Jonge mensen vragen . . .
Wat is ertegen om ’gewoon vrienden’ te zijn?
„HOE belangrijk is het volgens jou om een sterke band te hebben met iemand van de andere sekse?” Die vraag werd een tijdje geleden aan een aantal christelijke jongeren gesteld. Een meisje in de tienerleeftijd antwoordde: ’Dat is heel belangrijk voor mij. Soms, als je in de put zit, heb je gewoon behoefte aan iemand die je hand vasthoudt.’
Ware vriendschap is inderdaad een geweldig geschenk. Maar wanneer jongeren een nauwe vriendschapsband zoeken met leden van de andere sekse, lopen zij het risico van hartzeer en verdriet. Bovendien eindigt wat als een schijnbaar onschuldige vriendschap begint, dikwijls in een fysieke, mentale en emotionele ramp.
Waarom het een riskante zaak is
„Waar je ook komt,” zegt Hilton, een jonge man, „overal praten ze over [seks]. Het is hèt onderwerp van gesprek op het werk en op school. De televisie werkt er ook danig aan mee.” Nu er tegenwoordig zoveel nadruk op seks wordt gelegd, is het niet verwonderlijk dat steeds meer jonge mensen bezwijken voor „de begeerten die aan de jeugd eigen zijn” (2 Timótheüs 2:22). Een onderzoek door het Alan Guttmacher Institute leidde tot de schatting dat „van de 29 miljoen jonge mensen [in de VS] in de leeftijd tussen dertien en negentien er zo’n 12 miljoen seksuele omgang hebben gehad . . . Bijna de helft van de vijftien- tot zeventienjarige mannen en een derde van de vergelijkbare jonge vrouwen zijn seksueel actief”.
Met het oog hierop is een vertrouwelijke kameraadschap met een lid van de andere sekse een riskante zaak! Zeker, in het begin voelen twee mensen zich misschien door hun persoonlijkheid of door gemeenschappelijke interesses tot elkaar aangetrokken. Maar wanneer twee jonge mensen van verschillende sekse met elkaar blijven omgaan, loopt dat haast onvermijdelijk toch uit op een of andere vorm van lichamelijk contact. Rachelle, een jong meisje, vertelt wat er zich tussen haar en een jongen op school ontwikkelde: „Het begon gewoon als vriendschap. Van lieverlee werd het meer een relatie van vriendje en vriendinnetje. Uiteindelijk gingen we handjes vasthouden, onze armen om elkaar heen slaan en liepen wij samen naar school. Op het laatst gingen wij elkaar kussen.”
Een kettingreactie
’Maar wat is daar zo verkeerd aan?’ vraag je misschien. Nu, wanneer twee mensen van verschillende sekse elkaar aanraken, worden er dikwijls sterke seksuele verlangens opgewekt. En als dat gebeurt, komt er een reeks gebeurtenissen — een kettingreactie — op gang die uiteindelijk tot geslachtsgemeenschap kan leiden. Alleen echtparen hebben recht op zulke intimiteiten. Daarom zegt de bijbel: „Ontvliedt de hoererij.” — 1 Korinthiërs 6:18.
Niettemin zullen velen misschien net zo denken als de jongere die zei: „Dat zal mij nooit overkomen! De anderen hebben het ook leuk met elkaar, dus waarom ik niet?” Zeker, het kan zijn dat een jongen en een meisje helemaal niet van plan zijn zo iets te laten gebeuren. Maar kijk nu eens naar een door Psychology Today gehouden enquête: „Bijna de helft van degenen die de vragenlijst instuurden (49 procent), is het overkomen dat een vriendschap op een seksuele relatie uitliep.” Bijna „een derde (31 procent) berichtte zelfs dat zij de afgelopen maand gemeenschap met een vriend of vriendin hadden gehad”. — Wij cursiveren.
Ja, wanneer de kettingreactie eenmaal op gang is gekomen, misschien door elkaars hand vast te houden, is het heel moeilijk er een halt aan toe te roepen. Een jonge vrouw geeft toe dat zij het altijd „een beetje belachelijk” vond als er werd gezegd dat handjes vasthouden en zoenen werkelijk tot seksuele immoraliteit kon leiden. Maar nu denkt zij er anders over. Waarom? „Dat is nu precies wat mij overkomen is”, bekent zij.
Zelfs wanneer men seksuele betrekkingen weet te voorkomen, kan emotionele schade het gevolg zijn wanneer de genegenheidsbetuigingen uit de hand lopen. Een jongere probeerde een vriendinnetje te troosten dat hem enkele persoonlijke problemen had toevertrouwd. Het duurde niet lang of zij zaten te vrijen. Het resultaat? Een gekweld geweten en verwijten aan beide kanten.
Vriendschap binnen de perken houden
Alan Loy McGinnis geeft in zijn boek The Friendship Factor dit praktische advies als het om vriendschappen met de andere sekse gaat: „Heb niet te veel vertrouwen in jezelf.” Is het verstandig als jonge ongehuwden romantische wandelingen op eenzame plaatsen gaan maken? Als iemand van de andere sekse zijn hart bij je uitstort, moet je dan beslist je medeleven tonen door zijn of haar hand vast te houden? De bijbel waarschuwt: „Hij die op zijn eigen hart vertrouwt, is verstandeloos.” — Spreuken 28:26.
En als je nu in je eentje bij iemand van de andere sekse op bezoek gaat? Peter herinnert zich: „Mijn ouders en haar ouders waren goede vrienden. Zij zullen wel verwacht hebben dat wij ook ’gewoon vrienden’ zouden zijn. Dat ging prima toen wij nog heel klein waren. Maar toen wij in de tienerleeftijd kwamen, begonnen wij elkaar al heel gauw met andere ogen te bekijken. Onze ouders hadden er geen idee van dat als zij ons toestonden samen ergens naar grammofoonplaten te gaan zitten luisteren, wij daar dan elkaar zaten te kussen en omhelzen.” Gelukkig zijn Peter en zijn vriendin niet zover gegaan dat het tot seksuele betrekkingen kwam. Peter merkt echter op: „Er zou helemaal nooit iets gebeurd zijn als wij behoorlijk gechaperonneerd waren.”
Gechaperonneerd? Voor sommige jongeren lijkt dit hopeloos uit de tijd. Maar wist je dat in sommige landen de ouders hun dochter altijd laten chaperonneren totdat zij getrouwd is? Dit dient ter bescherming. Zou het dan ook geen goed idee zijn ervoor te zorgen dat je nooit alleengelaten wordt met een jongere van de andere sekse — zelfs als jullie ’gewoon vrienden’ zijn?
Maar als er nu zelfs nadat je al deze suggesties hebt toegepast, toch eens romantische gevoelens ontluiken? Als je nog niet aan een huwelijk toe bent, kun je het beste de raad in Spreuken 22:3 opvolgen: „Schrander is degene die de rampspoed heeft gezien en zich vervolgens verbergt.” Of om het met het boek The Friendship Factor te zeggen: „Trek je desnoods terug. Hoe wij ook ons best doen, af en toe loopt een vriendschap met de andere sekse uit de hand, en wij weten waar dat op uitdraait.” Dan wordt het, zoals dit boek het uitdrukt, tijd om „je hielen te lichten”.
Ons in onze vriendschappen ’verruimen’
Een jongere genaamd Gail geeft toe: „Ik ben er nog niet aan toe om te trouwen en me te binden. Ik ben nog bezig mezelf te leren kennen en ik heb nog heel wat geestelijke doeleinden voor de boeg. Ik heb dus eigenlijk geen behoefte aan een ál te nauwe band met iemand van de andere sekse. Daar zou ik meer last dan gemak van hebben.” Maar betekent dit dat je je vriendschappen moet ontzeggen? Helemaal niet, want toen Paulus aan de gemeente in Korinthe schreef, moedigde hij hen aan zich te ’verruimen’ in hun genegenheden voor elkaar. — 2 Korinthiërs 6:12, 13.
Susan, een jonge vrouw, zegt bijvoorbeeld: „Ik heb geleerd hechte vriendschappen te sluiten met oudere christelijke vrouwen in de gemeente. Zij hadden behoefte aan gezelschap en ik had behoefte aan hun stabiliserende invloed. Dus ging ik geregeld een kopje koffie bij hen halen. Dan praatten en lachten wij samen. Ik heb echte, levenslange vriendschappen met hen gesloten.”
Maar als je nu iemand nodig hebt bij wie je je hart kunt uitstorten of die je hand vasthoudt? Daar zijn ouders voor. (Vergelijk Spreuken 23:26.) En ook al kan een evenwichtige jongere je soms goede raad geven, bedenk dat Job vroeg: „Is er geen wijsheid onder de bejaarden en verstand in lengte van dagen?” (Job 12:12) Ja, als je een leeftijdgenoot om raad gaat vragen, komt het er dikwijls op neer dat „een blinde een blinde leidt” (Matthéüs 15:14). Een ouder persoon of een van je ouders zou een vertrouweling kunnen blijken te zijn aan wie je veel meer hebt. Waarom zou je je vriendschappen tot leeftijdgenoten beperken? Een van de mooiste vriendschappen uit de geschiedenis was die tussen David en Jonathan (1 Samuël 18:1). Toch was Jonathan oud genoeg om Davids vader te kunnen zijn!
Het is waar, voorzichtig te zijn in onze vriendschappen, beperkt ons in onze vrijheid. Maar bedenk dat wij in een tijd leven waarin jonge mensen voortdurend aan immorele invloeden worden blootgesteld. Het is immers veel beter voor je deze invloeden te weerstaan en ’nu je grootse Schepper te gedenken’, want vriendschap met God is de meest voldoeningschenkende vriendschap die er bestaat. — Prediker 12:1.
[Illustratie op blz. 21]
Wat als vriendschap begint, eindigt vaak in gekwetste gevoelens of seksuele immoraliteit
[Illustratie op blz. 22]
Ook oudere personen en ouders kunnen betrouwbare, begrijpende vrienden zijn