Hoe u uw hond kunt trainen

Door een Ontwaakt!-medewerker in Mexico

„MIJN hond komt niet als ik hem roep.” „Mijn hond blaft zo veel dat de buren erover klagen.” „Mijn hond springt altijd tegen mij en de visite op.” In al die gevallen vragen gefrustreerde eigenaars: „Wat is eraan te doen?”

Het antwoord daarop is waarschijnlijk een fundamentele gehoorzaamheidstraining waarbij u uw hond leert op eenvoudige commando’s te reageren. Het is natuurlijk het beste om daarmee te beginnen als hij nog een puppy is. Maar zelfs oudere honden kunnen nog iets leren. Marcos, een professionele hondentrainer in Mexico, zegt: „De honden die hier voor een training komen, zijn minimaal vier maanden en maximaal vijf jaar oud. Maar ik heb zelfs honden van tien jaar nog basisaspecten van gehoorzaamheid bijgebracht.”

Honden zijn intelligent. Ze worden bijvoorbeeld getraind om drugs en explosieven op te sporen, gehandicapten te assisteren en ingezet te worden bij reddingsacties. Maar hoe kunt u uw hond trainen om u te gehoorzamen?

Instinctief gedrag

Om te beginnen moet u weten wat de instinctieve reacties van uw hond zijn. Honden zijn zich net als wolven bewust van rangorde. Van nature willen ze bij een roedel met een leider, of alfahond, horen. Uw gezin is het roedel van uw hond en hij moet begrijpen dat u de leider bent.

In een roedel wolven kiest de leider de warmste, hoogstgelegen plek om te slapen. Ook eet hij vóór de anderen. Dus als uw hond op uw bed mag slapen of op het meubilair mag zitten, kan hij concluderen dat hij de leider is. Hetzelfde kan gebeuren als hem tijdens de maaltijd hapjes van tafel worden gevoerd.

Zelfs als puppy kan uw hond al leren aan u onderworpen te zijn. Hoe? Probeer zijn blik vast te houden totdat hij wegkijkt. Nog een goede oefening is om over de buik van de hond te wrijven als hij op zijn rug ligt, want daardoor is hij in een onderworpen houding. Als uw hond vervelend is en niet ophoudt wanneer u „nee” zegt, probeer hem dan te negeren of ga de kamer uit.

Als uw hond op uw commando’s reageert, erkent hij dat u de baas bent. Wanneer u als eigenaar niet duidelijk maakt dat u de leider bent, trekt uw hond misschien de conclusie dat hij uw gelijke of superieur is en dat kan zijn gedrag beïnvloeden.

Eenvoudige commando’s bijbrengen

Om een hond basiscommando’s te leren, hebt u een halsband, een riem en heel veel geduld nodig. Een trainingsboek beveelt het volgende aan: (1) Geef een eenvoudig commando van één woord, (2) laat zien wat hij moet doen en (3) prijs hem meteen als hij het heeft gedaan. De toon van uw stem is belangrijker dan wat u zegt. Een commando moet resoluut klinken en als u hem prijst, moet dat op een opgewekte, hartelijke toon gebeuren.

Het is niet nodig de hond lijfelijk te straffen door hem bijvoorbeeld te slaan of te schoppen. „Ik zeg gewoon op scherpe toon ’neeee’, zodat de hond weet dat zijn gedrag me niet aanstaat”, zegt Marcos, de trainer die eerder werd geciteerd. Hij voegt eraan toe: „Een hond is intelligent genoeg om te weten wanneer u hem beloont en wanneer u hem berispt.”

Als er iets krachtigers nodig is, kunt u de hond bij zijn nekvel pakken en hem wat heen en weer schudden terwijl u „nee” zegt. Berispingen moeten tijdens of onmiddellijk na het ongewenste gedrag worden gegeven. Bedenk dat een hond niet snapt waarom hij wordt gestraft als de straf minuten of uren later wordt gegeven. Hij begrijpt ook niet waarom bepaald gedrag bij de ene gelegenheid wel acceptabel is en bij de andere niet. Wees dus consequent.

Het meest fundamentele gehoorzaamheidscommando is „zit!”. Als uw hond dit commando kent, kunt u hem onder controle houden als hij overactief wordt. U kunt bijvoorbeeld tegen uw hond zeggen dat hij moet zitten als hij tegen bezoekers begint op te springen. Als u uw hond wilt leren zitten, doet u hem aan de riem en geeft u het „zit”-commando terwijl u zijn achterlijf naar beneden duwt en zijn kop zachtjes met de riem omhoogtrekt. Prijs hem onmiddellijk. Herhaal deze stappen totdat de hond het commando uit zichzelf gehoorzaamt.

Als u wilt dat uw hond leert om te blijven zitten, zeg dan „blijf!”, terwijl u voor hem staat en uw hand met de handpalm naar de hond toe houdt. Als de hond beweegt, zegt u „nee” en zet u hem weer terug op zijn plaats. Herhaal het commando en prijs uw hond als hij een korte tijd blijft zitten. Als uw hond naar het commando luistert, kunt u geleidelijk de tijd verlengen dat hij zit en de afstand tussen u en hem vergroten.

De beste manier om een hond te leren naar u toe te komen is door een lange riem te gebruiken en er een vriendelijke ruk aan te geven terwijl u hem bij zijn naam roept en het commando „kom!” geeft. Ga iets achteruit als de hond naar u toe komt en blijf hem prijzen. Hij zal al snel op uw roep reageren zonder daartoe door de riem te worden aangespoord. Als uw hond losraakt en niet op uw commando om te komen reageert, kunt u hem roepen en in de tegenovergestelde richting lopen. Vaak zal een hond instinctief achter u aan rennen.

Een waarschuwend woord: gebruik het woord „kom” nooit om een negatieve reden, bijvoorbeeld om hem een berisping te geven. Uw hond moet leren dat reageren op „kom” iets plezierigs oplevert, of dat nu een prijzend woord of een hapje is. Als u ongeduldig wordt bij het bijbrengen van dit commando zal uw hond leren dat het onplezierig is om naar u toe te komen en dat hij dat moet vermijden.

U kunt uw hond ook leren naast u te lopen zonder dat hij steeds vooruitloopt of achterblijft. Gebruik hiervoor een trainingshalsband (slipketting) en een korte riem. Geef met de hond links naast u het commando „volg!”, en zet met uw linkervoet een stap vooruit. Als uw hond probeert vooruit te lopen of blijft treuzelen, geeft u een snelle, abrupte ruk aan de riem en herhaalt u het commando. Prijs hem als hij gehoorzaamt.

Hoe kunt u uw hond leren niet tegen u op te springen? Eén methode is door achteruit te lopen en het commando „af!” gevolgd door „zit!” te gebruiken. Nog een manier is om met elke hand een voorpoot vast te pakken en een stap in de richting van de hond te doen terwijl u het „af”-commando herhaalt. Prijs hem als hij gehoorzaamt.

Een trouwe kameraad

Bedenk dat een hond een gezelligheidsdier is. Langdurige opsluiting kan leiden tot hyperactiviteit, buitensporig veel blaffen en vernielzuchtig gedrag. Door training kan uw hond een gezellige en trouwe kameraad worden — in plaats van een lastpost.

[Kader/Illustraties op blz. 24]

Tips voor het trainen van een hond

 1. Wees consequent wat de woorden betreft die u voor commando’s gebruikt.

 2. Honden vinden het leuk om hun naam te horen en het trekt hun aandacht. Gebruik dus de naam van uw hond in combinatie met commando’s („Boris, zit!”). Maar gebruik de naam van uw hond niet in combinatie met een berisping, zoals „nee!” Uw hond moet leren dat luisteren naar zijn naam positieve — en geen negatieve — gevolgen heeft.

 3. Prijs hem uitgebreid ter beloning. Veel honden zullen meer doen voor genegenheid dan voor voedsel.

 4. Houd trainingen kort en plezierig.

 5. Versterk niet onbedoeld het negatieve gedrag van uw hond door hem veel aandacht te geven als hij zich misdraagt. Dat zal er alleen maar toe leiden dat het ongewenste gedrag zich herhaalt.

[Illustraties]

Prijs hem

„Boris, zit!”

[Verantwoording]

Ontleend aan Never, Never Hit Your Dog en de American Dog Trainers Network.

[Kader/Illustratie op blz. 25]

Hoe u uw puppy zindelijk maakt

Een puppy kan zindelijk worden gemaakt als hij zes tot acht weken oud is. Volgens Dog Training Basics zijn de volgende punten van het grootste belang: opsluiting, training, timing en prijzen. Een hond houdt er normaalgesproken niet van om zijn slaapplaats te bevuilen. Sluit uw puppy daarom op als u hem niet in de gaten kunt houden. Weet wanneer hij gewoonlijk ’moet’ en leer hem welke plek daarvoor bestemd is. Neem hem (aan een riem) mee naar die plek zodra hij wakker wordt, na het eten, na het spelen of voordat hij gaat slapen. Prijs hem als hij zijn behoefte doet. U kunt hem misschien ook leren te reageren op een ’sleutelwoord’.

Let als uw puppy niet is opgesloten op signalen dat hij zijn behoefte moet doen, zoals rondjes rennen, lopen snuffelen, de kamer uit rennen of ineens ophouden met spelen. Als u uw puppy in huis betrapt terwijl hij zijn behoefte doet, bestraf hem dan en neem hem onmiddellijk mee naar buiten.a Nogmaals: het heeft geen zin om hem een tijd later te straffen. Gebruik azijnwater om na een ongelukje schoon te maken. Dat zal de geur wegnemen en voorkomen dat de hond steeds op die plek zijn behoefte zal doen.

[Voetnoot]