ISIFUNDO 24
Akulamuntu Othethelela NjengoJehova
“Uyathethelela njalo ulungile, O Jehova, ugcwele uthando kulabo abakhuleka kuwe.”—HUBO. 86:5.
INGOMA 42 Umthandazo Wenceku KaNkulunkulu
ESIZAKUFUNDAa
1. INkosi uSolomoni yathini kumTshumayeli 7:20?
INKOSI uSolomoni yathi: “Akulamuntu loyedwa olungileyo emhlabeni owenza okulungileyo ongazake enze isono.” (UmTshu. 7:20) Lokhu kuliqiniso sibili. Sonke siyizoni. (1 Joh. 1:8) Yikho siyakudinga ukuthethelelwa nguNkulunkulu langabanye abantu.
2. Usala usizwa njani nxa umngane wakho angakuthethelela?
2 Uyakhumbula yini uze uphambanisele umngane wakho? Kumele ukuthi waxolisa ngenhliziyo yonke ngoba wawufuna ukuthi liqhubeke lingabangane. Akuthandabuzwa ukuthi wahlaliseka njalo wathokoza umngane wakho esekuthethelele.
3. Sizaxoxa ngani esihlokweni lesi?
3 Sifuna ukuba ngabangane bakaJehova angabathontisiyo kodwa ngezinye izikhathi singakhuluma loba senze izinto azizondayo. Kuyini okungenza singathandabuzi ukuthi uzimisele ukusithethelela? Indlela uJehova athethelela ngayo itshiyene njani lendlela esithethelelana ngayo? Kanti njalo uNkulunkulu uthethelela abantu abanjani?
UJEHOVA UZIMISELE UKUSITHETHELELA
4. Sikwazi njani ukuthi uJehova uzimisele ukusithethelela?
4 ILizwi likaNkulunkulu lisitshela ukuthi uJehova uzimisele ukusithethelela. Ngesikhathi uJehova eziveza kuMosi eNtabeni iSinayi wathuma ingilosi yakhe eyamemezela isithi: “UJehova, UJehova; uNkulunkulu olesihawu lomusa, ophuzayo ukuthukuthela, ogcwele uthando lobuqotho, olothando olungapheliyo kuzinkulungwane ethethelela ububi, iziphosiso lezono.” (Eks. 34:6, 7) UJehova nguNkulunkulu olomusa lesihawu njalo uhlala ezimisele ukuthethelela izoni eziphendukayo.—Neh. 9:17; Hubo. 86:15.
5. IHubo 103:13, 14 lithi uJehova ubaphatha njani abantu?
5 UJehova nguye owasidalayo yikho akulanto angayaziyo ngathi. Kuyamangalisa sibili ukuthi wazi yonke into ngathi sonke esisemhlabeni. (Hubo. 139:15-17) Uyabazi ubuthakathaka esabuthola ngofuzo kubazali bethu. Uyakwazi konke esahlangana lakho empilweni okwenza saba lobuntu esilabo. Ulwazi lonke lolu lwenza abe lesihawu kithi.—Hubo. 78:39; bala iHubo 103:13, 14.
6. UJehova utshengise njani ukuthi uzimisele ukusithethelela?
6 UJehova usitshengisile ukuthi uzimisele ukusithethelela. Uyakwazi ukuthi lokho okwenziwa ngu-Adamu kwabangela ukuthi sibe lesono njalo sife ngenxa yaso. (Rom. 5:12) Akulandlela esasingazikhulula ngayo kumbe sikhulule omunye umuntu esonweni leso. (Hubo. 49:7-9) Kodwa uNkulunkulu wethu olothando wasizwela wasilungisela indlela yokuthi sikhululwe. Wenzani? UJohane 3:16 uthi wathumela iNdodana yakhe ezelwe yodwa ukuthi izosifela. (Mat. 20:28; Rom. 5:19) Sasingelathemba lokuthola ukuphila okungapheliyo kodwa uJesu wafa ukuze akhulule loba ngubani otshengisa ukuthi ulokholo kuye. (Heb. 2:9) Kumele ukuthi uJehova wezwa ubuhlungu obukhulu ebona iNdodana yakhe ayithandayo ibulawa ngendlela elesihluku njalo eyangisayo. Kuyazicacela ukuthi uJehova wayengeke avumele ukuthi iNdodana yakhe ife aluba wayengazimiselanga ukusithethelela.
7. Ngobani abanye okukhulunywa ngabo eBhayibhilini abathethelelwa nguJehova?
7 EBhayibhilini kukhulunywa ngabantu abanengi uJehova abathethelelayo. (Efe. 4:32) Ngubani omkhumbulayo? Engxenye uhle wacabanga iNkosi uManase. UManase wamonela kakhulu uJehova. Wayehamba phambili ekukhonzeni onkulunkulu bamanga. Wabulala abantwabakhe enikela ngabo kubonkulunkulu labo. Waze wafaka lesithombe ethempelini likaJehova elingcwele. IBhayibhili lithi: “Wenza okubi kakhulu phambi kukaJehova, wamthukuthelisa.” (2 ImiLan. 33:2-7) Kodwa kwathi uManase esephenduke ngenhliziyo yonke, uJehova wamxolela. Waphinda wambuyisela esikhundleni sakhe sobukhosi. (2 ImiLan. 33:12, 13) Engxenye omunye omkhumbulayo yiNkosi uDavida owenza izono ezinkulu kakhulu ezigoqela ukufeba lokubulala. Kodwa wathi esephendukile njalo wavuma izono zakhe uJehova wamthethelela. (2 Sam. 12:9, 10, 13, 14) Lokhu kwenza kucace sibili ukuthi uJehova uzimisele ukusithethelela. Njengoba sizabona, indlela athethelela ngayo ayifanani leyabantu.
INDLELA UJEHOVA ATHETHELELA NGAYO
8. Kungani uJehova enguMahluleli obedlula bonke futhi lokhu kumnceda njani endabeni yokuthethelela?
8 UJehova ‘unguMahluleli womhlaba wonke.’ (Gen. 18:25) Umahluleli kumele awazi kuhle umthetho. UJehova uMahluleli wethu uwazi kuhle umthetho ngoba vele nguye osinika imithetho. (Isaya. 33:22) Akulamuntu okwaziyo okuqondileyo lokungaqondanga njengoJehova. Kuyini okunye okumele kwaziwe ngumahluleli? Kumele abe wazi wonke amacele endaba engakakhiphi isahlulelo. Yikho uJehova nguMahluleli omuhle ngoba uhlala ewazi wonke amacele endaba.
9. Kuyini uJehova ayabe ekwazi nxa ekhetha ukuthi uzasithethelela yini loba hatshi?
9 UJehova kafanani labahluleli abangabantu ngoba yena uhlala ekwazi konke ngaloba yiphi indaba okuyabe kumele ayahlulele. (Gen. 18:20, 21; Hubo. 90:8) Yena ubona okungangale kwalokho okubonwa lokuzwiwa ngabantu. Uyakwazi ukuthi ezinye izinto esizenzayo zibangelwa yibuntu bethu, indlela esakhula ngayo, imfundo esayitholayo, indawo esikuyo lendlela esicabanga ngayo lesizizwa ngayo. UJehova uyabona lokusenhliziyweni. Uyazazi izizatho ezibangela ukuthi senze izinto ezithile. Akulalutho olufihlekileyo kuJehova. (Heb. 4:13) Yikho okwenza uJehova axolele umuntu yikuthi uyabe ekwazi konke ngaye langalokho okwenzakeleyo.
10. Kungani sisithi uJehova uhlala esahlulela kuhle? (UDutheronomi 32:4)
10 UJehova uhlala esahlulela kuhle. Kabandlululi ngitsho. Kathetheleli kusiya ngokuthi umuntu ukhangeleka njani, unothe kangakanani, udumile yini kumbe ukuthi uleziphiwo bani. (1 Sam. 16:7; Jak. 2:1-4) Akulamuntu ongambamba ngamandla kumbe amfumbathise ukuthi amthethelele. (2 ImiLan. 19:7) Kenzi isinqumo ngokucaphuka kumbe ngokuthi uzizwa njani ngalowo muntu. (Eks. 34:7) Kuyazikhanyela ukuthi uJehova nguMahluleli ongcono kulabo bonke ngenxa yokuthi ukwazi konke ngathi langesimo esikuso.—Bala uDutheronomi 32:4.
11. Indlela uJehova athethelela ngayo itshiyene njani leyabantu?
11 Ababhala iMibhalo YesiHebheru bananzelela ukuthi indlela uJehova athethelela ngayo ayifanani leyabantu. Ngezinye izikhathi babesebenzisa ibala lesiHebheru elinye ibhuku elithi lisetshenziswa kuphela nxa kukhulunywa ngendlela emangalisayo uNkulunkulu athethelela ngayo abantu, hatshi nxa kukhulunywa ngokuxolelana kwabantu okungatsho lutho nxa kuqathaniswa lokwakhe. UJehova nguye yedwa olamandla okumthethelela ngokupheleleyo umuntu ophendukayo. Kwenzakalani nxa uJehova engasithethelela?
12-13. (a) Umuntu usala esizwa njani nxa engaxolelwa nguJehova? (b) UJehova uyaphinda ayivuse yini indaba nxa engakuthethelela?
12 Nxa singakholwa ukuthi uJehova sesithethelele ‘siyavuselelwa,’ okutsho ukuthi siyahlaliseka njalo sibe lomzwangedwa ongasithonisisiyo. Ukuthethelela okungaka akuveli ebantwini kodwa kuvela ‘kuJehova ngokwakhe.’ (ImiSeb. 3:19) Nxa uJehova angasithethelela uyasivumela ukuthi siphinde sibe ngabangane bakhe kube sengathi asizange vele simonele.
13 Nxa uJehova angasithethelela kasoze aphinde asijezise kumbe asithonisise ngesono esasenzayo. (Isaya. 43:25; Jer. 31:34) Ufuqela izono zethu khatshana njengokuqhelelana ‘kwempumalanga kuyo intshonalanga.’b (Hubo. 103:12) Siyambonga sibili uJehova njalo sisala sithinteke kwamancane nxa sicabanga ngendlela emangalisayo asithethelela ngayo. (Hubo. 130:4) Kodwa uJehova uthethelela abantu abanjani?
UJEHOVA UTHETHELELA ABANTU ABANJANI?
14. Kuyini esesikufundile ngokuthethelela kukaJehova?
14 Sesibonile ukuthi uJehova kakhangeli ukuthi isono esisenzileyo singakanani nxa ekhetha ukusithethelela. Sesibonile lokuthi usebenzisa ulwazi alalo njengoMdali, uMniki Wemithetho loMahluleli wethu nxa ekhetha ukuthi uyasithethelela yini loba hatshi. Kuyini uJehova aqala acabange ngakho nxa efuna ukubona ukuthi uzasithethelela yini?
15. Ngokwalokho okutshiwo kuLukha 12:47, 48, kuyini uJehova acabanga ngakho nxa ekhetha ukuthi uzasithethelela yini?
15 Okunye uJehova acabanga ngakho yikuthi umuntu owonileyo ubekwazi yini ukuthi akwenzayo kubi. UJesu wakucacisa lokhu kuLukha 12:47, 48. (Bala.) Umuntu owenza okubi ngabomo ngapha ekwazi mhlophe ukuthi uJehova uyakuzonda lokho akwenzayo wenza isono esikhulu. UJehova angakhetha ukungamthetheleli umuntu lo. (Mak. 3:29; Joh. 9:41) Kodwa ngezinye izikhathi siyake senze izinto esikwaziyo ukuthi zimbi. Kambe uNkulunkulu angasithethelela? Ye! Ake sibone ukuthi kuyini okungenza asithethelele.
16. Kutshoni ukuphenduka njalo kungani kumele siphenduke nxa sifuna uJehova asithethelele?
16 Okunye uJehova acabanga ngakho yikuthi umuntu owonileyo uyaphenduka okweqiniso yini. Kutshoni ukuphenduka? Ukuphenduka kutsho ukutshintsha indlela umuntu acabanga ngayo, abona ngayo izinto kanye lenhloso zakhe. Kuhlanganisa lokuzisola lokudana ngokubi umuntu ayabe ekwenzile kumbe ngokwehluleka ukwenza into eqondileyo obekumele ayenze. Umuntu ophendukayo kazisoli ngokubi akwenzileyo kuphela kodwa uzisola langokuthi ubungane bakhe loJehova bebungasaqinanga okuyikho okubangele ukuthi enze izinto ezimbi. Khumbula ukuthi iNkosi uManase leNkosi uDavida benza izono ezinkulu kodwa uJehova wabaxolela ngenxa yokuthi babephenduke okweqiniso. (1 AmaKho. 14:8) Lokhu kutshengisa ukuthi okwenza uJehova asixolele yikuthi uyabe ebonile ukuthi sesiphendukile okweqiniso. Kodwa ukuzisola ngesono esisenzileyo akwenelanga. Kumele sizimisele ukwenza okuthile.c Khathesi asixoxeni ngokunye uJehova akukhangelayo nxa ekhetha ukusithethelela.
17. Kutshoni ukuguquka njalo kuzasinceda njani ukuthi singaphindi okubi esakwenzayo? (U-Isaya 55:7)
17 Okunye okuqakathekileyo uJehova akukhangelayo yikuthi sesiguqukile yini. Lokhu kutsho ukuthi umuntu kumele atshiye izinto ezimbi akade ezenza aqalise ukuphila ngendlela uJehova afuna aphile ngayo. (Bala u-Isaya 55:7.) Kumele atshintshe indlela acabanga ngayo, acabange ngendlela uJehova acabanga ngayo. (Rom. 12:2; Efe. 4:23) Kumele azimisele ukutshiya izinto ezimbi abezicabanga labezenza. (Kol. 3:7-10) Ukholo emhlatshelweni kaKhristu yilo olwenza uJehova asithethelele njalo asihlambulule esonweni. UJehova uzasithethelela esebenzisa umhlatshelo lo nxa ebona ukuthi sizimisele ukutshintsha.—1 Joh. 1:7.
UNGATHANDABUZI UKUTHI UJEHOVA UZAKUTHETHELELA
18. Kuyini esesikufundile ngendlela uJehova athethelela ngayo?
18 Kuyini okuqakathekileyo esesikufundile? Akulamuntu othethelela njengoJehova. Kungani sisitsho njalo? Okokuqala, uhlala ezimisele ukusithethelela. Okwesibili, usazi mhlophe. Akulalutho angalwaziyo ngathi njalo nguye owenelisa ukubona ukuthi sesiphendukile yini okweqiniso. Okwesithathu, nxa uJehova angasithethelela uyakhohlwa ngokubi esikwenzileyo kube angathi vele asizange sone. Lokhu kwenza sibe lomzwangedwa ongasithonisisiyo njalo sibe ngabangane bakhe.
19. Kuyini okuzakwenza sithokoze lanxa silesono futhi siqhubeka siwona?
19 Sizahlala siphambanisa njengoba silesono. Kodwa singaduduzwa ngamazwi akukhasi 771 ku-Insight on the Scriptures Volume 2 athi: “Izinceku zikaJehova akumelanga zihlale zizithonisisa ngamaphutha eziwenzayo abangelwa yisono ngoba uJehova ulesihawu njalo uyakwazi ukuthi zilesono. (Hu 103:8-14; 130:3) Zizathokoza nxa zingenza konke ezingakwenza ukuthi zilandele imithetho kaNkulunkulu. (Flp 4:4-6; 1Jo 3:19-22).” Lokhu kuyaduduza sibili.
20. Sizaxoxa ngani esihlokweni esilandelayo?
20 Siyambonga uJehova ngokuthi uzimisele ukusixolela nxa siphenduka okweqiniso. Kodwa singamlingisela njani endabeni yokuthethelela abanye? Indlela uJehova athethelela ngayo lendlela thina esithethelela ngayo ihambelana njani njalo itshiyene njani? Kungani kumele siwazi umehluko okhona? Sizaphendula imibuzo le esihlokweni esilandelayo.
INGOMA 45 Iminakano Yenhliziyo Yami
a IBhayibhili lisitshela ukuthi uJehova uzimisele ukuthethelela izoni eziphendukayo. Kodwa ngezinye izikhathi singabona angathi asifanelanga ukuthethelelwa. Esihlokweni lesi sizafunda ukuthi uNkulunkulu uzimisele ukusithethelela nxa sizisola ngezono esiyabe sizenzile.
c INGCAZELO YAMABALA: “Ukuphenduka” kutsho ukuthi umuntu utshintsha ingqondo, ezisola ngenhliziyo yonke ngendlela abephila ngayo langezenzo ezimbi kumbe lokho ehluleke ukukwenza. Umuntu osephendukile okweqiniso ukhanya ngokuthela izithelo ezitshengisa ukuthi usetshintshe indlela abesenza ngayo.