in Oeroek aanbeden als de moedergodin en de koningin des hemels.

Denkend aan de processies die eens langs de Babylonische Processiestraat moeten zijn getrokken, werd de archeoloog Koldewey getroffen door een interessante overeenkomst. Hij schrijft: „Eens zag ik in de deuropening van de kathedraal te Syracuse (een stad op het eiland Sicilië) een meer dan levensgroot zilveren beeld van Maria, beladen met wijdingsgeschenken, ringen, sieraden, goud en zilver, op een draagbaar getorst door 40 man, hoog boven de hoofden van een veelkoppige menigte uitsteken. In feestelijke optocht, onder begeleiding van luide muziek en het rumoer van een biddende menigte, werd het naar de Tuin van Latomien overgebracht. Zo kan ik me ook voorstellen dat het in de Processiestraat moet zijn toegegaan wanneer de god Mardoek tijdens een processie in triomftocht werd meegevoerd.”

Bevestiging van het bijbelverslag

Het werk aan de reconstructie van deze archeologische schatten bracht nog een interessante bevestiging van het volgende bijbelse bericht over koning Jojachin van het oude Israël aan het licht:

„[Nebukadnezar voerde] Jojachin in ballingschap naar Babylon . . . Voorts geschiedde het in het zevenendertigste jaar van de ballingschap van Jojachin, de koning van Juda, . . . dat Evil-Merodach, de koning van Babylon, in het jaar dat hij koning werd, het hoofd van Jojachin, de koning van Juda, uit het huis van bewaring verhief; hij nu sprak goede woorden met hem en stelde zijn troon hoger dan de tronen van de koningen die met hem in Babylon waren. En hij legde zijn gevangeniskleren af; en hij at voortdurend brood voor zijn aangezicht, al de dagen van zijn leven. Wat het hem toegewezen deel betreft, een toegewezen deel werd hem voortdurend vanwege de koning verstrekt, zoveel hem dagelijks toekwam, al de dagen van zijn leven.”— 2 Kon. 24:15; 25:27-30.

Tijdens de pogingen die werden ondernomen om de reusachtige collectie oude overblijfselen bijeen te brengen en te reconstrueren, kwamen driehonderd kleitabletten aan het licht. Deze lagen in gebouwen naast het paleis van Nebukadnezar. De meeste ervan handelen slechts over de levering en verdeling van levensmiddelen. Interessant is echter dat op een van deze tabletten de naam Jojachin voorkomt. Over de waarde van deze ontdekking schreef Hans Bartke in het boek Bibel, Spaten und Geschichte (Bijbel, spade en geschiedenis):

„Deze tabletten zijn niet van groot belang en leveren ook weinig informatie. Wat zij echter hoofdzakelijk bevestigen, is dat Jojachin werkelijk in Babylon heeft gewoond, verblijvend in het paleis van de koning en een gedeelte van de levensmiddelen kreeg toegewezen. . . . deze tabletten leveren een bevestiging van het bijbelse bericht, en zijn daarom zeer geschikt om ons vertrouwen in het bijbelse verslag te verstevigen.”

De ruimte laat ons niet toe een uitgebreide bespreking te wijden aan de grote collectie oudheidkundige voorwerpen die het Pérgamum-museum bevat. Bepaalde regeringsovereenkomsten hebben het de afgelopen jaren voor Westerse bezoekers echter gemakkelijker gemaakt Oost-Berlijn binnen te komen. Bent u dus van plan nog eens gauw naar Duitsland te gaan, dan zal het wellicht de moeite waard zijn een bezoek aan het museum van Oost-Berlijn te brengen en rond te dwalen tussen de daar aanwezige schatten uit het oude Oosten.

Het redde hem zijn leven

„De wereld heeft hen gehaat”, zei Jezus Christus over zijn volgelingen, „omdat zij geen deel van de wereld zijn” (Joh. 17:14). Daar ware christenen zich afgescheiden houden van de wereld — van haar politiek, haar wegen en gedragingen — worden zij vaak het doelwit van spot en openlijke haat. Maar in tijden van politieke beroering kan het ook tot bescherming dienen wanneer men zich op een dergelijke wijze afgescheiden houdt.

Een man die in een Zuidamerikaanse universiteitsstad woont, ondervond hoe waar dit is. Hij hield zich op de universiteit actief bezig met het leiden van politieke activiteiten. Door een gesprek met een van Jehovah’s Getuigen had hij echter enigszins belangstelling voor de Schrift gekregen, en dit leidde uiteindelijk tot een serieuze bijbelstudie. Toen hij de christelijke zienswijze leerde kennen niets uitstaande te hebben met politiek, trok hij zich geleidelijk uit zijn vriendenkring terug en brak hij met hun ideologieën.

Zijn vroegere vrienden en politieke kameraden beschimpten en bespotten zijn wat zij noemden „pasverworven onwetendheid”. Steeds opnieuw legde hij hun zijn op de bijbel gebaseerde standpunt uit. Toen, in het begin van de jaren ’70, deed er zich plotseling een ommekeer in de politieke gang van zaken voor en dit leidde tot een verandering van houding ten opzichte van de ideologieën die deze man eens ondersteund had. Degenen met wie hij vroeger was omgegaan, werden verbannen, gevangengenomen of gedood. Wat is hij gelukkig dat hij zijn standpunt als een discipel van Jezus Christus ingenomen heeft!