Mijn kind wordt vermist!

„Ik vond het briefje pas — het was 31 maart 1981 — toen ik hem wilde wakker maken om hem naar school te helpen”, vertelt Annette. „Het luidde: ’Ik ga weg omdat ik niet meer hier wil wonen. Ik hoef naar niemand meer te luisteren.’” „Ik vergeet dat nooit”, voegde zij eraan toe, „ook al zijn we vijfentwintig jaar verder.”

Voor Annette, een 27 jaar oude huisvrouw in de Amerikaanse staat Massachusetts, zou de nachtmerrie van een vermist kind een aanvang nemen. „Ik wist dat het zijn handschrift was”, zei zij. „Ik had maar steeds het idee dat Taj zich ergens schuil hield, dat iemand hem hielp. Iemand wist met welk probleem hij zat en wilde hem helpen.” Maar het afbellen van familieleden en vrienden in de omgeving leverde haar geen inlichtingen op over de verblijfplaats van de negenjarige Taj.

Terwijl politie en andere instanties naar de jongen begonnen te zoeken, maakte zich al spoedig een toestand van psychische shock van haar meester. Hopeloosheid, woede, frustratie en bedroefdheid wisselden elkaar af — tot op deze dag. „Het eindigt nooit”, verklaart Annette. „Het is niet zoals een sterfgeval, dat je als zodanig kunt aanvaarden en waarna je naar iets beters kunt gaan uitzien. Ik kan het niet in het juiste perspectief plaatsen omdat ik niet weet waar ik mee te maken heb. Het is zo verschrikkelijk frustrerend.”

Bijna even frustrerend is het voor Annette dat zij haar verdwenen zoon niet kan vertellen dat de situatie die hem tot weglopen dreef — een stiefvader die hem plotseling begon te mishandelen en hem verbood met zijn moeder te praten, de angst dat hij vermoord zou worden — totaal is veranderd. „Terwijl voor de meeste jongeren die uit wanhoop weglopen, niets veranderd zou zijn als zij zouden terugkomen,” legt Annette uit, „is het voor Taj anders omdat zijn situatie zich echt heeft gewijzigd. Hij zou niet dezelfde omstandigheden terugvinden en hij zou niet weer die angst voor zijn stiefvader hoeven hebben.”

Hoewel het nu drie jaar geleden is dat Taj is verdwenen, zoekt Annette nog steeds naar haar vermiste zoon. „Ik kijk voortdurend naar kleine blonde jongens,” zegt zij, „voortdurend. Waar ik ook ben — op het vliegveld, in andere steden, in mijn eigen stad — altijd kijk ik naar hen en vraag ik mij af of het, als hij zich omdraait, Taj zal blijken te zijn. Ik zal nooit ophouden met zoeken.”

Annette is niet alleen. Het gaat om letterlijk tienduizenden kinderen per jaar die als vermist worden opgegeven en die men nooit meer terugziet. Sommigen zijn als Taj en lopen weg omdat de situatie thuis bedreigend of onaangenaam is. Anderen worden geroofd of verdwijnen eenvoudig. Wat gebeurt er met deze kinderen? Waarom worden zij vermist?

Waarom kinderen verdwijnen

IEDERE moeder heeft in haar leven waarschijnlijk wel een keer meegemaakt dat haar kind vermist leek. Het kind had misschien al lang thuis moeten zijn uit school of van buiten spelen of van een boodschap bij een winkel in de buurt. Naarmate de tijd verstrijkt, kan de moeder buiten zichzelf raken van bezorgdheid over haar kind en zelfs een zoekpartij op gang brengen. Gewoonlijk komt dan, gezond en wel, het verloren schaap binnenwandelen — en krijgt prompt een tuchtiging toegediend door de over haar toeren geraakte moeder.

Maar er is een groeiend aantal kinderen dat niet thuiskomt, dat gewoon in het niet verdwijnt. Hoeveel er het zijn? Echt weten doet niemand het. „Wij beschikken jammer genoeg niet over zulke gegevens”, zegt Leo Goldstone, hoofdadviseur voor statistische gegevens bij de UNICEF (het VN-kinderfonds). „Wij verzamelen ze niet op internationale schaal.” Aangezien de meeste gevallen alleen als een plaatselijk probleem worden behandeld, bestaan er ook geen nauwkeurige nationale statistieken.

Er bestaan echter wel schattingen. „Het [Amerikaanse] Departement van Volksgezondheid en Sociale Zaken schat dat er jaarlijks 1,8 miljoen kinderen van huis verdwijnen”, bericht The New York Times. „De meesten keren haast onmiddellijk terug. Velen zijn slachtoffer van kidnapping door een van hun eigen ouders. Honderden worden het slachtoffer van misdaad. Maar per jaar zijn er 50.000 kinderen wier lot onbekend is.” De krant schrijft ook dat er in Amerika ieder jaar zo’n duizend lijken van kinderen worden gevonden die niet geïdentificeerd kunnen worden.

De meesten zijn weglopers

Verreweg de meeste kinderen die vermist blijken te zijn, zijn weglopers. Ieder jaar worden er alleen al in Italië meer dan 50.000 jonge weglopers gemeld. In de VS zijn er naar schatting jaarlijks 1.300.000 van dit soort gevallen. „Maar dit zijn episoden, afgesloten door de terugkomst van de wegloper”, zegt Charles Sutherland, directeur van Search, een organisatie die in Amerika een Nationaal Rapport Weggelopen/Vermiste Personen publiceert, „en geen werkelijke vermisten. Bovendien vallen hieronder ook de chronische weglopers”.

Wel 90 procent van alle weglopers keert binnen twee weken weer terug. Waarom lopen zij weg? Gewoonlijk is het vanwege een traumatische of ongelukkige situatie thuis of op school. De periode tussen puberteit en volwassenheid is vol van emotionele situaties die weliswaar niet dramatisch zijn maar voor de betrokkene toch veel betekenen. Onenigheid met een ouder over het een of ander, vrees voor bespotting door leeftijdgenoten, slechte schoolcijfers of andere problemen op school kunnen heel vaak tot weglopen leiden.

Ouders die uiteengaan, die scheiden en met een nieuwe partner trouwen, alsook vrees voor de consequenties als wat kleinigheden hen met de politie in aanraking hebben gebracht, vormen ook redenen om weg te lopen. Problemen van ernstiger aard — een alcoholische ouder, mishandeling, seksueel misbruik — leiden eveneens tot episoden van weggelopen kinderen. Deze situaties nemen gewoonlijk toe in periodes dat het gezin financiële problemen heeft.

„Wegwerp”-kinderen

Ieder jaar zijn er in de Verenigde Staten honderdduizenden kinderen die feitelijk geen thuis hebben. De meerderheid van hen zijn kinderen die door hun ouders aan hun lot overgelaten of het huis uitgezet worden, of mishandeld worden en zo duidelijk te verstaan krijgen dat zij ongewenst zijn, dat weglopen hun de enige keus lijkt. Officiële gegevens van deze gevallen bestaan er niet, aangezien ouders die hun kinderen verstoten, hen maar zelden als vermist opgeven.

Als de kinderpolitie opbelt met een bericht over deze kinderen, zeggen de ouders vaak: ’Hou ze maar. Wij willen ze niet terug.’ De redenen variëren van zelfzucht en een verlangen om vrij te zijn van de verantwoordelijkheid voor een kind, tot een onverbeterlijk kind dat aan drugs verslaafd is en zich zo gedraagt dat het de ouders te veel wordt. Wat gebeurt er met deze jongeren? De New York Times bericht: „Veel thuisloze tieners leven eenvoudig op straat en bedrijven prostitutie of verhandelen drugs om in leven te blijven.” De krant voegt eraan toe: „En voor sommige van deze thuisloze jongeren is het verschil tussen thuis en de straat niet groot.”

In armere landen komt het nog vaker voor dat kinderen in de steek worden gelaten. Hier is het de ouders eenvoudig onmogelijk om hun kinderen te eten te geven en te verzorgen. Soms proberen zij hun kinderen te verkopen opdat zowel kind als gezin in leven zal blijven. Wanhopige ouders in India laten vaak een kind bij een spoorwegstation achter. Naar verluidt zwerven er 5000 aan hun lot overgelaten kinderen langs de straten in Bogotá (Colombia), levend van leugen en bedrog, azend op slachtoffers en zelf slachtoffer van anderen wordend.

Gestolen — zelfs door ouders!

Duizenden anderen worden „vermiste” kinderen omdat zij door een van de ouders worden ontvoerd. Gewoonlijk staat zo’n ontvoering in verband met een echtscheidingsprocedure en wordt het kind weggeroofd door de ouder die niet door de rechter het gezag over het kind toegewezen heeft gekregen. De kinderen gelden als „vermist” in de zin dat de ouder die wel met de voogdij belast is, niet weet waar zij ondergebracht zijn. Soms worden deze kinderen zelfs het land uitgebracht. Vaak wordt hun verteld dat de andere ouder gestorven is of hen niet langer wil hebben. Velen gaan een leven van mishandeling tegemoet of worden zelfs vermoord.

Dan zijn er onverklaarde verdwijningen en kinderen die door onbekenden worden gekidnapt of ontvoerd. Dit zijn vaak de gevallen die de kranten halen. In sommige landen worden kinderen gestolen om hen op te leiden en te gebruiken voor prostitutie en diefstal, of zij worden opzettelijk verminkt om als bedelaars medelijden op te wekken. Een gedocumenteerd geval is dat van Tulasa die op een leeftijd van 13 jaar werd „gekidnapt uit haar geboortestreek in Nepal en verkocht naar de florerende vleesmarkten van Bombay”. Volgens het verslag in India Today werd zij in een kleine acht maanden „verkocht” aan drie verschillende bordelen en gedwongen de „perverse eisen van wel 2000 mannen” ter wille te zijn. Pas toen zij zo ziek was dat zij in een ziekenhuis werd opgenomen, „met een lijst van aandoeningen zo lang als haar leeftijd”, kon zij zich ten slotte losmaken uit de greep van degenen die haar gevangen hielden en kon zij haar verhaal vertellen. Het resulteerde in de arrestatie van 28 mensen die zich met de „vleeshandel” bezighielden.

Wat ook de reden is voor het verdwijnen van een kind, het is een hartverscheurende situatie voor ouders die hun kind niet als ongewenst beschouwen maar het liefhebben. Kunnen ouders iets doen om het te voorkomen?

Wat kunnen ouders doen?

„IK HAD pas op de tv een documentaire over ontvoerde kinderen gezien”, zei een gepensioneerde man in Florida, „en ik ging mij afvragen of kinderen echt weten wat zij moeten doen als een vreemde hen probeert mee te lokken. Aan een paar achtjarigen die ik kende, heb ik toen de vraag gesteld: Wat zou je doen als een aardige meneer je snoep gaf en je even later vroeg om met hem mee te gaan — omdat hij je iets wilde laten zien?” Hij vervolgde: „Enig idee wat ze zeiden? Elk kind antwoordde: ’Ik weet het niet.’”

„Maar dit waren ’kinderen van buiten’”, zei hij, „en omdat ik dat weekeinde naar een nabijgelegen stad moest en daar heel wat gezinnen zou ontmoeten, besloot ik na te gaan wat kinderen zouden zeggen die beter weten wat er zoal te koop is.” Hun antwoorden verbijsterden hem. Alle kinderen van zes jaar en jonger beantwoordden zijn vraag, „Zou je met hem meegaan?” met een stellig „Ja, meneer!” Die van zeven en ouder zeiden in het algemeen nee. Maar de man merkte op: „Zij hadden echt geen duidelijk idee van de reden of van wat zij dan moesten doen.”

Kinderen zijn niet de enigen die slecht zijn ingelicht. Ook vele ouders weten niet wat zij moeten doen — hetzij om hun kind te beschermen of om hun kind te vinden wanneer het vermist wordt.

Afgezien van een enkel verdwaald kind, verdwijnen kinderen om twee fundamentele redenen: Of zij gaan vrijwillig weg, zoals in het geval van weglopers, of zij worden door iemand ontvoerd. Aangezien kinderen geen rijp oordeel en geen ervaring hebben, komt het op de ouders aan om de vereiste voorzorgen te nemen om de veiligheid van hun kind te verzekeren.

De gevaren zijn reëel

Ouders moeten beseffen dat de gevaren reëel zijn. Er zijn mensen die uw kind willen, maar zij hebben niet de beste belangen van het kind op het oog. „Hun motief is meestal bevrediging van seksuele verlangens”, zegt Alice Byrne, een Newyorkse particuliere detective die vermiste kinderen tot in Kenia heeft opgespoord. „Het is maar zelden om het kind te koesteren en liefde te schenken.”

Brigadier Lloyd Martin van de gemeentepolitie van Los Angeles werkt bij de afdeling Seksueel geëxploiteerde kinderen, en is een zelfde mening toegedaan. „Ik ken geen mens die weglopers van de straat opneemt zonder er iets voor terug te willen hebben”, zegt hij, „en gewoonlijk is het seks.” Vaak krijgen zij zonder protest van het kind wat zij willen omdat zij het kind datgene geven wat het meent nooit gekregen te hebben — liefde, aandacht, geld, materiële dingen. Of zij overtuigen het kind ervan dat zijn ouders hem niet meer willen, of mishandelen en misbruiken het kind zo erg dat het zich ten slotte nietswaardig voelt en zijn nieuwe rol in het leven aanvaardt.a

Hoewel de pers vaak alle aandacht concentreert op deze „zieke” en perverse vreemden die op jonge kinderen azen, dienen ouders ook voorzichtigheid te betrachten ten aanzien van personen die het kind al kent. „Wij weten dat het gevaar voor de kinderen niet ligt bij de vreemden”, zegt Charles Sutherland van Search. „De bedreiging komt juist van de mensen die het kind heeft leren kennen en vertrouwen — ja, blindelings vertrouwt.” Gevaar voor het kind kan afkomstig zijn van een familielid, een vriend of buurman — of zelfs een onderwijzer op school of iemand anders die autoriteit heeft. De raad van Annette, wier zoon Taj sinds 1981 weg is, luidt: „Weet wie de vrienden van je kind zijn. Een kinderverkrachter of kidnapper is vaak een bekende, iemand wiens contact met het kind maatschappelijk aanvaard is.”

De waarschuwing die u uw kind geeft ten aanzien van vreemden, kan nog om een andere reden ontoereikend zijn: Uw idee van wie een vreemde is en de gedachten van uw kind daarover zouden kunnen verschillen. Uw kind kan vrienden hebben die u niet kent en die ú als vreemden zou beschouwen. „Iemand door wie uw kind op zijn weg naar school wordt gegroet of van wie hij wat snoep krijgt, kan heel snel zijn vriend worden”, zegt detective Alice Byrne. „Vooral in de grote steden treffen wij dit potentiële gevaar aan.” Zij adviseert: „Heb er belangstelling voor wie de vrienden van uw kind zijn — vooral als die vriend een volwassene is.”

Gezinssfeer en thuis gegeven instructies

Het ligt voor de hand dat de kwaliteit van het gezinsleven een uitermate belangrijke rol speelt in de bescherming van het kind. „De veelvuldigst vermelde factor bij weglopen is een slechte verhouding tussen ouders en kind”, zegt een onderzoek in de publikatie Family Relations. Een liefdevolle en gelukkige atmosfeer thuis, waarbij er een goede communicatie bestaat tussen de gezinsleden en waar ervoor wordt gezorgd dat het kind zich veilig kan voelen, zal heel waarschijnlijk voorkomen dat een kind wegloopt — of wegblijft — als er zich een emotionele situatie voordoet. Zorgzame ouders zullen bij beslissingen ook willen laten meewegen wat het beste is voor hun kinderen.

Hoewel het noodzakelijk is een kind te instrueren aangaande mensen die hem zouden kunnen ontvoeren of hem kwaad zouden kunnen berokkenen, is de benadering van dat onderwerp en de manier waarop hem daarover instructies gegeven worden, ook van belang. Een ouder wil beslist niet dat het kind neurotisch en paranoïde wordt — beangst voor iedereen die het ontmoet of ziet. Anderzijds zal de ouder zich niet door vrees om het kind van streek te maken of de onwaarschijnlijkheid dat er iets gebeurt, ervan mogen laten weerhouden de noodzakelijke instructie te geven.

Het feit is dat ontvoering van kinderen inderdaad voorkomt, in kleine stadjes net zo goed als in grote steden. Niemand kan voorspellen waar of wanneer. Een verstandige ouder zal dus redelijke voorzorgsmaatregelen treffen en de nodige instructie geven om te voorkomen dat het kind wordt ontvoerd. „Niemand zegt dat uw kind gekidnapt zal worden”, zegt politiebrigadier Richard Ruffino, een deskundige op het gebied van vermiste personen. „U moet de dingen die u doet en de kennis die u uw kind geeft, als preventieve actie bezien. Het is als een verzekering. Hebt u een verzekering genomen omdat u een ongeluk zult hebben of omdat u een ongeluk kunt hebben?”

Tot de voorzorgsmaatregelen die ouders volgens deskundigen dienen te nemen, behoren de volgende: Houd op openbaar terrein kleine kinderen altijd in het zicht. Laat heel jonge kinderen nooit zonder toezicht. Weet aan wie u uw kind kunt toevertrouwen. Stuur een jong kind niet ’s avonds om een boodschap uit. Laat geen jonge kinderen in speelruimten van grote warenhuizen of winkelcentra achter terwijl u gaat winkelen. Laat hen niet alleen in de auto wachten — vooral niet een auto waarvan het sleuteltje in het contact steekt of de motor nog loopt — terwijl u even iets gaat regelen.

Sommige deskundigen zijn er voorstander van dat er een bepaald codewoord in het gezin gebruikt wordt — een speciaal van tevoren gekozen woord dat alleen de gezinsleden kennen. Personen die een kind willen ontvoeren, zullen het kind vaak vertellen dat zij door de ouders van het kind zijn gezonden, of dat zij het kind komen halen omdat de moeder ziek is. Het kind kan dan naar het codewoord vragen en als dat niet wordt gegeven, weigeren mee te gaan. In elk geval moet een kind weten dat het wel beleefd en respectvol moet zijn tegenover volwassenen, maar dat het alle recht heeft om „Nee, dank u” te zeggen en dat het niets hoeft te doen dat hem bang maakt of waarbij hij zich niet op zijn gemak voelt of dat tegen de instructies van zijn ouders ingaat.

Succes in het beschermen van een kind hangt voor een groot deel af van een open communicatie. Een liefdevolle ouder die grote waarde hecht aan goede communicatie, zal de „signalen” opmerken die een kind geeft dat met problemen zit: plotselinge veranderingen in zijn stemmingen en instelling, grotere afzondering, heimelijkheid en verminderde communicatie, gestoorde nachtrust en verlies van eetlust. Bedenk dat communicatie tweerichtingsverkeer is. Ouders, luister naar wat uw kind u vertelt en overweeg het zorgvuldig. „Taj heeft een keer gezegd dat hij zou weglopen”, zegt Annette, „maar ik nam hem niet serieus. Ik had hem er nooit eerder over gehoord, en ik dacht dat hij maar wat zei.”

Wanneer een kind wordt vermist

Wat kunnen ouders doen wanneer een kind wordt vermist? Allereerst moet u proberen niet in paniek te raken. Voer een korte redelijke zoekactie uit om vast te stellen dat het kind werkelijk wordt vermist. Ga na of hij thuis is, op school, bij de vriendjes waarmee hij het meest speelt, bij de buren. Meld de aangelegenheid dan direct aan de plaatselijke politie en verschaf hun alle informatie die u kunt geven. In sommige plaatsen heeft de politie speciale afdelingen voor vermiste personen of weglopers, en deze dienen dan ook ingelicht te worden.

Het kan nuttig zijn om alle vrienden van uw kind en alle familieleden te vertellen wat er gebeurd is. Het kan zijn dat uw kind zich met hen in verbinding stelt, of misschien weten zij al iets wat een bruikbare aanwijzing vormt. Succes in het terugvinden van een kind hangt vaak af van publiciteit — hoeveel mensen ervan afweten en naar het kind uitkijken. In sommige landen bestaan speciale instellingen met permanent bemande telefoons voor vermiste personen. Hun hulp kan ook worden ingeroepen, en het geringe bedrag dat zij in rekening brengen voor registratie en opname in hun rondzendlijsten van vermiste personen, kan het alleszins waard zijn. In de Verenigde Staten kan de vermissing nu ook worden opgenomen in een centrale FBI-computer waarvan het gegevensbestand in dat hele land toegankelijk is.

Nauwkeurige en recente informatie zal de nuttigste hulp vormen om een vermist kind te vinden en te onderscheiden van anderen die op hem lijken. Vaak wordt een zoekactie bemoeilijkt omdat er geen foto beschikbaar is, of maakt het ontbreken van voldoende gegevens het onmogelijk een gevonden lichaam met zekerheid te identificeren. In een kadertje bij dit artikel vindt u een aantal algemene suggesties van deskundigen die het zoeken zullen vergemakkelijken en tot een identificatie kunnen bijdragen.

Hoe ouders een kind behandelen dat terugkomt of wordt gevonden, is ook belangrijk. Een veel voorkomende reactie is het kind een uitbrander te geven en het ernstig te straffen. Hoewel enig onderricht en straf inderdaad nodig kunnen zijn, doen ouders er verstandig aan om terdege te overwegen hoe deze straf wordt toegediend. Zoals de Italiaanse publikatie Oggi berichtte, ’lopen jonge mensen van huis weg . . . omdat vaak niemand in het gezin de kunst verstaat te luisteren en te begrijpen’. Wanneer spanningen en misverstanden blijven bestaan of zelfs verergeren, zo wijzen onderzoeken uit, zullen dergelijke negatieve omstandigheden thuis de kans alleen maar vergroten dat het kind blijft weglopen. Hier kan professionele hulp nodig zijn.

Een zware beproeving voor ouders

De tragedie van een vermist kind is een zware beproeving voor iedere ouder die van zijn kind houdt. Behalve de kwellende onzekerheid en smart heeft de ouder vaak ook nog de gedachteloze en onvriendelijke opmerkingen van anderen te verduren: „Hij moet al lang dood zijn” of „Je hebt nog andere kinderen. Wees wat flinker”. Vaak worden de ouders door dreigende of idiote telefoontjes lastiggevallen of tot een nutteloze speurtocht gebracht. En aangezien ouders ook vaak hun eigen kind ontvoeren, kunt u bovendien zelf onder verdenking komen te staan en ondervraagd worden.

Misschien is het nog het ergste om niet te weten waar men aan toe is. „Gezinnen waarvan een kind al lange tijd vermist wordt, zouden stellig definitief slecht nieuws verkiezen boven altijd de benauwende spanning van een nooit opgehelderde verdwijning, als zij uit die twee moesten kiezen”, zo stelt The Washington Post. Annette zegt: „Een vermiste persoon is zo iets afschuwelijks omdat je niet weet wat er met hem gebeurd is.”

Er zijn echter ook vele mensen met medegevoel, die niet onverschillig reageren, die u tot steun willen zijn en u te hulp komen. Een sterke innerlijke kracht is beslist ook noodzakelijk en wordt door God beloofd aan degenen die op hem vertrouwen (Psalm 9:9, 10). Voor Annette, die een getuige van Jehovah is, zijn het deze factoren — haar vertrouwen in God en de liefdevolle steun van de gemeente — die haar helpen haar droevige ervaring te verduren. „Het heeft me geleerd meer op Jehovah te vertrouwen”, zei zij, „en Jehovah heeft mij de kracht gegeven om tegen de situatie opgewassen te zijn.” Detective Alice Byrne voegt eraan toe: „Annettes sterke geloof hield haar op de been.” Beiden hopen dat Taj spoedig niet meer een „vermist kind” zal zijn.

[Voetnoten]

[Inzet op blz. 7]

Er zijn mensen die uw kind willen, maar zij hebben niet de beste belangen van het kind op het oog

[Kader op blz. 8]

INSTRUEER UW JONGE KINDEREN:

● Altijd dezelfde — en de veiligste — route te nemen naar en van school

● Altijd met een vriendje of vriendinnetje te zijn wanneer zij spelen of naar een winkel of bioscoop gaan

● Niet goed te vinden dat vreemden hen aanraken; geen geld of snoep van vreemden aan te pakken

● Nooit mee te gaan of mee te rijden met iemand die zij niet kennen

● Om hulp te schreeuwen als een vreemde hen met geweld wil meenemen

● Ongewone of enge voorvallen aan ouders of meester op school te melden

● Hoe de telefoon te gebruiken als zij hulp nodig hebben (Kennen zij hun eigen telefoonnummer, hun volledige naam en hun adres?)

[Kader op blz. 9]

WEES VOORBEREID

Hoewel het onwaarschijnlijk mag zijn dat uw kind ontvoerd wordt, doen deskundigen de aanbeveling dat u de volgende voorzorgsmaatregelen neemt:

● Maak minstens eenmaal per jaar van elk kind een goede scherpe foto waarop het gezicht duidelijk en van voren te zien is.

● Noteer op de achterkant van de foto voor elk kind de volgende recente informatie:

Leeftijd

Lengte en gewicht

Kleur van haar en ogen

Maat van kleding en schoenen

Eventuele bijzondere lichaamskenmerken

Datum waarop de foto is genomen

● Weet waar medische gegevens, röntgenfoto’s, gebitsfoto’s van elk kind te vinden zijn. Vraag deze op, indien mogelijk, voordat ze worden vernietigd of u naar elders verhuist.

● Houd bij welke medicijnen uw kind moet gebruiken en wat de gevolgen zijn als het kind deze niet inneemt.

● Neem vingerafdrukken van uw kind ten behoeve van een positieve identificatie in geval van misdrijf of verborgen houden van de identiteit. Als elk gezinslid bij die gelegenheid zijn vingerafdrukken maakt, kan dat de angst van het kind wegnemen, en het kan altijd nuttig zijn een dergelijke identificatie te bezitten. Met een beetje oefenen kunnen ouders dit zelf doen met gebruik van een gewoon zwart stempelkussen.