Goed leiderschap — Wereldwijd een probleem

De man was schrijver en dichter. Zijn hart was vervuld van hoop voor de toekomst. Zo’n negentig jaar geleden zag hij in zijn verbeelding een plaats „waar de geest zonder vrees is en het hoofd wordt hoog gedragen, waar de kennis vrij is, waar de wereld niet in stukjes gebroken wordt door kleine huiselijke wanden, waar de woorden opwellen uit de diepten van waarheid, waar rusteloos streven de armen uitstrekt naar de volmaaktheid”.a

DEZE schrijver uitte vervolgens de hoop dat de mensen in zijn land alsook in de rest van de wereld op zekere dag in zo’n plaats zouden ontwaken. Als deze Nobelprijswinnaar in deze tijd zou leven, zou hij werkelijk erg teleurgesteld zijn. Ondanks alle vooruitgang en alle doorbraken is de wereld verder uiteengevallen dan ooit. En de algemene verwachtingen omtrent de toekomst van de mens blijven somber.

Toen aan een boer werd gevraagd waarom er tussen bepaalde facties in zijn land plotseling geweld was uitgebroken, wees hij op wat hij als een oorzaak zag. „Het is te wijten aan slecht leiderschap”, zei hij. In zijn boek Humanity — A Moral History of the Twentieth Century uit de historicus Jonathan Glover een overeenkomstige zienswijze: „De genocide [in hetzelfde land] was geen spontane eruptie van stammenhaat; ze was gepland door mensen die aan de macht wilden blijven.”

Toen in het begin van de jaren ’90 oorlog uitbrak tussen twee republieken van het voormalige Joegoslavië schreef een journalist: „We leefden jaren achtereen vredig samen, en nu is het zover gekomen dat we elkaars kinderen doden. Wat is er met ons aan de hand?”

Duizenden kilometers van Europa en Afrika vandaan ligt India, het geboorteland van de in het begin genoemde dichter. In een lezing getiteld „Kan India als één natie blijven bestaan?” merkte de auteur Pranay Gupte op: ’Zo’n zeventig procent van India’s grote bevolking is onder de dertig jaar, toch zijn er geen leiders die als rolmodel kunnen dienen.’

In bepaalde landen hebben leiders wegens beschuldigingen van corruptie hun ambt moeten neerleggen. Door allerlei oorzaken maakt de wereld dan ook kennelijk een crisis in leiderschap door. De toestanden bevestigen de waarheidsgetrouwheid van de woorden van een profeet die zo’n 2600 jaar geleden leefde. Hij zei: „Het [is] niet aan de aardse mens . . . zijn weg te bepalen. Het staat niet aan een man die wandelt, zelfs maar zijn schrede te richten.” — Jeremia 10:23.

Is er een oplossing voor de huidige ellende in de wereld? Wie kan de mensheid een wereld binnenleiden waar de menselijke samenleving niet door twisten wordt verscheurd of onder vrees gebukt gaat, waar de ware kennis vrij en overvloedig is en waar de mensheid vorderingen maakt in de richting van volmaaktheid?

[Voetnoot]

[Illustratieverantwoording op blz. 3]

Fatmir Boshnjaku