​ന്നു​ള്ളു. ദൈവ​ത്തി​ന്റെ തന്നെയൊ അല്ലെങ്കിൽ ഒരു പക്ഷിയു​ടെ​യൊ മൃഗത്തി​ന്റെ​യൊ മത്സ്യത്തി​ന്റെ​യൊ മറെറ​ന്തി​ന്റെ​യെ​ങ്കി​ലു​മൊ മതപര​മായ ഒരു പ്രതിമ ഉണ്ടാക്ക​രു​തെന്ന്‌ അവർക്ക്‌ മുന്നറി​യി​പ്പു നൽകി​യി​രു​ന്നു. ഈജി​പ്‌റ​റിൽ നിന്നുള്ള അവരുടെ വിടു​ത​ലി​നു ശേഷം പെട്ടെന്നു തന്നെ അവർ ഒരു സ്വർണ്ണ​ക്കാ​ള​ക്കു​ട്ടി​യെ ആരാധി​ച്ചത്‌ ഈജി​പ്‌റ​റി​ന്റെ സ്വാധീ​ന​ത്തി​ന്റെ ഫലമാ​യി​രു​ന്നി​രി​ക്കാം.—പുറപ്പാട്‌ 32:1-28; ആവർത്തനം 4:15-20.

അമർത്യ​ത​യി​ലുള്ള വിശ്വാ​സം

ഈജി​പ്‌റ​റു​കാർ അമർത്യ​ത​യിൽ ഉറച്ചു വിശ്വ​സി​ച്ചി​രു​ന്ന​വ​രാ​യി​രു​ന്നു. അതു​കൊണ്ട്‌ ഈജി​പ്‌റ​റി​ലെ ഭരണാ​ധി​കാ​രി​കൾ മരണാ​നന്തര ജീവി​ത​ത്തിൽ നിത്യ​മായ സന്തുഷ്ടി ഉറപ്പു​വ​രു​ത്തു​മെ​ന്നുള്ള പ്രത്യാ​ശ​യിൽ അവശ്യ​ജീ​വി​ത​വ​സ്‌തു​ക്ക​ളും ആഡംബര വസ്‌തു​ക്ക​ളും വെച്ചു​കൊണ്ട്‌ വിപു​ല​മായ ശവകു​ടീ​രങ്ങൾ ഒരുക്കി​യി​രു​ന്നു. പിരമി​ഡു​കൾ ഈ നടപടി​യു​ടെ ഏററം മുന്തിയ ദൃഷ്ടാ​ന്ത​മാണ്‌.

സ്വർണ്ണാ​ഭ​ര​ണ​ങ്ങ​ളും വസ്‌ത്ര​ങ്ങ​ളും വീട്ടു​പ​ക​ര​ണ​ങ്ങ​ളും വീഞ്ഞും ആഹാര​സാ​ധ​ന​ങ്ങ​ളും പാത്ര​ങ്ങ​ളും ദന്തപ്പെ​ട്ടി​ക​ളും കൺമഷി അരയ്‌ക്കു​ന്ന​തി​നുള്ള ചെറിയ കൽപ്പല​ക​ക​ളും​പോ​ലും ഈജി​പ്‌റ​റി​ലെ ശവകു​ടീ​ര​ങ്ങ​ളിൽ ശ്രദ്ധാ​പൂർവം സ്ഥാപി​ച്ചി​രു​ന്നു. ഈ വസ്‌തു​ക്കൾ ശവക്കു​ഴിക്ക്‌ അപ്പുറ​മുള്ള ഒരു ജീവി​ത​ത്തിൽ ഉപയോ​ഗി​ക്കാൻ കഴിയു​മെന്ന്‌ വിശ്വ​സി​ച്ചി​രു​ന്നു. മുൻകാ​ല​ങ്ങ​ളിൽ, മരണാ​ന​ന്തരം തങ്ങളുടെ യജമാ​നൻമാ​രെ സേവി​ക്കു​ന്ന​തിന്‌ അടിമ​കളെ കൊല്ലു​ക​യും അവരോ​ടൊത്ത്‌ അടക്കു​ക​യും ചെയ്‌തി​രു​ന്നു. “മരിച്ച​വ​രു​ടെ പുസ്‌തകം” എന്നറി​യ​പ്പെ​ട്ടി​രുന്ന മന്ത്രങ്ങ​ളു​ടെ ഒരു ശേഖരം ആയിര​ക്ക​ണ​ക്കിന്‌ ഈജി​പ്‌ഷ്യൻ ശവപ്പെ​ട്ടി​ക​ളിൽ കാണ​പ്പെ​ട്ടി​ട്ടുണ്ട്‌. ഈ മന്ത്രങ്ങൾ മരണാ​നന്തര ജീവി​ത​ത്തി​ലെ വിവിധ ആപത്തു​കളെ തരണം ചെയ്യു​ന്ന​തിന്‌ ഒരു മരിച്ച വ്യക്തിയെ സഹായി​ക്കു​മെന്ന്‌ വിശ്വ​സി​ക്ക​പ്പെ​ട്ടി​രു​ന്നു.

യിസ്രാ​യേ​ല്യ​രു​ടെ വീക്ഷണം എത്ര വ്യത്യ​സ്‌ത​മാ​യി​രു​ന്നു! പിന്നീട്‌ ബൈബിൾ പറഞ്ഞതു​പോ​ലെ: “മരിച്ച​വരെ സംബന്ധി​ച്ചോ, അവർക്ക്‌ യാതൊ​ന്നി​നെ​ക്കു​റി​ച്ചും ബോധ​മില്ല,” എന്ന്‌ അവർക്ക​റി​യാ​മാ​യി​രു​ന്നു. കൂടാതെ, ഒരു മനുഷ്യൻ മരിക്കു​മ്പോൾ, “ആ ദിവസം തന്നെ അവന്റെ ചിന്തകൾ നശിക്കു​ന്നു.”a അവരുടെ ഭാവി​ജീ​വി​ത​പ്ര​തീക്ഷ പുനരു​ത്ഥാ​ന​ത്തി​ലാ​യി​രു​ന്നു.—സഭാ​പ്ര​സം​ഗി 9:5, 10; സങ്കീർത്തനം 146:4; ഇയ്യോബ്‌ 14:13-15.

ആര്‌ എവിടെ ജീവി​ച്ചി​രു​ന്നു?

ഈജി​പ്‌റ​റി​നെ സംബന്ധിച്ച വിദഗ്‌ദ്ധർ 31 ഈജി​പ്‌ഷ്യൻ രാജാ​ക്കൻമാ​രു​ടെ “വംശങ്ങളെ” തിരി​ച്ച​റി​യു​ക​യും പുരാതന രാജവം​ശം (3-6 വരെയുള്ള വംശങ്ങൾ), മദ്ധ്യരാ​ജ​വം​ശം (11, 12 വംശങ്ങൾ), നൂതന രാജവം​ശം (18-20 വരെ വംശങ്ങൾ) എന്നിവ​യെ​ക്കു​റിച്ച്‌ പറയു​ക​യും ചെയ്യുന്നു. എന്നാൽ ഈ വിധത്തി​ലുള്ള കണക്കാക്കൽ അശേഷം കൃത്യമല്ല. ഇതിൽ ചോദ്യം ചെയ്യ​പ്പെ​ടാ​വു​ന്ന​തും അപൂർണ്ണ​വും ആയ എഴുത്തു​കൾ ഉൾപ്പെ​ട്ടി​രു​ന്നു, കൂടാതെ അതിൽ ഒന്നിനു പുറകെ മറെറാന്ന്‌ പിന്തു​ടർച്ച​യാ​യി ഭരിക്കു​ന്ന​തി​നു പകരം വ്യത്യസ്‌ത പ്രദേ​ശ​ങ്ങ​ളിൽ ഒരേ സമയത്ത്‌ ഭരിക്കുന്ന പല രാജാ​ക്കൻമാർ പോലും ഉൾപ്പെ​ട്ടി​രി​ക്കാം.b

മോശെ ബൈബി​ളി​ന്റെ ആദ്യത്തെ പുസ്‌ത​കങ്ങൾ എഴുതാൻ തുടങ്ങി​യ​പ്പോൾ പ്രത്യ​ക്ഷ​ത്തിൽ ഈജി​പ്‌റ​റു​കാർ തങ്ങളുടെ രാജാ​വി​നെ ഒരു വ്യക്തി​പ​ര​മായ പേര്‌ ഉപയോ​ഗി​ക്കാ​തെ “ഫറവോൻ” എന്നു വിളി​ച്ചി​രുന്ന അവരുടെ സ്വന്തം രീതി അവനും പിൻതു​ടർന്നു. അതു​കൊണ്ട്‌ അബ്രാ​ഹാ​മും യോ​സേ​ഫും അറിഞ്ഞി​രുന്ന ഫറവോ​മാ​രു​ടെ പേരും യിസ്രാ​യേ​ല്യർ ഈജി​പ്‌റ​റിൽ നിന്ന്‌ പുറ​പ്പെ​ട്ട​പ്പോൾ ആരായി​രു​ന്നു ഭരിച്ചി​രു​ന്ന​തെ​ന്നും നമുക്ക്‌ അറിഞ്ഞു​കൂ​ടാ. എന്നിരു​ന്നാ​ലും, പിന്നീട്‌ “ഫറവോൻ” എന്ന സ്ഥാന​പ്പേര്‌ രാജാ​വി​ന്റെ പേരി​നോട്‌ ചേർത്ത്‌ ഉപയോ​ഗി​ക്കാൻ തുടങ്ങി. അത്‌ ഈജി​പ്‌ഷ്യൻ രാജാ​ക്കൻമാ​രു​ടെ പട്ടിക​യോട്‌ ബൈബിൾ സംഭവങ്ങൾ ബന്ധിപ്പി​ക്കാൻ സാധ്യ​മാ​യി​ത്തീർന്നു. ഒരു ബൈബിൾ വിദ്യാർത്ഥിക്ക്‌ പ്രത്യേക താൽപ്പ​ര്യ​മുള്ള ചില ഫറവോ​മാർ ഇവരാണ്‌:

അഖ്‌നാ​തെൻ (18-ാമതു രാജവം​ശം എന്നു വിളി​ക്ക​പ്പെ​ട്ട​തി​ലെ) ആതെൻ എന്ന സൂര്യ​ബിം​ബ​ത്തി​ന്റെ തീക്ഷ്‌ണ​ത​യുള്ള ആരാധ​ക​നാ​യി​രു​ന്നു. 1887-ൽ കൈ​റോ​യ്‌ക്ക്‌ 320 കിലോ​മീ​ററർ തെക്ക്‌ ടെൽ എൽ-അമർനാ​യിൽ 377-ഓളം കളിമൺ പലകക​ളു​ടെ ഒരു ശേഖരം കാണ​പ്പെട്ടു. ഈ രസകര​മായ കളിമൺപ​ല​കകൾ അഖ്‌നാ​തെ​നും അദ്ദേഹ​ത്തി​ന്റെ പിതാ​വായ അമെൻഹോ​ട്ടെപ്പ്‌ III-ാമനും ലഭിച്ച നയത​ന്ത്ര​പ​ര​മായ എഴുത്തു​കു​ത്തു​ക​ളാ​യി​രു​ന്നു. അവയിൽ പാലസ്‌തീ​നി​ലെ നഗരസം​സ്ഥാ​ന​ങ്ങ​ളായ ജറുസ​ലേം, മെഗി​ദ്ദോ, ഹാസൊർ, ശേഖേം, ലാഖീശ്‌, ഹെ​ബ്രോൻ, ഗസാ മുതലാ​യ​വ​യി​ലെ ഭരണാ​ധി​കാ​രി​ക​ളിൽനി​ന്നുള്ള കത്തുകൾ ഉൾപ്പെ​ട്ടി​രു​ന്നു. ഒരുപക്ഷേ യിസ്രാ​യേൽ കനാനിൽ പ്രവേ​ശി​ച്ച​തി​നു തൊട്ടു​മുമ്പ്‌ എഴുത​പ്പെട്ട ഈ കത്തുകൾ യുദ്ധപ​ക​ക​ളെ​യും ഉപജാ​പ​ങ്ങ​ളെ​യും വെളി​പ്പെ​ടു​ത്തു​ന്നു. ബൈബിൾ പുസ്‌ത​ക​മായ യോശു​വ​യിൽ സൂചി​പ്പി​ക്കു​ന്ന​തു​പോ​ലെ ഓരോ പട്ടണത്തി​നും അതാതി​ന്റെ സ്വന്തം രാജാ​ക്കൻമാർ ഉണ്ടായി​രു​ന്നു എന്ന്‌ അവയും കാണി​ക്കു​ന്നു.

തൂത്തൻകാ​മെൻ, അഖ്‌നാ​തെന്റെ ഒരു മരുമ​ക​നാണ്‌, ഇദ്ദേഹ​മാണ്‌ കീർത്തി​കേട്ട “തൂത്ത്‌ രാജാവ്‌.” പുരാ​വ​സ്‌തു​ശാ​സ്‌ത്ര​ജ്ഞൻമാർ അദ്ദേഹ​ത്തി​ന്റെ പകിട്ടാർന്ന സുവർണ്ണ ശവകു​ടീര സാമ​ഗ്രി​കൾ കണ്ടെടു​ക്കു​ക​യും വിവിധ കാഴ്‌ച​ബം​ഗ്ലാ​വു​ക​ളിൽ പ്രദർശി​പ്പി​ക്കു​ക​യും ചെയ്‌തു. ഈ സാധന​സാ​മ​ഗ്രി​കൾ ഫറവോ​മാ​രു​ടെ സമ്പത്തിന്റെ മുന്തിയ പ്രകട​ന​മാണ്‌. മോശെ, നേരത്തെ “പാപത്തി​ന്റെ താൽക്കാ​ലിക ആസ്വാ​ദ​ന​ത്തെ​ക്കാ​ളും ദൈവ​ജ​ന​ത്തോ​ടു​കൂ​ടെ കഷ്ടമനു​ഭ​വി​ക്കു​ന്നതു തിര​ഞ്ഞെ​ടു​ത്തു​കൊണ്ട്‌ ഫറവോ​ന്റെ പുത്രി​യു​ടെ മകൻ എന്നു വിളി​ക്ക​പ്പെ​ടു​ന്ന​തി​നെ നിരസിച്ച”പ്പോൾ അവൻ ഈ തരത്തി​ലുള്ള ധനത്തി​നാണ്‌ പുറന്തി​രി​ഞ്ഞു​ക​ള​ഞ്ഞത്‌.—എബ്രായർ 11:24, 25.

മെർനെ​പ്‌താ “19-ാമത്തെ രാജവം​ശ​ത്തി​ലു”ള്ളവനാ​യി​രു​ന്നു. തെബ്‌സി​ലുള്ള ഒരു ക്ഷേത്ര​ത്തിൽ കണ്ടെത്തിയ വിജയ​സ്‌തം​ഭ​ത്തിൽ ഈ ഫറവോൻ, “യിസ്രാ​യേൽ ശൂന്യ​മാ​യി​ക്കി​ട​ക്കു​ന്നു, അവന്റെ സന്തതി ഇല്ലാതാ​യി,” എന്ന്‌ രേഖ​പ്പെ​ടു​ത്തി​യി​രി​ക്കു​ന്നു. ഇതുവരെ കാണപ്പെട്ട പുരാതന ഈജി​പ്‌റ​റി​ന്റെ രേഖക​ളിൽ ഒരു രാഷ്‌ട്ര​മെന്ന നിലയിൽ യിസ്രാ​യേ​ലി​നെ സംബന്ധിച്ച്‌ നേരി​ട്ടുള്ള ഏക പരാമർശം ഇതു മാത്ര​മാണ്‌. തെളി​വ​നു​സ​രിച്ച്‌ ഈ അവകാ​ശ​വാ​ദം ഒരു കഴമ്പി​ല്ലാത്ത വീമ്പി​ളക്കൽ ആയിരി​ക്കെ, ഇത്‌ യിസ്രാ​യേ​ല്യ​രു​ടെ കനാനിൻമേ​ലുള്ള വിജയം നേരത്തെ സംഭവി​ച്ചി​രു​ന്നു എന്ന്‌ സൂചി​പ്പി​ക്കു​ന്നു. അപ്രകാ​രം ക്രി. മു. 1473-ലെ ആ വിജയം അഖ്‌നാ​തെന്‌ ടെൽ എൽ-അമർനാ കത്തുകൾ ലഭിച്ച സമയത്തി​നും മെർനെ​പ്‌താ​യു​ടെ നാളു​കൾക്കും ഇടക്ക്‌ സംഭവി​ച്ചി​രി​ക്കും.

ശീശക്ക്‌ (ഷെഷോങ്ക്‌ I, “22-ാം രാജവം​ശം”) ആണ്‌ ബൈബി​ളിൽ പേരി​നാൽ പരാമർശി​ക്ക​പ്പെ​ട്ടി​രി​ക്കുന്ന ആദ്യത്തെ ഫറവോൻ. ഒരു ശക്തമായ രഥസേ​ന​യോ​ടും കുതി​ര​പ്പ​ട​യോ​ടും കൂടെ അദ്ദേഹം യഹൂദയെ ആക്രമി​ക്കു​ക​യും യെരു​ശ​ലേ​മി​നെ ഭീഷണി​പ്പെ​ടു​ത്തു​ക​യും “യഹോ​വ​യു​ടെ ആലയത്തി​ലെ​യും രാജ​കൊ​ട്ടാ​ര​ത്തി​ലെ​യും എല്ലാ സമ്പത്തും എടുത്തു​കൊ​ണ്ടു​പോ​ക​യും ചെയ്‌തു. സകലതും അവൻ എടുത്തു.” (2 ദിനവൃ​ത്താ​ന്തം 12:9) ഈ സംഭവം കർണാ​ക്കി​ലെ (പുരാതന തെബ്‌സ്‌) ആമോന്റെ ക്ഷേത്ര​ത്തി​ന്റെ തെക്കെ ഭിത്തി​യി​ലെ ഒരു കൊത്തു​പ​ണി​യാൽ ഉറപ്പാ​ക്ക​പ്പെ​ടു​ന്നു. അതിൽ വിലങ്ങു​വെ​ക്ക​പ്പെട്ട 156 തടവു​കാ​രെ കാണി​ക്കു​ന്നു, ഓരോ​രു​ത്ത​രും മെഗി​ദ്ദോ​യും ശൂനേ​മും ഗിബ​യോ​നും ഉൾപ്പെടെ പിടി​ക്ക​പ്പെട്ട ഒരു നഗര​ത്തെ​യൊ ഗ്രാമ​ത്തെ​യൊ പ്രതി​നി​ധീ​ക​രി​ക്കു​ന്നു. പിടി​ക്ക​പ്പെട്ട സ്ഥലങ്ങളിൽ ശീശക്ക്‌ “അബ്രാ​ഹാ​മി​ന്റെ വയൽ” പോലും ഉൾപ്പെ​ടു​ത്തി​യി​രി​ക്കു​ന്നു—ഈജി​പ്‌ഷ്യൻ രേഖക​ളിൽ അബ്രാ​ഹാ​മി​നെ​ക്കു​റി​ച്ചുള്ള ഏററം പുരാ​ത​ന​മായ പരാമർശം.

മററ ലോക ശക്തികൾ എഴു​ന്നേൽക്കു​ന്നു

ക്രമേണ ഈജി​പ്‌റ​റി​ന്റെ സ്ഥാനത്ത്‌ മുന്തിയ ലോക ശക്തിയെന്ന നിലയിൽ അസ്സീറിയ വന്നു. എന്നാൽ അവൾ പ്രബല​യായ ഒരു രാഷ്‌ട്രീയ ശക്തിയാ​യി നിലനി​ന്നു. യിസ്രാ​യേ​ലി​ന്റെ വടക്കെ പത്തു​ഗോ​ത്ര രാജ്യ​ത്തി​ന്റെ അവസാ​നത്തെ രാജാ​വാ​യി​രുന്ന ഹോശേയ അസ്സീറി​യാ​യു​ടെ നുകത്തെ എറിഞ്ഞു​ക​ള​യു​ന്ന​തി​നുള്ള ഒരു പരാജ​യ​മടഞ്ഞ ശ്രമത്തിൽ ഈജി​പ്‌റ​റി​ലെ സോ രാജാ​വു​മാ​യി ഗൂഢാ​ലോ​ചന നടത്തി. (2 രാജാ​ക്കൻമാർ 17:3, 4) വർഷങ്ങൾക്കു​ശേഷം, യഹൂദാ​രാ​ജാ​വായ ഹിസ്‌ക്കി​യാവ്‌ രാജാ​വി​ന്റെ ഭരണ കാലത്ത്‌ എത്യോ​പ്യ​യി​ലെ തിർഹാക്ക രാജാവ്‌ (സാദ്ധ്യ​ത​യ​നു​സ​രിച്ച്‌ ഈജി​പ്‌റ​റി​ലെ എത്യോ​പ്യൻ ഭരണാ​ധി​പൻ, ഫറവോൻ തഹർക്ക) കനാനി​ലേക്ക്‌ മാർച്ച്‌ ചെയ്യു​ക​യും അസ്സീറി​യൻ രാജാ​വായ സൻഹേ​രീ​ബി​ന്റെ ആക്രമ​ണത്തെ താൽക്കാ​ലി​ക​മാ​യി തിരി​ച്ചു​വി​ടു​ക​യും ചെയ്‌തു. (2 രാജാ​ക്കൻമാർ 19:8-10) അസ്സീറി​യാ​യിൽ കണ്ടെത്തിയ സൻഹേ​രീ​ബി​ന്റെ തന്നെ ചരി​ത്രാ​ഖ്യാ​ന​ത്തിൽ, “ഞാൻ എത്യോ​പ്യൻ രാജാ​വി​ന്റെ തേരാ​ളി​കളെ . . .വ്യക്തി​പ​ര​മാ​യി ജീവ​നോ​ടെ പിടിച്ചു” എന്നു പറഞ്ഞ​പ്പോൾ പ്രത്യ​ക്ഷ​ത്തിൽ ഇതി​നെ​യാ​യി​രി​ക്കും പരാമർശി​ച്ചത്‌—ഓറി​യൻറൽ ഇൻസ്‌റ​റി​റ​റ്യൂട്ട്‌ പ്രിസം ഓഫ്‌ സൻഹേ​രീബ്‌, ചിക്കാ​ഗോ യൂണി​വേ​ഴ്‌സി​ററി.

യഹോ​വ​യു​ടെ പ്രവാ​ച​ക​നായ യെശയ്യാവ്‌, ഈജി​പ്‌റ​റി​നെ “ഒരു ക്രൂര​നായ യജമാ​നന്റെ കയ്യിൽ” ഏൽപ്പി​ക്കും എന്നും ഒരു “ശക്തനായ” രാജാവ്‌ ഈജി​പ്‌റ​റു​കാ​രെ ഭരിക്കു​മെ​ന്നും മുൻകൂ​ട്ടി​പ്പ​റ​ഞ്ഞി​രു​ന്നു. (യെശയ്യാവ്‌ 19:4) ഈ പ്രവച​ന​ത്തി​ന്റെ സത്യത ഒരു അസ്സീറി​യൻ രേഖയാൽ ഉറപ്പി​ക്ക​പ്പെ​ട്ടി​ട്ടുണ്ട്‌. അതിൽ സൻഹേ​രീ​ബി​ന്റെ പുത്ര​നായ എസർ-ഹാദ്ദോൻ ഇപ്രകാ​രം പറഞ്ഞു​കൊണ്ട്‌ ഈജി​പ്‌റ​റിൻമേ​ലുള്ള അദ്ദേഹ​ത്തി​ന്റെ വിജയത്തെ സംബന്ധിച്ച്‌ വീമ്പി​ള​ക്കു​ന്നു: “അതിന്റെ രാജാ​വായ തിർഹാ​ക്കയെ ഞാൻ അഞ്ചു പ്രാവ​ശ്യം അമ്പുക​ളാൽ മുറി​വേൽപ്പി​ക്കു​ക​യും അയാളു​ടെ മുഴു രാജ്യ​വും പിടി​ച്ച​ട​ക്കു​ക​യും ചെയ്‌തു.”

ഫറവോൻ നെഖോ ഉദ്ദേശം ക്രി. മു. 629-ൽ മൂന്നാം ലോക ശക്തിയാ​യി ഉയർന്നു​കൊ​ണ്ടി​രുന്ന ബാബി​ലോ​ന്റെ സൈന്യ​ത്തെ പ്രതി​രോ​ധി​ക്കു​ന്ന​തിന്‌ വടക്കോട്ട്‌ മാർച്ച്‌ ചെയ്‌തു. യരുശ​ലേ​മി​ലെ യോശീ​യാവ്‌ ബുദ്ധി​ഹീ​ന​മാ​യി മെഗി​ദ്ദോ​യിൽ വെച്ച്‌ ഈജി​പ്‌ഷ്യൻ സൈന്യ​ത്തെ തടയു​ന്ന​തിന്‌ ശ്രമി​ക്കു​ക​യും തോൽപ്പി​ക്ക​പ്പെ​ടു​ക​യും വധിക്ക​പ്പെ​ടു​ക​യും ചെയ്‌തു.c (2 ദിനവൃ​ത്താ​ന്തം 35:20-24) ഏകദേശം നാലു വർഷത്തി​നു​ശേഷം ക്രി. മു. 625-ൽ കാർക്കെ​മി​ശിൽ വെച്ച്‌ ഫറവോൻ നെഖൊ തന്നെ ബാബി​ലോ​ന്യ​രാൽ തോൽപ്പി​ക്ക​പ്പെട്ടു. ബാബി​ലോ​ന്യർക്ക്‌ പശ്ചിമ ഏഷ്യയിൽ പ്രാമു​ഖ്യത നേടി​ക്കൊ​ടുത്ത ഈ സംഭവത്തെ ബൈബി​ളും ബാബി​ലോ​നി​യൻ വൃത്താ​ന്ത​വും പരാമർശി​ക്കു​ന്നു.

ഈജി​പ്‌ററ്‌ ക്രി. മു. 525-ൽ നാലാം ലോക ശക്തിയായ മേദോ−പേർഷ്യയുടെ കീഴിൽ വന്നു. മിക്കവാ​റും രണ്ടു ശതകത്തി​നു​ശേഷം ക്രി. മു. 332-ൽ മഹാനായ അലക്‌സാ​ണ്ടർ രംഗത്തു വരിക​യും ഈജി​പ്‌റ​റി​നെ അഞ്ചാം ലോക ശക്തിയായ ഗ്രീസി​ന്റെ കീഴിൽ വരുത്തു​ക​യും ചെയ്‌തു. അലക്‌സാ​ണ്ടർ ഈജി​പ്‌റ​റി​ന്റെ നൈൽ നദീമു​ഖ​പ്ര​ദേ​ശത്ത്‌ അലക്‌സാൻഡ്രിയ നഗരം സ്ഥാപിച്ചു. അവിടെ വെച്ച്‌ ക്രി. മു. ഉദ്ദേശം 280-ൽ എബ്രാ​യ​യിൽ നിന്ന്‌ ഗ്രീക്കി​ലേ​ക്കുള്ള ബൈബി​ളി​ന്റെ ആദ്യത്തെ ഭാഷാ​ന്തരം ആരംഭി​ച്ചു. സെപ്‌റ​റ​വ​ജിൻറ്‌ എന്നറി​യ​പ്പെട്ട ഈ ഭാഷാ​ന്ത​ര​മാ​യി​രു​ന്നു യേശു​വി​ന്റെ ശിഷ്യൻമാർ ഗ്രീക്ക്‌ സംസാ​രി​ക്കുന്ന ലോക​ത്തിൽ ഉപയോ​ഗിച്ച ബൈബിൾ.

അഞ്ചാം ലോക ശക്തിയാ​യി​രുന്ന റോമി​ന്റെ കാലത്ത്‌ ഒരു കൊച്ചു​കു​ട്ടി​യായ യേശു​വി​നെ അസൂയാ​ലു​വായ ഹോ​രോ​ദാ​വിൽ നിന്ന്‌ സംരക്ഷി​ക്കു​ന്ന​തി​നു​വേണ്ടി ഈജി​പ്‌റ​റി​ലേക്ക്‌ കൊണ്ടു​പോ​യി. (മത്തായി 2:13-15) ക്രി. മു. 33-ലെ പെന്തെ​ക്കൊ​സ്‌തു​നാ​ളിൽ ഈജി​പ്‌റ​റു​കാർ ക്രിസ്‌തീയ സുവാർത്ത​യു​ടെ അത്ഭുത​ക​ര​മായ പ്രസംഗം കേൾക്കു​ന്ന​തിന്‌ യരുശ​ലേ​മിൽ സന്നിഹി​ത​രാ​യി​രു​ന്നു. വിദഗ്‌ദ്ധ വാഗ്മി​യാ​യി​രുന്ന ഒന്നാം നൂററാ​ണ്ടി​ലെ അപ്പൊ​ല്ലോസ്‌ എന്ന ക്രിസ്‌ത്യാ​നി അവിടെ നിന്നാണ്‌ വന്നത്‌.—പ്രവൃ​ത്തി​കൾ 2:10; 18:24.

ഉവ്വ്‌, ഈജി​പ്‌റ​റും ഈജി​പ്‌റ​റു​കാ​രും ബൈബിൾ ചരി​ത്ര​ത്തിൽ പ്രമു​ഖ​മാ​യി രംഗത്തു വന്നിട്ടുണ്ട്‌, പല പുരാ​വ​സ്‌തു കണ്ടുപി​ടു​ത്ത​ങ്ങ​ളും ഈ പുരാതന ദേശ​ത്തെ​ക്കു​റിച്ച്‌ തിരു​വെ​ഴു​ത്തിൽ പറഞ്ഞി​രി​ക്കു​ന്ന​തി​നെ ഉറപ്പി​ക്കു​ന്നു. തീർച്ച​യാ​യും, ഈജി​പ്‌ററ്‌ ചില പ്രാവ​ച​നിക വാക്യ​ങ്ങ​ളിൽ സാത്താന്റെ അധീന​ത്തി​ലുള്ള മുഴു ലോക​ത്തെ​യും പ്രതീ​ക​പ്പെ​ടു​ത്ത​ത്ത​ക്ക​വണ്ണം അത്‌ അത്രയ​ധി​കം പ്രമു​ഖ​മാ​യി​രു​ന്നു. (യെഹെ​സ്‌ക്കേൽ 31:2; വെളി​പ്പാട്‌ 11:8) എന്നാൽ പുരാതന ഈജി​പ്‌റ​റിന്‌ ഒരു ലോക ശക്തിയെന്ന നിലയിൽ അതിന്റെ കരുത്തു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നി​ട്ടും യഹോ​വ​യു​ടെ ഉദ്ദേശ്യ​ങ്ങൾ നിവർത്തി​ക്കു​ന്ന​തി​നെ തടസ്സ​പ്പെ​ടു​ത്താൻ ഒരിക്ക​ലും കഴിഞ്ഞി​ട്ടില്ല. ബൈബിൾ ചരി​ത്ര​ത്തി​ലെ രണ്ടാം ലോക ശക്തിയാ​യി​രുന്ന അസ്സീറി​യാ​യെ സംബന്ധി​ച്ചും ഇതു സത്യമാ​യി​രു​ന്നു, അത്‌ വീക്ഷാ​ഗോ​പു​രം മാസി​ക​യു​ടെ ആഗസ്‌ററ്‌ ലക്കത്തിൽ നാം കാണാൻ പോകു​ക​യാണ്‌. ഈ പരമ്പര​യി​ലെ അടുത്ത ലേഖനം ഈ മാസി​ക​യു​ടെ 1989 ആഗസ്‌ററ്‌ ലക്കത്തിൽ പ്രസി​ദ്ധ​പ്പെ​ടു​ത്തും. (w88 2/1)

[അടിക്കു​റി​പ്പു​കൾ]

[28-ാം പേജിലെ ഭൂപടം]

(For fully formatted text, see publication)

മെഡിറററേനിയൻ സമുദ്രം

കാർക്കെമിശ്‌

യൂഫ്രട്ടീസ്‌

മെഗിദ്ദൊ

യെരുശലേം

അലക്‌സാൻഡ്രിയ

ഗോശേൻ

മെംഫിസ്‌

നൈൽ

ലോവർ ഈജി​പ്‌ററ്‌

തെബെസ്‌

[കടപ്പാട്‌]

Based on a map copyrighted by Pictorial Archive (Near Eastern History) Est. and Survey of Israel

[29-ാം പേജിലെ ചിത്രം]

മനുഷ്യശരീരവും പ്രാപ്പി​ടി​യന്റെ തലയും കൊണ്ട്‌ ചിത്രീ​ക​രി​ക്ക​പ്പെട്ട ഈജി​പ്‌ഷ്യൻ ദൈവം

[കടപ്പാട്‌]

Courtesy of the British Museum, London

[30-ാം പേജിലെ ചിത്രം]

ഒരു ഈജി​പ്‌ഷ്യൻ ശവപ്പെ​ട്ടി​ക്കു​ള്ളിൽ കാണപ്പെട്ട “മരിച്ച​വ​രു​ടെ പുസ്‌ത​ക​ത്തി​ന്റെ” ഭാഗം

[കടപ്പാട്‌]

Courtesy of the Superintendence of the Museo Egizio, Turin

[30-ാം പേജിലെ ചിത്രം]

മമ്മി സൂക്ഷി​ക്കുന്ന ഈജി​പ്‌ഷ്യൻ ശവപ്പെ​ട്ടി​യും അടപ്പും

[32-ാം പേജിലെ ചിത്രം]

ഇരിക്കുന്ന ആമോൻ ദൈവ​ത്തി​ന്റെ അടുത്ത്‌ തൂത്തൻകാ​മെൻ രാജാവ്‌ നിൽക്കു​ന്നു