matigen, door de enge poort welke tot redding leidt, enigszins wijder te maken.” Naarmate de tijd verstreek werd die poort al wijder, en zo geleidelijk aan was er een namaak-christendom geboren.

Voorts trekt de geschiedschrijver Frazer een parallel tussen het christendom van de christenheid en het boeddhisme van het heidendom, en zegt dan: „Om zulke geloven in naam voor gehele natiën en zelfs voor de wereld aanvaardbaar te maken, moesten ze eerst gematigd of veranderd worden zodat ze tot op zekere hoogte zouden overeenstemmen met de vooroordelen, hartstochten en bijgelovige denkbeelden van het gewone volk. . . . Met het verstrijken van de tijd namen de twee religies dus, naarmate ze populairder werden, steeds meer lagere elementen in zich op, tot welker onderdrukking ze oorspronkelijk juist waren gesticht.”

Er werd het ene compromis na het andere aangegaan. Op het terrein van de onderlinge menselijke betrekkingen is de enge poort van goddelijke beginselen betreffende het menselijke huwelijk en zedelijkheid wijder gemaakt. Het gevolg? De brede weg der christenheid ligt bezaaid met de wrakstukken van talloze huwelijken en is geheel beplakt met schandelijke krantenkoppen, welke spreken over een steeds toenemend aantal misdaden en een onuitsprekelijke immoraliteit. Een geestelijke schrijft in The Interpreter’s Bible: „Wij hebben berust in gewoonten, gebruiken en doeleinden welke geheel in tegenspraak zijn met de idealen en de geest van de religie welke wij belijden.”

Het zou ook moeilijk anders kunnen gaan wanneer religieuze leiders goddelijke beginselen, zoals het zich afgescheiden houden van de wereld, prijsgeven. Het bijbelse beginsel luidt: „Hebt de wereld niet lief noch dat wat in de wereld is.” ’De vriendschap met de wereld is vijandschap met God’ (1 Joh. 2:15; Jak. 4:4). Ter wille van zelfzuchtig voordeel en om bij de mensen in het gevlei te komen, hebben de religieuze leiders rechtvaardige beginselen opgeofferd. Het gevolg is zoals professor C.J. Hayes in Essays on Nationalism zegt: „Voor ons westerlingen is het duidelijk dat voor geweldig veel mensen het christendom een toevoegsel aan het nationalisme is geworden.” Dit is niet slechts het aangaan van een compromis met de wereld, doch een onvoorwaardelijke overgave er aan!

„Gaat in door de enge poort,” zo verklaarde Christus, „want breed en wijd is de weg welke naar de vernietiging leidt, en velen zijn er die daardoor ingaan; maar eng is de poort en smal de weg welke ten leven leidt, en weinigen zijn er die hem vinden.” — Matth. 7:13, 14.

De schipperende geestelijken der christenheid hebben, om hele staten en natiën achter zich te krijgen, het belegeringsgeschut van eigenbelang in stelling gebracht tegen de enge poort. Doordat zij de enge poort van goddelijke beginselen met het ene salvo compromissen na het andere hebben omvergeschoten, hebben zij de mensen en masse door een poort gevoerd welke zo wijd mogelijk is.

Jezus gaf de raad: „Gaat in door de enge poort.” Heeft u dit gedaan?

Onderricht aan een seminarie

● In zijn boek Under Orders schrijft W.L. Sullivan: „Het seminarie was een plaats voor nog niet geheel tot rijpheid gegroeide geesten en dezen werden daarom dan ook rustig in deze onrijpe toestand gelaten. De Kerk was rijp, en dat was voldoende. We waren precies kinderen, die de woorden van ouders die hen niet zullen bedriegen, nazeggen. In de beklemmende stilte van een pastorie en voor de eentonige plechtigheden in een parochie heb je immers geen hersens nodig! Onbewust was steeds in onze geest het besef aanwezig dat een onafhankelijk intellect dat besloot een diepgaande en onbevooroordeelde godsdienstige studie te gaan maken, zich aan het een of andere gevaar bloot stelde.”