Keert u ook de andere wang toe?
WANNEER iemand u op de rechterwang slaat, keert u hem dan ook de andere toe? In zijn Bergrede leerde Jezus dat dit de gedragsregel voor christenen is. Volgt u deze gedragslijn? Zegt u wanneer men u onheus heeft bejegend: „Zoals hij mij deed, zo zal ik hem doen”? Velen denken dat het noodzakelijk is onrecht met onrecht en kwaad met kwaad te vergelden, opdat aldus niemand enig voordeel zal hebben. Staat u er ook zo tegenover? Bent u ook de gedachte toegedaan dat Jezus’ woorden wel prettig zijn om naar te luisteren, maar onpraktisch om op te volgen? — Spr. 24:29.
Over het geheel genomen, zullen belijdende christenen Jezus’ leringen als iets schitterends prijzen, maar tegelijkertijd vinden zij ze niet praktisch genoeg ze in deze boze wereld toe te passen. Het is precies zoals O.W. Holmes zo duidelijk onder woorden bracht: „De meeste mensen zijn bereid de Bergrede als een vlag waaronder zij varen, te accepteren; er zijn er echter maar heel weinig die hem als een roer willen gebruiken om ermee te sturen.” Evenals de Farizeeën „zeggen” de mensen uit de christenheid „het wel, maar doen het niet”. — Matth. 23:3.
„Vanaf 1914 heeft de wereld een ander karakter gekregen . . . in dat jaar werd er een periode van algemene vrede afgesloten en deed een tijdperk van gewelddaad zijn intrede”, aldus H.R. Trevor-Roper, hoofd van de Oxford-universiteit. Met de intrede van deze eeuw van gewelddaad maakten ook een aantal nieuwe gedragsregels hun entree: ’Licht anderen op voordat zij u oplichten’. ’Pik alles in wat u kunt krijgen, en houd wat u hebt.’ ’Bestrijd vuur met vuur.’ De mensen zijn zover gekomen dat zij zich door deze maatstaven laten leiden; men beschouwt ze als praktischer. Onlangs liet Nikita Chroesjtsjew zich over zijn standpunt ten aanzien van Christus’ leringen uit en vooral over zijn denkwijze met betrekking tot het ’de andere wang toekeren’. „Ik ben het niet met de regel eens dat men de andere wang moet toekeren. Wanneer ik een klap op mijn linkerwang zou krijgen, zou ik die kerel hard op zijn rechterwang terugslaan, ja, zo hard dat ik zijn kop er af zou slaan.”
Heeft deze ’wees ruw’-gedragslijn, dit ’met gelijke munt terugbetalen’, goede vruchten voortgebracht? De bewijzen tonen aan dat het een „eeuw van gewelddaad” tot gevolg heeft gehad. Nog nooit tevoren zijn haat, wantrouwen en vrees zo op de voorgrond getreden. Wanneer er eenmaal een begin mee is gemaakt, blijft het vergelden van kwaad met kwaad, klap met klap en onrecht met onrecht als een neerstortende lawine alles en iedereen op zijn weg met kracht in de vernietiging meeslepen. Wanneer dit proces eenmaal in beweging is gebracht, is het moeilijk, hoewel mogelijk, het tot stilstand te brengen. Denk diep over Jezus’ leringen na, zie welke waarde ze bezitten en breng ze vervolgens in praktijk.
Jezus zei: ’Weersta de boze niet, doch wie u een slag geeft op de rechterwang, keer hem ook de andere toe’ (Matth. 5:39). Neen, Jezus bedoelde niet dat wanneer iemand u een klap in het gezicht geeft, u overeind moet krabbelen en de andere kant van uw gezicht moet tonen om hierop een volgende slag te incasseren. Hoe dwaas en belachelijk zou dat zijn! Een klap wordt niet alleen gegeven om iemand lichamelijk letsel toe te brengen, maar om daardoor een gevecht uit te lokken. Wat Jezus hiermee wilde zeggen, was, dat wanneer iemand probeerde met u aan het vechten of twisten te raken, door hetzij in letterlijke zin een slag toe te dienen of in figuurlijke zin te slaan door u beledigende woorden toe te voegen, het van uw zijde verkeerd zou zijn hetzelfde terug te doen. „Vergeldt niemand kwaad met kwaad. . . . Laat u niet overwinnen door het kwade, maar overwin het kwade door het goede.” Petrus zei dat christenen geen „kwaad met kwaad of laster met laster” moesten vergelden, „maar zegent integendeel, wijl gij hiertoe geroepen zijt, dat gij zegen zoudt beërven”. — Rom. 12:17, 21; 1 Petr. 3:9.
In vroeger jaren was het de gewoonte iemand voor een duel uit te dagen door hem met een handschoen een klap in zijn gezicht te geven. Als gevolg van trots of vrees voor de publieke opinie waren er maar weinigen mans genoeg om ook nog hun andere wang toe te keren. Volgens zeggen werden er in Frankrijk onder Hendrik IV in slechts één jaar niet minder dan vierduizend personen in duels gedood. In principe wordt thans hetzelfde gedaan. Hoe snel gaan mensen en natiën niet tot de aanval over en laten zij zich tot vechtpartijen en oorlogen verlokken. Iemand die de andere wang toekeert, wordt als zwak beschouwd. Hoe snel gaan beledigde personen ertoe over ook anderen te beledigen! De persoon over wie wordt geroddeld, begint zelf ook gauw giftige woorden af te schieten die reputaties en vriendschapsbanden doden en verwonden. Hoe kan deze vicieuze cirkel worden doorbroken? Volg Jezus’ raad op en keer de andere wang toe! Ja, volg zijn raad op: „Zeg niet: Zoals hij mij deed, zo zal ik hem doen.” — Spr. 24:29.
Is het volgen van een dergelijke handelwijze thans praktisch? Zullen de mensen u in dat geval niet uitbuiten? Zullen zij u niet zwak vinden wanneer u hen de andere wang toekeert? Over het algemeen wordt dit wel gedacht, maar juist het tegendeel is waar. Anderen zullen meestal op een wijze reageren welke in overeenstemming is met uw optreden. Wanneer u koud en onprettig doet, zult u ook een koele en onaangename reactie ondervinden; heeft u niet ontdekt dat wanneer u een warme en sympathieke houding aan de dag legt, anderen net zo tegen u zijn? Wanneer anderen een kringloop van kwaad trachten te beginnen door u in het gezicht te slaan, waarom zult u het dan tot zo’n kringloop laten komen? Waarom zou u niet ’hen zegenen wie u vervolgen’? Het is bijzonder moeilijk vijandig gezind te blijven tegen iemand die liefdevol en vriendelijk is. „Indien dengene, die u haat, [misschien heeft hij u op de wang geslagen] hongert, geef hem brood te eten; en zo hij dorstig is, geef hem water te drinken.” Beproef dit zelf eens en zie of het ontstaan van de duivelse kringloop van het kwaad er niet door wordt voorkomen, en ga te werk volgens de christelijke gedragslijn anderen te zegenen. Houd daar niet mee op, maar volhard erin; „overwin het kwade door het goede.” — Rom. 12:14; Spr. 25:21, SV.
Laten Chroesjtsjew en wereldleiders zoals hij er maar mee doorgaan ’een ander het hoofd er af te slaan als hij iets tracht te doen’. Hun handelwijze zal kwade gevoelens en hatelijke woorden blijven opwekken en zal mogelijk tot verdere conflicten tussen de natiën leiden. Het is veel beter dat wij als christenen Jezus’ leringen niet alleen volgen als een vlag om onder te varen, maar als een roer waarmee wij ons naar vrede en eenheid met onze medemens en uiteindelijk naar Gods nieuwe wereld van vrede en gerechtigheid kunnen sturen.