Waarom verlangt u leven voor uzelf en anderen?
„Gij, Jehovah, ja onze God, zijt waardig de heerlijkheid en de eer en de kracht te ontvangen, want gij hebt alle dingen geschapen, en vanwege uw wil bestonden ze en werden ze geschapen.”— Openb. 4:11.
1. Hoe kon een van Jehovah’s getuigen een vrouw helpen een nieuwe kijk op het leven te krijgen?
KORT na de Tweede Wereldoorlog was er in Berlijn een zeer neerslachtige vrouw die op het punt stond zich door het innemen van een grote hoeveelheid slaaptabletten van het leven te beroven, toen er gebeld werd. Zij deed open, vastbesloten zich zo snel mogelijk van haar bezoeker af te maken, maar slaagde hier niet in toen de bezoeker, een prediker van Jehovah’s getuigen, haar neerslachtigheid opmerkte en haar met bijbelse passages begon te vertroosten. Na aandachtig geluisterd te hebben naar wat de bijbel over het leven heeft te zeggen, ging zij naar binnen en deed zij haar slaaptabletten weg. Gods Woord had haar, in zo’n korte tijd, een nieuwe kijk op het leven gegeven, een reden om te leven.
2. (a) Wie is de Bron van het leven? (b) Welke verantwoordelijkheid gaat met het leven gepaard?
2 Wat is het leven? Volgens de Engelse rechtsgeleerde William Blackstone is het leven „een rechtstreekse gave van God”. De bijbel verklaart duidelijk wie de Bron van het leven is door te zeggen: „Bij u [God] is de bron van het leven” (Ps. 36:9). Ook al komen wij door geboorte ongevraagd in het bezit van deze heilige gave, toch worden wij er verantwoordelijk voor gesteld. Er wordt van ons verlangd dat wij op een wijze leven die deze heilige gave waardig is, een verantwoordelijkheid waarvan de grote meerderheid van de mensheid zich niet heeft gekweten.
3. (a) Naar wat voor soort van leven verlangen mensen? (b) Waardoor wordt het leven de moeite waard gemaakt?
3 Het verlangen om te leven is fundamenteel, spontaan. Wij verlangen in werkelijkheid meer dan alleen maar te bestaan. De mensen willen graag een zinvol, betekenisvol leven leiden. Leven bestaat niet alleen maar in ademen, maar het houdt ook in te handelen, te werken en te spelen, en gebruik te maken van onze organen en al onze zintuigen en vermogens. Wij leven dan ook wanneer wij geen schijn proberen op te houden en onze beginselen niet verloochenen. Wij leven wanneer wij betrokken zijn bij het leven van anderen, wanneer wij ons ergens voor inzetten en ons erom bekommeren. Wij leven wanneer wij bouwen, hopen, plannen maken en ons verheugen. Het leven wordt de moeite waard door het leveren van prestaties, door ervaring. De man die het meest intensief heeft geleefd, is dus niet noodzakelijkerwijs de oudste persoon, maar degene die een goed gebruik van zijn leven heeft gemaakt en er ten volle van heeft genoten.
4. Wat is bepalende factor voor wat werkelijk leven is? Geef een voorbeeld.
4 Volgens de bijbel is niet kwantiteit maar veeleer kwaliteit de bepalende factor voor wat werkelijk leven is. Louter lengte van jaren duidt niet op leven in de meest volledige betekenis van het woord. De astronauten hebben stenen van de maan meegenomen die op miljarden jaren zijn geschat, maar die stenen hebben niet geleefd. Wat geeft het of een mens honderd of tweehonderd jaar heeft geleefd? Als hij niets nuttigs heeft gedaan, of, wat misschien nog erger is, als hij zijn leven heeft misbruikt en anderen daardoor schade heeft toegebracht, zou het dan niet beter zijn geweest als hij niet was geboren? (Mark. 14:21) Er zijn thans miljarden mensen die naar onsterfelijkheid verlangen, maar niet weten wat zij op een regenachtige zondagmiddag moeten doen. Daarentegen zijn er anderen die het leven liefhebben en het op een verstandige wijze ten volle benutten. Jezus Christus was in dit opzicht een volmaakt voorbeeld. Hij heeft slechts drieëndertig en een half jaar geleefd, maar als er een gedetailleerd verslag over zijn activiteiten zou worden gegeven, zo zei de apostel Johannes, zou „de wereld zelf de geschreven boekrollen niet . . . kunnen bevatten” (Joh. 21:25). Jezus’ leven was klaarblijkelijk zeer produktief. Het is dus misleidend over leven te spreken als over lang of kort. Het zou ongetwijfeld beter zijn erover te spreken als interessant of saai, leeg of produktief.
HET LEVEN MOET BETEKENIS HEBBEN
5, 6. (a) Wat moet het leven bevatten om waarde te hebben? (b) Hoe verlaagt de evolutietheorie de waarde van het leven tot iets goedkoops? Met welke gevolgen?
5 Alleen maar bestaan, is derhalve niet leven in de volledige betekenis van het woord. „Iemand leeft”, zo zegt psychotherapeut S. Jourard, „zolang hij zijn leven ervaart als zinvol en waardevol en zolang hij iets heeft om voor te leven”. Maar welke betekenis of belangrijkheid kent deze wereld aan het leven toe als de grote meerderheid van haar leraren het leven niet als een gave van God beschouwen maar als een toeval van de natuur? Hun theorieën getuigen beslist niet van eerbied voor het leven. Ideeën zoals de evolutietheorie verlagen het menselijke leven door de leer dat de mens een dier, een voortbrengsel van de evolutie, is. Ze verlagen de mens door de waardigheid die hij als een schepping van God bezit, te ontkennen. Deze opvattingen hebben velen ertoe gebracht het leven als iets goedkoops te behandelen. De misdaden, gewelddaad, oorlogen en immoraliteit die in de wereld hoogtij vieren, vormen een weerspiegeling van de mentaliteit van de mensen die in het geheel geen respect voor de heiligheid van het leven bezitten.
6 Het grote aantal minder vleiende theorieën over de oorsprong van de mens zelf vormt een lasterlijke blaam voor de Almachtige Schepper. De psalmist verklaarde dan ook: „Het is de vijand die heeft gesmaad, o Jehovah, en een volk zonder verstand heeft uw naam met minachting bejegend” (Ps. 74:18, 22). Zulke zienswijzen hebben een demoraliserende uitwerking op de mensheid gehad.
7. In welk Boek kunnen wij een beschrijving aantreffen van de ware betekenis van het leven, met welke toekomstige vooruitzichten?
7 De bijbel deelt ons echter de ware betekenis van het leven mee. Hij verlaagt de mens nooit maar eert hem door ons de opwindende waarheid over de mens te laten weten, namelijk dat hij een unieke, onderscheiden schepping is die naar het ’beeld en de gelijkenis’ van God is gemaakt (Gen. 1:26-28). Dit feit dient de mens ertoe te bewegen het leven, zowel zijn eigen leven als het leven van anderen, dierbaar te achten. ’s Mensen toekomstverwachting is niet beperkt, met niets anders dan de dood in het vooruitzicht, zoals de evolutionisten leren, maar volgens de bijbel is ze uitgebreid, aangezien er eeuwig leven voor hem is weggelegd (Joh. 3:16). Het toekomstige potentieel van de mens is schitterend vanuit het standpunt van de bijbel — het vooruitzicht een volmaakte zoon of dochter van God te worden in een aards paradijs! Geen wonder dat de neerslachtige Duitse vrouw getroost werd door wat de bijbel over het leven heeft te zeggen. Zulk een kennis vervult ons met eerbied voor het leven en schenkt ons het verlangen te blijven leven, tot eer van de Gever van het leven.
HET LEVEN MOET EEN DOEL HEBBEN
8. Wat moet het leven nog meer hebben om betekenisvol te zijn, maar hoe hebben veel mensen er moeite voor gedaan het te vinden?
8 Maar wil het leven betekenisvol zijn, dan moet het een doel hebben. Een student die door de vele filosofieën over het leven het stuur kwijtgeraakt was, gaf deze behoefte toe. „De moeilijkheid met mij is”, zo zei hij, „dat ik geen reden heb om te leven. . . . een mens heeft een reden nodig, en die heb ik niet”. Zijn droevige toestand komt algemeen voor. Wat is dan het werkelijke doel van het leven? Velen hebben beweerd dat het belangrijkste doel in het leven is, geluk te vinden. Maar wat is geluk? Hoe en waar kan het gevonden worden? Sommige mensen verwarren geluk met louter fysiek genot en trachten het te vinden door de zinnen te bevredigen. Anderen trachten het doel van het leven te vinden door zich aan de een of andere vorm van kunst of aan een bepaald ideaal te wijden of ook door een ander mens lief te hebben. Maar geen van deze dingen hebben de mens lang voldoening geschonken.
9. Wat is in deze tijd de grote misleiding, en waarom is het een illusie?
9 De grote misleiding van deze tijd is de mening dat de mens bij brood alleen kan leven, dat een zuiver materialistische filosofie alle behoeften van de mens zal bevredigen. „Geef mij alleen maar een huis, een auto, een televisietoestel en een baan zodat ik mijn rekeningen kan betalen, en ik zal gelukkig zijn”, is de verblindende, hoopvolle illusie. Maar een verlichtend feit, dat zelden door de armen wordt geaccepteerd, is dat de rijken weinig vreugde uit hun rijkdom putten. Waarom? Omdat zij toegeven dat — ook al hebben zij geld — geluk en voldoening hen op de een of andere manier zijn ontglipt. Hoewel zij brood in overvloed hebben, trachten zij nog steeds het doel van het leven te weten te komen.
10. Waar kunnen wij werkelijk de reden voor het leven vinden, en wat is die reden?
10 Gods geïnspireerde Woord de bijbel geeft ons de reden die wij voor het leven dienen te hebben om er voldoening uit te kunnen putten. De psalmist verklaarde: „In het doen van uw wil, o mijn God, heb ik behagen geschept” (Ps. 40:8). Jezus Christus verklaarde op overeenkomstige wijze: „Zie! Ik ben gekomen om uw wil te doen”, o mijn God. „Mijn voedsel is, dat ik de wil doe van hem die mij heeft gezonden en zijn werk voleindig” (Hebr. 10:9; Joh. 4:34). Ook de christelijke apostel Paulus beklemtoonde deze reden voor het leven door te zeggen dat christenen zich moesten vergewissen van „de goede en welgevallige en volmaakte wil van God” (Rom. 12:2). En in het laatste boek van de bijbel wordt dit punt ook beklemtoond: „Gij, Jehovah, ja onze God, zijt waardig de heerlijkheid en de eer en de kracht te ontvangen, want gij hebt alle dingen geschapen, en vanwege uw wil bestonden ze en werden ze geschapen” (Openb. 4:11). De bijbel onderstreept dus duidelijk wat de reden voor ’s mensen bestaan is. Het leven voor een andere reden te gebruiken, zou erop neerkomen het doel ervan te missen. Het zou dus goed zijn onszelf af te vragen: Wat doen wij met ons leven? Zijn wij ermee bezig Gods wil te doen?
HET LEVEN MOET OOK WORDEN GEKENMERKT DOOR PRESTATIES
11. Wat moet het leven nog meer omvatten om betekenisvol te zijn, en hoe wordt dit in de Schrift ondersteund?
11 Een leven dat tot eer van God wordt geleid, is progressief, niet passief, zoals sommigen misschien zouden denken. Het is ook lonend. Toen God de eerste man Adam en zijn vrouw schiep, zei hij: „Weest vruchtbaar en wordt tot velen en vult de aarde en onderwerpt haar, en hebt de vissen der zee en de vliegende schepselen van de hemel en elk levend schepsel dat zich op de aarde beweegt, in onderworpenheid.” „Jehovah God nu nam de mens en plaatste hem in de tuin van Eden om die te bebouwen en er zorg voor te dragen” (Gen. 1:28; 2:15). Dit alles betekende werk, zinvol werk, waarbij de aarde werd onderworpen en tot een paradijs werd gemaakt. En zolang de mens er druk mee bezig was Gods wil te doen, was zijn leven lonend. Pas toen hij in strijd met de wil van God zelfzuchtige doeleinden ging nastreven, werd hij ongelukkig in het leven. — Gen. 3:8-24.
12. Kan het leven onder onvolmaakte omstandigheden betekenisvol zijn en gevuld zijn met prestaties? Geef voorbeelden.
12 Buiten Eden en onder onvolmaakte toestanden kan het leven, als mensen zich eerlijk bezighouden met het doen van de wil van God, ook betekenisvol zijn en gevuld zijn met prestaties. De geschiedenis heeft ons deze les geleerd. Op Gods bevel bouwde Noach een ark door middel waarvan het mensengeslacht voor uitroeiing werd gespaard (2 Petr. 2:5; 3:5, 6). Wat een prestatie bleek dat te zijn! En denkt u eens aan Abraham, die wegens zijn geloof op honderdjarige leeftijd vader van een zoon werd. Of beschouwt u eens kort het leven van Mozes, die na zijn tachtigste levensjaar meer deed dan een tiental mensen normaal tijdens hun gehele leven zouden presteren. Hij werd door God gebruikt om de farao van Egypte uit te dagen, hetgeen op de bevrijding van de Israëlitische slaven uitliep. Mozes was getuige van de geboorte van Gods natie van het natuurlijke Israël en heeft deze natie veertig jaar geleid. Hoe rijk was zijn leven omdat hij verkoos de wil van God te doen! De geschiedenis van vele anderen staat voor ons in de bijbel opgetekend — personen die bewezen dat ’de zegen van Jehovah rijk maakt, en dat hij er geen smart bij voegt’. — Spr. 10:22.
13. Hoe wordt de christelijke bediening gekenmerkt door prestaties? Illustreer dit.
13 De christelijke bediening wordt gekenmerkt door verscheidene prestaties, zoals het geval was met de dienst van getrouwe mensen in vroeger tijden. Jezus’ leven vormt hier een volmaakt voorbeeld van. Zijn leven had betekenis. Het had ook een doel, want hij kwam „om te dienen en zijn ziel te geven als een losprijs in ruil voor velen” (Matth. 20:28). Het werd gekenmerkt door succes doordat hij de mensheid loskocht en de weg opende voor bevrijding van zonde en het loon ervan, de dood. Wat hij deed was lonend, want hij verkreeg hierdoor onsterfelijkheid in de hemelen (Hebr. 12:1-3; Fil. 2:5-11). En degenen die hebben verkozen in Jezus’ voetstappen te treden, hebben het doen van Gods wil eveneens lonend gevonden. Paulus werd een apostel voor de heidenen, die in het gehele gebied rondom de Middellandse Zee gemeenten vormde. Zijn brieven maken een belangrijk deel uit van de christelijke Griekse Geschriften. Wat een prestaties allemaal! Geen wonder dat hij de christelijke levenswijze aanbeveelt door te zeggen: „Wordt navolgers van mij, zoals ik het ben van Christus.” — 1 Kor. 11:1.
LONENDE ASPECTEN VAN DE CHRISTELIJKE BEDIENING IN DEZE TIJD
14. (a) Is de christelijke bediening een lonende bezigheid in het leven van thans? (b) Geef voorbeelden.
14 Maar de tijden zijn veranderd, zeggen sommigen. Zij denken misschien dat een religieus leven een bloedarm bestaan is zonder veel avontuur en opwinding of voldoening die uit het leveren van prestaties voortspruit. Dit is echter niet de ervaring van Jehovah’s getuigen. Zij hebben bemerkt dat de christelijke bediening een uiterst lonende bezigheid in het leven is. Zij blijven niet thuis zitten om met hun handen over elkaar over de kritieke tijden te klagen waarin wij leven. Zij dóen iets, want zij werken als evangelisten die Jehovah’s koninkrijk bekendmaken en discipelen maken van mensen uit alle natiën (Matth. 24:14; 28:19, 20). In Denemarken ontmoetten predikers van Jehovah’s getuigen bijvoorbeeld een echtpaar dat de bijbel wilde bestuderen, maar er bestond één probleem. De man gaf toe dat hij een dronkaard was, en hij zei dat niemand hem kon helpen uit deze toestand te geraken. Doktoren hadden het geprobeerd, maar het was niet gelukt. Het probleem werd nog verergerd doordat zijn vrouw verslaafd was aan verdovende middelen. Wat een ogenschijnlijk hopeloze situatie! Maar toen zij in de bijbel lazen dat anderen in overeenkomstige omstandigheden van hun ziekten waren genezen, schepten zij moed (1 Kor. 6:9-11). Er werd met hen een bijbelstudie begonnen. Twee jaar later werden zij als christelijke getuigen van Jehovah gedoopt, volledig genezen van alcoholisme, verslaving aan verdovende middelen en het roken van sigaretten! Vermenigvuldig deze ervaring duizend maal, en u zult gaan inzien dat thans alle soorten van mensen hun leven in het reine brengen (Kol. 3:8-10). Wat is het heerlijk als Gods medewerker gebruikt te worden om dergelijke mensen te helpen met God verzoend te worden! Wat een geluk ervaren deze Getuigen wegens hun bereidheid zich voor anderen in te spannen en zichzelf geheel weg te cijferen! — Hand. 20:35; Ps. 110:3.
15, 16. (a) Uit welke andere aspecten van de bediening blijkt dat ze een lonende bezigheid is? (b) Wat zegt 2 Petrus 1:5-8 in dit opzicht?
15 Er zijn nog meer extra voordelen die eveneens uit de christelijke bediening voortvloeien. Veel jongeren geloven dat met werken ophouden het begin is van werkelijk leven. Wanneer zij languit op hun rug liggen en niets uitvoeren, zeggen zij: ’O, dit is pas leven!’ Maar hoe lang houden zij dit ’leven’ vol? Inactiviteit kweekt al gauw ontevredenheid. Het is stierlijk vervelend. Meer dan dat, wanneer men zich wegens verveling neerslachtig voelt, leeft men in de schaduw van vermoeidheid en een slechte gezondheid. Men leeft maar half. Wanneer zulke jongeren daarentegen hun ouders op hun gevorderde leeftijd in de christelijke bediening zien gaan om nabezoeken te brengen bij geïnteresseerde personen, bijbelstudies te leiden of zich naar de christelijke vergaderingen te haasten, beseffen zij maar half welk een versterkende uitwerking het op hen heeft hun armen, benen en verstand op deze manier te gebruiken. Het schenkt hun een gevoel van welzijn. Het werpt duidelijk voordelen af gunstig te reageren op de raad van de apostel Paulus: „Doet uw werk niet traag. Zijt vurig van geest. Dient Jehovah als slaven.” — Rom. 12:11.
16 Mensen die zich terugtrekken uit hun werk, betekenisvol werk, trekken zich ook terug uit het leven. Niets doen is een langzame maar zekere zelfmoord. Het lichaam van zulke mensen is als een nutteloze, gebroken beddeveer; hun geest is als een ongemeubileerde kamer, totaal zonder ideeën of belangen. Het beste recept voor deze toestand is een heilzame bestudering van Gods Woord de bijbel en deelneming aan het werk van God. De christelijke bediening voorziet in beide facetten. Door Gods wil te doen, wordt iemand met opbouwende gedachten en activiteiten vervuld. Het voorkomt dat hij inactief en onvruchtbaar wordt en zich waardeloos voelt. En wat is dat niet een zegen en een prachtig resultaat! — Fil. 4:6-9; 2 Petr. 1:5-8.
HET LEVEN MOET ECHTER EEUWIG ZIJN OM VOLDOENING TE KUNNEN SCHENKEN
17. (a) Wat is er nog meer voor nodig om het leven volledig voldoening schenkend te maken? (b) Hoe is dit volgens Johannes 17:3 bereikbaar?
17 Hoewel iemands leven zowel voor zichzelf als voor anderen onmiddellijk schitterend en kostbaar wordt wanneer het in de dienst van God wordt besteed — en die beloning kan al groot genoeg lijken — zou zulk een vol leven met alleen maar de dood in het vooruitzicht toch geen werkelijke voldoening schenken. De dood is een vijand, geen vriend (1 Kor. 15:26). Jezus legde de nadruk op ’s mensen behoefte aan eeuwig leven toen hij zei: „Want wat voor nut zal het voor een mens hebben als hij de gehele wereld wint, maar zijn ziel verbeurt?” (Matth. 16:26) Stoffelijke prestaties met de dood in het vooruitzicht zijn in het geheel geen prestaties. Om voor God dienstbaar te kunnen zijn, moet de mens leven; de doden eren God niet (Ps. 115:17). Het gehele streven van de christelijke bediening is hierop gericht: de mens met God te verzoenen opdat hij eeuwig tot Gods heerlijkheid mag leven. Maar is dit mogelijk? Ja, en dit is het goede nieuws dat door Christus werd bekendgemaakt (Joh. 17:3). Men dient zich in het leven derhalve ten doel te stellen God en Christus te leren kennen opdat men eeuwig kan leven. „De gave die God schenkt”, is namelijk niet slechts een leven dat uit een beperkt aantal jaren bestaat, maar „eeuwig leven door Christus Jezus, onze Heer” (Rom. 6:23). De moeite die men ervoor doet te trachten deze gave te verkrijgen, maakt het christelijke leven als een van Jehovah’s getuigen zo opwindend, zo betekenisvol, zo voldoening schenkend, zelfs nu reeds.
18. Leg uit waarom eeuwig leven bijzonder wenselijk zou zijn.
18 Maar zou eeuwig leven wenselijk zijn? Als de omstandigheden volmaakt zijn, waarom niet? Jezus noemde deze beloofde toekomst het ’overvloedige’ leven (Joh. 10:10). Paulus verwees ernaar als het „werkelijke leven” (1 Tim. 6:19). En het is niet moeilijk hier de reden van in te zien. De eeuwigheid biedt ruimschoots de tijd creatief te denken en constructief te werken. Het nog niet voltooide werk van God, de verandering van deze aarde in een paradijs, zal ongetwijfeld een van de eerste taken zijn waaraan de mensheid onder Gods nieuwe samenstel van dingen aandacht zal gaan schenken (Jes. 65:17-25; 2 Petr. 3:13; Openb. 21:1-5). De geest van de mensen zal altijd meer kennis over Jehovah in zich kunnen opnemen en steeds weer nieuwe feiten, gegevens en ideeën over het leven in het algemeen kunnen vernemen. Het opslagvermogen van de hersenen is onuitputtelijk, en hoe meer erin wordt opgeslagen, hoe nuttiger dit materiaal wordt. De uitvinder en geleerde Thomas Edison klaagde eens over het onvermogen van de geest in zijn huidige toestand alle dingen in het universum te bevatten. Hij zei dat wij van wat maar ook nog niet eens een miljoenste deel weten. Maar denk eens aan de vreugde die het zal schenken als de geest in zijn totaliteit gebruikt zal worden! Zoals het leven nu is, is het bijzonder moeilijk om een bepaald werk tot een goed einde te brengen. De meeste mensen doen de dingen eenvoudig in stukjes en beetjes en vertrouwen erop dat het eindprodukt gereed zal zijn op een moment dat enigszins in de lijn van hun verwachtingen lag. Maar in Jehovah’s nieuwe samenstel zal de tijd en de mogelijkheid er zijn om een idee in concrete termen uit te denken totdat het geheel voltooid is. Dit zal tot in alle eeuwigheid menselijk geluk tot gevolg hebben, tot eer van God, want dit is Zijn bekendgemaakte voornemen. — Jes. 55:10, 11.
19. Wat kunnen wij doen om zowel onszelf als anderen van de gave van eeuwig leven te verzekeren?
19 Waardeer het leven dus als een gave van God door thans Gods wil te doen. Prent deze eerbied ook bij anderen in door hun te wijzen op de enige Bron van het leven en op de ware betekenis en het lonende doel ervan. Help mensen discipelen, leerlingen, van Jehovah God en Christus Jezus te worden door hen in alles te onderwijzen wat God hun heeft geboden te doen. Wanneer wij anderen op de enige reden voor het leven wijzen, zal het doel van het leven in onze eigen geest fris blijven. Met het leven is het namelijk net als met liefde: het kan niet binnen zijn eigen begrenzingen gedijen maar wordt vernieuwd als het zich aan anderen aanbiedt. En de grootste en lonendste dienst die men in zijn leven kan verrichten, is God te verheerlijken. De uiteindelijke wens van mensen die zulk een leven leiden, heeft de psalmist als volgt onder woorden gebracht: „Al wat adem heeft, love Jah. Looft Jah!” — Ps. 150:6.