HOOFDSTUK 14
‘Er stroomde een grote menigte toe’
1-3. Wat gebeurt er als ouders hun kinderen bij Jezus brengen, en wat leert dit voorval ons over hem?
JEZUS weet dat het einde van zijn leven op aarde snel nadert. Hij heeft nog maar een paar weken, en er is nog heel veel te doen! Hij predikt met zijn apostelen in Perea, een gebied ten oosten van de Jordaan. Ze gaan naar het zuiden richting Jeruzalem, en onderweg prediken ze. In Jeruzalem zal Jezus zijn laatste Pascha bijwonen voordat hij zijn leven zal offeren.
2 Nadat Jezus met een paar religieuze leiders over een belangrijk onderwerp heeft gesproken, verzamelt zich een menigte rondom Jezus. Mensen brengen hun kinderen bij hem om ze door hem te laten aanraken. Blijkbaar variëren de kinderen in leeftijd, want Markus gebruikt hetzelfde woord dat hij eerder gebruikte voor een kind van 12, terwijl Lukas een woord gebruikt dat vertaald kan worden met ‘kleine kinderen’ (Lukas 18:15; Markus 5:41, 42; 10:13). Natuurlijk is er overal waar kinderen zijn, vaak heel wat drukte en lawaai. Jezus’ discipelen wijzen de ouders terecht, misschien omdat ze denken dat hun Meester het te druk heeft om zich met de kinderen bezig te houden. Maar wat doet Jezus?
3 Als Jezus ziet wat er gebeurt, is hij verontwaardigd. Op wie? Op de kinderen? Op de ouders? Nee, op zijn discipelen! Hij zegt: ‘Laat de kinderen bij me komen. Probeer ze niet tegen te houden, want Gods Koninkrijk is voor mensen die zijn zoals zij. Ik verzeker jullie: wie Gods Koninkrijk niet aanvaardt als een kind, zal het zeker niet binnengaan.’ Dan ‘slaat hij zijn armen om de kinderen heen’ en zegent hen (Markus 10:13-16). Markus’ woordgebruik suggereert dat Jezus hen hartelijk omarmt, en misschien houdt hij sommige kleintjes zelfs ‘in de holte van zijn arm’, zoals één vertaler het weergeeft. Jezus is duidelijk dol op kinderen. Maar we komen hier nog iets over hem te weten: hij is benaderbaar.
4, 5. (a) Hoe weten we dat Jezus benaderbaar was? (b) Welke vragen gaan we in dit hoofdstuk bespreken?
4 Als Jezus een strenge, kille of trotse man was geweest, zouden die kinderen zich waarschijnlijk niet tot hem aangetrokken hebben gevoeld. En ook hun ouders zouden zich niet vrij hebben gevoeld om naar hem toe te gaan. De ouders moeten hebben gestraald van vreugde toen Jezus hun kinderen omarmde en zegende, waarmee hij liet zien dat ze in Gods ogen kostbaar waren. Hoewel er een zware verantwoordelijkheid op Jezus rustte, bleef hij de meest benaderbare man die er was.
5 Waren er nog anderen die Jezus benaderbaar vonden? Wat maakte hem zo makkelijk te benaderen? En hoe kun je Jezus hierin navolgen? Dat gaan we in dit hoofdstuk zien.
Wie vonden Jezus benaderbaar?
6-8. Met wie ging Jezus vaak om, en hoe verschilde zijn houding van die van de religieuze leiders?
6 Als je de evangelieverslagen leest, valt het je misschien op dat grote aantallen mensen niet aarzelden om naar Jezus toe te gaan. De Bijbel zegt bijvoorbeeld vaak dat er ‘grote groepen mensen’ bij Jezus waren. Er staat: ‘Grote groepen mensen volgden hem vanuit Galilea.’ ‘Er stroomde een grote menigte toe.’ ‘Grote groepen mensen reisden met hem mee’ (Mattheüs 4:25; 15:30; Lukas 14:25). Jezus was dus vaak omringd door grote aantallen mensen.
7 Over het algemeen ging het om het gewone volk, waarover de religieuze leiders minachtend spraken als ‘volk van het land’. De farizeeën en priesters zeiden openlijk: ‘Deze menigte die de wet niet kent — vervloekt zijn ze’ (Johannes 7:49). Latere rabbijnse geschriften bevestigen dat ze zo’n houding hadden. Veel religieuze leiders bezagen zulke mensen als verachtelijk, en ze weigerden met ze te eten, iets van ze te kopen of met ze om te gaan. Sommigen van hen beweerden zelfs dat deze mensen, die de mondelinge wet niet kenden, geen hoop op een opstanding hadden! Veel eenvoudige mensen moeten die leiders gemeden hebben in plaats van hun om hulp of leiding te vragen. Maar Jezus was anders.
8 Jezus ging ongedwongen met het gewone volk om. Hij at met ze, genas ze, onderwees ze en gaf ze hoop. Natuurlijk was Jezus realistisch: hij besefte dat de meesten er niet voor zouden kiezen om Jehovah te dienen (Mattheüs 7:13, 14). Maar hij wilde dat iedereen de kans kreeg het goede nieuws te horen en hem te volgen. En hij zag in velen het potentieel om het goede te doen. Wat een verschil met die hardvochtige priesters en farizeeën! Maar verrassend genoeg kwamen zelfs priesters en farizeeën naar Jezus toe, en sommigen van hen veranderden inderdaad van houding en gingen hem volgen (Handelingen 6:7; 15:5). Ook enkele rijke en machtige mensen vonden Jezus benaderbaar (Markus 10:17, 22).
9. Waarom vonden vrouwen Jezus benaderbaar?
9 Vrouwen voelden zich niet geïntimideerd door Jezus. Ze moeten vaak gevoeld hebben dat de religieuze leiders op hen neerkeken. Veel rabbi’s vonden zelfs dat het niet juist was om vrouwen te onderwijzen. Vrouwen mochten niet eens in een rechtszaak getuigen, omdat ze als onbetrouwbaar werden bezien. De rabbi’s hadden zelfs een gebed waarin ze God dankten dat ze geen vrouw waren! Maar Jezus was heel anders, en vrouwen merkten dat hij respect voor ze had. Veel vrouwen gingen naar hem toe en wilden graag door hem onderwezen worden. Maria bijvoorbeeld, de zus van Lazarus, zat aan de voeten van Jezus en luisterde aandachtig naar hem, terwijl haar zus Martha druk in de weer was om eten klaar te maken. Jezus gaf Maria een compliment omdat ze de juiste prioriteiten stelde (Lukas 10:39-42).
10. Hoe verschilde Jezus van de religieuze leiders in de manier waarop hij met zieken omging?
10 Ook zieken kwamen in grote aantallen naar Jezus toe, hoewel ze door de religieuze leiders vaak als paria’s werden behandeld. De wet van Mozes bepaalde om gezondheidsredenen dat melaatsen in quarantaine geplaatst moesten worden, maar er was geen reden om hen onvriendelijk te behandelen (Leviticus 13). Latere rabbijnse regels zeiden echter dat melaatsen net zo walgelijk waren als uitwerpselen. Sommige religieuze leiders gooiden zelfs stenen naar melaatsen om hen op afstand te houden! Het is moeilijk voor te stellen dat mensen die zo behandeld werden, de moed zouden kunnen opbrengen om een leraar te benaderen. Toch kwamen melaatsen wél naar Jezus toe. Een van hen uitte zijn geloof met deze bekende woorden: ‘Heer, als u het alleen maar wilt, kunt u me rein maken’ (Lukas 5:12). In het volgende hoofdstuk zullen we zien hoe Jezus hierop reageerde. Maar uit dit voorbeeld blijkt duidelijk hoe benaderbaar Jezus was.
11. Wie voelden zich nog meer vrij om Jezus te benaderen, en wat leren we daarvan?
11 Ook mensen die onder schuldgevoelens gebukt gingen, voelden zich vrij om Jezus te benaderen. Denk bijvoorbeeld aan de keer dat Jezus in het huis van een farizeeër at. Er kwam een vrouw binnen die als een zondares bekendstond. Ze knielde bij Jezus’ voeten neer en huilde om haar zonden. Zijn voeten werden nat van haar tranen, en ze droogde ze met haar haar af. Jezus’ gastheer reageerde met afschuw en veroordeelde Jezus omdat hij die vrouw zo dichtbij liet komen. Maar Jezus prees de vrouw vriendelijk om haar oprechte berouw en verzekerde haar van Jehovah’s vergeving (Lukas 7:36-50). Ook in deze tijd gaan veel mensen gebukt onder schuldgevoelens. Ze hebben hulp nodig om hun band met God te herstellen. Dus personen die hen helpen moeten vriendelijk en benaderbaar zijn. Wat maakte Jezus zo benaderbaar?
Wat maakte Jezus benaderbaar?
12. Waarom is het niet verwonderlijk dat Jezus benaderbaar was?
12 Vergeet niet dat Jezus zijn geliefde hemelse Vader volmaakt navolgde (Johannes 14:9). De Bijbel zegt dat Jehovah ‘niet ver is van elk van ons’ (Handelingen 17:27). Jehovah is de ‘Hoorder van gebeden’ (Psalm 65:2). Hij staat altijd klaar om te luisteren naar zijn trouwe aanbidders en naar anderen die hem oprecht zoeken en willen dienen. Stel je dat eens voor: de machtigste en belangrijkste Persoon in het universum is ook de meest benaderbare! Jezus houdt net als zijn Vader van mensen. In de volgende hoofdstukken zullen we het hebben over de diepe liefde die Jezus voor mensen had. Mensen vonden Jezus vooral benaderbaar omdat zijn liefde voor hen zo duidelijk merkbaar was. We gaan nu kijken naar een paar manieren waarop Jezus die liefde toonde.
13. Hoe kunnen ouders Jezus navolgen?
13 Mensen voelden dat Jezus persoonlijke belangstelling voor hen had. En die belangstelling verdween niet als Jezus veel aan zijn hoofd had. Zoals we al hebben gezien, bleef Jezus benaderbaar toen ouders hun kinderen bij hem brachten, ook al had hij het druk en rustten er zware verantwoordelijkheden op hem. Wat een goed voorbeeld gaf hij aan ouders! Kinderen opvoeden is in deze wereld niet makkelijk. Maar het is heel belangrijk dat kinderen hun ouders benaderbaar vinden. Als ouder weet je dat er momenten zijn dat je het te druk hebt om je kind de aandacht te geven waar hij om vraagt. Maar kun je hem er dan toch van verzekeren dat je zo snel mogelijk tijd voor hem zult maken? Als je je aan je woord houdt, zal je kind leren dat geduld beloond wordt. Hij zal ook leren dat hij je altijd kan benaderen met een probleem of iets anders waar hij zich zorgen over maakt.
14-16. (a) Welke omstandigheden leidden ertoe dat Jezus zijn eerste wonder deed, en waarom was dat zo’n groot wonder? (b) Wat vertelt Jezus’ wonder in Kana ons over hem, en wat kunnen ouders hiervan leren?
14 Jezus maakte mensen duidelijk dat hij hun zorgen belangrijk vond. Denk bijvoorbeeld eens aan Jezus’ eerste wonder. Hij was op een bruiloft in Kana, een stadje in Galilea. Er ontstond een vervelend probleem: de wijn raakte op! Jezus’ moeder, Maria, vertelde haar zoon wat er aan de hand was. Wat deed Jezus? Hij liet de bedienden zes grote stenen kruiken met water vullen. Toen ze de ceremoniemeester lieten proeven, bleek het goede wijn te zijn! Was dat een soort goocheltruc? Nee, het water ‘was in wijn veranderd’ (Johannes 2:1-11). Mensen dromen er al heel lang van om de ene stof in de andere te kunnen omzetten. Eeuwenlang hebben alchemisten geprobeerd lood in goud te veranderen. Het is ze nooit gelukt, ook al zijn lood en goud elementen die veel op elkaar lijken.a En hoe zit het met water en wijn? Scheikundig gezien is water een eenvoudige stof, een combinatie van twee basiselementen. Maar wijn bevat bijna duizend bestanddelen, vaak met een ingewikkelde samenstelling! Waarom deed Jezus zo’n bijzonder wonder als reactie op zoiets onbeduidends als een tekort aan wijn op een bruiloft?
15 Voor het bruidspaar was het niet iets onbeduidends. In het oude Midden-Oosten was gastvrijheid extreem belangrijk. Een tekort aan wijn op de bruiloft zou een schande zijn geweest voor het bruidspaar, en mensen zouden het er nog jaren over hebben. Het probleem was belangrijk voor het bruidspaar, en daarom vond Jezus het ook belangrijk en deed hij er iets aan. Het is dus niet moeilijk te begrijpen waarom mensen met hun zorgen naar hem toe kwamen.
16 Opnieuw kunnen ouders hier een nuttige les uit leren. Wat doe je als je kind je benadert met een probleem waar hij echt mee zit? Je bent misschien geneigd het als iets onbeduidends te bezien, of er zelfs om te lachen. Vergeleken bij je eigen zorgen kan het probleem van je kind inderdaad onbelangrijk lijken. Maar bedenk dat het voor je kind niet iets onbeduidends is! Als het belangrijk is voor iemand van wie je zo veel houdt, moet het dan voor jou ook niet belangrijk zijn? Als je je kind laat merken dat je zijn zorgen serieus neemt, zal hij zich vrij voelen je te benaderen.
17. Welk voorbeeld gaf Jezus in zachtaardigheid, en waarom is deze eigenschap een teken van kracht?
17 Zoals we in hoofdstuk 3 hebben gezien, was Jezus zachtaardig en nederig (Mattheüs 11:29). Zachtaardigheid is een mooie eigenschap, die bewijst dat iemand echt nederig is. Ze maakt deel uit van de vrucht van Gods geest en wordt in verband gebracht met Gods wijsheid (Galaten 5:22, 23; Jakobus 3:13). Zelfs onder de zwaarste provocatie bleef Jezus kalm. Zijn zachtaardigheid was absoluut geen zwakheid. Een Bijbelgeleerde zei over deze eigenschap: ‘Achter de zachtheid schuilt de kracht van staal.’ Er is inderdaad vaak kracht nodig om je boosheid te bedwingen en anderen zachtaardig te behandelen. Maar met Jehovah’s hulp kun je net als Jezus zachtaardigheid tonen. Daardoor word je makkelijker te benaderen.
18. Uit welk voorbeeld blijkt Jezus’ redelijkheid, en waarom vind je iemand met die eigenschap benaderbaar?
18 Jezus was redelijk. In Tyrus kwam er een vrouw naar hem toe omdat haar dochter ‘vreselijk werd gekweld door een demon’. Jezus maakte op drie manieren duidelijk dat hij niet van plan was te doen wat ze wilde. Eerst zei hij helemaal niets. Toen gaf hij haar een reden waarom hij niet hoefde te doen wat ze vroeg. En daarna vertelde hij een illustratie die dat nog duidelijker maakte. Maar was hij kil en onbuigzaam? Gaf hij haar het gevoel dat ze onrespectvol was door het te wagen een belangrijk man als hij tegen te spreken? Nee, de vrouw voelde zich duidelijk op haar gemak. Ze vroeg niet alleen om hulp maar bleef zelfs aandringen, ook al leek hij niet bereid haar te helpen. Jezus zag het opmerkelijke geloof dat haar ertoe bewoog aan te dringen, en hij genas haar dochter (Mattheüs 15:22-28). Jezus’ redelijkheid — zijn bereidheid te luisteren en waar mogelijk te doen wat iemand vroeg — zorgde er ongetwijfeld voor dat mensen hem heel makkelijk benaderden!
Ben jij benaderbaar?
19. Hoe kun je weten of je echt benaderbaar bent?
19 Mensen vinden meestal van zichzelf dat ze benaderbaar zijn. Sommigen met een gezagspositie zeggen bijvoorbeeld graag dat ze een opendeurenbeleid voeren, dat hun ondergeschikten altijd vrij zijn hen te benaderen. Maar in de Bijbel staat de krachtige waarschuwing: ‘Veel mensen verkondigen hun loyale liefde, maar wie kan iemand vinden die echt trouw is?’ (Spreuken 20:6) Het is makkelijk te zeggen dat je benaderbaar bent, maar behandel je mensen echt zoals Jezus dat deed? Die vraag kan niet door onszelf worden beantwoord, maar alleen door anderen. Paulus zei: ‘Laat je redelijkheid bij alle mensen bekend worden’ (Filippenzen 4:5). Ieder van ons zou zich moeten afvragen: Hoe denken anderen over mij? Wat voor reputatie heb ik?
20. (a) Waarom is het voor ouderlingen belangrijk om benaderbaar te zijn? (b) Waarom moeten we redelijk zijn in wat we van de ouderlingen verwachten?
20 Ouderlingen doen extra hun best om benaderbaar te zijn. Ze willen heel graag voldoen aan de beschrijving in Jesaja 32:1, 2: ‘Elk van hen zal zijn als een beschutting tegen de wind, een schuilplaats tegen slagregens, als waterstromen in een dorre streek, als de schaduw van een grote rots in een uitgedroogd land.’ Een ouderling kan anderen alleen aanmoedigen en troosten als hij benaderbaar is. Dat is natuurlijk niet altijd makkelijk, want in deze moeilijke tijden dragen ouderlingen een zware verantwoordelijkheid. Toch doen ze hun best om anderen nooit het gevoel te geven dat ze het te druk hebben om hen te helpen (1 Petrus 5:2). En de rest van de gemeente moet redelijk zijn in wat ze van de ouderlingen verwachten. Jehovah wil dat we allemaal nederig zijn en met de ouderlingen samenwerken (Hebreeën 13:17).
21. Hoe kunnen ouders benaderbaar blijven voor hun kinderen, en wat gaan we in het volgende hoofdstuk bespreken?
21 Ouders proberen er altijd voor hun kinderen te zijn. Er staat heel veel op het spel! Ze willen dat hun kinderen weten dat ze hen altijd in vertrouwen kunnen nemen. Daarom doen ze hun best om zachtaardig en redelijk te zijn en niet te heftig te reageren als een kind een fout bekent of een verkeerde manier van denken heeft. Terwijl ouders hun kinderen geduldig opleiden, doen ze hun best om de communicatie open te houden. Het is voor ons allemaal belangrijk om net als Jezus benaderbaar te blijven. In het volgende hoofdstuk gaan we het hebben over Jezus’ oprechte medegevoel: een van de belangrijkste eigenschappen die hem benaderbaar maakten.
a Lood en goud liggen in het periodiek systeem heel dicht bij elkaar. Het enige verschil is dat een loodatoom in zijn kern drie protonen meer heeft dan een goudatoom. In deze tijd is het natuurkundigen zelfs gelukt kleine hoeveelheden lood in goud om te zetten, maar voor dit proces is zo veel energie nodig dat het niet rendabel is.