യഹോ​വ​യു​ടെ തീക്ഷണ​ത​യുള്ള സാക്ഷികൾ മുന്നേ​റു​ന്നു!

യഹോ​വ​യു​ടെ ഒന്നാം നൂററാ​ണ്ടി​ലെ സാക്ഷികൾ ധൈര്യ​വും തീക്ഷ്‌ണ​ത​യും സഹിതം പ്രവർത്തി​ക്കുന്ന ഒരു ജനമാ​യി​രു​ന്നു. അവർ യേശു​വി​ന്റെ നിയോ​ഗം ആകാം​ക്ഷ​യോ​ടെ നിറ​വേ​ററി: “പോയി . . . സകല ജനതക​ളി​ലെ​യും ആളുകളെ ശിഷ്യ​രാ​ക്കുക.”—മത്തായി 28:19, 20.

എന്നാൽ ക്രിസ്‌തു​വി​ന്റെ ആ ആദിമ അനുഗാ​മി​കൾ ആ നിയോ​ഗം ഗൗരവ​മാ​യി എടുത്തു​വെന്ന്‌ നമു​ക്കെ​ങ്ങ​നെ​യ​റി​യാം? എന്തിന്‌, ബൈബിൾപു​സ്‌ത​ക​മായ അപ്പോ​സ്‌ത​ല​പ്ര​വൃ​ത്തി​കൾ, അവർ യഥാർത്ഥ​ത്തിൽ മുന്നേ​റി​ക്കൊ​ണ്ടി​രുന്ന യഹോ​വ​യു​ടെ തീക്ഷ്‌ണ​ത​യുള്ള ജനമാ​യി​രു​ന്നു എന്ന്‌ തെളി​യി​ക്കു​ന്നു!

പ്രയോ​ജ​ന​ങ്ങ​ളും മററു സവി​ശേ​ഷ​ത​ക​ളും

മൂന്നാ​മത്തെ സുവി​ശേ​ഷ​വും പ്രവൃ​ത്തി​ക​ളു​ടെ പുസ്‌ത​ക​വും തമ്മിൽ ഭാഷയി​ലും ശൈലി​യി​ലു​മുള്ള സാമ്യം ഏക എഴുത്തു​കാ​രനെ സൂചി​പ്പി​ക്കു​ന്നു—“പ്രിയ​വൈ​ദ്യ​നായ” ലൂക്കോ​സി​നെ. (കൊ​ലോ​സ്യർ 4:14) അതിന്റെ അനുപമ സവി​ശേ​ഷ​ത​ക​ളിൽ പ്രവൃ​ത്തി​ക​ളിൽ സൂക്ഷി​ച്ചി​ട്ടുള്ള സംഭാ​ഷ​ണ​ങ്ങ​ളും പ്രാർത്ഥ​ന​ക​ളും ഉൾപ്പെ​ടു​ന്നു. പുസ്‌ത​ക​ത്തി​ന്റെ 20 ശതമാ​ന​ത്തിൽ സത്യവി​ശ്വാ​സ​ത്തി​ന്റെ സംരക്ഷ​ണാർത്ഥം പത്രോ​സും പൗലോ​സും ചെയ്‌ത​തു​പോ​ലുള്ള പ്രസം​ഗങ്ങൾ അടങ്ങി​യി​രി​ക്കു​ന്നു.

പ്രവൃ​ത്തി​ക​ളു​ടെ പുസ്‌തകം റോമിൽവെച്ച്‌ ക്രി.വ. ഉദ്ദേശം 61-ൽ എഴുത​പ്പെട്ടു. പ്രത്യ​ക്ഷ​ത്തിൽ അതു​കൊ​ണ്ടാണ്‌ കൈസ​റു​ടെ മുമ്പാ​കെ​യുള്ള പൗലോ​സി​ന്റെ ഹാജരാ​ക​ലി​നെ​ക്കു​റി​ച്ചോ ക്രി.വ. ഉദ്ദേശം 64-ൽ ക്രിസ്‌ത്യാ​നി​കൾക്കെ​തി​രെ നീറോ നടത്തിയ പീഡന​ത്തെ​ക്കു​റി​ച്ചോ അത്‌ പരാമർശി​ക്കാ​ത്തത്‌.—2 തിമൊ​ഥെ​യോസ്‌ 4:11.

ലൂക്കോ​സി​ന്റെ സുവി​ശേ​ഷ​ത്തെ​പ്പോ​ലെ പ്രവൃ​ത്തി​കൾ തെയോ​ഫി​ലോ​സി​നെ സംബോ​ധന ചെയ്‌തി​രി​ക്കു​ന്നു. ഇത്‌ വിശ്വാ​സത്തെ പിന്താ​ങ്ങു​ന്ന​തി​നും ക്രിസ്‌ത്യാ​നി​ത്വ​ത്തി​ന്റെ വ്യാപ​നത്തെ റിപ്പോർട്ടു​ചെ​യ്യു​ന്ന​തി​നും​വേണ്ടി എഴുത​പ്പെട്ടു. (ലൂക്കോസ്‌ 1:1-4; പ്രവൃ​ത്തി​കൾ 1:1, 2) ഈ പുസ്‌തകം യഹോ​വ​യു​ടെ കൈ അവന്റെ വിശ്വ​സ്‌ത​ദാ​സൻമാ​രു​ടെ​മേൽ ഉണ്ടായി​രു​ന്നു​വെന്ന്‌ തെളി​യി​ക്കു​ന്നു. അത്‌ അവന്റെ ആത്മാവി​ന്റെ ശക്തിയെ നമുക്കു ബോധ്യ​പ്പെ​ടു​ത്തി​ത്ത​രു​ക​യും ദിവ്യ​നി​ശ്വ​സ്‌ത​പ്ര​വ​ച​ന​ത്തി​ലുള്ള നമ്മുടെ വിശ്വാ​സത്തെ ശക്തീക​രി​ക്കു​ക​യും ചെയ്യുന്നു. കൂടാതെ, പ്രവൃ​ത്തി​കൾ നമ്മെ പീഡനം സഹിക്കു​ന്ന​തിന്‌ സഹായി​ക്കു​ക​യും യഹോ​വ​യു​ടെ ആത്മത്യാ​ഗി​ക​ളായ സാക്ഷി​ക​ളാ​യി​രി​ക്കു​ന്ന​തിന്‌ പ്രേരി​പ്പി​ക്കു​ക​യും രാജ്യ​പ്ര​ത്യാ​ശ​യി​ലുള്ള നമ്മുടെ വിശ്വാ​സത്തെ കെട്ടു​പ​ണി​ചെ​യ്യു​ക​യും ചെയ്യുന്നു.

ചരി​ത്ര​പ​ര​മായ കൃത്യത

പൗലോ​സി​ന്റെ സഹകാ​രി​യെന്ന നിലയിൽ ലൂക്കോസ്‌ അവരുടെ യാത്രകൾ രേഖ​പ്പെ​ടു​ത്തി. അവൻ ദൃക്‌സാ​ക്ഷി​ക​ളോട്‌ സംസാ​രി​ക്കു​ക​യും ചെയ്‌തു. ഈ വസ്‌തു​ത​ക​ളും സമ്പൂർണ്ണ​മായ ഗവേഷ​ണ​വും അവന്റെ എഴുത്തു​കളെ ചരി​ത്ര​പ​ര​മായ കൃത്യ​തയെ സംബന്ധി​ച്ചി​ട​ത്തോ​ളം ഒരു അത്യുത്തമ കൃതി​യാ​ക്കി​ത്തീർക്കു​ന്നു.

അതു​കൊണ്ട്‌ പണ്ഡിത​നായ വില്യം റാം​സേക്ക്‌ ഇപ്രകാ​രം പറയാൻ കഴിഞ്ഞു: “ലൂക്കോസ്‌ ഒന്നാം​കി​ട​യി​ലുള്ള ഒരു ചരി​ത്ര​കാ​ര​നാണ്‌: വസ്‌തു​തകൾ സംബന്ധി​ച്ചുള്ള അവന്റെ പ്രസ്‌താ​വ​നകൾ ആശ്രയ​യോ​ഗ്യ​മാ​ണെ​ന്നു​മാ​ത്രമല്ല, അവൻ യഥാർത്ഥ ചരി​ത്രാ​വ​ബോ​ധ​മു​ള്ള​വ​നു​മാണ്‌ . . . ഈ ഗ്രന്ഥകാ​രനെ വളരെ വലിയ ചരി​ത്ര​കാ​രൻമാ​രോ​ടൊ​പ്പം വെക്കണം.”

പത്രോസ്‌—ഒരു വിശ്വസ്‌ത സാക്ഷി

ദൈവ​ദ​ത്ത​മായ സുവാർത്താ​പ്ര​ഘോ​ഷ​ണ​വേല യഹോ​വ​യു​ടെ പരിശു​ദ്ധാ​ത്മാ​വി​ന്റെ ശക്തിയിൽ മാത്രമെ നിർവ​ഹി​ക്കാൻ കഴിയു​ക​യു​ള്ളു. അതു​കൊണ്ട്‌, യേശു​വി​ന്റെ അനുഗാ​മി​കൾക്ക്‌ പരിശു​ദ്ധാ​ത്മാ​വു ലഭിക്കു​മ്പോൾ അവർ യെരു​ശ​ലേ​മി​ലും യഹൂദ്യ​യി​ലും ശമര്യ​യി​ലും “ഭൂമി​യു​ടെ അതിവി​ദൂ​ര​ഭാ​ഗ​ത്തോ​ള​വും” അവന്റെ സാക്ഷി​ക​ളാ​യി​ത്തീ​രും. ക്രി.വ. 33-ലെ പെന്തെ​ക്കൊ​സ്‌തിൽ അവർ പരിശു​ദ്ധാ​ത്മാ​വി​നാൽ നിറയ​പ്പെ​ടു​ന്നു. സമയം രാവിലെ 9 മണിയേ ആയിരു​ന്നു​ള്ളു എന്നതി​നാൽ ചിലർ വിചാ​രി​ക്കു​ന്ന​തു​പോ​ലെ അവർ മത്തരല്ല. പത്രോസ്‌ ഒരു പുളക​പ്ര​ദ​മായ സാക്ഷ്യം കൊടു​ക്കു​ന്നു, 3,000 പേർ സ്‌നാ​പ​ന​മേൽക്കു​ക​യും ചെയ്യുന്നു. മതശ​ത്രു​ക്കൾ രാജ്യ​പ്ര​ഘോ​ഷ​കരെ നിശബ്ദ​രാ​ക്കാൻ ശ്രമി​ക്കു​ന്നു​വെ​ങ്കി​ലും പ്രാർത്ഥ​ന​ക്കു​ത്ത​ര​മാ​യി ദൈവം തന്റെ സാക്ഷി​കളെ അവന്റെ വചനം ധൈര്യ​ത്തോ​ടെ പ്രസം​ഗി​ക്കു​ന്ന​തിന്‌ പ്രാപ്‌ത​രാ​ക്കു​ന്നു. വീണ്ടും ഭീഷണി​പ്പെ​ടു​ത്ത​പ്പെ​ട്ട​പ്പോൾ അവർ ഇപ്രകാ​രം പ്രതി​ക​രി​ക്കു​ന്നു: “ഞങ്ങൾ മനുഷ്യ​രേ​ക്കാൾ അധിക​മാ​യി ദൈവത്തെ ഭരണാ​ധി​പ​നാ​യി അനുസ​രി​ക്കേ​ണ്ട​താണ്‌.” അവർ തുടർന്ന്‌ വീടു​തോ​റും പ്രസം​ഗി​ക്കു​മ്പോൾ വേല മുന്നേ​റു​ന്നു.—1:1–5:42.

യഹോ​വ​യു​ടെ ആത്മാവി​ലുള്ള ആശ്രയം പീഡനം സഹിച്ചു​നിൽക്കു​ന്ന​തിന്‌ തന്റെ സാക്ഷി​കളെ പ്രാപ്‌ത​രാ​ക്കു​ന്നു. വിശ്വ​സ്‌ത​സാ​ക്ഷി​യായ സ്‌തേ​ഫാ​നോ​സി​നെ കല്ലെറി​ഞ്ഞു​കൊ​ന്ന​തി​നു​ശേഷം യേശു​വി​ന്റെ അനുഗാ​മി​കൾ ചിതറി​പ്പോ​കു​ന്നു, എന്നാൽ ഇത്‌ വചനം പരത്തു​ക​മാ​ത്രം ചെയ്യുന്നു. സുവി​ശേ​ഷ​ക​നായ ഫിലി​പ്പോസ്‌ ശമര്യാ​യിൽ മുന്നോ​ടി​യാ​യി പ്രവർത്തി​ക്കു​ന്നു. ആശ്ചര്യ​ക​ര​മാ​യി ഭീകര പീഡക​നാ​യി​രുന്ന തർസോ​സി​ലെ ശൗൽ പരിവർത്ത​നം​ചെ​യ്യു​ന്നു. അപ്പോ​സ്‌ത​ല​നായ പൗലോസ്‌ എന്ന നിലയിൽ അവൻ ഡമാസ്‌ക​സി​ലെ പീഡന​ത്തി​ന്റെ ചൂട്‌ അനുഭ​വി​ക്കു​ന്നു, എന്നാൽ യഹൂദൻമാ​രു​ടെ മാരക​മായ ലക്ഷ്യങ്ങ​ളിൽനിന്ന്‌ രക്ഷപെ​ടു​ന്നു. അല്‌പ​കാ​ലം പൗലോസ്‌ യരുശ​ലേ​മി​ലെ അപ്പോ​സ്‌ത​ലൻമാ​രോ​ടു സഹവസി​ക്കു​ക​യും പിന്നീട്‌ തന്റെ ശുശ്രൂ​ഷ​യിൽ മുന്നോ​ട്ടു​നീ​ങ്ങു​ക​യും ചെയ്യുന്നു.—6:1–9:31.

പ്രവൃ​ത്തി​കൾ തുടർന്നു കാണി​ക്കു​ന്ന​തു​പോ​ലെ യഹോ​വ​യു​ടെ കൈ തന്റെ സാക്ഷി​ക​ളു​ടെ​മേൽ ഉണ്ട്‌. പത്രോസ്‌ ഡോർക്കാ​സി​നെ (തബീഥാ) മരിച്ച​വ​രിൽ നിന്ന്‌ ഉയിർപ്പി​ക്കു​ന്നു. ഒരു വിളി​യ​നു​സ​രിച്ച്‌ അവൻ കൈസ​രി​യാ​യിൽ കൊർന്നെ​ല്യോ​സി​നോ​ടും അവന്റെ ഭവനക്കാ​രോ​ടും സ്‌നേ​ഹി​ത​രോ​ടും സുവാർത്ത പ്രഘോ​ഷി​ക്കു​ന്നു. അവർ ആദ്യമാ​യി വിജാ​തീ​യ​രിൽനിന്ന്‌ യേശു​വി​ന്റെ ശിഷ്യ​രാ​യി​ത്തീർന്നവർ എന്ന നിലയിൽ സ്‌നാ​പ​ന​മേൽക്കു​ന്നു. അപ്രകാ​രം “എഴുപത്‌ ആഴ്‌ചകൾ” അവസാ​നി​ക്കു​ക​യും നമ്മെ ക്രി.വ. 36-ൽ എത്തിക്കു​ക​യും​ചെ​യ്യു​ന്നു. (ദാനി​യേൽ 9:24) അതിനു​ശേഷം താമസി​യാ​തെ ഹെരോ​ദാവ്‌ അഗ്രിപ്പാ I-ാമൻ അപ്പോ​സ്‌ത​ല​നായ യാക്കോ​ബി​നെ വധിക്കു​ക​യും പത്രോ​സി​നെ ബന്ധിക്കു​ക​യും ചെയ്യുന്നു. എന്നാൽ അപ്പോ​സ്‌തലൻ തടവിൽനിന്ന്‌ ദൂതനാ​ലുള്ള വിടുതൽ അനുഭ​വി​ക്കു​ക​യും ‘യഹോ​വ​യു​ടെ വചനം തുടർന്ന്‌ വളരു​ക​യും വ്യാപി​ക്കു​ക​യും ചെയ്യുന്നു.’—9:32–12:25.

പൗലോ​സി​ന്റെ മൂന്നു മിഷന​റി​പ​ര്യ​ട​നങ്ങൾ

പൗലോസ്‌ ചെയ്‌ത​തു​പോ​ലെ ദൈവി​ക​സേ​വ​ന​ത്തിൽ തങ്ങളെ​ത്തന്നെ ചെലവ​ഴി​ക്കു​ന്ന​വർക്ക്‌ അനു​ഗ്ര​ഹങ്ങൾ ലഭിക്കു​ന്നു. അവന്റെ ആദ്യമി​ഷ​ന​റി​പ​ര്യ​ടനം സിറി​യ​യി​ലെ അന്തോ​ക്യ​യിൽ ആരംഭി​ക്കു​ന്നു. സൈ​പ്ര​സ്‌ദ്വീ​പിൽ ദേശാ​ധി​പ​തി​യായ സെർഗ്യോസ്‌ പൗലോ​സും മററ​നേ​ക​രും വിശ്വാ​സി​ക​ളാ​യി​ത്തീ​രു​ന്നു. പംഫു​ല്യ​യി​ലെ പെർഗ​യിൽ വെച്ച്‌ യോഹ​ന്നാൻ മർക്കോസ്‌ വിട്ടു​പി​രിഞ്ഞ്‌ യെരു​ശ​ലേ​മി​ലേക്ക്‌ പോകു​ന്നു, എന്നാൽ പൗലോ​സും ബർന്നബാ​സും പിസി​ദ്യ​യി​ലെ അന്ത്യോ​ക്യ​യി​ലേക്കു നീങ്ങുന്നു. ലുസ്‌ത്ര​യിൽ യഹൂദൻമാർ പീഡനം ഇളക്കി​വി​ട്ടു. അടിക്ക​പ്പെ​ടു​ക​യും മരിച്ചു​വെ​ന്നു​വി​ചാ​രിച്ച്‌ ഉപേക്ഷി​ക്ക​പ്പെ​ടു​ക​യും ചെയ്യു​ന്നു​വെ​ങ്കി​ലും പൗലോസ്‌ സുഖം പ്രാപി​ക്കു​ക​യും ശുശ്രൂ​ഷ​യിൽ തുടരു​ക​യും ചെയ്യുന്നു. ഒടുവിൽ പൗലോ​സും ബർന്നബാ​സും സിറി​യ​യി​ലെ അന്ത്യോ​ക്യ​യി​ലേക്ക്‌ മടങ്ങുന്നു, ഒന്നാമത്തെ പര്യടനം അവസാ​നി​പ്പി​ക്കു​ന്നു.—13:1–14:28.

ഇന്നത്തെ ഭരണസം​ഘം ഒന്നാം നൂററാ​ണ്ടി​ലെ അതിന്റെ മറുഘ​ട​ക​ത്തെ​പ്പോ​ലെ പ്രശ്‌ന​ങ്ങൾക്ക്‌ പരിശു​ദ്ധാ​ത്മാ​വി​ന്റെ മാർഗ്ഗ​നിർദ്ദേ​ശ​ത്താൽ പരിഹാ​രം​കാ​ണു​ന്നു. പരിച്‌ഛേദന “അവശ്യ​സം​ഗ​തി​ക​ളിൽ”പെട്ടത​ല്ലാ​യി​രു​ന്നു, അവയിൽ “വിഗ്ര​ഹ​ങ്ങൾക്ക്‌ അർപ്പി​ക്ക​പ്പെട്ട വസ്‌തു​ക്ക​ളിൽനി​ന്നും രക്തത്തിൽനി​ന്നും ശ്വാസം​മു​ട്ടി​ച്ചത്ത വസ്‌തു​ക്ക​ളിൽനി​ന്നും ഒഴിഞ്ഞി​രി​ക്കു”ന്നത്‌ ഉൾപ്പെ​ട്ടി​രു​ന്നു. (15:28, 29) പൗലോ​സും ബർന്നബാ​സും രണ്ടാമത്തെ പര്യടനം തുടങ്ങു​മ്പോൾ തിമൊ​ഥെ​യോസ്‌ അവരോ​ടു ചേരുന്നു. മക്കദോ​ന്യ​യി​ലേക്കു പോകു​ന്ന​തി​നുള്ള ഒരു വിളി​യെ​ത്തു​ടർന്ന്‌ ശക്തമായ നടപടി​യു​ണ്ടാ​കു​ന്നു. ഫിലി​പ്യ​യി​ലെ സാക്ഷീ​ക​രണം ഒരു ബഹളത്തി​ലും തടങ്കൽവാ​സ​ത്തി​ലും കലാശി​ക്കു​ന്നു. എന്നാൽ ഒരു ഭൂമി​കു​ലു​ക്ക​ത്താൽ പൗലോ​സും ബർന്നബാ​സും വിടു​വി​ക്ക​പ്പെ​ടു​ക​യും ജയില​റോ​ടും കുടും​ബ​ത്തോ​ടും പ്രസം​ഗി​ക്കു​ക​യും അവർ വിശ്വാ​സി​ക​ളാ​യി​ത്തീ​രു​ക​യും ചെയ്യുന്നു.—15:1-16-40.

യഹോ​വ​യു​ടെ ദാസൻമാർ അവന്റെ വചനത്തി​ന്റെ തീക്ഷ്‌ണ​ത​യുള്ള വിദ്യാർത്ഥി​ക​ളാ​യി​രി​ക്കണം. തിരു​വെ​ഴു​ത്തു​ഗ​വേ​ഷ​ക​രാ​യി​രുന്ന ബരോ​വാ​ക്കാ​രും പൗലോ​സും അങ്ങനെ​യു​ള്ള​വ​രാ​യി​രു​ന്നു. ഏതെൻസി​ലെ അരയോ​പ​ഗ​സിൽ അവൻ യഹോ​വ​യു​ടെ സൃഷ്ടി​കർതൃ​ത്വ​ത്തെ​ക്കു​റിച്ച്‌ ഒരു സാക്ഷ്യം​കൊ​ടു​ക്കു​ക​യും ചിലർ വിശ്വാ​സി​ക​ളാ​യി​ത്തീ​രു​ക​യും ചെയ്യുന്നു. കൊരി​ന്തിൽ വളരെ​യ​ധി​കം താൽപ്പ​ര്യം പ്രകട​മാ​യ​തു​കൊണ്ട്‌ അവൻ ആ നഗരത്തിൽ 18 മാസം കഴിയു​ന്നു. അവി​ടെ​വെച്ച്‌ അവൻ തെസ്സ​ലോ​നി​ക്യർക്കുള്ള ഒന്നും രണ്ടും ലേഖനങ്ങൾ എഴുതു​ന്നു. ശീലാ​സിൽനി​ന്നും തിമൊ​ഥെ​യോ​സിൽനി​ന്നും പിരി​ഞ്ഞ​ശേഷം അപ്പോ​സ്‌തലൻ എഫേ​സോ​സി​ലേക്ക്‌ കപ്പൽക​യ​റു​ക​യും പിന്നീട്‌ കൈസ​രി​യാ​യി​ലേക്കു പോകു​ക​യും യെരു​ശ​ലേ​മി​ലേക്ക്‌ സഞ്ചരി​ക്കു​ക​യും​ചെ​യ്യു​ന്നു. അവൻ സിറി​യ​യി​ലെ അന്ത്യോ​ക്യ​യി​ലേക്ക്‌ മടങ്ങി​ച്ചെ​ല്ലു​ന്ന​തോ​ടെ അവന്റെ രണ്ടാമത്തെ മിഷന​റി​പ​ര്യ​ടനം അവസാ​നി​ച്ചു.—17:1–18:22.

പൗലോസ്‌ പ്രകട​മാ​ക്കി​യ​തു​പോ​ലെ വീടു​തോ​റു​മുള്ള സാക്ഷീ​ക​രണം ക്രിസ്‌തീ​യ​ശു​ശ്രൂ​ഷ​യു​ടെ ജീവൽപ്ര​ധാ​ന​മായ ഭാഗമാണ്‌. അപ്പോ​സ്‌ത​ലന്റെ മൂന്നാ​മത്തെ പര്യടനം (ക്രി.വ. 52-56) അധിക​മാ​യും തന്റെ രണ്ടാമത്തെ യാത്ര​യു​ടെ മടക്കസ​ന്ദർശ​ന​മാ​യി​രു​ന്നു. പൗലോ​സി​ന്റെ ശുശ്രൂഷ എഫേ​സോ​സിൽ എതിർപ്പ്‌ ഇളക്കി​വി​ടു​ന്നു. അവി​ടെ​വെച്ച്‌ അവൻ കൊരി​ന്ത്യർക്കുള്ള ഒന്നാമത്തെ ലേഖന​മെ​ഴു​തു​ന്നു. രണ്ടു കൊരി​ന്ത്യർ മക്കദോ​ന്യ​യിൽവെച്ച്‌ എഴുതു​ന്നു, റോമർക്ക്‌ അവൻ കൊരി​ന്തി​ലാ​യി​രു​ന്ന​പ്പോൾ എഴുതു​ന്നു. മിലേ​ത്തോ​സിൽവെച്ച്‌ അവൻ എഫേ​സോ​സി​ലെ മൂപ്പൻമാ​രു​മാ​യി യോഗം​ചേ​രു​ക​യും അവൻ എപ്രകാ​രം അവരെ പരസ്യ​മാ​യും വീടു​തോ​റും പഠിപ്പി​ച്ചു​വെന്ന്‌ പറയു​ക​യും ചെയ്യുന്നു. അവൻ യെരു​ശ​ലേ​മിൽ തിരി​ച്ചെ​ത്തു​മ്പോൾ അവന്റെ മൂന്നാ​മത്തെ പര്യടനം അവസാ​നി​ക്കു​ന്നു.—18:23–21:14.

പീഡനം നിഷഫ​ലം

പീഡനം യഹോ​വ​യു​ടെ വിശ്വസ്‌ത സാക്ഷി​ക​ളു​ടെ വായട​ക്കു​ന്നില്ല. അതു​കൊണ്ട്‌ യെരു​ശ​ലേ​മി​ലെ ആലയത്തിൽ പൗലോ​സി​നെ​തി​രെ ജനക്കൂ​ട്ട​ത്തി​ന്റെ അക്രമം പൊട്ടി​പ്പു​റ​പ്പെ​ട്ട​പ്പോൾ അവൻ പ്രക്ഷു​ബ്ധ​രായ വിപ്ലവ​കാ​രി​ക​ളോട്‌ ധൈര്യ​പൂർവം സാക്ഷീ​ക​രി​ക്കു​ന്നു. അവനെ ഒരു പട്ടാള​ക്കാ​വ​ലോ​ടെ കൈസ​രി​യാ​യിൽ ഗവർണർ ഫേലി​ക്‌സി​ന്റെ അടുക്ക​ലേ​ക്ക​യ​ച്ച​പ്പോൾ അവനെ വധിക്കു​ന്ന​തി​നുള്ള ഒരു ഗൂഢാ​ലോ​ചന നിഷ്‌ഫ​ല​മാ​കു​ന്നു. ഫേലി​ക്‌സ്‌ കൈക്കൂ​ലി കാംക്ഷി​ച്ചെ​ങ്കി​ലും അത്‌ ഒരിക്ക​ലും ലഭിക്കാ​ഞ്ഞ​തി​നാൽ പൗലോസ്‌ രണ്ടുവർഷം ബന്ധനത്തിൽ സൂക്ഷി​ക്ക​പ്പെ​ടു​ന്നു. അയാളു​ടെ പിൻഗാ​മി ഫെസ്‌തോസ്‌, പൗലോസ്‌ കൈസർക്ക്‌ അപ്പീൽ കൊടു​ക്കു​ന്നതു കേൾക്കു​ന്നു. എന്നിരു​ന്നാ​ലും റോമി​ലേക്കു പോകു​ന്ന​തി​നു​മുമ്പ്‌ അപ്പോ​സ്‌തലൻ അഗ്രി​പ്പാ​രാ​ജാ​വി​ന്റെ മുമ്പാകെ ഒരു തീവ്ര​മായ പ്രതി​വാ​ദം നടത്തുന്നു.—21:15–26:32.

പരി​ശോ​ധ​ന​ക​ളാൽ ഭയചകി​ത​രാ​കാ​തെ യഹോ​വ​യു​ടെ ദാസൻമാർ പ്രസംഗം തുടരു​ന്നു. ഇത്‌ തീർച്ച​യാ​യും പൗലൊ​സി​നെ​സം​ബ​ന്ധിച്ച്‌ സത്യമാ​യി​രു​ന്നു. കൈസർക്ക്‌ അപ്പീൽ കൊടു​ത്തി​രു​ന്ന​തി​നാൽ അപ്പോ​സ്‌തലൻ ക്രി.വ. 58-നോട​ടുത്ത്‌ ലൂക്കോ​സി​നോ​ടു​കൂ​ടെ റോമി​ലേക്കു പുറ​പ്പെ​ടു​ന്നു. ലുക്കി​യ​യി​ലെ മുറാ​പ​ട്ട​ണ​ത്തിൽവെച്ച്‌ അവർ കപ്പൽ മാറി​ക്ക​യ​റു​ന്നു. അവർ കപ്പൽചേ​ത​ത്തിൽ അകപ്പെ​ടു​ക​യും മാൾട്ടാ​ദ്വീ​പിൽ ഇറങ്ങു​ക​യും ചെയ്‌തെ​ങ്കി​ലും പിന്നീട്‌ മറെറാ​രു കപ്പലിൽ അവരെ ഇററലി​യി​ലേക്ക്‌ കൊണ്ടു​പോ​കു​ന്നു. പട്ടാള​ക്കാ​വ​ലിൻകീ​ഴി​ലാ​ണെ​ങ്കി​ലും പൗലോസ്‌ ആളുകളെ കാണു​ക​യും അവരോട്‌ സുവാർത്ത പ്രഘോ​ഷി​ക്കു​ക​യും ചെയ്യുന്നു. ഈ ജയിൽവാ​സ​കാ​ലത്ത്‌ അവൻ എഫേസ്യർക്കും ഫിലി​പ്യർക്കും കൊ​ലോ​സ്യർക്കും ഫിലേ​മോ​നും എബ്രാ​യർക്കും എഴുതു​ന്നു.—27:1–28:31.

സ്ഥിരമാ​യി മുന്നേ​റ​റ​ത്തിൽ

ദൈവ​പു​ത്രൻ തുടങ്ങിയ വേല ഒന്നാം നൂററാ​ണ്ടി​ലെ യഹോ​വ​യു​ടെ സാക്ഷികൾ വിശ്വ​സ്‌ത​മാ​യി തുടർന്നു​വെന്ന്‌ പ്രവൃ​ത്തി​ക​ളു​ടെ പുസ്‌തകം പ്രകട​മാ​ക്കു​ന്നു. ഉവ്വ്‌, ദൈവ​ത്തി​ന്റെ ആത്മാവി​ന്റെ ശക്തിയാൽ അവർ തീക്ഷ്‌ണ​ത​യോ​ടെ സാക്ഷീ​ക​രി​ച്ചു.

യേശു​വി​ന്റെ ആദിമ അനുഗാ​മി​കൾ പ്രാർത്ഥ​നാ​പൂർവം ദൈവ​ത്തിൽ ആശ്രയി​ച്ച​തു​കൊണ്ട്‌ അവന്റെ കൈ അവരോ​ടു​കൂ​ടെ ഉണ്ടായി​രു​ന്നു. അങ്ങനെ ആയിരങ്ങൾ വിശ്വാ​സി​ക​ളാ​യി​ത്തീർന്നു. സുവാർത്ത ‘ആകാശ​ത്തിൻകീ​ഴെ​ങ്ങു​മുള്ള സൃഷ്ടി​ക​ളിൽ പ്രസം​ഗി​ക്ക​പ്പെ​ടു​ക​യും ചെയ്‌തു.’ (കൊ​ലോ​സ്യർ 1:23) യഥാർത്ഥ​ത്തിൽ, സത്യ​ക്രി​സ്‌ത്യാ​നി​കൾ അന്നും ഇന്നും യഹോ​വ​യു​ടെ മുന്നേ​റി​ക്കൊ​ണ്ടി​രി​ക്കുന്ന തീക്ഷ്‌ണ​ത​യുള്ള സാക്ഷി​ക​ളാ​ണെന്ന്‌ തെളി​യി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു! (w90 5/15)

[30-ാം പേജിലെ ചതുരം/ചിത്രം]

ശതാധിപനായ കൊർന്നേ​ലി​യോസ്‌: കൊർന്നേ​ലി​യോസ്‌ ഒരു സൈനി​കോ​ദ്യോ​ഗസ്ഥൻ അഥവാ ഒരു ശതാധി​പൻ ആയിരു​ന്നു. (10:1) ഒരു ശതാധി​പന്റെ വാർഷി​ക​ശ​മ്പളം കാലാൾപ്പ​ട​യി​ലെ ഒരു ഭടന്റേ​തി​ന്റെ ഏതാണ്ട്‌ അഞ്ചിര​ട്ടി​യാ​യി​രു​ന്നു, അഥവാ ഏതാണ്ട്‌ 1,200 ദിനാർ ആയിരു​ന്നു. എന്നാൽ ഇതിൽ വളരെ കൂടുതൽ ആയിരി​ക്കാൻ കഴിയു​മാ​യി​രു​ന്നു. ജോലി​യിൽനിന്ന്‌ വിരമി​ക്കു​മ്പോൾ അയാൾക്ക്‌ പണമാ​യൊ വസ്‌തു​വാ​യൊ ഒരു ഗ്രാൻറ്‌ കിട്ടി​യി​രു​ന്നു. അയാളു​ടെ സൈനി​ക​വേഷം വർണ്ണോ​ജ്ജ്വ​ല​മാ​യി​രു​ന്നു, ഒരു രജത​ഹെൽമെ​ററ്‌ മുതൽ ഒരു നേർത്ത കമ്പിളി​ക്കു​പ്പാ​യ​വും പാവാ​ട​പോ​ലുള്ള വസ്‌ത്ര​വും അലങ്കൃ​ത​മായ കാലു​റ​ക​ളും ഉണ്ടായി​രു​ന്നു. ഒരു ശതാധി​പന്റെ സൈന്യ​ദ​ള​ത്തിൽ സൈദ്ധാ​ന്തി​ക​മാ​യി നൂറു​പേർ അടങ്ങി​യി​രു​ന്നു. എന്നാൽ ചില സമയങ്ങ​ളിൽ എൺപ​തോ​ളം​പേരെ ഉണ്ടായി​രു​ന്നു​ള്ളു. “ഇററാ​ലി​യൻ പടയണി”യിൽ ചേർത്തി​രു​ന്നത്‌ പ്രത്യ​ക്ഷ​ത്തിൽ റോമാ​പൗ​രൻമാ​രിൽനി​ന്നും ഇററലി​യി​ലെ സ്വത​ന്ത്ര​രിൽനി​ന്നു​മു​ള്ള​വരെ ആയിരു​ന്നു.

[30-ാം പേജിലെ ചതുരം/ചിത്രം]

പുരമുകളിലെ പ്രാർത്ഥന: പത്രോസ്‌ ഒററക്ക്‌ പുരമു​ക​ളിൽ പ്രാർത്ഥി​ച്ച​പ്പോൾ അവൻ പൊങ്ങച്ചം കാട്ടു​ക​യ​ല്ലാ​യി​രു​ന്നു. (10:9) പരന്ന മേൽക്കൂ​രക്കു ചുററു​മുള്ള ഒരു പാരപ്പ​ററ്‌ അവനെ കാഴ്‌ച​യിൽനിന്ന്‌ മറച്ചി​രി​ക്കാ​നി​ട​യുണ്ട്‌. (ആവർത്തനം 22:8) മേൽപ്പുര വിശ്ര​മി​ക്കു​ന്ന​തി​നും സന്ധ്യയി​ലെ തെരുവു ശബ്ദത്തിൽനിന്ന്‌ ഒഴിഞ്ഞി​രി​ക്കു​ന്ന​തി​നും ഉള്ള ഒരു സ്ഥലവും ആയിരു​ന്നു.

[30-ാം പേജിലെ ചതുരം/ചിത്രം]

മനുഷ്യരൂപത്തിലുള്ള സാങ്കൽപ്പിക ദൈവങ്ങൾ: പൗലോസ്‌ ഒരു മുടന്തനെ സൗഖ്യ​മാ​ക്കി​യത്‌ ലുസ്‌ത്ര​നി​വാ​സി​കൾ ദൈവങ്ങൾ മനുഷ്യ​രാ​യി പ്രത്യ​ക്ഷ​പ്പെ​ട്ടു​വെന്ന്‌ വിചാ​രി​ക്കാ​നി​ട​യാ​ക്കി. (14:8-18) മുഖ്യ ഗ്രീക്കു​ദൈ​വ​മായ സിയൂ​സിന്‌ ആ നഗരത്തിൽ ഒരു ക്ഷേത്ര​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. അവന്റെ പുത്ര​നും ദൈവ​ങ്ങ​ളു​ടെ സന്ദേശ​വാ​ഹ​ക​നു​മായ ഹെർമിസ്‌ വാചാ​ല​തക്കു കീർത്തി​പ്പെ​ട്ട​വ​നാ​യി​രു​ന്നു. പൗലോസ്‌ സംസാ​ര​ത്തിന്‌ നേതൃ​ത്വം വഹിച്ച​തു​കൊണ്ട്‌ അവൻ ഹെർമി​സാ​ണെന്ന്‌ ആളുകൾ വിചാ​രി​ച്ച​തി​നാൽ ബർന്നബാ​സി​നെ അവർ സിയൂസ്‌ എന്ന നിലയിൽ വീക്ഷിച്ചു. വ്യാജ​ദൈ​വ​ങ്ങ​ളു​ടെ വിഗ്ര​ഹ​ങ്ങളെ പൂമാ​ല​ക​ളൊ സൈ​പ്രസ്‌ ഇലകളൊ പൈൻഇ​ല​ക​ളൊ കൊണ്ടുള്ള ഹാരങ്ങ​ളൊ അണിയി​ക്കു​ന്നത്‌ പതിവാ​യി​രു​ന്നു. എന്നാൽ പൗലൊ​സും ബർന്നബാ​സും അങ്ങനെ​യുള്ള വിഗ്ര​ഹാ​രാ​ധ​നാ​പ​ര​മായ പെരു​മാ​റ​റത്തെ തള്ളിക്ക​ളഞ്ഞു.

[30-ാം പേജിലെ ചതുരം/ചിത്രം]

ജയിലർ വിശ്വ​സി​ക്കു​ന്നു: ഒരു ഭൂകമ്പം കാരാ​ഗൃ​ഹ​വാ​തി​ലു​കൾ തുറക്കു​ക​യും അന്തേവാ​സി​ക​ളു​ടെ ബന്ധനങ്ങൾ അഴിക്കു​ക​യും ചെയ്‌ത​പ്പോൾ ഫിലി​പ്യൻ ജയിലർ തന്നെത്തന്നെ കൊല്ലാൻ പോക​യാ​യി​രു​ന്നു. (16:25-27) എന്തു​കൊണ്ട്‌? എന്തു​കൊ​ണ്ടെ​ന്നാൽ റോമൻ നിയമം രക്ഷപ്പെ​ടുന്ന ഒരാളു​ടെ ശിക്ഷ ജയിലർ അനുഭ​വി​ക്ക​ണ​മെന്ന്‌ വിധി​ച്ചി​രു​ന്നു. പ്രത്യ​ക്ഷ​ത്തിൽ ദണ്ഡനത്താൽ മരണം അനുഭ​വി​ക്കു​ന്ന​തി​നേ​ക്കാൾ ആത്മഹത്യ​ചെ​യ്യു​ന്ന​തി​നാണ്‌ ജയിലർ ഇഷ്ടപ്പെ​ട്ടത്‌. തടവു​കാ​രിൽ ചിലർക്ക്‌ ദണ്ഡനത്താ​ലുള്ള മരണം ഭവിക്കാ​നി​രി​ക്ക​യാ​യി​രു​ന്നു. എന്നിരു​ന്നാ​ലും അയാൾ സുവാർത്ത സ്വീക​രി​ച്ചു, “അയാളും അയാൾക്കു​ള്ള​വ​രും താമസം​വി​നാ സ്‌നാ​പ​ന​മേ​ററു.”—16:28-34.

[31-ാം പേജിലെ ചതുരം/ചിത്രം]

കൈസറിന്‌ ഒരു അപ്പീൽ: ജൻമനാ റോമൻ പൗരനാ​യി​രുന്ന പൗലോ​സിന്‌ കൈസ​റിന്‌ അപ്പീൽ കൊടു​ക്കു​ന്ന​തി​നും റോമിൽ വിസ്‌ത​രി​ക്ക​പ്പെ​ടു​ന്ന​തി​നും അവകാശം ഉണ്ടായി​രു​ന്നു. (25:10-12) റോമൻ പൗരനെ ബന്ധിക്കു​ക​യൊ ചമ്മട്ടി​കൊ​ണ്ട​ടി​ക്കു​ക​യൊ വിസ്‌താ​രം കൂടാതെ ശിക്ഷി​ക്ക​യൊ ചെയ്യാൻ പാടി​ല്ലാ​യി​രു​ന്നു.—16:35-40; 22:22-29; 26:32.

[കടപ്പാട]

Musei Capitolini, Roma

[31-ാം പേജിലെ ചതുരം/ചിത്രം]

അർത്തേമിസിന്റെ ക്ഷേത്ര​പാ​ലക: പൗലോ​സി​ന്റെ പ്രസം​ഗ​ത്തിൽ അസ്വസ്ഥ​നാ​യി ദമത്രി​യസ്‌ എന്ന തട്ടാൻ ഒരു വിപ്ലവം ഇളക്കി​വി​ട്ടു. എന്നാൽ നഗരത്തി​ലെ രേഖസൂ​ക്ഷി​പ്പു​കാ​രൻ ജനക്കൂ​ട്ടത്തെ പിരി​ച്ചു​വി​ട്ടു. (19:23-41) തട്ടാൻമാർ ക്ഷേത്ര​ത്തി​ന്റെ അതിവി​ശു​ദ്ധ​ഭാ​ഗ​ത്തി​ന്റെ ചെറിയ വെള്ളി​രൂ​പങ്ങൾ നിർമ്മി​ച്ചി​രു​ന്നു. അവി​ടെ​യാ​യി​രു​ന്നു ബഹുസ്‌ത​ന​ങ്ങ​ളോ​ടു​കൂ​ടിയ ഫലപു​ഷ്ടി​ദേ​വ​ത​യായ അർത്തേ​മി​സി​ന്റെ പ്രതിമ സ്ഥാപി​ക്ക​പ്പെ​ട്ടി​രു​ന്നത്‌. നഗരങ്ങൾ അവളുടെ നിയോ​ക്രോസ്‌ അഥവാ “ക്ഷേത്ര​പാ​ലക”യായി​രി​ക്കു​ന്ന​തി​ന്റെ ബഹുമ​തി​ക്കു​വേണ്ടി അന്യോ​ന്യം മൽസരി​ച്ചി​രു​ന്നു.

[31-ാം പേജിലെ ചതുരം/ചിത്രം]

സമുദ്രത്തിലെ കുഴപ്പം: പൗലോസ്‌ കയറി​യി​രുന്ന കപ്പലിൽ ഈശാ​ന​മൂ​ലൻ എന്ന കൊടു​ങ്കാ​റ​റ​ടി​ച്ചു, ‘അവർക്ക്‌ അമരത്തി​ങ്കലെ തോണി കൈവ​ശ​പ്പെ​ടു​ത്താൻ തീരെ സാധി​ച്ചില്ല.’ (27:15, 16) തോണി സാധാ​ര​ണ​യാ​യി ഒരു കപ്പൽ കെട്ടി​വ​ലി​ച്ചി​രുന്ന ഒരു ചെറിയ വള്ളമാ​യി​രു​ന്നു. കപ്പൽ അതിന്റെ ചട്ടക്കൂ​ടി​നെ ചുററി​ക്കെ​ട്ടാൻ കഴിയുന്ന വടങ്ങൾ കൊണ്ടു​പോ​യി​രു​ന്നു. കൊടു​ങ്കാ​റ​റി​ന്റെ സമയത്തെ പായ്‌മ​ര​ത്തി​ന്റെ പ്രവർത്തനം മൂലമുള്ള സമ്മർദ്ദ​ത്തിൽനിന്ന്‌ അത്‌ രക്ഷ നൽകി​യി​രു​ന്നു. (27:17) ഈ നാവികർ നാലു നങ്കൂരങ്ങൾ ഇടുക​യും കപ്പലിനെ തിരി​ക്കു​ന്ന​തി​നു​പ​യോ​ഗി​ക്കുന്ന ചുക്കാൻതു​ഴ​ക​ളു​ടെ അഥവാ തണ്ടുക​ളു​ടെ ബന്ധനങ്ങൾ അഴിക്കു​ക​യും ചെയ്‌തു. (27:29, 40) അലക്‌സാൻട്രി​യൻ കപ്പലിന്‌ “സിയൂ​സ്‌പു​ത്രൻമാ​രു​ടെ” പ്രതി​മ​യു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു.—നാവി​ക​രു​ടെ രക്ഷാധി​കാ​രി​ക​ളാ​യി കരുത​പ്പെ​ട്ടി​രുന്ന കാസ്‌റ​റ​റി​ന്റെ​യും പോള​ക്‌സി​ന്റെ​യും തന്നെ.—28:11.