ISAHLUKO 26
UNkulunkulu “Uzimisele Ukuthethelela”
1-3. (a) Yiwuphi umthwalo onzima umhubi uDavida awuthwalayo, kodwa kuyini okwamenza wahlaliseka? (b) Kuyini okungasihlupha nxa singenza isono, kodwa uJehova usiqinisekisa ngani?
UMHUBI uDavida wabhala wathi: “Sengicwile phakathi kwezono zami, zinjengomthwalo osindayo, angisenelisi ukuzithwala. Sengimdambiyana futhi ngicobekile.” (IHubo 38:4, 8) UDavida wayekwazi ukuthi umzwangedwa olecala ungumthwalo onzima kakhulu. Kodwa kuyini okwamenza wahlaliseka? Wayezwisisa ukuthi lanxa uJehova esizonda isono, kamzondi umuntu owenze isono abesephenduka ngeqiniso atshiye okubi akwenzayo. Wayengathandabuzi ukuthi uJehova uzimisele ukumtshengisa isihawu umuntu ophendukayo yikho wathi: ‘Phela wena Jehova uzimisele ukuthethelela.’—IHubo 86:5.
2 Umzwangedwa wethu ungasihlupha lathi ngokusenza sizisole nxa singenza isono. Ukuzisola okunjalo kuyanceda kakhulu ngoba kwenza sithathe inyathelo lokulungisa esiyabe sikuphambanisile. Kodwa kulengozi yokuthi singacina sizisola ngokwedlulisileyo. Singaqalisa ukuzitshela ukuthi uJehova kasoze asithethelele lanxa singaze siphenduke njani. Nxa ‘singakhulelwa yikudana,’ uSathane angazama ukusenza sikhalale kumbe sicabange ukuthi asiselancedo kuJehova lokuthi asisafanelanga ukumkhonza.—2 KwabaseKhorinte 2:5-11.
3 Le yiyo yini indlela uJehova asibona ngayo? Hatshi! Ukuthethelela kuyingxenye yothando lukaJehova olukhulu. Uyasiqinisekisa eLizwini lakhe ukuthi uzimisele ukusithethelela nxa siphenduka ngeqiniso langenhliziyo yonke. (IZaga 28:13) Ukuze sikuzwisise lokhu, asihloleni ukuthi kungani uJehova ethethelela lokuthi usithethelela njani.
Okwenza UJehova ‘Azimisele Ukuthethelela’
4. Kuyini uJehova akukhumbulayo futhi lokho kwenza asiphathe njani?
4 UJehova uyakwazi lokho esingenelisi ukukwenza. IHubo 103:14 lithi: “Uyakwazi ukuthi sibunjwe njani, uyakhumbula ukuthi siluthuli.” Kakhohlwa ukuthi sibunjwe ngothuli lokuthi siyaphambanisa ngenxa yokuthi silesono. Umutsho othi “uyakwazi ukuthi sibunjwe njani” usikhumbuza indlela iBhayibhili elifanisa ngayo uJehova lombumbi, thina lisifanisa lembiza ebunjwa nguye. (UJeremiya 18:2-6) UJehova uMbumbi wethu usiphatha ngendlela etshengisa ukuthi uyazwisisa ukuthi siyaphambanisa ngenxa yesono esilaso, aphinde akhangele indlela esilalela ngayo nxa esiqondisa.
5. Incwadi yabaseRoma ithi isono silamandla anganani?
5 UJehova uyazwisisa ukuthi isono silamandla kangakanani. ILizwi lakhe lithi isono silamandla amakhulu. Encwadini yabaseRoma umphostoli uPhawuli waveza ngezindlela ezitshiyeneyo ukuthi isono silamandla kanganani. Wathi: ‘Singaphansi kwesono’ njengamasotsha angaphansi komkhokheli wawo (KwabaseRoma 3:9); isono ‘sibusa’ abantu njengenkosi (KwabaseRoma 5:21); ‘sihlala’ phakathi kwethu (KwabaseRoma 7:17, 20); “umthetho” waso uqhubeka usebenza kithi, futhi uhlose ukusilawula. (KwabaseRoma 7:23, 25) Isono silamandla amakhulu kakhulu emizimbeni yethu.—KwabaseRoma 7:21, 24.
6, 7. (a) UJehova ubabona njani labo abaphenduka ngenhliziyo yonke? (b) Kungani kungamelanga sone ngabomo sizitshela ukuthi uNkulunkulu uzasithethelela?
6 UJehova uyakwazi ukuthi lanxa singaze sizame njani ngeke senelise ukumlalela ngokupheleleyo. Kodwa okuhle yikuthi uzimisele ukusithethelela nxa singaphenduka ngenhliziyo yonke. IHubo 51:17 lithi: “Umhlatshelo okuthokozisayo yinhliziyo ezisolayo. Inhliziyo edabukileyo futhi esebuhlungwini awusoze uyilahle, awu Nkulunkulu.” UJehova kasoze ayilahle “inhliziyo edabukileyo” ngenxa yokuzisola ngesono esenziweyo.
7 Kodwa lokhu sekusitsho ukuthi sesingona sikhululekile yini sizitshela ukuthi uNkulunkulu uzakuba lesihawu kithi ngoba esazi ukuthi silesono? Hatshi! Isihawu sikaJehova silalapho esiphelela khona. Ngeke abathethelele labo abenza izono ngabomo bengatshengisi ukuphenduka. (KumaHebheru 10:26) Kodwa uzimisele ukuthethelela nxa ebona inhliziyo yomuntu ozisolayo. Okwakhathesi asixoxeni ngeminye imizekeliso eseBhayibhilini etshengisa indlela uJehova athethelela ngayo lokuthi ulothando.
UJehova Usithethelela Ngesilinganiso Esinganani?
8. Nxa uJehova esithethelela izono zethu kufanana lokuthi uyabe esenzani njalo lokhu kusenza simthembe kukuphi?
8 Ngesikhathi uDavida ezisola ngesono ayesenzile wathi: “Ngacina ngisivuma isono sami, angilifihlanga icala lami. . . . Wena wasuthethelela iziphambeko lezono zami.” (IHubo 32:5) Ibala lesiHebheru elihunyutshwe ngokuthi ‘ukuthethelela’ lingatsho “ukuphakamisa” into uyisuse lapho ekhona kumbe “ukuyithwala.” Ukusetshenziswa kwalo lapha kutsho ukususa “isazela, isono, kumbe iphutha.” Ngakho singathi uJehova wathwala izono zikaDavida wahamba lazo. Akuthandabuzwa ukuthi lokhu kwamnceda uDavida ukuthi angaqhubeki ezisola. (IHubo 32:3) Lathi singamthemba ngokupheleleyo uNkulunkulu ukuthi uzasithethelela nxa silokholo emhlatshelweni kaJesu njalo sicele ukuthethelelwa.—UMathewu 20:28.
9. UJehova uzilahlela khatshana kangakanani izono zethu?
9 UDavida waphinda wasebenzisa omunye umutsho ochaza indlela uJehova athethelela ngayo. Wathi: “Uthethe izono zethu wazibeka khatshana lathi, njengokuqhelelana kwempumalanga lentshonalanga.” (IHubo 103:12) Impumalanga iqhelelane kangakanani lentshonalanga? Iqiniso elikhona yikuthi impumalanga yindawo ekhatshana kulazo zonke nxa usentshonalanga, akusoze kwahlangana loba sekutheni. Esinye isikhwicamfundo sithi umutsho lo utsho “indawo ekhatshana kakhulu esingeke siyifinyelele.” Ngakho amazwi kaDavida aphefumulelweyo asitshela ukuthi nxa uJehova esithethelela, uyazisusa izono zethu azise khatshana kakhulu lathi.
10. Kungani kungamelanga sisale sizisola nxa uJehova esesithethelele?
10 Wake wazama yini ukukhipha itshatha esigqokweni esimhlophe? Kungenzeka ukuthi lanxa wazama ngazo zonke indlela lasala lilokhu likhanya. Nanzelela ukuthi uJehova uchaza njani indlela enelisa ngayo ukuthethelela. Uthi: “Lanxa izono zenu zibomvu gebhu, zizakwenziwa zibe mhlophe njengongqwaqwane. Lanxa zibomvu njengegazi, zizakuba mhlophe nke njengoboya bezimvu.” (U-Isaya 1:18) Kasingeke senelise ukuzihlambulula esonweni ngamandla ethu. Kodwa uJehova uyenelisa ukwenza ukuthi izono ezibomvu njengegazi zibe mhlophe nke njengongqwaqwane kumbe njengoboya bezimvu. Ngakho nxa uJehova angasithethelela akumelanga sisale sizisola okwempilo yethu yonke.
11. UHezekhiya wathini ngendlela uJehova athethelela ngayo?
11 Engomeni ethintayo uHezekhiya ayibhala uJehova esemsilise emkhuhlaneni owaphosa wambulala, wathi kuye: “Izono zami zonke usuziphosele ngemva kwakho.” (U-Isaya 38:17) Amazwi la atshengisa ukuthi uJehova uthatha isono somuntu ophendukileyo asijikele ngemva kwakhe lapho angasoze aphinde asibone khona. Esinye isichazamazwi sithi umcijo olapha ungabekwa kanje: “Wenze angani [izono zami] kazizange zenzakale.” Lokhu kuyasiduduza kakhulu.
12. Umphrofethi uMikha wayichasisa njani indlela uJehova athethelela ngayo?
12 Umphrofethi uMikha wakhuluma amazwi atshengisa ukuthi wayekholwa ukuthi uJehova uyabathethelela abantu bakhe nxa bephenduka ngeqiniso. Wathi: “Nguphi uNkulunkulu onjengawe, oxolela izono leziphambeko zalabo abaseleyo abalilifa lakhe? . . . Aphosele zonke izono zabo enzikini yolwandle.” (UMikha 7:18, 19) Cabanga ukuthi amazwi la ayesitshoni kulabo ababephila ngalesosikhathi. Kwakungeke kwenzeke ukuthi into ejikelwe “enzikini yolwandle” iphinde iyethathwa. Ngakho amazwi kaMikha ayetshengisa ukuthi nxa uJehova esixolela, uyazisusa izono zethu ngokupheleleyo.
13. Atshoni amazwi kaJesu athi “usithethelele izikwelede zethu”?
13 UJesu wasikhuthaza ukuthi sithandaze sisithi: “Usithethelele [izikwelede zethu].” (UMathewu 6:12, amabala angaphansi) UJesu wafanisa isono lesikwelede. (ULukha 11:4) Nxa singenza isono siba ‘lesikwelede’ kuJehova. Mayelana lokutshiwo libala lesiGrikhi elihunyutshwa ngokuthi ‘ukuthethelela,’ elinye ibhuku lithi: “Yikutshiya umuntu olesikwelede ungasamthonisisi.” UJehova wenza okufananayo nxa esithethelela, uyacitsha isikwelede obekufanele sisibhadale. Lokhu kumele kubaduduze sibili abantu abaphenduka ngehliziyo yonke ezonweni zabo. UJehova kasoze athonise isikwelede asesicitshile!—IHubo 32:1, 2.
14. Umutsho othi “izono zenu zesulwe” wenza sicabange wuphi umfanekiso?
14 Intethelelo kaJehova iyachasiswa futhi lakumiSebenzi 3:19 othi: “Phendukani njalo liguquke ukuze izono zenu zesulwe.” Ibala elihunyutshwe ngokuthi “zesulwe” lithethwe ebaleni lesiGrikhi elingatsho “ukucitsha kumbe ukutshabalalisa.” Ezinye izikhwicamfundo zithi umfanekiso ovezwa lapha ngowomuntu ocitsha okubhaliweyo. I-inki eyayisetshenziswa endulo yayenziwe ngelahle, lenhlaka lamanzi. Ngemva kokubhala nge-inki enjalo, umuntu wayengathatha isipontshi esimanzi acitshe lokho akubhalileyo. Lo ngumfanekiso omuhle sibili otshengisa isihawu sikaJehova. Nxa esithethelela, kuba angani uthatha isipontshi acitshe ngaso izono zethu.
15. Kuyini uJehova afuna sikwazi ngaye?
15 Njengoba sesibonile, kuyazicacela ukuthi uJehova ufuna sihlale sikwazi ukuthi uzimisele sibili ukuthethelela izono, ingqe nje ebona ukuthi siphenduke ngeqiniso. Akulasidingo sokuthi sesabe ukuthi uzaphinda asithonisise ngenxa yezono lezo. Umcijo lo uvezwa kokunye futhi iBhayibhili elisitshela khona ngesihawu sikaJehova esikhulu: Nxa angaxolela, uyakhohlwa ngakho.
UJehova ufuna sihlale sikwazi ukuthi “uzimisele ukuthethelela”
“Angisoze Ngibe Ngisasikhumbula Isono Sabo”
16, 17. Litshoni iBhayibhili nxa lisithi uJehova uyakhohlwa izono zethu?
16 UJehova wathembisa labo abasesivumelwaneni esitsha wathi: “Ngizabathethelela icala labo njalo angisoze ngibe ngisasikhumbula isono sabo.” (UJeremiya 31:34) Lokhu kutsho ukuthi nxa uJehova esesithethelele uyabe engasenelisi ukuzikhumbula yini izono zethu? Hatshi. IBhayibhili lisitshela ngezono zabantu abanengi abathethelelwa nguJehova, okugoqela loDavida. (2 USamuyeli 11:1-17; 12:13) Kuyacaca ukuthi uJehova ulokhe ezazi izono abazenzayo. Izono zabo, ukuphenduka kwabo kanye lokuxolelwa kwabo nguNkulunkulu kwagcinelwa ukuthi kuncede thina. (KwabaseRoma 15:4) Manje iBhayibhili litshoni nxa lisithi uJehova ‘kakhumbuli’ izono zalabo asebaxolele?
17 Ibala lesiHebheru elihunyutshwe ngokuthi ‘khumbula’ kalitsho ukuphinda ucabange okwenzakala kudala kuphela. Isichazamazwi seBhayibhili okuthiwa yi-Theological Wordbook of the Old Testament sithi ibala leli ligoqela “lokuthatha inyathelo elifaneleyo.” Ngakho ‘ukukhumbula’ isono kutsho ukuthatha inyathelo lokujezisa umuntu owonileyo. (UHoseya 9:9) Kodwa nxa uNkulunkulu esithi, “angisoze ngibe ngisasikhumbula isono sabo,” uyabe esiqinisekisa ukuthi nxa angasithethelela, kaphindi asebenzise izono lezo ukuthi ajezise izoni eziphendukayo. (UHezekheli 18:21, 22) Yikho-ke uJehova uyakhohlwa, okutsho ukuthi usibona singaselaso isono leso ngakho kasoze abe elokhu esisola kumbe esijezisa. Akududuzi yini ukwazi ukuthi uNkulunkulu wethu uyasixolela futhi akhohlwe izono zethu?
UJehova Kayivimbi Impumela Yesono Esisenzileyo
18. Kungani ukuthethelelwa kungatsho ukuthi umuntu kasoze ahlutshwe yiloba yiphi impumela yesono asenzileyo?
18 Njengoba uJehova ezimisele ukuthethelela sekusitsho yini ukuthi umuntu angaphenduka kasoze ahlutshwe yiloba yiphi impumela yesono asenzayo? Ngitsho lakancane. Kasingeke sone besesicabanga ukuthi akusoze kusihambele kubi. UPhawuli wathi: “Loba yini umuntu ayihlanyelayo uzavuna yona.” (KwabaseGalathiya 6:7) Isono esisenzileyo singasilethela inhlupho ezithile. Kodwa lokhu akutsho ukuthi ziyabe zivela kuJehova. Nxa sekuvele ubunzima, umKhristu akumelanga acabange ukuthi, ‘Mhlawumbe uJehova uyangijezisa ngezono engazenzayo.’ (UJakhobe 1:13) Kodwa uJehova kayivimbi eminye impumela yezenzo zethu ezimbi. Eminye impumela ebuhlungu njalo esingeke siyibalekele ihlanganisa ukuchitheka komtshado, ukuzithwala ungazimiselanga, imikhuhlane ethelelwana emacansini kanye lokucina abantu bengasakuthembi futhi bengasakuhloniphi. Khumbula ukuthi lanxa uDavida wathethelelwa isono asenza loBhathisheba lesokubulala u-Uriya, uJehova kazange amvikele uDavida ukuthi angehlelwa yimpumela ebuhlungu.—2 USamuyeli 12:9-12.
19-21. (a) Umthetho okuLevi 6:1-7 wawunceda njani ophambanisileyo lalowo ophanjaniselweyo? (b) Nxa esikwenzileyo kuzwise abanye ubuhlungu, uJehova uyathokoza nxa singenzani?
19 Izono zethu zingaba leminye impumela emibi ikakhulu nxa esikwenzileyo kuzwise abanye ubuhlungu. Ngokwesibonelo cabanga ngendaba ekuLevi isahluko 6. Esahlukweni lesi sitshelwa ngom-Israyeli owayengathatha impahla yomunye ngobuqili loba ngodlakela abesephika ukuthi ulecala, aze abe lesibindi sokufunga amanga. Umuntu lowo ucina engajeziswanga ngoba kungelabufakazi bokuthi kwenzakaleni. Kodwa ngemva kwesikhathi, isoni leso sihlutshwa ngumzwangedwa besesicina sivuma isono saso. Kumele senze izinto ezintathu ukuze uNkulunkulu asithethelele: Kufanele sibisele lokho esikutshontshileyo, besesingezelela okukodwa kokuhlanu ezintweni lezo. Ngemva kwalokho kumele sihambise lenqama ukuze ibe ngumnikelo wecala. Umthetho ubususithi: “Umphristi uzamhlawulela phambi kukaJehova njalo uzathethelelwa.”—ULevi 6:1-7.
20 Umthetho lo wawutshengisa ukuthi uNkulunkulu ulesihawu ngoba wawunceda othathelwe impahla yakhe ukuthi iphendukiswe. Akuthandabuzwa ukuthi kwakumkhulula lokuzwa isoni sesivuma icala laso ekucineni. Umthetho wawunceda lalowo okhathazwe ngumzwangedwa waze wavuma ukuthi ulecala futhi walungisa akuphambanisileyo. Kuliqiniso ukuthi uNkulunkulu wayengeke amthethelele nxa wayengayekela ukwenza njalo.
21 Lanxa singekho ngaphansi koMthetho kaMosi, uMthetho lo wenza sizwisise indlela uJehova athethelela ngayo. (KwabaseKholose 2:13, 14) UNkulunkulu uyathokoza nxa sisenza okusemandleni ethu ukuthi silungisise esikuphambanisileyo okuzwise abanye ubuhlungu. (UMathewu 5:23, 24) Lokhu kungatsho ukuthi sivume isono sethu besesixolisa kulowo esimoneleyo. Ngemva kwalokho sesingacela uxolo kuJehova sisebenzisa umhlatshelo kaJesu besesisiba leqiniso lokuthi uNkulunkulu usesixolele.—KumaHebheru 10:21, 22.
22. Kuyini uJehova angakwenza lanxa esesithethelele?
22 UJehova angasixolela futhi asikhuze ngokufaneleyo njengokwenziwa ngumzali olothando. (IZaga 3:11, 12) Lanxa kunjalo kungadingeka ukuthi umKhristu amiswe ukuba ngumdala, inceku ekhonzayo kumbe ukuba liphayona. Kungaba buhlungu ukuthi alahlekelwe yizibusiso lezi okwesikhathi esithile. Kodwa ukukhuzwa okunjalo kuyabe kungatsho ukuthi uJehova kamthethelelanga. Kumele sikhumbule ukuthi uJehova usikhuza ngoba esithanda. Ukuvuma lokulalela kwethu kunceda thina.—KumaHebheru 12:5-11.
23. Kungani kungamelanga sicabange ukuthi uJehova ngeke abe lesihawu kithi futhi kungani kumele silingisele ukuthethelela kwakhe?
23 Kuyathokozisa ukwazi ukuthi uNkulunkulu wethu “uzimisele ukuthethelela.” Lanxa singaze senze isono esinjani, akumelanga sicabange ukuthi uJehova ngeke abe lesihawu kithi. Singaba leqiniso lokuthi uJehova uzasithethelela nxa singaphenduka ngeqiniso, sithathe amanyathelo okulungisa esikuphambanisileyo futhi sikhuleke ngenhliziyo yonke sicele ukuthethelelwa ngesisekelo segazi likaJesu elachithekayo. (1 UJohane 1:9) Kasilingiseleni ukuthethelela kwakhe endleleni esiphathana ngayo. UJehova kawoni kodwa uyasithethelela ngothando ngakho lathi abantu abalesono kumele sizame ngamandla ukuthethelelana.