Wanneer een huwelijkspartner ontrouw is
HET was een verpletterende slag. Het echtpaar had één baby’tje en de jonge vrouw was in verwachting van de tweede. Nu kwam zij erachter dat haar echtgenoot haar bedrogen had. Hij had overspel gepleegd! Diep gekwetst en van streek vroeg zij zich af wat haar te doen stond.
Helaas is dit probleem niet ongewoon. Berichten uit verschillende landen laten zien dat in deze tijd veel getrouwde mensen hun partner ontrouw zijn en ernstige crises in hun huwelijk veroorzaken. Hoe moet een christen reageren als hij of zij bemerkt dat de huwelijkspartner ontrouw is geweest?
In een dergelijke situatie dienen Jezus’ woorden over dit onderwerp in aanmerking te worden genomen: „Ik zeg u dat al wie zich van zijn vrouw laat scheiden, behalve op grond van hoererij, en een ander trouwt, overspel pleegt” (Matthéüs 19:9). Wat betekent dit? Dat hoererij (waarbij in de bijbelse zin ook overspel en grove seksuele immoraliteit zoals homoseksualiteit inbegrepen zijn) een eind kan maken aan een huwelijk. Schriftuurlijk gezien heeft de onschuldige partner het recht zich van de schuldige te laten scheiden en te hertrouwen zonder in Gods ogen te zondigen.a
Maar is de onschuldige partner nu verplicht deze handelwijze te volgen?
Gods eigen voorbeeld
Een voorbeeld uit de dagen van het oude Israël zal ons helpen deze vraag te beantwoorden. Een profeet van God, Hosea genaamd, trouwde met een vrouw die Gomer heette en kreeg een zoon bij haar. Later werd Gomer ontrouw en kreeg twee kinderen van andere mannen. Toen liet zij kennelijk Hosea in de steek voor haar minnaars. Niettemin gaf Hosea blijk van innig medelijden. Hij nam Gomer later terug, ook al moest hij geld voor haar betalen. (Kennelijk was zij door haar minnaars afgedankt en was zij tot armoede en slavernij vervallen.) Dus in plaats van strikte gerechtigheid jegens zijn vrouw te hanteren, toonde Hosea zich barmhartig.
Deze barmhartigheid van Hosea werd in de bijbel gebruikt als illustratie voor een nog grotere daad van barmhartigheid jegens een zondige echtgenote. Jehovah God vergeleek zijn eigen relatie met Israël met die tussen man en vrouw. „Ikzelf [had] hen als echtgenoot in eigendom”, zei hij bij één gelegenheid (Jeremia 31:32). Maar net als Hosea’s vrouw waren de Israëlieten ontrouw. Herhaaldelijk aanbaden zij valse goden, waardoor zij geestelijk overspel bedreven (Hosea 6:10; 7:4). Volgens zijn eigen wet had God van hen kunnen „scheiden”, zich van hen hebben kunnen ontdoen. Maar wat deed hij?
Evenals Hosea toonde hij zich bereid zijn zondige „echtgenote” terug te nemen als zij haar immoraliteit de rug zou toekeren. Hij keek uit naar de tijd dat „de zonen van Israël [zouden] terugkomen en stellig Jehovah, hun God, en David, hun koning, [zouden] zoeken; en zij zullen stellig sidderend tot Jehovah en tot zijn goedheid komen, in het laatst der dagen”. — Hosea 3:5.
Kan een christen ooit een soortgelijke liefdevolle vergevensgezindheid aan de dag leggen jegens een zondige partner?
Waarom barmhartig zijn?
Ja zeker, en velen hebben dat ook werkelijk gedaan. Gehuwde personen die overspel plegen, leggen hun toekomst in de handen van hun onschuldige partners. Maar dikwijls zijn deze slachtoffers bereid gebleken vergevensgezindheid aan de dag te leggen. Waarom?
Om te beginnen bedachten zij dat het huwelijk een geschenk van God is en niet lichtvaardig mag worden ontbonden. Ook hebben zij nagedacht over de grote barmhartigheid die God ons allen heeft betoond en bedacht hoezeer het hem behaagt als wij barmhartig zijn jegens elkaar. Jezus zei: „Gelukkig zijn de barmhartigen, want hun zal barmhartigheid worden betoond.” — Matthéüs 5:7.
Barmhartigheid is mogelijk, vooral wanneer de overtreder zich diep schuldig voelt en oprecht berouw heeft over het kwaad dat hij heeft gedaan. In zo’n geval kan de onschuldige partner vinden dat het de moeite waard is om te vechten tegen de bitterheid en de pijn en de zondaar liefdevol te helpen om te veranderen. Door zo’n vergevensgezinde houding van een liefhebbende partner kan de berouwvolle zondaar geholpen worden als nooit tevoren te beseffen dat zijn huwelijk van onschatbare waarde is en kan hij tot het vaste besluit komen het nooit meer in de waagschaal te stellen.
Bedenk ook dat overspel soms — maar beslist niet altijd — het gevolg is van een ongelukkige huiselijke situatie. Zou dat een verontschuldiging zijn voor overspel? Volstrekt niet! Maar toch kan het besef dat er zo’n situatie geheerst heeft ertoe bijdragen dat de onschuldige partner gaat inzien wat er gedaan kan worden om de zondige partner te helpen niet nog eens op het verkeerde pad te raken.
Zo besteedt een echtgenoot misschien vele uren aan zijn werk of een andere achtenswaardige bezigheid. Persoonlijk kan hij zich daar volkomen gelukkig en voldaan bij voelen, maar hoe staat het met de echtgenote die hij thuis laat zitten en die het zonder zijn gezelschap moet stellen?
Of denk eens aan het geval van de echtgenoot die als hij moe thuiskwam van zijn werk altijd een leeg huis aantrof, waar geen maaltijd was klaargemaakt maar wel een stapel vuile kleren op de grond lag. De echtgenote had het druk met bezigheden buitenshuis die ongetwijfeld nobel en belangrijk waren, maar het gevolg was dat de echtgenoot zich verwaarloosd en onbemind voelde. Daarom richtte hij zijn aandacht op een andere vrouw. Toen de affaire aan het licht kwam, smeekte hij om vergeving en beloofde hij niet weer te zullen zondigen. De echtgenote besloot echter door te zetten en zich van hem te laten scheiden, waartoe zij natuurlijk het recht had, want haar man had een ernstige zonde begaan. Maar zou de echtgenote nu kunnen zeggen dat zij geen enkele schuld had aan de slechte huwelijksomstandigheden die tot die immoraliteit hadden geleid?
Een christen kan het dus om verschillende redenen verkiezen God zelf na te bootsen en een zondige partner te vergeven. Als dat gebeurt, kunnen grote zegeningen het resultaat zijn. Welke zegeningen?
Zegeningen voor de barmhartigen
In de eerste plaats zijn velen die hun ontrouwe, berouwvolle partner vergeven hebben, erin geslaagd weer iets goeds van hun huwelijk te maken. Man, vrouw en kinderen hebben weer de vreugde kunnen smaken van een gelukkig gezinsleven. Dit is toch beslist een doel dat het waard is eraan te werken.
Dikwijls waardeert degene die vergeving heeft gekregen zijn onschuldige en barmhartige partner veel meer. Misschien ontdekt hij hoedanigheden als nederigheid en liefde, waarvan hij het bestaan wellicht nog nooit had opgemerkt, vooral als hij gaat inzien wat voor verschrikkelijks hij zijn partner heeft aangedaan.
Dit gebeurde met het gezin dat aan het begin van dit artikel werd genoemd. Natuurlijk was de jonge echtgenote diep gekwetst toen zij ontdekte dat haar man ontrouw was geweest. Schriftuurlijk had zij het recht hem weg te sturen en een eind te maken aan het huwelijk. Dat zou echter zijn uitgelopen op een vaderloos gezin en de eenzaamheid van een gescheiden vrouw.
In plaats daarvan toonde zij consideratie voor haar kleine kind en voor de nieuwe baby die op komst was. Ook nam zij in aanmerking hoe diepbedroefd haar echtgenoot was en herinnerde zij zich de liefde die zij eens voor elkaar hadden gekoesterd. Daarom verkoos zij het Jehovah God na te bootsen en haar berouwvolle echtgenoot te vergeven. De echtgenoot was diep onder de indruk. Met de liefdevolle hulp van zijn echtgenote heeft hij zijn evenwicht en het respect van zijn gezin en degenen met wie hij omgaat herwonnen. Het probleem behoort nu tot het verleden. Dit gelukkige gezin werkt nu eendrachtig aan een toekomst met elkaar.
Een beslissing onder gebed
Overtredingen van Gods wet mogen geenszins gebagatelliseerd worden. Zij die hun huwelijkspartner ontrouw zijn, zijn schuldig in de ogen van Jehovah God, de Insteller van het menselijke huwelijk. Als zij hun gezin verliezen, moeten zij erkennen dat dit een rechtstreeks gevolg is van hun eigen zonde. Indien zij hun verhouding met God wensen te herstellen en vol vertrouwen wensen uit te zien naar de beloften die hij ons voor ogen stelt, zullen zij berouw moeten hebben en hun denkwijze en hun immorele levenswijze volledig moeten veranderen — of hun partner hen nu vergeeft of niet.
Men dient een breuk echter niet als een automatisch gevolg te beschouwen. Net zoals Hosea Gomer vergaf, en Jehovah keer op keer de geestelijk overspelige Israëlieten vergaf, dienen onschuldige partners ten minste te overwegen, en onder gebed te overwegen, of de huwelijksverbintenis niet in stand kan blijven. Dit kan een manier zijn om eerbied te tonen voor de Insteller van het huwelijk en misschien tevens voor het echtpaar de mogelijkheid openen om opnieuw geluk te vinden in hun huwelijk.
[Voetnoten]