Biologisch bepaald of een kwestie van opvoeding — Van welke aard is het verschil tussen mannen en vrouwen?
Voor iedereen zal het wel duidelijk zijn dat jongens en meisjes zich verschillend gedragen. „Zo zijn jongens nu eenmaal”, zal er in een bepaalde situatie wellicht gezegd worden. De oorzaak van het verschil tussen jongens en meisjes is echter reeds eeuwenlang onderwerp van strijd — de controverse van natuur of opvoeding.
Vele mensen schrijven de verschillen aan opvoeding en cultuur toe. Van jongens en meisjes wordt verwacht dat zij een verschillende rol in het leven vervullen, zeggen zij, en daardoor worden zij tot verschillende gedragspatronen gemodelleerd.
„Maar resultaten van recent hersenonderzoek wijzen uit dat sommige verschillen in het gedrag van mannen en vrouwen berusten op verschillen in het functioneren van de hersenen die biologisch zijn bepaald en die waarschijnlijk niet door culturele factoren alleen kunnen worden veranderd”, zegt Richard Restak, een neuroloog aan de Universiteit van Georgetown.
Een onderzoek met baby’s van drie maanden bracht aan het licht dat meisjes op muziek en stemmen reageren met activiteit in de linkerhelft van de hersenen, terwijl dit bij jongens in de rechterhelft optreedt. Uit andere onderzoekingen is gebleken dat bekwaamheden waaraan wel en niet taal te pas komt, bij jongens in afzonderlijke hersenhelften tot ontwikkeling komen. Maar bij meisjes worden deze verbale en non-verbale bekwaamheden in beide hersenhelften aangetroffen.
Meer dan zeven jaar lang experimenteerden twee geleerden aan de Johns Hopkins universiteit met zo’n 10.000 jongens en meisjes van het zevende en achtste schooljaar (tussen de 11 en 13 jaar), die geacht worden hetzelfde schoolonderwijs te hebben ontvangen, aangezien zij pas op de middelbare school verschillende studiepakketten gaan kiezen. Er werden hun tests in wiskunde en taalbeheersing afgenomen. De onderzoekers bemerkten dat jongens en meisjes het er bij de tests op taalbeheersing even goed afbrachten, maar dat er „tussen de seksen een groot verschil in wiskundige prestaties ten gunste van de jongens” bestond.
Deze bevindingen hebben begrijpelijkerwijs heel wat beroering verwekt onder onderwijsmensen en vooral onder feministen, die geneigd zijn de hele zaak sceptisch te bezien. Het debat is derhalve nog lang niet ten einde.
Hoe beziet u de kwestie? Ook al is het bewijsmateriaal nog steeds onvolledig, het is belangrijk in gedachte te houden dat verschillen niet zo moeten worden opgevat als zou de een de meerdere of mindere van de ander zijn. Een pen is niet beter dan een potlood. Hoewel ze op elkaar lijken, zijn ze voor een verschillend doel vervaardigd. De bijbel zegt over het voornemen van de Maker betreffende de vrouw: „Ik zal een hulp voor hem [de man] maken, als zijn tegenhanger.” — Gen. 2:18.