„Een rondreis door alle steden”

TOEN Christus Jezus op aarde was, „begon [hij] een rondreis door alle steden en dorpen, terwijl hij in hun synagogen onderwees en het goede nieuws van het koninkrijk predikte” (Mattheüs 9:35). Van degenen die in zijn voetstappen wilden treden, werd evenzo verlangd dat zij in de steden der wereld zouden prediken. Daar zouden zij de problemen tegenkomen die steden gemeen hebben, en die het hoofd moeten bieden.

Een historische rondreis door steden biedt een beeld van de goede en slechte tijden van duizenden jaren menselijk bestaan, de vreugden en de smarten van menselijke inspanningen om geluk te verwerven. Een eerlijke beschouwing van steden doet ons beseffen dat het hele menselijke ras slechts één familie is, die voor dezelfde problemen staat. Er zou in deze tijd geen ruimte mogen zijn voor nationalistische trots of raciale vooringenomenheid.

Droevig genoeg weten een heleboel mensen niet zo bijster veel van steden, niet eens waar ze liggen. Toen Amerikaanse studenten in het midden van de jaren ’80 werd gevraagd bepaalde steden te lokaliseren, plaatsten een aantal Dublin (Ierland) in de Verenigde Staten en Lima (Peru) in Italië.

Een test die enkele jaren voordien aan een andere universiteit was uitgevoerd, onthulde dat bijna de helft van de studenten niet in staat was Londen op een wereldkaart te lokaliseren. Sommigen plaatsten die stad op IJsland, anderen ergens op het vasteland van Europa. De hoogleraar die de test uitvoerde, meldde bedroefd dat 42 procent van de studenten Londen totaal niet wist te plaatsen. Pijnlijker nog was dat 8 procent niets kon aanvangen met de Amerikaanse stad waar de test werd gehouden!

Maar Amerikanen zijn kennelijk niet de enigen die zwak zijn in aardrijkskundige kennis. Aan het eind van de jaren ’80 bleek uit een test van studenten in tien landen dat de Zweden het er het best afbrengen en dat de Amerikanen zesde staan. De Academie van Wetenschappen in de voormalige Sovjet-Unie ontdekte dat dertien procent van een groep Russische studenten zelfs hun eigen land niet op een wereldkaart kon vinden. Academielid Vladimir Andrijenkov zei gegeneerd: „De resultaten zijn ongelofelijk.”

Hoe staat het met u? Hoe goed is uw kennis van geografie in het algemeen en van steden in het bijzonder? Voelt u ervoor uzelf te testen met de quiz op bladzijde 10? U kunt een aantal interessante feiten te weten komen door ’een nadere beschouwing van steden’.

In de volgende uitgave van Ontwaakt! zullen wij vijf steden wat nader beschouwen. Ze behoren tot een speciaal soort stad dat duizenden jaren totaal niet bekend was. Maar bij de eeuwwisseling zullen er naar schatting minstens twintig zijn. Meer dan de helft ervan zal in Azië liggen. Wat voor steden zijn het dan wel?

[Kader op blz. 10, 11]

Kunt u de stad identificeren?

Zoek bij de volgende beschrijvingen de juiste stad.

1. De hoogstgelegen hoofdstad ter wereld.

2. De grootste stad in het volkrijkste land ter wereld.

3. De officiële maar slechts zelden gebruikte naam bestaat uit 27 woorden, waarvan het eerste deel in betekenis gelijk is aan die van Los Angeles; de stad ligt in het hart van een rijstproducerend gebied. Ze telt meer dan 400 boeddhistische tempels.

4. Ze heeft een bevolkingsdichtheid die — slechts vier andere steden uitgezonderd — tweemaal zo hoog is als die van enige andere stad ter wereld.

5. Ze verloor bij een ramp in 1976 bijna een kwart miljoen inwoners.

6. Deze stad heeft als het nationale centrum van de textiel een belangrijke rol gespeeld in de Industriële Revolutie.

7. Ooit beschouwd als een van de smerigste steden van Europa, is ze nu over de hele wereld beroemd vanwege het reukwater dat haar naam draagt.

8. Er worden bijna zestig talen gesproken in deze Aziatische havenstad. Van 1833 tot 1912 was ze de hoofdstad van het land.

9. Een hoofdstad die aan de tekentafel is ontstaan, en die na lange voorbereiding in 1960 werkelijkheid werd.

10. Gelegen aan het eind van een 100 kilometer lange fjord en qua oppervlakte een van de grootste steden ter wereld.

11. De stad is bijna geheel verwoest bij een aardbeving in 1755; van alle hoofdsteden van de Europese Gemeenschap heeft ze de laagste kosten van levensonderhoud.

12. Officieel gevormd in 1873 toen steden aan weerszijden van de Donau hun gebied en hun namen samenvoegden.

13. Portugese ontdekkingsreizigers zagen de baai voor de monding van een rivier aan en gaven de stad de naam die ze nu draagt.

14. In 1788 gesticht als een strafkolonie, en nu een van de zuidelijkste steden van deze grootte ter wereld.

15. Deze stad die sterke religieuze wortels heeft, verwierf grote bekendheid vanwege een ongewone politieke ’tea party’.

16. In 1850 riep koning Kamehameha III deze stad uit tot hoofdstad van zijn koninkrijk; haar naam betekent „Beschutte baai”, en het gematigde weer dat er het hele jaar heerst, maakt de stad tot een paradijs voor toeristen.

17. Soms de winderige stad genoemd, en ooit bijna vernietigd door het vuur; thans kan ze zich beroemen op het hoogste gebouw ter wereld.

18. Vóór 1966 heette de stad Leopoldstad.

19. Even oud als een van Griekenlands beroemdste heersers, is ze onder bijbelstudenten bekend als de plaats waar een befaamde Griekse vertaling van de Hebreeuwse Geschriften ontstond.

20. Haar snelle groei was het resultaat van de ontdekking van goud in de nabijheid, en ze is uniek als de enige stad van haar omvang die niet aan een kust of meer of rivier ligt.

Alexandrië (Egypte)

Bangkok (Thailand)

Boedapest (Hongarije)

Boston (VS)

Brasília (Brazilië)

Calcutta (India)

Chicago (VS)

Hong Kong

Honolulu (Hawaii, VS)

Johannesburg (Zuid-Afrika)

Keulen (Duitsland)

Kinshasa (Zaïre)

La Paz (Bolivia)

Lissabon (Portugal)

Manchester (Engeland)

Oslo (Noorwegen)

Rio de Janeiro (Brazilië)

Shanghai (China)

Sydney (Australië)

Tangshan (China)

[Kader op blz. 11, 12]

Antwoorden:

1. La Paz, op een hoogte tussen de 3250 en 4100 meter boven zeeniveau, werd in 1548 gesticht door de Spanjaarden.

2. „Shanghai” betekent „over de zee”, en behalve dat het een van de grootste havens ter wereld is, is het China’s centrum voor hoger onderwijs en wetenschappelijk onderzoek.

3. Het eerste deel van de officiële naam van Bangkok is Krung Thep, hetgeen „Stad der engelen” betekent; in het Spaans betekent „Los Angeles” „de engelen”. Bangkok heeft in het kader van de ontwikkeling van haar autowegen de meeste van haar beroemde kanalen gedempt.

4. Hong Kong, met 96.000 inwoners per vierkante kilometer, wordt gevolgd door Lagos (Nigeria) (55.000), Dhaka (Bangladesh) (53.000), Jakarta (Indonesië) (50.000) en Bombay (India) (49.000).

5. In 1976 werd China getroffen door een van de ergste aardbevingen in de moderne geschiedenis, een beving met een kracht van 7,8 op de schaal van Richter. Tangshan werd praktisch met de grond gelijkgemaakt; ten minste 240.000 mensen vonden de dood.

6. Manchester, zo’n 240 kilometer ten noorden van Londen, groeide zo snel uit tot een industriecentrum dat haar bevolking tussen 1821 en 1831 met 45 procent toenam.

7. Bij het begin van de negentiende eeuw had Keulen de naam een van de drie smerigste steden ter wereld te zijn — met Calcutta en Constantinopel — om welke reden daar gestationeerde Franse soldaten „in Eau de Cologne gedrenkte zakdoeken voor hun gezicht hielden tegen de urinestank waarvan de stad doortrokken was”. — Kölner Stadt-​Anzeiger.

8. Calcutta is de derde stad van India, en werd als hoofdstad opgevolgd door New Delhi.

9. Voorgesteld in 1789 en opgenomen in de grondwet van 1891, werd het idee van een hoofdstad in het binnenland van Brazilië in 1960 gerealiseerd in Brasília. De bouw ervan op een plaats waar nog niets stond, bood een zeldzame gelegenheid „een ordelijk allesomvattend ontwerp van een stad in al haar functies in termen van ruimtelijke ordening, architectuur en menselijke bewoning” helemaal ten uitvoer te brengen. — Encyclopædia Britannica.

10. Oslo, de hoofdstad van Noorwegen, beslaat een oppervlakte van 453 vierkante kilometer, waarvan een groot deel uit beboste heuvels en meren bestaat.

11. De kerken zaten vol op de ochtend van 1 november 1755, ter viering van Allerheiligen, toen Lissabon werd verwoest door een van de krachtigste in de geschiedenis opgetekende aardbevingen, een beving die de dood betekende voor zo’n 30.000 mensen.

12. In 1873 werden de stad Pest, op de oostelijke Donau-oever, en Boeda, plus Ó-Boeda en Margaretha-eiland, op de westelijke oever officieel één: Boedapest, een van de aantrekkelijkste steden van Europa, ooit bekend als de Koningin van de Donau.

13. De Portugese woorden voor „rivier” en voor „januari” — de ontdekkingsreizigers arriveerden op 1 januari 1502 — werden samengevoegd tot de naam Rio de Janeiro.

14. In januari 1788 kwamen er zo’n 750 veroordeelden uit Engeland als eerste kern van een strafkolonie; op het moment is Sydney de oudste en grootste stad van Australië.

15. Bijna drie eeuwen lang waren er weinig steden die het leven in de Verenigde Staten meer beïnvloedden dan Boston, gesticht door de puriteinen die vanwege religieuze vervolging Europa waren ontvlucht. In 1773 droegen haar inwoners bij tot het uitbreken van de Amerikaanse Revolutie toen zij, vermomd als Indianen, drie scheepsladingen thee in de haven van Boston gooiden als protest tegen het betalen van belasting aan Engeland zonder in het parlement vertegenwoordigd te zijn.

16. Oorspronkelijk een basis voor handelaars in sandelhout en walvisvaarders, en achtereenvolgens bezet door de Russen, Britten en Fransen, werd Honolulu later teruggegeven aan koning Kamehameha III. In 1850 verhief hij haar tot de hoofdstad van zijn koninkrijk. Hawaii werd in 1900 een Amerikaans territorium en verkreeg in 1959 de status van staat.

17. Sommigen noemen Chicago de typisch Amerikaanse stad die het land op zijn best en op zijn slechtst laat zien. Het centrum van de stad werd in 1871 door vuur verwoest toen naar verluidt de koe van mevrouw O’Leary een brandende lamp in een schuur omtrapte. Zo’n 250 mensen kwamen om en 90.000 werden dakloos. De Sears Tower in Chicago is met zijn 443 meter het hoogste gebouw ter wereld.

18. In 1960 werd Leopoldstad, genoemd naar de Belgische koning Leopold II, na de soevereiniteitsoverdracht van Belgisch Kongo de hoofdstad van de republiek Kongo. In 1971 werd de naam van het land veranderd in Zaïre; in 1966 kreeg de hoofdstad de nieuwe naam Kinshasa.

19. Alexandrië ontleende haar naam aan die van Alexander de Grote die haar in 332 v.G.T. liet bouwen. Een kleine eeuw later begonnen daar wonende joden — waarschijnlijk gedurende de regering van Ptolemaeus II Philadelphus (285–246 v.G.T.) — de Hebreeuwse Geschriften in het Grieks te vertalen, waarmee de Septuaginta ontstond.

20. Johannesburg, niet aan een zee of meer of rivier liggend, heeft haar status van grote stad te danken aan de ontdekking van goud in 1886. Ze groeide van een bevolking van 2000 in 1887 tot 120.000 in 1899, en meer dan 1,7 miljoen nu.

[Kaart op blz. 8, 9]

(Zie publicatie voor volledig gezette tekst)

[Illustratie op blz. 8]

Rio de Janeiro (Brazilië)

[Illustratie op blz. 9]

Bangkok (Thailand)

[Verantwoording]

Tourism Authority of Thailand

[Illustraties op blz. 10]

Links: Sydney (Australië)

Onder: La Paz (Bolivia)

[Illustratie op blz. 11]

Shanghai (China)

[Illustraties op blz. 12]

Links: Honolulu (Hawaii)

Rechts: Hong Kong