पाठकहरूका प्रश्नहरू
“किङ जेम्स भर्सन” ले १ पत्रुस २:९ मा अभिषिक्त मसीहीहरूलाई “छानिएको पुस्ता” भनी अनुवाद गरेको छ। अतः मत्ती २४:३४ मा येशूले चलाउनुभएको “पुस्ता” शब्दप्रति हाम्रो धारणालाई के यसले असर गर्छ?
केही अनुवादहरूले माथि उल्लिखित दुवै पदहरूमा “पुस्ता” शब्द चलाएको पाइन्छ। किङ जेम्स भर्सन-अनुसार प्रेरित पत्रुसले यो लेखे: “तर तिमीहरू छानिएको पुस्ता, राजकीय पूजाहारीगिरी, पवित्र राष्ट्र, विशिष्ट जन हौ। ताकि तिमीहरूलाई अन्धकारबाट निकालेर अद्भुत ज्योतिमा ल्याउनु हुनेलाई तिमीहरूले प्रशंसा गर्न सकोस्।” येशूले यस्तो अगमवाणी गर्नुभयो: “म तिमीहरूलाई साँच्चै भन्दछु, कि यो पुस्ता बिती नजाँदै यी सब कुराहरू पूरा भइजानेछ।”—१ पत्रुस २:९; मत्ती २४:३४.
प्रेरित पत्रुसले युनानी शब्द जेनोस् चलाएका थिए। तर येशूले बोल्नुभएका शब्दमा हामी जीनिया शब्द चलाएको पाउँछौं। यी दुवै युनानी शब्दहरू समान देखिनसक्छन् र तिनीहरूको मूल पनि एउटै छ। तैपनि ती दुइ शब्दहरू बेग्लाबेग्लै छन् र अर्थ पनि बेग्लाबेग्लै छ। न्यु वर्ल्ड ट्रान्सलेशन अफ द होलि स्क्रिप्चर्स—विथ रेफरेन्सेस-ले (पवित्र शास्त्रको नयाँ विश्व अनुवाद—सन्दर्भिका सहित) १ पत्रुस २:९-को पादटिप्पणीमा यस्तो उल्लेख गरेको पाइन्छ, “‘जाति।’ युनानी शब्द जेनोस्; यो शब्द मत्ती २४:३४ मा चलाइएको जीनिया अर्थात् ‘पुस्ता’ शब्दभन्दा भिन्दै छ।” त्यस्तै पादटिप्पणी मत्ती २४:३४ मा पनि पाइन्छ।
अतः यी पादटिप्पणीहरूले संकेत गरेअनुसार जेनोस शब्दलाई अंग्रेजी शब्द “रेस” (जाति) भनेर अनुवाद गर्नु उपयुक्त छ। पहिलो पत्रुस २:९ मा पत्रुसले वास्तवमा यशैया ६१:६ को भविष्यवाणीलाई स्वर्गीय आशा हुने अभिषिक्त मसीहीहरूलाई बुझाउन प्रयोग गरेका थिए। यी अभिषिक्त मसीहीहरू विभिन्न राष्ट्र तथा कुलका मानिसहरू हुन् र एकपल्ट आत्मिक इस्राएल राष्ट्रको सदस्य भएपछि तिनीहरूको त्यो जन्मजात पृष्ठभूमि बेकार हुन्छ। (रोमी १०:१२; गलाती ३:२८, २९; ६:१६; प्रकाश ५:९, १०) पत्रुसले यिनीहरूलाई आत्मिक अर्थमा एउटा भिन्न समूह “चुनिएका वंश [जाति, न्युव], राजकीय पूजाहारीगिरी, पवित्र जाति, परमेश्वरको निजी प्रजा” भनी चिनाए।
तर येशूले मत्ती २४:३४ मा भन्नुभएका शब्दहरूमा हामी युनानी शब्द जीनिया चलाएको पाउँछौं। र वास्तवमा येशूले यहाँ मानिसको एउटा “जाति[लाई]” नभई एउटा निश्चित समयावधिका मानिसहरूलाई संकेत गर्दैथिए भनेर सबैले बुझेका छन्।
झन्डै १०० वर्षअघि वाच टावर सोसाइटीका प्रथम अध्यक्ष चार्ल्स टि. रसलले यसो भन्दै स्पष्ट पारे: “‘पुस्ता’ र ‘जाति’ शब्दको एउटै मूल भए तापनि तिनीहरूको एउटै अर्थ लाग्दैन। र शास्त्रमा यी दुइ शब्दहरूलाई एकदम भिन्न तरिकाले प्रयोग गरिएका छन्। . . . मत्ती, मर्कूस र लूका, तीनै जनाको विवरणअनुसार मत्ती २४:३४ मा हाम्रो प्रभुले बेग्लै युनानी शब्द (जीनिया) चलाएको मानिन्छ। तर यो जाति नभई हाम्रो अंग्रेजी शब्द जेनरेशन (पुस्ता) अर्थ लाग्ने शब्द हो। अरू ठाउँमा पनि यो युनानी शब्द (जीनिया) प्रयोग भएका छन्। र त्यहाँपनि कुनै जातिलाई संकेत गर्न नभई समकालीन मानिसहरूलाई संकेत गर्न उपरोक्त शब्द चलाएको पाइन्छ।”—द डे अफ भेन्जेन्स (बद्ला लिने दिन), पृष्ठ ६०२-३.
हालै, बाइबल अनुवादकहरूका लागि तयार पारिएको पुस्तक, अ ह्याण्डबूक अन द गस्पेल अफ माथ्यु (१९८८) मा यो लेखिएको पाउँछौं: “[न्यु इन्टरनेसनल भर्सन-ले] यसलाई अक्षरसः यो पुस्ता भनेर अनुवाद गर्छ र त्यसको पादटिप्पणीमा ‘अथवा जाति’ भनेर उल्लेख गर्छ। र नयाँ नियमको एक शास्त्रविद्को विचारअनुसार ‘मत्तीले येशूको मृत्युपछिका एक पुस्तालाई मात्र नभई येशूलाई इन्कार गर्ने यहूदी धर्मावलम्बीहरूका सम्पूर्ण पुस्तालाई संकेत गरेको हुनुपर्छ।’ तथापि, यी दुवै विचारलाई समर्थन गर्ने कुनै भाषिक प्रमाण छैन। र त्यसले स्पष्ट प्रतित हुने अर्थलाई नसमेट्ने हुँदा त्यसलाई एकातर्फ पन्छ्याउनु नै बेस हुन्छ। जे होस्, जीनिया शब्दले मूलतः येशूका समकालीन मानिसहरूलाई मात्र संकेत गर्छ।
हामीले पृष्ठ १० देखि १५ सम्म छलफल गरेअनुसार येशूले आफ्नो समयका यहूदी पुस्ता वा उहाँलाई इन्कार गर्ने समकालीन मानिसहरूको निन्दा गर्नुभयो। (लूका ९:४१; ११:३२; १७:२५) उहाँले त्यो पुस्तालाई व्याख्या गर्न “दुष्ट र व्यभिचारी,” “अल्पविश्वासी र अट्टेरी,” तथा “व्यभिचारी र पापी” जस्ता विशेषणहरू चलाउनुभयो। (मत्ती १२:३९; १७:१७; मर्कूस ८:३८) येशूले अन्तिम चोटी “पुस्ता” शब्द चलाउनुहुँदा उहाँ आफ्ना चार प्रेरितहरूसित जैतूनको डाँडामा हुनुहुन्थ्यो। (मर्कूस १३:३) यी चार जना प्रेरितहरू त्यतिबेला न पवित्र आत्माले अभिषिक्त भइसकेका थिए न ता मसीही मण्डलीका सदस्य नै थिए। अतः निस्सन्देह तिनीहरूमा “पुस्ता” वा जाति शब्द लागू हुँदैन थियो। यद्यपि, तिनीहरू येशूले आफ्ना समकालीन मानिसहरूलाई सम्बोधन गर्न चलाउनुहुने “पुस्ता” शब्दसित सुपरिचित थिए। अतः स्वाभाविकतः येशूले अन्तिम पटक “पुस्ता” चलाउनुहुँदा उहाँले कुन कुरालाई मनमा राखेर चलाउनुभएको थियो, त्यो ती प्रेरितहरूले बुझ्न सक्थे।a त्यतिबेला येशूसँगै हुने प्रेरित पत्रुसले पछि यहूदीहरूलाई यस्तो आग्रह गरे: “[यो] दुष्ट पुस्ताबाट बच।”—प्रेरित २:४०.
येशूले जैतून डाँडामा भविष्यवाणी गर्नुभएका (युद्ध, भूकम्प र अनिकालजस्ता) थुप्रै कुराहरू उहाँले भविष्यवाणी गर्नुभएको समयदेखि सा.यु. ७० मा यरूशलेमको विनाशबीच पूरा भए भनेर हामीले बारम्बार प्रमाणहरू प्रकाशित गरेका छौं। उहाँले भविष्यवाणी गर्नुभएका धेरैजसो कुरा पूरा भए। तर सबै भएनन्। उदाहरणका लागि, रोमी सेनाहरूले यरूशलेममा आक्रमण (सा.यु. ६६-७०) गरेपछि “मानिसको पुत्रको चिन्ह” देखा परेको वा “पृथ्वीका सब जातिहरू[ले] विलाप” गरेको कुनै प्रमाण छैन। (मत्ती २४:३०) तसर्थ, सा.यु. ३३ देखि सा.यु ७० बीच भएको त्यो पूर्ति केवल प्रारम्भिक पूर्ति हुनसक्छ, येशूले संकेत गर्नुभएको ठूलो पूर्ति हुनसक्दैन।
जोसेफसको द जुविश वर नामक कृतिको अनुवाद गर्दा जि. ए. विलियमसनले प्राक्कथनमा यसरी लेखे: “मत्तीको विवरणअनुसार चेलाहरूले [येशूलाई] द्वयर्थक प्रश्न सोधेका थिए। एउटा मन्दिरको नाशको विषयमा र अर्को उहाँको अन्तिम आगमनको विषयमा। येशूले पनि द्वयर्थक जवाफ नै दिनुभयो। उहाँको जवाफको पहिलो भागले भावी घटनाहरूबारे ज्वलन्त अगमवाणी गर्छ। जसलाई जोसेफसले सविवरण खुलाएका थिए।”
हो, येशूको अगमवाणीको प्रारम्भिक पूर्ति हुँदा “यो पुस्ता[को]” अर्थ स्पष्टतः पहिलेजस्तै थियो अर्थात् समकालीन अविश्वासी यहूदीहरूको पुस्ता। येशूले अगमवाणी गर्नुभएका विपत्तिहरू नभोगिकन त्यो “पुस्ता” बित्ने थिएन। अनि विलियमसनको टिप्पणीअनुसार यरूशलेमको विनाश अघिका दशकहरूमा येशूको भविष्यवाणी साँच्चै पूरा भयो। जसको विवरण प्रत्यक्षदर्शी इतिहासकार जोसेफस दिन्छन्।
येशूको भविष्यवाणीको दोस्रो तथा ठूलो पूर्ति हुँदा “यो पुस्ता[को]” अर्थ समकालीन मानिसहरू नै हुनु तर्कसंगत कुरा हो। र पृष्ठ १६ देखि सुरु हुने लेखअनुसार, येशूले एक “पुस्ता[मा]” हुने सीमित वर्षहरूलाई संकेत गर्नुभएको थियो भनेर हामीले निष्कर्ष निकाल्नु हुँदैन।
यसको विपरीत “पुस्ता” शब्दले बुझाउन सक्ने समयबारे यी दुइ मुख्य कुरा भन्न सकिन्छ। (१) निश्चित संख्यामा वर्षहरूमा हुने कुनै शब्दलाई (दशक वा शताब्दी) जस्तो मानिसको एक पुस्तालाई सीमित वर्ष भएको अवधि मान्न सकिंदैन। (२) मानिसको पुस्ता असीमित समयसम्म नभई तुलनात्मक रूपमा छोटो अवधिसम्म बाँच्छ।
यसअनुरूप, येशूले “यो पुस्ता” भनी सम्बोधन गर्नुहुँदा प्रेरितहरूले के बुझ्थे? यरूशलेमको विनाश भइसकेको हुँदा अहिले हामी यरूशलेमको नाशको बेला त्यो “महा संकष्ट” ३७ वर्षपछि आएछ भन्नसक्छौं तर त्यतिबेला येशूका कुरा सुन्ने प्रेरितहरूलाई केही थाह थिएन। बरु येशूले “पुस्ता” भनेर उल्लेख गर्नुहुँदा चेलाहरूले लामो समयावधि नभई छोटो समयावधिका मानिसहरू भनेर बुझेका हुनसक्छन्। हाम्रो सम्बन्धमा पनि त्यही कुरा लागू हुन्छ। अतः येशूले अगमवाणी गर्नुहुँदा बोल्नुभएका यी शब्दहरू कति उपयुक्त छन्: “त्यस दिन र घड़ीको विषयमा कसैले जान्दैन, नता स्वर्गका दूतहरूले, न पुत्रले, तर पिताले मात्र। यसकारण तिमीहरू पनि तयार रहो किनकि मानिसको पुत्र तिमीहरूले नचिताएको बेलामा आउँछ।”—मत्ती २४:३६, ४४.
[फुटनोटहरू]
a “यो पुस्ता” भन्ने अभिव्यक्तिमा चलाइएको सर्वनाम, होउटोस् अंग्रेजी शब्द “दिस” (यो) सित राम्ररी मेल खान्छ। त्यसले वक्तासमक्ष उपस्थित वा अगाडिका कुरालाई संकेत गर्नसक्छ। तर यसका अन्य अर्थहरू पनि हुनसक्छन्। यस सम्बन्धमा एक्सजेटिकल डिक्सनरी अफ द न्यु टेस्टामेन्ट (१९९१) यसो भन्छ: “[हाउटोस्] शब्दले भर्खरै भएको घटनालाई देखाउँछ। तसर्थ [इयन हाउटोस्-को] अर्थ ‘वर्तमान संसार’ हुन्छ भने . . . [जीनिया हट] ‘अहिले बाँचिरहेको पुस्ता’ हुन्छ। (उदाहरणका लागि, मत्ती १२:४१ पादटिप्पणी, ४५; २४:३४)” डा. जर्ज बि. विनर यो लेख्छन्: “सर्वनाम [हाउटोस्-ले] कहिलेकाहीं नजीकैको वस्तुलाई मात्र नभई टाढाको तर मानसिक तवरमा सबैभन्दा नजीकको वा लेखकको मनमा भर्खर पलाएको विचारलाई पनि संकेत गर्छ।”—अ ग्रामर अफ द इडियम अफ द न्यु टेस्टामेन्ट, ७ औं संस्करण, १८९७.