വായന​ക്കാ​രിൽനി​ന്നുള്ള ചോദ്യ​ങ്ങൾ

◼ കർത്താ​വി​ന്റെ സന്ധ്യാ​ഭ​ക്ഷ​ണ​ത്തി​ന്റെ വാർഷി​കാ​ഘോഷ വേളയിൽ യഹോ​വ​യു​ടെ സാക്ഷി​ക​ളിൽ വളരെ ചുരുക്കം പേർ മാത്രം അപ്പവീ​ഞ്ഞു​ക​ളിൽ പങ്കുപ​റ​റ​ന്ന​തെ​ന്തു​കൊണ്ട്‌?

ഇതിനു കാരണം യഹോ​വ​യു​ടെ സാക്ഷികൾ ക്രൈ​സ്‌ത​വ​ലോ​ക​ത്തി​ലെ സഭകളിൽ നിന്ന്‌ വ്യത്യ​സ്‌ത​മാ​യി മനുഷ്യ​രു​ടെ ഒരു ചെറിയ സംഖ്യ സ്വർഗ്ഗീയ ജീവൻ സമ്പാദി​ക്കു​മെ​ന്നും ദൈവ​ദാ​സൻമാ​രിൽ ശേഷി​ച്ച​വർക്ക്‌ ഭൂമി​യി​ലെ നിത്യ​ജീ​വന്റെ പ്രതി​ഫലം കൊടു​ക്ക​പ്പെ​ടും എന്നുമുള്ള ബൈബി​ളു​പ​ദേശം സ്വീക​രി​ക്കു​ന്നു​വെ​ന്ന​താണ്‌.

സ്വർഗ്ഗ​മാണ്‌ ദൈവത്തെ പ്രസാ​ദി​പ്പി​ക്കുന്ന എല്ലാവർക്കു​മുള്ള പ്രതി​ഫ​ല​മെ​ന്നും ശേഷി​ച്ചവർ ഒരു നരകാ​ഗ്നി​യി​ലേക്ക്‌ പോകു​മെ​ന്നും സഭകൾ ദീർഘ​നാ​ളാ​യി പഠിപ്പി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു. ബൈബിൾ മററു പ്രകാ​ര​ത്തി​ലാണ്‌ പറയു​ന്നത്‌. അപ്പോ​സ്‌ത​ലൻമാ​രെ​പ്പോ​ലെ​യുള്ള ചില മനുഷ്യർ മാത്രം സ്വർഗ്ഗ​ത്തിൽ ക്രിസ്‌തു​വി​നോ​ടു​കൂ​ടെ വാഴു​മെന്ന്‌ തിരു​വെ​ഴു​ത്തു​കൾ വ്യക്തമാ​യി പ്രകട​മാ​ക്കു​ന്നു. അവർ ഒരു “ചെറിയ ആട്ടിൻകൂട്ട”മാണെന്ന്‌ യേശു പറഞ്ഞു. അവരുടെ എണ്ണം നൂററി​നാൽപ്പ​ത്തി​നാ​ലാ​യി​ര​മാ​ണെന്ന്‌ ബൈബിൾ പറയുന്നു. (ലൂക്കോസ്‌ 12:32; വെളി​പ്പാട്‌ 14:3, 4) യഹോ​വയെ വിശ്വ​സ്‌ത​മാ​യി സേവി​ക്കു​ക​യും അവന്റെ അംഗീ​കാ​രം നേടു​ക​യും ചെയ്‌ത അനേകർ യേശു സ്വർഗ്ഗീയ ജീവനി​ലേ​ക്കുള്ള വഴി തുറക്കു​ന്ന​തി​നു​മുൻപ്‌ മരിച്ചു​പോ​യി. (മത്തായി 11:11; എബ്രായർ 10:19-21) ചെറിയ ആട്ടിൻകൂ​ട്ട​ത്തി​ന്റെ തിര​ഞ്ഞെ​ടു​പ്പി​നു​ശേഷം ദശലക്ഷ​ക്ക​ണ​ക്കി​നു മററു​ള്ളവർ സത്യ​ക്രി​സ്‌ത്യാ​നി​ക​ളാ​യി തീർന്നി​ട്ടുണ്ട്‌. “ചെറിയ ആട്ടിൻകൂട്ട”ത്തിൽ പെടാത്ത ഈ വിശ്വ​സ്‌തർക്കെ​ല്ലാം പുനഃ​സ്ഥി​തീ​ക​രി​ക്ക​പ്പ​ടുന്ന ഒരു ഭൗമിക പറുദീ​സ​യി​ലെ അനന്തജീ​വന്റെ പ്രത്യാ​ശ​യാണ്‌ ബൈബിൾ വെച്ചു​നീ​ട്ടു​ന്നത്‌. (സങ്കീർത്തനം 37:20, 29; വെളി​പ്പാട്‌ 21:4, 5) എന്നാൽ അങ്ങനെ​യു​ള്ള​വ​രും കൂടെ അപ്പവീ​ഞ്ഞു​ക​ളിൽ പങ്കെടു​ക്കാ​ത്ത​തെ​ന്തു​കൊണ്ട്‌? കർത്താ​വി​ന്റെ സന്ധ്യാ​ഭ​ക്ഷ​ണ​വേ​ള​യി​ലെ ചിഹ്നങ്ങ​ളി​ലുള്ള പങ്കുപ​ററൽ സ്വർഗ്ഗ​ത്തി​ലെ ജീവനി​ലേക്ക്‌ വിളി​ക്ക​പ്പെ​ടു​ന്ന​വ​രും പുതിയ ഉടമ്പടി​യിൽ ഉള്ളവരു​മാ​യ​വർക്ക്‌ മാത്ര​മാ​ണെന്ന്‌ യേശു സൂചി​പ്പി​ച്ചു.

തീർച്ച​യാ​യും സ്വർഗ്ഗ​ത്തി​ലെ ജീവനാ​യാ​ലും പറുദീ​സാ ഭൂമി​യി​ലെ ജീവനാ​യാ​ലും ദൈവ​ത്തി​ന്റെ ക്ഷമയും നിത്യ​ജീ​വ​നും പ്രാപി​ക്കേണ്ട എല്ലാവർക്കും യേശു​വി​ന്റെ ബലിയി​ലുള്ള വിശ്വാ​സം ജീവൽപ്ര​ധാ​ന​മാണ്‌. ക്രിസ്‌തു ഇത്‌ യോഹ​ന്നാൻ 6:51-54-ൽ പ്രകട​മാ​ക്കി: “ഞാൻ സ്വർഗ്ഗ​ത്തിൽ നിന്ന്‌ ഇറങ്ങിവന്ന ജീവനുള്ള അപ്പമാ​കു​ന്നു. ആരെങ്കി​ലും ഈ അപ്പം തിന്നു​ന്നു​വെ​ങ്കിൽ അവൻ എന്നേക്കും ജീവി​ക്കും; . . . ഞാൻ കൊടു​ക്കുന്ന അപ്പം [വീണ്ടെ​ടു​ക്ക​പ്പെ​ടാ​വുന്ന മനുഷ്യ​വർഗ്ഗ​മാ​കുന്ന] ലോക​ത്തി​ന്റെ ജീവനു​വേ​ണ്ടി​യുള്ള എന്റെ മാംസ​മാ​കു​ന്നു. . . എന്റെ മാംസം ഭക്ഷിക്ക​യും എന്റെ രക്തം കുടി​ക്ക​യും ചെയ്യു​ന്ന​വന്‌ നിത്യ​ജീ​വൻ ഉണ്ട്‌.”

എന്നിരു​ന്നാ​ലും തന്റെ ശിഷ്യൻമാ​ര​ല്ലാ​ത്ത​വ​രെ​യും​കൂ​ടെ സംബോ​ധന ചെയ്‌തു​കൊ​ണ്ടാണ്‌ യേശു ആ വാക്കുകൾ പറഞ്ഞ​തെ​ന്നത്‌ ശ്രദ്ധാർഹ​മാണ്‌. അവൻ അത്ഭുത​ക​ര​മാ​യി ആയിര​ങ്ങളെ പോഷി​പ്പി​ച്ച​ശേഷം ഒരു ദിവസം കഴിഞ്ഞ്‌ ജനക്കൂട്ടം കഫർന്ന​ഹൂം പ്രദേ​ശത്ത്‌ യേശു​വി​ന്റെ അടുക്ക​ലേക്ക്‌ വന്നു. യോഹ​ന്നാൻ 6:51-54 വരെയുള്ള അവന്റെ വാക്കുകൾ ഉൾപ്പെട്ട ഈ സംഭാ​ഷണം ഈ ജനക്കൂ​ട്ട​വു​മാ​യി​ട്ടാ​യി​രു​ന്നു. അതു​കൊണ്ട്‌ മരുഭൂ​മി​യിൽവെച്ച്‌ തിന്ന മന്നാ​യെ​ക്കാൾ നിലനിൽക്കുന്ന ജീവ​പ്ര​ത്യാ​ശകൾ പ്രദാനം ചെയ്യാൻ കഴിയുന്ന “സ്വർഗ്ഗ​ത്തിൽ നിന്ന്‌ ഇറങ്ങിവന്ന” ആലങ്കാ​രിക “അപ്പം” താനാ​ണെന്നു പറഞ്ഞ​പ്പോൾ യേശു മുഖ്യ​മാ​യി ശിഷ്യൻമാ​രോ​ടാ​യി​രു​ന്നില്ല സംസാ​രി​ച്ചത്‌.—യോഹ​ന്നാൻ 6:24-34.

മരുഭൂ​മി​യി​ലെ ആ പുരാതന അനുഭ​വ​ത്തെ​ക്കു​റി​ച്ചു പരിചി​ന്തി​ക്കു​മ്പോൾ ഈജി​പ്‌ററ്‌ വിട്ട്‌ മരുഭൂ​മി​യി​ലേക്ക്‌ വന്നത്‌ ആരാ​ണെന്നു ചിന്തി​ക്കുക. അത്‌ ‘നടന്നുവന്ന ആറുലക്ഷം വരുന്ന യിസ്രാ​യേൽ പുത്രൻമാ​രും കൂടാതെ കുഞ്ഞു​ങ്ങ​ളും ഒരു വലിയ​സ​മ്മി​ശ്ര സംഘവു​മാ​യി​രു​ന്നു.’ (പുറപ്പാട്‌ 12:37, 38; 16:13-18) ഈ “സമ്മിശ്ര സംഘത്തിൽ” യിസ്രാ​യേ​ല്യ​രെ വിവാഹം ചെയ്‌ത ഈജി​പ്‌റ​റു​കാ​രും യിസ്രാ​യേ​ലു​മാ​യി ചേർന്നി​രുന്ന മററ്‌ ഈജി​പ്‌റ​റു​കാ​രും ഉൾപ്പെ​ട്ടി​രു​ന്നു. യിസ്രാ​യേ​ല്യർക്കും “സമ്മിശ്ര സംഘത്തി​നും” ജീവി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്ന​തിന്‌ മന്ന ആവശ്യ​മാ​യി​രു​ന്നു. എന്നിരു​ന്നാ​ലും സമ്മിശ്ര സംഘത്തിന്‌ അതേ പ്രത്യാ​ശ​ക​ളു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നോ? ഇല്ലായി​രു​ന്നു. അവർക്ക്‌ യിസ്രാ​യേ​ല്യ​രു​ടെ​യി​ട​യിൽ ആരാധി​ക്കാ​നും വാഗ്‌ദ​ത്ത​ദേ​ശത്ത്‌ പ്രവേ​ശി​ക്കു​ന്ന​തിന്‌ പ്രത്യാ​ശി​ക്കു​ന്ന​തി​നും കഴിയു​മാ​യി​രു​ന്നെ​ങ്കി​ലും ന്യായ​പ്ര​മാണ ഉടമ്പടി​യിൻ കീഴിൽ അവർക്കൊ​രി​ക്ക​ലും രാജാ​ക്കൻമാ​രൊ പുരോ​ഹി​തൻമാ​രൊ ആയിരി​ക്കാൻ കഴിയു​മാ​യി​രു​ന്നില്ല. അതു​കൊണ്ട്‌ മരുഭൂ​മി​യി​ലെ അക്ഷരീയ മന്നായു​ടെ തീററി എല്ലാവർക്കും ഒരേ പ്രതീ​ക്ഷകൾ നൽകി​യില്ല.

യേശു യോഹ​ന്നാൻ 6:51-54 വരെയുള്ള വാക്കുകൾ സംസാ​രി​ച്ച​ശേഷം ഏതാണ്ട്‌ ഒരു വർഷം കഴിഞ്ഞ്‌ അവൻ തന്റെ ശിഷ്യൻമാ​രോട്‌ പറഞ്ഞതി​നെ​ക്കു​റിച്ച്‌ വിചി​ന്തനം ചെയ്യു​മ്പോൾ ഓർത്തി​രി​ക്കേണ്ട ഒരു വ്യത്യാ​സ​മുണ്ട്‌. ഈ ഒടുവി​ലത്തെ സന്ദർഭ​ത്തിൽ യേശു തന്റെ മാംസ​ത്തെ​യും രക്തത്തെ​യും പ്രതീ​ക​വൽക്ക​രി​ക്കേണ്ട യഥാർത്ഥ അപ്പവും വീഞ്ഞും ഉൾപ്പെ​ടുന്ന ഒരു പുതിയ ആചാരത്തെ വർണ്ണി​ക്ക​യാ​യി​രു​ന്നു. അവൻ കർത്താ​വി​ന്റെ സന്ധ്യാ ഭക്ഷണം ഏർപ്പെ​ടു​ത്തി​യ​പ്പോൾ അവൻ തന്റെ അടുത്ത അനുഗാ​മി​ക​ളോട്‌ ഇങ്ങനെ പറഞ്ഞു: “ഈ പാനപാ​ത്രം നിങ്ങൾക്കു​വേണ്ടി ചൊരി​യ​പ്പെ​ടാ​നി​രി​ക്കുന്ന എന്റെ രക്തം ഹേതു​വാ​യുള്ള പുതിയ ഉടമ്പടി​യെ അർത്ഥമാ​ക്കു​ന്നു.” അപ്പോ​സ്‌ത​ലൻമാ​രു​ടെ അതേ ചെറിയ കൂട്ട​ത്തോട്‌ അവൻ ഇങ്ങനെ കൂട്ടി​ച്ചേർത്തു: “നിങ്ങളാ​കു​ന്നു എന്റെ പരി​ശോ​ധ​ന​ക​ളിൽ എന്നോട്‌ പററി നിന്നി​ട്ടു​ള്ളവർ. എന്റെ പിതാവ്‌ എന്നോട്‌ ഒരു രാജ്യ​ത്തി​നു​വേണ്ടി ഒരു ഉടമ്പടി ചെയ്‌തി​രി​ക്കു​ന്ന​തു​പോ​ലെ ഞാൻ നിങ്ങ​ളോട്‌ ഒരു ഉടമ്പടി ചെയ്യുന്നു, നിങ്ങൾ എന്റെ രാജ്യ​ത്തിൽ എന്റെ മേശയി​ങ്കൽ തിന്നു​ക​യും കുടി​ക്കു​ക​യും ചെയ്യേ​ണ്ട​തി​നും യിസ്രാ​യേ​ലി​ന്റെ പന്ത്രണ്ട്‌ ഗോ​ത്ര​ങ്ങ​ളെ​യും ന്യായം വിധി​ക്കു​ന്ന​തിന്‌ സിംഹാ​സ​ന​ങ്ങ​ളിൽ ഇരി​ക്കേ​ണ്ട​തി​നും തന്നേ.”—ലൂക്കോസ്‌ 22:20, 28-30.

ഈ ഒടുവിൽ പറഞ്ഞ വാക്കു​ക​ളിൽ നിന്ന്‌ യേശു​വി​ന്റെ ശരീര​ത്തെ​യും രക്തത്തെ​യും പ്രതീ​ക​പ്പെ​ടു​ത്തുന്ന ചിഹ്നങ്ങ​ളെന്ന നിലയിൽ യഥാർത്ഥ അപ്പം തിന്നു​ക​യും യഥാർത്ഥ വീഞ്ഞു കുടി​ക്കു​ക​യും ചെയ്യേ​ണ്ടി​യി​രു​ന്നത്‌ “പുതിയ ഉടമ്പടി”യിലെ ശിഷ്യൻമാ​രാ​യി​രു​ന്നു​വെന്ന്‌ നിരീ​ക്ഷി​ക്കുക. അങ്ങനെ​യു​ള്ളവർ മറെറാ​രു ഉടമ്പടി​യി​ലും ഉൾപ്പെ​ട്ടി​രി​ക്കും. അത്‌ യേശു ‘തന്റെ രാജ്യ​ത്തി​ലെ ഭരണാ​ധി​പ​ത്യ​ത്തിൽ അവർക്കും പങ്കുപ​റ​റാൻ കഴിത്ത​ക്ക​വണ്ണം അവരു​മാ​യി ചെയ്യുന്ന ഒരു ഉടമ്പടി​യാണ്‌. വ്യക്തമാ​യി, യേശു ഇവിടെ ‘ഭൂമി​മേൽ രാജാ​ക്കൻമാ​രാ​യി ഭരിക്കാൻ നമ്മുടെ ദൈവ​ത്തിന്‌ ഒരു രാജ്യ​വും പുരോ​ഹി​തൻമാ​രും ആക്കപ്പെ​ടുന്ന’വരെ പരാമർശി​ക്ക​യാ​യി​രു​ന്നു. (വെളി​പ്പാട്‌ 5:10) ദൈവം ഒന്നാം നൂററാ​ണ്ടിൽ സ്വർഗ്ഗീയ രാജ്യ​ത്തിൽ പങ്കുപ​റ​റാ​നുള്ള 1,44,000 പേരെ തിര​ഞ്ഞെ​ടു​ത്തു തുടങ്ങി. കൊരി​ന്തി​ലെ ക്രിസ്‌ത്യാ​നി​കൾ ആ കൂട്ടത്തിൽപെ​ട്ട​വ​രാ​യി​രു​ന്നു. എന്തു​കൊ​ണ്ടെ​ന്നാൽ അവർ “വിശു​ദ്ധൻമാ​രാ​യി​രി​ക്കാൻ വിളി​ക്ക​പ്പെ​ട്ട​വ​രാ​യി ക്രിസ്‌തു​യേ​ശു​വി​നോ​ടുള്ള ഐക്യ​ത്തിൽ വിശു​ദ്ധീ​ക​രി​ക്ക​പ്പെ​ട്ടി​രി​ക്കുന്ന”വർ എന്ന്‌ വർണ്ണി​ക്ക​പ്പെട്ടു. (1 കൊരി​ന്ത്യർ 1:2; റോമർ 1:7; 8:15-17 താരത​മ്യ​പ്പെ​ടു​ത്തുക.) അങ്ങനെ​യുള്ള “വിശു​ദ്ധൻമാർ” “[അവന്റെ] രക്തം ഹേതു​വാ​യുള്ള പുതിയ ഉടമ്പടി​യെ” അർത്ഥമാ​ക്കുന്ന ചിഹ്നങ്ങ​ളാ​കുന്ന അപ്പവീ​ഞ്ഞു​ക​ളിൽ വിലമ​തി​പ്പോ​ടെ പങ്കുപ​റ​റി​ക്കൊണ്ട്‌ കർത്താ​വി​ന്റെ സന്ധ്യാ​ഭ​ക്ഷ​ണ​ത്തിൽ ഭാഗഭാ​ക്കാ​കേ​ണ്ടി​യി​രു​ന്നു.—1 കൊരി​ന്ത്യർ 11:23-26.

ഇന്ന്‌ സ്വർഗ്ഗീയ ജീവനു​വേണ്ടി ദൈവ​ത്താൽ തിര​ഞ്ഞെ​ടു​ക്ക​പ്പെ​ട്ട​വ​രു​ടെ ഒരു ചെറിയ ശേഷിപ്പു മാത്രമെ ഭൂമി​യിൽ ജീവ​നോ​ടെ സ്ഥിതി​ചെ​യ്യു​ന്നു​ള്ളു. വാർഷിക സ്‌മാരക ആഘോഷ വേളയിൽ “പുതിയ ഉടമ്പടി​യിൽ” ഉൾപ്പെ​ട്ടി​രി​ക്കുന്ന അങ്ങനെ​യു​ള്ള​വർക്കു​മാ​ത്രമേ ചിഹ്നങ്ങ​ളായ അപ്പവീ​ഞ്ഞു​ക​ളിൽ പങ്കുപ​റ​റാൻ അധികാ​ര​മു​ള്ളു.

തീർച്ച​യാ​യും രാജ്യ ഭരണാ​ധി​പ​ത്യ​ത്തിൻകീ​ഴിൽ ഭൂമി​യിൽ എന്നേക്കും ജീവി​ക്കാൻ നോക്കി​പ്പാർത്തി​രി​ക്കുന്ന ഇന്നത്തെ സകല സത്യ ക്രിസ്‌ത്യാ​നി​കൾക്കും യേശു​വി​ന്റെ ബലിയിൽ വിശ്വാ​സം പ്രകട​മാ​ക്കു​ന്ന​തി​നാൽ മാത്രമെ അതു സാധ്യ​മാ​ക​യു​ള്ളു എന്നറി​യാം. യേശു ജനക്കൂ​ട്ട​ത്തോട്‌ പറഞ്ഞതു​പോ​ലെ അവൻ “സ്വർഗ്ഗ​ത്തിൽ നിന്ന്‌ ഇറങ്ങി വന്ന ജീവനുള്ള അപ്പ”മാകുന്നു. (യോഹ​ന്നാൻ 6:51) എന്നിരു​ന്നാ​ലും ഭൗമിക പ്രത്യാ​ശ​യു​ള്ളവർ അക്ഷരീയ സ്‌മാരക ചിഹ്നങ്ങ​ളിൽ പങ്കെടു​ക്കേ​ണ്ട​താ​ണെന്ന്‌ അത്‌ അർത്ഥമാ​ക്കു​ന്നില്ല, എന്തു​കൊ​ണ്ടെ​ന്നാൽ അവർ “പുതിയ ഉടമ്പടി”യിൽ ഉൾപ്പെ​ട്ടി​രി​ക്കു​ന്നില്ല, അവർ ‘അവന്റെ രാജ്യ​ത്തിൽ സിംഹാ​സ​ന​ങ്ങ​ളിൽ ഇരിക്കു​ന്ന​തിന്‌’ യേശു​വു​മാ​യുള്ള ഉടമ്പടി​യി​ലും ഉൾപ്പെ​ട്ടി​രി​ക്കു​ന്നില്ല.

തൽഫല​മാ​യി ഭൗമി​ക​പ്ര​ത്യാ​ശ​ക​ളോ​ടു​കൂ​ടിയ ഈ വലിയ സംഘം ചിഹ്നങ്ങ​ളാ​കുന്ന അപ്പവീ​ഞ്ഞു​ക​ളിൽ പങ്കെടു​ക്കു​ന്നില്ല. എന്നാൽ ഇത്‌ യാതൊ​രു പ്രകാ​ര​ത്തി​ലും യേശു​വി​ന്റെ ശരീര രക്തങ്ങളി​ലുള്ള വിശ്വാ​സ​ത്തി​ന്റെ​യൊ വിലമ​തി​പ്പി​ന്റെ​യൊ അഭാവത്തെ പ്രതി​ഫ​ലി​പ്പി​ക്കു​ന്നില്ല. യഥാർത്ഥ​ത്തിൽ അവന്റെ ബലി​യോ​ടും തങ്ങളുടെ മുമ്പാ​കെ​യുള്ള ഉല്ലാസ​പ്ര​ദ​മായ ഭൗമിക പ്രതീ​ക്ഷ​യോ​ടു​മുള്ള തങ്ങളുടെ അഗാധ​മായ വിലമ​തി​പ്പു നിമിത്തം അവർ ഓരോ വർഷവും കർത്താ​വി​ന്റെ സന്ധ്യാ​ഭ​ക്ഷ​ണ​ത്തി​ന്റെ ആഘോ​ഷ​വേ​ള​യിൽ ആദരവുള്ള നിരീ​ക്ഷ​ക​രെന്ന നിലയിൽ സുനി​ശ്ചി​ത​മാ​യി ഹാജരാ​കു​ന്നു. ഈ വിധത്തിൽ അവർ തങ്ങളുടെ സ്വന്തം വിശ്വാ​സത്തെ പ്രതി​ഫ​ലി​പ്പി​ക്കു​ക​യും “ചെറിയ ആട്ടിൻകൂട്ട”ത്തിന്റെ ശേഷി​പ്പും പുരു​ഷാ​ര​മായ “വേറെ ആടുക​ളും” ഊഷ്‌മ​ള​മായ ഐക്യ​ത്തി​ലാ​ണെ​ന്നു​ള്ള​തിന്‌ സന്തോ​ഷ​പ്ര​ദ​മായ തെളിവ്‌ നൽകു​ക​യും ചെയ്യുന്നു.—യോഹ​ന്നാൻ 10:16. (w88 2/1)