Toets uw hart
Hoe kunt u dit doen? Waarom is het nu dringend?
HET menselijke hart is werkelijk een wonderbaarlijk orgaan. Onder normale omstandigheden pompt het ieder uur bijna 284 liter bloed door het lichaam en in noodgevallen kan het deze hoeveelheid opvoeren tot ruim 1627 liter. Sta daar eens bij stil! Het hart kan ruim anderhalve ton bloed per uur pompen om alle lichaamscellen van dit kostbare vocht te voorzien! Ondanks zijn vermogen kan het hart, indien er niet de juiste zorg aan wordt besteed, echter ziek worden. De moeilijkheid kan bestaan in een verharding van de slagaderen, het slecht functioneren van de hartkleppen of een hartvervetting. Deze toestanden worden vaak in niet geringe mate in de hand gewerkt door te zwaar eten, een overmatig alcoholgebruik en ernstige en langdurige zorgen.
Ofschoon een volkomen genezing van fysieke hartkwalen op dit moment wellicht niet mogelijk is, kan een goede behandeling het leven van de patiënten verlengen. Gewoonlijk zal de arts voorschrijven dat het slachtoffer het gebruik van vet voedsel en alcoholische dranken aanzienlijk moet beperken en hem ertoe aanmoedigen de eisen van het leven rustiger onder de ogen te zien. Hij zal de patiënt misschien vertellen dat hij iedere vorm van emotionele spanning of noodtoestand moet vermijden. De gezondheid van het hart kan door de juiste zorg enorm worden bevorderd.
Doch ondanks de belangrijkheid van de gezondheid van het fysieke hart, is de gezondheid van het figuurlijke hart nog veel belangrijker. Merk eens op hoe Gods Woord, de bijbel, dit aantoont: „Behoed uw hart boven al wat te bewaren is, want daaruit zijn de oorsprongen des levens.” Dit figuurlijke hart is de zetel der genegenheid en derhalve de bron der beweegredenen. Juist dit vermogen van de mens is aansprakelijk voor de fundamentele redenen waarom wij spreken, denken en handelen zoals wij dit doen. Of onze daden goed of slecht zijn, of ze God aangenaam of onaangenaam zijn, hangt dus af van de toestand van dit figuurlijke hart. — Spr. 4:23.
Iedere dag ontvangt ons „hart” voortdurend gedachten en indrukken van de geest en het zenuwgestel; deze worden naar de zetel der genegenheid gevoerd ten gevolge van de dingen die wij lezen, horen, zien, overdenken en doen. Uit dit figuurlijke hart vloeit dan op zijn beurt een bijna onafgebroken stroom van gevoelens en uitingen van liefde of haat naar buiten, waardoor wordt onthuld wat voor mensen wij in feite innerlijk zijn. Aangezien God ons op grond van deze uitingen van het hart oordeelt, kan werkelijk worden gezegd dat daaruit de „oorsprongen des levens” zijn. Hoe uiterst belangrijk is het derhalve dat wij regelmatig de toestand van dit figuurlijke hart toetsen!
Jezus Christus zelf vermaande zijn volgelingen aandacht te schenken aan de toestand van hun hart. Toen hij zijn bekende profetie gaf over de laatste dagen en de gebeurtenissen die zijn tweede tegenwoordigheid in Koninkrijksmacht zouden kenmerken, richtte hij deze waarschuwing tot zijn volgelingen die in die gewichtige tijd zouden leven: „Schenkt echter aandacht aan uzelf, dat uw hart nooit bezwaard wordt met overmatig eten en overmatig drinken en zorgen des levens” (Luk. 21:34, NW). Aangezien vervulde bijbelprofetieën erop duiden dat wij thans in de tijd leven waarover Jezus sprak, is het uiterst belangrijk dat wij acht slaan op zijn raad aandacht te schenken aan ons hart. Weet u hoe u de gezondheid van uw hart moet toetsen?
HOE HET HART TE TOETSEN
Om de toestand van ons hart nauwkeurig te beoordelen, moeten wij ons zelf eerlijk onderzoeken. Geen enkel ander mens kan dit doen, want niemand anders kan met zekerheid onze diepste gedachten, verwachtingen, ambities en verlangens lezen. Wanneer wij ons hart toetsen, dient het ons doel te zijn na te gaan, of dat wat zich in ons hart bevindt, God aangenaam is. En als wij inderdaad ontdekken dat er wijzigingen aangebracht moeten worden, dienen wij dit te erkennen en stappen te doen om ons hart te disciplineren in dat wat in Gods ogen juist is.
Wat onthult een onderzoek van uw hart? Vindt u dat het bezwaard is met materiële zorgen, dat het zich voornamelijk bezighoudt met eten en drinken en de zorgen om in uw levensonderhoud te voorzien? Het is waar dat er dikwijls lange arbeidsuren in een of andere wereldse betrekking nodig zijn om u zelf en uw gezin een redelijk bestaan te verschaffen. Dit is begrijpelijk. Wat Jezus echter zei te onderzoeken, is, of uw hart dusdanig met deze gewone aangelegenheden van het leven bezwaard is geraakt, dat u niet langer de juiste aandacht aan geestelijke aangelegenheden schenkt, bijvoorbeeld aan gebed tot God, Zijn beloften inzake een nieuw samenstel van dingen en wat u kunt doen om Hem te dienen.
Stel u zelf bij het instellen van dit onderzoek de vragen: Wat heeft mijn genegenheid? Waar gaat mijn belangstelling naar uit als het niet langer nodig is ze te richten op het werk dat ik doe? Gaat ze onmiddellijk uit naar dat wat ik wens te doen om mijn verlangen naar persoonlijke genoegens te bevredigen? Houdt ze zich regelmatig bezig met de film of het TV-programma dat ik wens te zien, met de kleren die ik graag zou bezitten, of met feestjes, sport of romantiek? Zit ik voortdurend te bepeinzen hoe ik vorderingen kan maken in mijn werk of beroep ten einde een grotere materiële beloning te oogsten? Word ik volledig in beslag genomen door de vereisten van het leven van elke dag — boodschappen doen, koken, het huis schoonhouden, enzovoorts? Houden deze zorgen en het bevredigen van persoonlijke verlangens mij dusdanig bezig dat ik zelden aandacht schenk aan wat God in zijn Woord zegt en aan wat ik als christen dien te doen, of breng ik alle aangelegenheden van het leven in verband met het feit dat ik een christen ben?
Jezus zag in dat zijn volgelingen vele verplichtingen zouden hebben waarvan zij zich moesten kwijten. Juist om deze reden gaf hij de waarschuwing hun hart niet door deze aangelegenheden te laten bezwaren en zich er daardoor niet van te laten weerhouden Gods waarheid te omhelzen. Jezus was zich van het gevaar bewust, want hij wist dat de harten van de mensen tot wie hij in de eerste eeuw sprak, dusdanig met andere dingen waren vervuld, dat de waarheidsboodschap er niet in kon doordringen. Hij zei over een menigte van zulke personen: „Het hart van dit volk is dik geworden, en met hun oren hebben zij met ergernis gehoord, en zij hebben hun ogen gesloten, opdat zij nimmer met hun ogen zouden zien en met hun oren horen en met hun hart begrip ervan krijgen en terugkeren, en ik hen gezond zou maken.” — Matth. 13:15, NW.
Wij willen toch beslist niet dat ons hart zo afgestompt wordt voor geestelijke zaken, dat wij ons ergeren als er bijbelse waarheden worden besproken. Dit kan echter gebeuren als wij ons hart op materiële dingen en verlangens zetten en onze geest altijd met zulke dingen vullen. Denk aan wat Jezus in zijn Bergrede zei: „Vergaart u niet langer schatten op aarde . . . Vergaart u veeleer schatten in de hemel . . . Want waar uw schat is, daar zal ook uw hart zijn.” — Matth. 6:19-21, NW.
Evenals het gevaar bestaat dat men een ziek fysiek hart krijgt zonder het te beseffen, is het ook mogelijk dat ons figuurlijke hart, de zetel der genegenheid of beweegredenen, ziek wordt zonder dat wij dit beseffen. Daarom moeten wij ons hart regelmatig toetsen door onze verlangens en beweegredenen onder de loep te nemen. De christelijke apostel Paulus legde er de nadruk op hoe noodzakelijk dit is toen hij schreef: „Past op, broeders, dat er zich in niemand van u ooit een goddeloos, ongelovig hart ontwikkelt, doordat hij zich terugtrekt van de levende God.” — Hebr. 3:12, NW.
WAAROM THANS DRINGEND
Jezus toonde aan waarom het thans dringend is ons hart te toetsen, zeggende: Dat „die dag plotseling, in een ogenblik, over u komt als een strik. Want hij zal komen over allen die op de gehele aardbodem wonen” (Luk. 21:34, 35, NW). Over welke dag sprak Jezus? Welnu, over die gewichtige dag van Gods oordeelsvoltrekking, wanneer allen die weigeren acht te slaan op Zijn Woord en in overeenstemming ermee te leven, van de aarde zullen worden weggevaagd. Niemand met een goddeloos hart zal worden gespaard!
Gelieve er in dit verband aan te denken hoe de geïnspireerde apostel een goddeloos hart identificeerde. Hij zei dat het een ’ongelovig hart is, doordat het zich terugtrekt van de levende God’. Ja, een goddeloos hart is niet slechts een hart dat zich bezighoudt met immorele dingen, doch ook een hart dat dermate bezwaard is met eten en drinken en de zorgen voor het levensonderhoud, dat het God en zijn Woord ter zijde schuift. Merk op hoe Jezus aantoonde dat het verzuim om te reageren op de betekenis van de tijden, de fout was geweest van de mensen die ondergingen in de wereldomvattende vloed van Noachs dagen.
„Zoals de dagen van Noach waren”, zei Jezus, „zo zal de tegenwoordigheid van de Zoon des mensen zijn. Want zoals zij in die dagen vóór de zondvloed waren, zij aten en zij dronken, mannen huwden en vrouwen werden ten huwelijk gegeven, tot op de dag waarop Noach de ark binnenging, en zij sloegen er geen acht op [op Gods boodschap die door Noach werd gepredikt] totdat de zondvloed kwam en hen allen wegvaagde, zo zal de tegenwoordigheid van de Zoon des mensen zijn.” — Matth. 24:37-39; 2 Petr. 2:5, NW.
Aangezien wij thans leven in een tijd welke te vergelijken valt met die van Noach — wij zijn immers omringd door menigten personen die slaperig en ongevoelig van hart zijn — is het uiterst noodzakelijk acht te slaan op Jezus’ raad: „Blijft dan wakker, te allen tijde smekend dat gij erin moogt slagen te ontkomen aan al deze dingen die stellig gaan geschieden, en te staan voor het aangezicht van de Zoon des mensen” (Luk. 21:36, NW). Om geestelijk wakker te blijven, moeten wij Gods Woord bestuderen en geregeld omgaan met mensen wier hart gericht is op het dienen van God. Dit zal ons geloof sterk houden en ons ervan weerhouden ons ’terug te trekken van de levende God’. Het zal ons helpen ’eerst Gods koninkrijk en Zijn rechtvaardigheid te blijven zoeken’ en alle andere zaken naar de tweede plaats in ons leven te verbannen. — Matth. 6:33, NW.
Het Koninkrijk is thans te zamen met alle macht om te oordelen, in handen van de Zoon des mensen, Christus Jezus, gelegd (Joh. 5:22, NW). Zij die ’voor zijn aangezicht blijven staan’ en die waardig geacht zullen worden om na Gods oordeelsvoltrekking in het nieuwe samenstel van dingen te leven, zullen de mensen met een goed hart zijn, zij wier hart niet wordt bezwaard met de zorgen des levens, doch die rein zijn en snel in het onderscheiden van Gods wil, en die prompt en vol waardering reageren op zijn vele onverdiende goedheden.
Hoe dringend is het dus aandacht te schenken aan de toestand van ons hart! Gods koninkrijk en zijn belangen dienen in ons leven op de eerste plaats te komen. Het Koninkrijk zal, in tegenstelling tot de voorbijgaande dingen van dit leven, voor eeuwig blijven. Als mensen die het Koninkrijk van ganser harte ondersteunen, kunnen wij ontkomen aan de vernietiging die onvermijdelijk over dit zelfzuchtige samenstel van dingen zal komen, en goedgekeurd voor het aangezicht van de Zoon des mensen staan. Let dus vooral op uw hart! Sla acht op de bijbelse raad: „Behoed uw hart boven al wat te bewaren is, want daaruit zijn de oorsprongen des levens.” — Spr. 4:23.