Wolken vertellen een verhaal
„Ik zwierf eenzaam als een wolk
die hoog drijft boven valleien en heuvels.”
— William Wordsworth, 1804.
DICHTERS hebben door de eeuwen heen inspiratie geput uit de lucht en de wolken. Mensen kijken naar de lucht om te zien wat voor weer het wordt. Bekend is het oude gezegde: „Avondrood, mooi weer aan boord. Morgenrood, water in de sloot.” Louter een fabeltje? Nee, het was gebaseerd op de soort wolken die met hun weerkaatsing van de zon voorboden zijn van goed of slecht weer.
Wolken zijn verschillend van vorm en opbouw. Ze vertellen allemaal een verhaal. Er zijn er die zich steeds hoger aan de hemel opstapelen. Vaak zijn dat wat men cumuluswolken noemt, van het Latijnse woord voor „stapel” of „hoop”. Als het cumuluswolken zijn die regen bevatten, zullen ze waarschijnlijk donker of grijs zijn en dan worden ze cumulonimbus genoemd, waarbij nimbo de Latijnse term voor „regen” is.
Wat valt er te zeggen over die hoog aan de hemel staande wolken die eruitzien als golvende, sliertige veren? Die bestaan niet voornamelijk uit waterdruppeltjes, zoals de meeste wolken, maar, wegens hun hoogte, uit ijskristallen, en ze worden cirruswolken genoemd, van het Latijnse woord voor „franje”. De laaghangende wolken die de hele lucht bedekken en sneeuw of regen brengen, worden stratuswolken genoemd (stratus is het Latijn voor bedekking of laag) omdat ze als een deken of laag langs de hemel hangen.
Er zijn verscheidene variaties op deze basistypen, maar ongeacht welke wolken wij in ons deel van de wereld zien, wij kunnen dankbaar zijn dat er zo veel variatie in de lucht is. Vergelijk een goede foto waarop wolken aan de hemel staan eens met een foto zonder wolken. Meestal ziet u al snel welke foto karakter heeft.
Hoe worden wolken echter gevormd? Dat is een onderwerp op zich voor een andere gelegenheid. Roep u echter de volgende keer dat u naar wolken kijkt de woorden van Elíhu eens te binnen: „Kijk omhoog naar de hemel en zie, en aanschouw de wolken, dat ze inderdaad hoger zijn dan gij” (Job 35:5). Gedenk dan de Schepper ervan, Jehovah God.
[Illustraties op blz. 17]
Rechts: Cirruswolken
Onder: Stratocumuluswolken in een zonsopgang
Boven: Cumuluswolken
Links: Cumulonimbus die een donderkop vormt