Een probleem dat bijna even erg is als verslaving aan drugs

WELKE verslaving eist vele miljoenen slachtoffers meer dan heroïneverslaving?

Wat veroorzaakt dat mensen zevenmaal meer kans lopen een dodelijk ongeluk te krijgen dan de rest van de bevolking?

Wat volgt op hartziekten en kanker als een belangrijk gezondheidsprobleem in de Verenigde Staten en vele landen in Europa?

Het antwoord: chronisch alcoholmisbruik.

Het gebruik van alcoholische dranken gaat terug tot de vroegste tijden van ’s mensen geschiedenis. Het misbruik van deze dranken dateert van ongeveer dezelfde tijd. Er zijn thans miljoenen mensen die wijn, bier en andere alcoholische dranken gebruiken zonder hierdoor enige schade te ondervinden voor hun gezondheid of voor hun verstandelijke vermogens of persoonlijke veiligheid. Toch is in de Verenigde Staten thans ongeveer één op elke tien personen die drinken hetzij een volslagen alcoholist of een „probleemdrinker”, dat wil zeggen, iemand die door zijn drinken zowel voor zichzelf als voor zijn omgeving problemen veroorzaakt.

In Frankrijk, waar voor ongeveer elke 250 personen een café of bar is, heeft een enquête uitgewezen dat bijna één op elke vier mannen en één op elke twaalf vrouwen met het probleem van alcoholmisbruik te kampen heeft. De tol aan personen die als gevolg van door alcohol veroorzaakte ziekten sterven, wordt op 30.000 per jaar geschat. Vorig jaar zei Frankrijks minister van sociale zaken en volksgezondheid Michel Poniatowski: „Laten wij er geen doekjes om winden — alcoholisme is een nationale plaag.”

Een van de droevigste aspecten van de toename van het alcoholisme is de omstandigheid dat het de rijen van jonge mensen binnendringt. Een bericht in de Londense Times onthult dat dronkenschap sterk toeneemt onder Britse tieners, vooral onder meisjes. Een onderzoek bracht aan het licht dat sommige kinderen zich een glaasje uit de huisbar inschenken voordat zij naar school gaan; anderen missen de lunch op school om in een naburige „pub” wat te kunnen drinken.

In de Verenigde Staten zei de directeur van het Nationale Genootschap voor Alcohol en voor Alcoholmisbruik, Dr. M. Chafetz: „Het is niet ongewoon om bij kinderen van 9, 10, 11 en 12 jaar oud ernstige door alcohol veroorzaakte problemen aan te treffen. Het is een veel ernstiger probleem dan wij ooit hebben gedacht.” De „Alcoholics Anonymous”-organisatie heeft „Junior AA”-groepen opgericht voor personen van tien tot twintig jaar oud. Alleen al in de stad New York bevinden zich naar schatting 66.000 jongelui van twaalf tot achttien jaar oud met ernstige drankproblemen.

VERREIKENDE INVLOED OP HET MENSELIJK ORGANISME

De bijbel zegt dat ’de wijn zelf het leven verblijdt’. (Pred. 10:19; vergelijk Psalm 104:15; Prediker 9:7.) Maar de bijbel geeft ook de volgende waarschuwing: „Wijn is een spotter, bedwelmende drank is onstuimig, en iedereen die daardoor afdwaalt, is niet wijs” (Spr. 20:1). Laten wij eens enkele van de manieren beschouwen waarop mensen, door overmatig drankgebruik, een aanfluiting of bespotting maken van hun leven.

Sommige mensen kunnen verbazingwekkend grote hoeveelheden sterke drank gebruiken zonder de indruk te geven „dronken” te zijn. Een enquête ingesteld door het Franse blad Le Monde toont aan dat de meeste alcoholisten in Frankrijk vier tot vijf liter wijn per dag drinken en toch uiterlijk weinig tekenen van dronkenschap vertonen. In Spreuken 23:32 wordt echter terecht over een overmatig gebruik van sterke drank gezegd: „Op het laatst bijt hij net als een slang, en hij scheidt gif af net als een adder.” Een vroeg teken van deze giftige uitwerking is misschien wel de welbekende „kater”, met zijn misselijkheid, hoofdpijn, rusteloosheid, beven, transpireren, maagklachten en verschrikkelijke dorst (ten gevolge van de verplaatsing van water van de cellen naar gebieden buiten de celwanden).

De gevolgen op lange termijn mogen dan minder dramatisch zijn, maar ze zijn uiteindelijk veel ernstiger van aard. Alcoholische dranken zijn zeer calorierijk. Maar dit zijn „lege” calorieën, zonder noemenswaardige vitaminen, mineralen en aminozuren. De onmatige drinker verzuimt vaak normaal te eten, waarna zich deficiëntieverschijnselen beginnen te ontwikkelen. De tekorten aan voedingsstoffen spelen een belangrijke rol in de ziekten die met alcoholisme vergezeld gaan. Vooral de lever, die het reeds zwaar te verduren heeft bij het verwerken (het „verbranden” of oxyderen) van de alcohol, heeft eronder te lijden, en na verloop van tijd ontstaat levercirrose, een belangrijke doodsoorzaak onder chronische alcoholisten.

Overmatige hoeveelheden alcohol irriteren de slijmvliezen van mond, keel en maag. Sommige Franse medische autoriteiten geloven dat 90 percent van de kankergevallen in dat land waarbij de mond, de keel en het strottehoofd zijn betrokken, aan alcoholisme te wijten zijn. Na verloop van tijd kan delirium tremens uitbreken — een toestand die gepaard gaat met hevige bevingen, angstaanjagende hallucinaties en verlammingsverschijnselen — en hoewel deze stoornis slechts drie tot tien dagen duurt, blijkt ze vaak een dodelijke afloop te hebben.

Nog ernstiger — en onmiddellijker — is de uitwerking van alcoholmisbruik op het persoonlijke gedrag. Dit komt doordat alcohol, wanneer deze in de bloedstroom is opgenomen, allereerst de activiteit van de hogere hersencentra beïnvloedt — het denken, leren, zich herinneren en, wat uitermate belangrijk is, het nemen van beslissingen en het vormen van een oordeel. Een kleine hoeveelheid alcohol heeft in het geval van de meeste mensen geen noemenswaardige uitwerking. Maar wanneer iemand in een betrekkelijk korte tijd verscheidene glazen drinkt, gaat zijn vermogen om zich dingen te herinneren, zich te concentreren en problemen op te lossen, snel achteruit. De hersenen hebben er moeite mee meer dan één soort van binnenkomende inlichtingen per keer te verwerken (Ps. 107:27). Het gezichtsvermogen vermindert; de persoon tobt met het probleem dat hij de dingen dubbel ziet en heeft misschien wel het gevoel dat hij door een niet scherp gestelde verrekijker kijkt. Toch kan onmatig alcoholgebruik, wegens de enigszins hypnotische uitwerking van alcohol, iemand het gevoel geven dat hij zijn zintuigen volledig onder controle heeft. — Jes. 28:7.

Aangezien waakzaamheid en reflexbewegingen, die door de hersenen worden veroorzaakt, als gevolg van hoge alcoholconcentraties verminderen, wordt autorijden buitengewoon gevaarlijk. Bij op zijn minst de helft van de verkeersongevallen op de Amerikaanse snelwegen, waarbij elk jaar 55.000 doden en één miljoen ernstige gewonden te betreuren vallen, is alcohol betrokken. Daar waar Amerikaanse staten de wettige leeftijd waarop men alcoholische dranken mag gebruiken, tot achttien jaar verlaagd hebben, is een dramatische stijging in door dronken tieners veroorzaakte dodelijke verkeersongelukken waargenomen.

De grootste tragedie is wel gelegen in de uitwerking van alcoholisme op het gezinsleven. Voor de huwelijkspartner en kinderen van de alcoholist kan het leven tot een nachtmerrie worden. Het leven van kinderen kan geruïneerd of blijvend geschaad worden. Het echtscheidingscijfer onder alcoholisten in de Verenigde Staten is zevenmaal zo hoog als dat onder de rest van de bevolking. In Frankrijk is alcoholisme bij een vierde van alle zelfmoorden en de helft van alle moorden betrokken. (Vergelijk Spreuken 4:17.) Onderzoekingen hebben aangetoond dat chronisch alcoholische moeders lichamelijk of geestelijk minderwaardige kinderen kunnen voortbrengen — kinderen die met een abnormaal klein hoofd en scheef gezicht worden geboren, belemmerd zijn in hun groei en geen normale intelligentie bezitten.

De chronische alcoholist is een slechte werknemer; zijn prestaties liggen ver beneden het peil waartoe hij onder normale omstandigheden in staat zou zijn. Hij verzuimt veel vaker dan andere werknemers, neemt tweemaal zo vaak ziekteverlof op als de anderen en is bij meer bedrijfsongevallen betrokken. Afgezien van zijn eigen ondoeltreffendheid, schaadt hij doorgaans ook de doeltreffendheid van degenen die met hem moeten samenwerken. (Vergelijk Spreuken 21:17; 23:20, 21.) Alleen al in de Verenigde Staten kost het alcoholisme het zaken- en bedrijfsleven volgens schattingen $12.000.000.000 per jaar. Alcoholmisbruik leidt tot een achteruitgang in de moraal en de toename van misdaad. Onderzoekingen brengen aan het licht dat het vaak een eerste stap is tot de verslaving aan drugs.

De natiën zoeken thans naar geneesmiddelen voor dit grote probleem. Dit betekent dat ze te weten moeten komen waarom en hoe mensen alcoholisten worden, ten einde te weten welke beschermende maatregelen er getroffen kunnen worden of hoe er genezing kan worden geboden wanneer iemand reeds een slachtoffer van het alcoholisme is geworden. Wat hebben de resultaten in dit opzicht aangetoond en waarin is de ware oplossing gelegen?

[Kaders/Illustratie op blz. 676]

Alcohol wordt onmiddellijk in de bloedstroom opgenomen, bereikt snel het centrale zenuwstelsel en begint de hersenactiviteit te vertragen.

Er zijn misschien verscheidene glaasjes voor nodig om de motorische centra van de hersenen aan te tasten, hetgeen tot evenwichtsstoornissen leidt. Maar wees op uw hoede. Voordien verdwijnen de barrières van uw zelfbeheersing. Zoals in Hosea 4:11 staat, zijn „wijn en zoete wijn . . . het die de goede beweegreden wegnemen”.

Een heel kleine hoeveelheid kan u ongunstig beïnvloeden; anderen kunnen meer drinken zonder waarneembare gevolgen; trek niet de conclusie dat u maar raak kunt drinken omdat anderen dit doen.

[Illustratie]