Liefde is kostbaar — maar de prijs waard!
DE WERELD is vol koopjesjagers. Onder hen zijn er velen die hopen iets voor niets te krijgen. Maar vaker wel dan niet komen zij bedrogen uit. Dit geldt niet alleen ten aanzien van materiële dingen, maar ook met betrekking tot ontastbare zaken als liefde en genegenheid.
De ondertoon die bij de meeste hedendaagse „love”-songs doorklinkt, is dat „liefde” zowel vrijblijvend als aangenaam is. Waar men op zinspeelt, is romantische liefde of seksuele bevrediging. Weinig of niets wordt er gezegd over hetgeen liefde kost of hoe men liefde verdient. En zo storten jongeren zich in het huwelijk, of gaan zij zonder de voordelen van een huwelijksregeling samenwonen — „vrije liefde” bedrijvend, zoals sommigen het noemen. Maar vroeg of laat gaat een groot deel van hen uit elkaar, met of zonder echtscheiding. Waarom? Omdat zij niet realistisch waren, niet rijp genoeg om de prijs voor liefde te willen betalen.
De blijvende liefde, ongeacht van welke aard — romantische liefde, liefde voor iemands familieleden of vrienden, of liefde gebaseerd op een gevoel van plicht dan wel liefde voor rechtvaardigheid — kost iets, altijd, maar ze is de prijs waard.
Diverse soorten van liefde
Voor elke afzonderlijke soort van liefde hadden de Grieken een speciaal woord. Interessant is daarbij op te merken dat de bijbelschrijvers nooit gebruik hebben gemaakt van het woord eros, duidend op de romantische soort van liefde die is gebaseerd op seksuele aantrekkingskracht. Wat zij wel gebruikten, was onder andere het woord storge wanneer zij verwezen naar de liefde tussen ouders en kinderen en tussen broers en zusters. Ook philia is een woord dat zij gebruikten en wel als zij doelden op een vriendschappelijke soort van liefde zoals die kan bestaan tussen personen die veel met elkaar gemeen hebben, in cultureel en/of in idealistisch opzicht. Wat zij het meeste bezigden, was echter een woord dat men maar zelden terugvindt in de geschriften van antieke Griekse schrijvers, en wel agape, verwijzend naar op beginselen gebaseerde liefde, liefde die een voorbeeldige uiting van onzelfzuchtigheid kan zijn.
Zelfs voor de romantische soort van liefde geldt dat ze weliswaar kostbaar, maar de prijs toch volledig waard is — dat wil zeggen indien men haar houdt binnen de grenzen die de Schepper voor deze liefde heeft aangegeven. De bijbel zelf wijst hierop. Een voorbeeld treft men aan in het boek Genesis, het eerste boek van de bijbel. Daarin wordt gesproken over de liefde die Jakob had voor Rachel. Hij diende zeven jaar om haar als zijn vrouw te hebben. Lijkt dat een behoorlijke prijs? Toch zegt het verslag: „Ze waren in zijn ogen werkelijk als slechts enkele dagen, wegens zijn liefde voor haar.” Voor hem was zij die prijs waard. En zij en haar zoons, Jozef en Benjamin, kwamen hem zeer na aan het hart te liggen. — Gen. 29:20; 37:3; 44:18-34.
De soort van liefde die tussen ouders en kinderen bestaat, alsook tussen broers en zusters, kost eveneens iets. Zulke verhoudingen moeten worden gevoed om te gedijen. Er moet aan bepaalde verplichtingen worden voldaan. Het kost iets, maar het is de prijs waard. Men denke alleen al aan de voldoening om iets te kunnen doen voor iemand van wie men houdt, ook hoeveel het betekent dat er iemand is die werkelijk om ons geeft. Eenzaamheid is het lot van velen in de wereld, aangezien, zoals zij het zien, niemand werkelijk om hen geeft.
De liefde van vrienden te bezitten is ook iets waar een prijs voor moet worden betaald. Vriendschap tussen twee volwassen personen vereist consideratie, bedachtzaamheid, goede manieren, tact en oprechte belangstelling voor het welzijn van de ander, om slechts enkele noodzakelijke ingrediënten van een vriendschap te noemen. Wanneer vriendschappen stukgaan, komt dit doordat een van beide partijen heeft getracht te veel te nemen en te weinig te geven. Een mooi schriftuurlijk voorbeeld van werkelijke vriendschap is de vriendschap die er bestond tussen David en Jonathan. Jonathan had David lief „als zijn eigen ziel”. En David zei dat Jonathans liefde ’die van vrouwen te boven ging’. Hun verhouding wierp rijke beloningen af. Doch het kostte hun wel iets. Jonathan bijvoorbeeld riskeerde zijn leven voor David (1 Sam. 18:1; 20:30-34; 2 Sam. 1:26). Betekenen uw vrienden zoveel voor u?
Liefde gebaseerd op beginselen
Bovenal echter geldt dat agape, op beginselen gebaseerde liefde, kostbaar is, maar de prijs volledig waard. Jehovah God zelf heeft hier de beste illustratie van gegeven. Over Hem lezen wij dat „God . . . de wereld zozeer [heeft] liefgehad dat hij zijn eniggeboren Zoon heeft gegeven, opdat een ieder die geloof oefent in hem, niet vernietigd zou worden, maar eeuwig leven zou hebben” (Joh. 3:16). Kostte dat Jehovah iets — te zien hoe zijn Zoon werd tegengestaan, gelasterd en een pijnlijke dood stierf aan de martelpaal? Ja, stellig, want hoewel God almachtig is, bezit hij ook gevoelens. Het was benauwend voor hem te zien hoe zijn uitverkoren volk Israël in benauwdheid was. Hoeveel te meer moet hij hebben meegeleefd met het lijden van zijn eniggeboren Zoon! — Jes. 63:9; Matth. 27:1-50.
Maar het was de prijs alleszins waard. Zoals valt op te maken uit de eerste twee hoofdstukken van het bijbelboek Job had de Duivel gehoond dat hij al Gods schepselen van God zou kunnen afkeren. En toen dan ook Jezus naar de aarde kwam, deed Satan zijn uiterste best om Gods Zoon van zijn loopbaan van getrouwheid af te brengen. Maar hij faalde in die opzet. Jehovah God bleek waarachtig te zijn en een God die het waard was exclusieve aanbidding te ontvangen, terwijl Satan een leugenaar bleek. En omdat God bereid was de prijs te betalen die liefde hem kostte, zal zijn oorspronkelijke voornemen met betrekking tot de aarde en de mens alsnog verwezenlijkt worden: de aarde een paradijs te laten zijn, gevuld met volmaakte schepselen, allen verenigd in de aanbidding van de ware God.
Ook Jezus Christus betaalde de prijs voor de liefde en vond dat ze die ten volle waard was. Vanuit de meest verheven positie in de hemel kwam hij naar beneden om onder onvolmaakte omstandigheden en zelfzuchtige mensen op aarde te wonen, en dat alles vanwege zijn liefde. Hij verdroeg allerlei beschimpingen van de zijde van zijn vijanden en de kleingeestige zelfzucht van zijn eigen discipelen. Hij zei niet alleen dat iemand geen grotere liefde voor zijn vrienden kon hebben dan dat hij zijn leven voor zijn vrienden zou afleggen, maar hij gaf zijn leven zelfs voor zijn vijanden! — Joh. 15:13; Fil. 2:5-8.
Was dat de prijs waard? Absoluut! Jezus gaf zijn Vader een klinkend antwoord in handen op het gehoon van de Duivel (Spr. 27:11). Zelf verwierf hij zich het koningschap van het Messiaanse koninkrijk en een „bruid” van 144.000 medeërfgenamen die er met hem een aandeel aan zullen hebben de mensheid tot volmaaktheid te brengen en de gehele aarde tot een paradijs te maken. Bovendien ontving Jezus wegens zijn bereidheid tot het betalen van de prijs, van Jehovah een naam boven elke andere naam, uitgezonderd die van God zelf. — Fil. 2:9-11; Openb. 14:1-3.
De prijs voor het christelijke discipelschap
Ware christenen volgen Gods Zoon na in de liefde die zij ten toon spreiden. Typerend daarvoor is de prijs die velen bereid zijn te betalen om zichzelf aan Jehovah God te kunnen opdragen en gedoopt te worden. Zo was er bijvoorbeeld in Argentinië een vrouw wier man haar na een vijftienjarig huwelijksleven verliet, enkel omdat zij na een studie van de bijbel besloot Jehovah God te gaan aanbidden en de belangen van zijn koninkrijk te dienen. Hij ging weg, zij niet; maar ze gaf haar geloof niet op om zijn vertrek te verhinderen. Een goedgekeurde verhouding tot God was haar alles waard, wat dit haar ook zou kosten. Zij werd in januari 1974 op de „Goddelijke zegepraal”-vergadering van Jehovah’s getuigen gedoopt.
Voor weer anderen heeft de liefde tot God vereist dat zij hun leven reinigden (1 Kor. 6:9-11). Zij hebben druggebruik moeten opgeven, het gebruik van tabak, alsmede gokken, alcoholisme en oneerlijke zakenpraktijken. Hoe moeilijk dat laatste kan zijn, ervoer bijvoorbeeld een Newyorkse automonteur die bij de ene na de andere baas werd ontslagen omdat hij niet langer mee wilde doen aan oneerlijke praktijken die voor bepaalde autogarages gewoon zijn. Liefde voor God en zijn rechtvaardige wegen kostte hem iets, maar ze was de prijs alleszins waard, daar was hij ten stelligste van overtuigd.
Een discipel van Christus zijn betekent onder meer kennis opdoen. Dat vereist studie. Een van de manieren waarop christenen uiting geven aan hun liefde voor Jehovah God, is door zichzelf erop toe te leggen meer over zijn persoonlijkheid, zijn wil en zijn voornemen te weten te komen. Het kost iets om een persoonlijke studie van de bijbel te maken. Tijd en moeite zonder meer, terwijl die genomen moeten worden van activiteiten die misschien meer aansluiten bij onze vleselijke verlangens. Maar betalen we deze prijs, worden we dan niet rijkelijk beloond met een toegenomen begrip, geloof en hoop? Ja, en bovendien vreugde, aangezien een dergelijke studie ons hetzelfde doet voelen als de psalmist, die schreef: „Ik heb uitbundige vreugde over uw woord, net zoals iemand die veel buit vindt.” — Ps. 119:162.
En hetzelfde geldt wanneer we omgaan met medechristenen. Soms kost ons dat werkelijke inspanning, moe als we misschien zijn van een hele dag werken. Of we hebben last van hoofdpijn, een lichte verkoudheid, of het weer is slecht, of er zijn andere dingen die dringend aandacht vragen. Betaalt men echter de prijs, dan is de beloning groot, en hoe groter de inspanning die we ons moeten getroosten om met medechristenen samen te zijn, des te groter de zegeningen. — Rom. 1:11, 12.
Liefde tot uitdrukking brengen door als christenen te getuigen
Jehovah’s christelijke getuigen passen dit beginsel ook toe door het goede nieuws van Gods koninkrijk met anderen te delen. Telkens opnieuw gaan zij van huis tot huis om een uur of twee of zelfs langer mensen te bezoeken, misschien slechts enkelen thuis treffend, en niemand met een horend oor, maar het feit dat zij wellicht slechts tegenstand en onverschilligheid ontmoeten, maakt hen niet gefrustreerd. Waarom niet? Omdat dit werk, doordat zij het uit liefde doen, nooit tevergeefs is. — 1 Kor. 15:58.
Zo weet een christen nooit wat voor goeds enkele woorden van hem kunnen uitrichten, doordat ze een huisbewoner misschien tot nadenken brengen over God en zijn koninkrijk. Bovendien bevrijdt iemand zich van bloedschuld door aldus te prediken, aangezien het voor een christen een opgelegde verplichting is de goddelozen te waarschuwen, ook al heeft hij met zijn werk geen zichtbare resultaten. En hoe het ook zij, zijn geloof en hoop worden door zijn inspanningen gesterkt. Hij groeit in geestelijke kracht wanneer hij tegenstand verduurt en ondanks onverschilligheid volhardt. Ja, het is eenvoudig onmogelijk dat iemand die uit overtuiging, geloof en hoop handelt, zichzelf niet aanzienlijk in deze hoedanigheden sterkt. — 2 Petr. 1:5-8.
Maar dat is nog slechts het geringste deel van de beloning die is weggelegd voor hen die deze liefde tot uitdrukking brengen. Veel groter nog is dat deel van de beloning dat Jehovah God geeft aan allen die hem onzelfzuchtig dienen, want hij „is niet onrechtvaardig, zodat hij uw werk en de liefde die gij voor zijn naam hebt getoond . . . zou vergeten” (Hebr. 6:10). Aan hen die hem getrouw dienen, belooft hij eeuwig leven in zijn rechtvaardige nieuwe ordening.
Vergevensgezind zijn
Dat liefde kostbaar is, maar de prijs waard, blijkt ook uit de verhouding tussen de leden van een gezin of een gemeente. Het kost iets om gehoor te kunnen geven aan de geïnspireerde vermaning: „Wordt vriendelijk jegens elkaar, teder mededogend, elkaar vrijelijk vergevend, zoals ook God door Christus u vrijelijk vergeven heeft” (Ef. 4:32). Dat vereist geduld, alsook inspanning om ons te beheersen als anderen ons misschien ergeren, om vergevensgezind te zijn ten aanzien van degenen die ons hebben beledigd; het betekent misschien dat we onze trots moeten inslikken en ons nederig moeten betonen. En misschien betekent het zelfs materieel verlies. — 1 Kor. 6:1-8.
Is liefde die prijs waard? De waarde van vrede en eenheid in ons eigen gezin of in de christelijke gemeente is elke prijs in de vorm van persoonlijk ongemak waard. Vergevensgezindheid van onze kant verzekert ons bovendien van barmhartigheid van Gods zijde zoals Jezus duidelijk maakt (Matth. 6:14, 15). Wij worden beminnelijker en tevens meer bemind — met een aangename vriendschap als waarschijnlijk resultaat. In de bijbel staat immers: „Wie een overtreding bedekt, jaagt liefde na.” — Spr. 17:9, Nieuwe Vertaling van het Nederlandsch Bijbelgenootschap.
Het is Jezus Christus die naar verluidt heeft gezegd: „Het is gelukkiger te geven dan te ontvangen” (Hand. 20:35). Wanneer iemand ’geeft’, betoont hij liefde. Dat kost weliswaar iets. Maar in elk aspect van het leven, bij elke activiteit en in elke menselijke verhouding is liefde, hoewel kostbaar, de prijs volledig waard!