Maakt u een drama van uw ergernissen?
„IK HAAT je!” Het komt voor dat huwelijkspartners elkaar bij herhaling zulke kreten naar het hoofd slingeren. Keer op keer schreeuwen woedende moeders hun kinderen grimmige dreigementen toe.
Wat is het probleem? Deze mensen geven toe aan een zwakheid: zij maken een drama van hun ergernissen of frustraties. Vanwege gekwetste gevoelens of een gevoel van nietigheid of hulpeloosheid kunnen zondige mensen soms verschrikkelijk overdrijven en dingen zeggen die zij niet werkelijk menen.
Een sprekend voorbeeld
Van ergernissen een drama maken, is niets nieuws. Dat wordt geïllustreerd door het geval van de profeet Jona. Jona, die aanvankelijk te bang was om Gods waarschuwende boodschap aan de Ninevieten over te brengen, leerde zijn lesje toen hij door een grote vis opgeslokt en vervolgens op het droge uitgebraakt werd. Daarop bracht hij Gods boodschap onbevreesd aan de inwoners van Ninevé over en waarschuwde dat de stad binnen veertig dagen vernietigd zou worden. Maar de Ninevieten reageerden op Jona’s prediking door van berouw blijk te geven, van de koning af tot de geringste van zijn onderdanen toe. Toen Jehovah dit zag, vernietigde hij hen niet. — Jona 1:1-17; 2:10; 3:1-10.
Dit was te veel voor Jona, want hij vond dat hij te kijk gezet was als een valse profeet! Daarom zei hij: „O Jehovah, neem alstublieft mijn ziel van mij weg, want dat ik sterf is beter dan dat ik in leven ben.” Later, toen een fleskalebasplant die Jona schaduw geboden had plotseling doodging, zei hij weer tot Jehovah: „Dat ik sterf is beter dan dat ik in leven ben.” Ja, de profeet maakte van zijn ergernissen zo’n drama, dat hij zei liever te willen sterven dan te leven. Jehovah maakte hem echter duidelijk waarom de Ninevieten barmhartigheid was betoond. — Jona 4:1-11.
Waarom wij misschien een drama maken van onze ergernissen
Tegenwoordig worden dikwijls overdreven uitspraken gedaan om als het ware „stoom af te blazen”. Misschien doet iemand ze zonder erbij na te denken, of zonder zelfs maar te geloven dat ze waar zijn. Soms worden ze gedaan om misnoegen kenbaar te maken of om een ander af te straffen. Wat het motief ook is, toegeven aan deze neiging maakt de zaak alleen maar erger. Waarschijnlijk zal de kloof tussen de twee personen die onenigheid hebben, er alleen maar breder door worden, waardoor een verzoening en een goede verstandhouding bemoeilijkt worden. Een van de redenen hiervoor zou heel goed kunnen zijn dat degene die de extreme uitspraak doet er in feite zelf niet in gelooft of het niet meent, terwijl het slachtoffer van de opmerking de indruk kan hebben dat de ander wel degelijk meende wat hij zei. Zo iets kan iemand erg van streek maken!
Ook trots kan de oorzaak zijn van een ondoordachte overdrijving. Iemand die zich gekwetst voelt, vindt misschien dat iets wat de ander deed of zei een gebrek aan respect, begrip of consideratie verraadde. Maar wat kunnen wij doen om deze neiging te overwinnen, onverschillig welke factoren ons ertoe brengen van onze ergernissen een drama te maken?
Hulpmiddelen om die neiging te overwinnen
Nederigheid, of ootmoedigheid van geest, zal helpen. Wanneer wij anderen werkelijk als beter beschouwen dan onszelf, zoals de bijbel aanraadt, zal deze instelling ons helpen te voorkomen dat wij dramatisch worden en overdreven uitspraken doen als wij geërgerd, gefrustreerd, geprikkeld of ten einde raad zijn. — Filippenzen 2:1-4.
Zelfbeheersing is ook een grote hulp op dit gebied. Daardoor worden wij geholpen geduldig te zijn als wij ons getergd voelen — met andere woorden, lankmoedig te zijn. Gods Woord waarschuwt ons met voorschriften en voorbeelden herhaaldelijk voor een gebrek aan zelfbeheersing. Er staat bijvoorbeeld: „Hij die langzaam tot toorn is, is beter dan een sterke man, en hij die zijn geest beheerst dan wie een stad inneemt” (Spreuken 16:32). Zeker, het is niet de weg van de minste weerstand als men onder ongunstige omstandigheden zelfbeheersing oefent, maar het is wel alleszins de moeite waard het te leren.
Wij leren altijd veel van voorbeelden. Laten wij daarom eens kijken naar het door Jehovah God zelf gestelde voorbeeld. Hoewel hij uitgedaagd werd, kon hij zeggen: „Ik heb mij lange tijd stilgehouden. Ik bleef zwijgen. Ik bleef zelfbeheersing oefenen” (Jesaja 42:13, 14). Als wij Jehovah onvoorwaardelijk toegewijd zijn, dienen wij het verlangen te hebben hem na te volgen in het oefenen van zelfbeheersing. Deze hoedanigheid zal er beslist toe bijdragen dat wij geen drama maken van onze ergernissen.
Onzelfzuchtige liefde in het bijzonder zal ons helpen in akelige situaties niet dramatisch te worden. Liefde, een vrucht van Gods geest, geeft ons het inzicht dat nodig is om te begrijpen waarom sommige mensen handelen of praten op een manier die ons soms hindert. Liefde is toegeeflijk ten aanzien van andermans zwakheden. Ja, „de liefde is lankmoedig en vriendelijk. . . . [Ze] wordt niet geërgerd. Ze rekent het kwade niet aan. . . . Ze verdraagt alle dingen, gelooft alle dingen, hoopt alle dingen, verduurt alle dingen”. Dat doet liefde allemaal en zo helpt ze ons om geen drama te maken van een bron van ergernis. — 1 Korinthiërs 13:4-7.
Gebed zal ook helpen. Het is bijvoorbeeld gepast onze hemelse Vader om zijn heilige geest te smeken (Lukas 11:13). Wij kunnen vol vertrouwen bidden of hij ons wil helpen de vruchten van de geest zelfbeheersing, liefde, vrede, lankmoedigheid, zachtaardigheid, enzovoort aan te kweken en ten toon te spreiden (Galáten 5:22, 23). Jehovah verhoort zulke nederige gebeden en schenkt zijn geest aan hen die hem liefhebben. Zo zullen wij extra hulp krijgen bij het overwinnen van de neiging om van ergernissen een drama te maken.
Zolang wij allemaal onvolmaakt zijn, zullen wij anderen blijven hinderen of door hen gehinderd worden. Maar nederigheid, zelfbeheersing, onzelfzuchtige liefde en vooral het gebed om Gods steun zullen ons helpen elkaar ondanks zwakheden of tekortkomingen te verdragen. Wij zullen niet meer zozeer geneigd zijn om een drama te maken van onze ergernissen.