SEKINOK TLAMACHTILI
¿Uelis tijtlajpalosej bandera, tikintlapejpenisej tekichiuanij uan tijchiuasej tlen technauatiaj?
¿Uelis tijtlajpalosej bandera? Tojuantij tijmatij tlaj tijtlajpalosej bandera kema uikaj se himno kiijtosneki tijueyichiuaj, uan tijnextiskiaj timotemachiaj tlanauatianij uelis techmanauisej uan amo toTeotsij (Isaías 43:11; 1 Corintios 10:14; 1 Juan 5:21). Uejkajkia nojkia kinueyichiuayayaj tlanauatianij. Ipan Babilonia, Nabucodonosor kinejki ma kiueyichiuakaj uan ma kiitakaj kenijkatsa kipixtoya miak tlanauatili, yeka kichijki se ueyi teteyotl uan tlanauatik ma motlankuaketsakaj iixpa kema sekinok uikayayaj. Maske kiampa tlanauatik, eyij telpokamej katli motokaxtiyayaj Sadrac, Mesac uan Abed Nego amo kinejkej kiueyichiuasej nopa teteyotl maske kimatiyayaj kinmiktiskiaj (Daniel, capítulo 3).
Ipan ni tonali nojkia kiampa pano. Se tlakatl tlen itoka Carlton Hayes kiijkuilok se amochtli tlen itoka El nacionalismo: una religión, uan nopaya kiijkuilok kenijkatsa “tlaueyichiuaj ipan ni tonali”. Ya kiijtok: “Nopa bandera ya nopa tlen tlauel kipatiitaj uan kiueyichiuaj. [...] Miakej tlakamej kikixtiaj inintsontsajka kema kiitaj bandera, sekij kiueyichiuaj ika tlen kiijkuilouaj uan konemej kiuikatiaj ika himnos”. Nojkia kiijtoua miakej “iljuichiuaj se keski tonali”, kej kema kiilnamikij Día de la Independencia de México ipan tonali 16, mestli septiembre, uan ipan nopa tonali kinueyichiuaj “tlakamej katli ya mijkej”. Nopa Diario Oficial de la Federación, de México, kiijtoua nopa “Escudo, Bandera uan Himno Nacionales, kiixnextiaj kampa tieuaj” uan kiijtoua moneki “kiueyichiuasej”. Uan nopa The Encyclopedia Americana kiijtoua nopa “bandera sanse kej nopa cruz, uan yeka moneki kitlepanitasej”.
Nojkia kiijtoua ipan nopa himnos nacionales “kiijkuilouaj tlen maseualmej kiyolmatij uan kitlajtlaniaj toTeotsij ma kinmokuitlaui katli tlayakanaj ipan nopa altepetl”. Yeka Jehová itlajtoltemakauaj amo kinekij kichiuasej ni, pampa kimatij tlaj kichiuaskiaj eliskia kejuak kiueyichiuaskiaj. Ipan amochtli Genio y figura del norteamericano, nopa tlamachtijketl D. W. Brogan, kiijtok kema kintlajtolsenkauayayaj konemej pampa amo kinekiyayaj kitlajpalosej uan kiuikatisej nopa bandera tlen Estados Unidos, “[kema miakpa mosentilijkej] ipan Suprema Corte, kiijtojkej kema maseualmej kichiuaj nopa kiijtosneki kejuak tlaueyichiuaskiaj ipan ininreligión”.
Maske amo tijchiuaj ni pampa tijmatij kiixpano tlen Biblia techtlajtolmaka, amo tikiniljuiaj sekinok nojkia amo ma kichiuakaj. Tojuantij tijtlepanitaj nopa bandera pampa tijmatij kiixnextia nopa altepetl kampa tieuaj, uan nojkia tikintlepanitaj “tekiuejmej” pampa tijmatij “itstokej [kej] itlatekipanojkauaj toTeko” (Romanos 13:1-4). Nojkia tijneltokaj kema Biblia kiijtoua ma tijtlajtlanikaj toTeotsij ma kinpaleui “tlanauatianij uan nochi tlen kiuikaj tekiuejkayotl”. Ni tijchiuaj pampa tijnekij “tiitstosej ika kuali uan ika tlaseuilistli. Kej ni uelis tijtokilisej toTeko uan sekinok techtlepanitasej” (1 Timoteo 2:2).
¿Uelis tikintlapejpenisej tekichiuanij? Kema kintlapejpeniaj katli tekichiuasej, Cristo itokilijkauaj amo kiniljuiaj sekinok amo ma kichiuakaj. Nojkia amo kinijixnamikij katli kintlapejpeniaj, uan maske kintlepanitaj katli kintlapejpenijkej, amo mokalakiaj ipan política (Mateo 22:21; 1 Pedro 3:16). ¿Uan tlake uelis tijchiuas tlaj kampa tiitstok mitsnauatisej xia kampa kintlapejpeniaj tekichiuanij? ¿Uan tlaj mitstlatsakuiltiskiaj pampa amo tias? Tlaj motlalnamikilis amo mitsyolkokos, uelis tias kampa monechikojtokej, kiampa tijchiuas kej Sadrac, Mesac uan Abed Nego. Maske amo kiueyichijkej nopa teteyotl, kena yajkej ipan nopa tlamayamitl Dura. Uan tlaj tiaskia, moneki tikilnamiktos ni chikuasej tlamantli tlen Biblia tetlajtolmaka:
Jesús itokilijkauaj amo “iaxkauaj ni Tlaltipaktli” (Juan 15:19).
Cristo itokilijkauaj kipaleuiaj Jesús uan iTlanauatijkayo (Juan 18:36; 2 Corintios 5:20).
Nochi toTeotsij itekipanojkauaj kineltokaj sanse tlamachtili uan nochi moikneliaj (1 Corintios 1:10; Colosenses 3:14).
Kema tekichiuanij kichiuaj tlen amo kuali, kiijtosneki katli kinejkej ma tekichiua, nojkia kejuak kinpaleuiaj kema kichiuaj tlen amo kuali (xikita tlen kiijtoua 1 Samuel 8:5, 10-18 uan 1 Timoteo 5:22).
Kema israeleuanij kinejkej ma kinyakana se tlanauatijketl, kinextijkej amo kinekiyayaj ma kinnauati Jehová (1 Samuel 8:7).
Cristo itokilijkauaj monejnemiltiaj “xitlauak” pampa kinekij kinmatiltisej nochi tlen toTeotsij iTlanauatijkayo maske sekij kinpaleuiaj partidos políticos (Mateo 24:14; 28:19, 20, TNM; Hebreos 13:18).
¿Uelis tijchiuasej tlen technauatiaj? Ipan se keski altepemej, tekichiuanij kinnauatiaj katli amo kinekij tlateuisej ma kichiuakaj se keski tekitl kampa itstokej, kiniljuiaj ma kichijchiuakaj ameli, ma kikualchijchiuakaj ojtli, kampa momachtiaj konemej uan kampa mopajtiaj. Kema technauatisej ni, moneki timomaijtosej uan tikiljuisej se toikni ma techpaleui, kiampa tijmatisej tlake tijchiuasej (Proverbios 2:1-5; Filipenses 4:5).
Biblia kiijtoua moneki tikinneltokasej “tlanauatianij”, ma tijchiuakaj “kuali tekitl” uan ma “[ti]kinnojnotsakaj ika kuali” (Tito 3:1, 2). Yeka, tlaj tijchiuaskiaj tlen technauatiaj, ueliskia timotlajtlanisej: “¿Kichiuaskia ma nikixpano toTeotsij itlanauatiljuaj o nesiskia nojkia nikinpaleuia katli itstokej ipan religión tlen amo melauak?” (Miqueas 4:3, 5; 2 Corintios 6:16, 17). “¿Nikouijmatiskia nijchiuas tlen nechtekimakatokej ipan tlanechikoli?” (Mateo 28:19, 20,TNM; Efesios 6:4; Hebreos 10:24, 25.) “¿O uelis nijtekipanos toTeotsij miak tonali uan nimochiuas niprecursor?” (Hebreos 6:11, 12.)
Tlaj se toikni kineki kichiuas tlen tekichiuanij kinauatiaj pampa amo kineki ma kitsakuakaj, sekinok toikniuaj moneki kitlepanitasej tlen moiljuijtok kichiuas (Romanos 14:10). Uan tlaj amo kineki kichiuas, nojkia moneki kitlepanitasej (1 Corintios 10:29; 2 Corintios 1:24).