Hoe de bijbel een hulp kan zijn in uw huwelijk

EEN jonge vrouw in Florida (V.S.) begon haar gehuwde staat steeds frustrerender te vinden. De zorg voor haar huis en haar vier kinderen, zonder enige liefdevolle medewerking van haar echtgenoot, scheen haar neerslachtig te maken.

In de loop van de tijd dat zij bij de Vrouwenafdeling van de Luchtmacht had gediend, had ze een zekere mate van onafhankelijkheid ontwikkeld. En deze onafhankelijkheid werd daarna nog versterkt door hetgeen zij als huisvrouw over de ’vrouwenbeweging’ las. Ten slotte zei ze haar echtgenoot dat ze van plan was haar rol „als echtgenote, huisvrouw en moeder op te geven en alles aan hem over te dragen”. Het resultaat laat zich denken. Zoals zijzelf vertelt: „Wegens mijn radicale zienswijze trok mijn echtgenoot zich meer en meer terug, terwijl onze kinderen steeds moeilijker te hanteren werden.”

Wanneer u getrouwd bent, zult u zich waarschijnlijk wel in de omstandigheden van dit echtpaar kunnen verplaatsen. Hun situatie was niet aangenaam, ongeacht wie er nu de schuld had. Wat zou het prettig zijn als zulke problemen niet zouden bestaan! Maar ze bestaan helaas wel. En wat dunkt u, welke hoop zou er voor dit echtpaar zijn weggelegd? Zou hun probleem opgelost kunnen worden? Zo ja, hoe dan? Waar zouden zij werkelijk hulp kunnen ontvangen?

Misschien hebt u niet met zo’n ernstig probleem te kampen als zij. Toch zal het u ongetwijfeld niet zijn ontgaan dat veel huwelijken gebukt gaan onder de last der problemen. En misschien zijn er ook in uw eigen huwelijk wel terreinen waarop u verbeteringen zou willen zien. Men treedt met elkaar in het huwelijk vol wederzijdse liefde en het verlangen samen gelukkig te zijn, maar na verloop van tijd ontstaan er misverstanden, conflicten en spanningen waardoor velen hun vreugde in het huwelijk verliezen. En ook als men daarna niet uit elkaar gaat of een echtscheiding verkrijgt, wordt de echtverbintenis vaak meer door verdraagzaamheid dan door verheuging gekenmerkt.

Schenk eens aandacht aan de omvang van het probleem. Over de situatie in Engeland stond in de Londense Daily Mail onder de kop „Gezinsleven in gevaar”: „Minstens 250.000 mensen — ouders en hun kinderen — ondervinden elk jaar de nadelige gevolgen van een echtscheiding aan den lijve.” Begin dit jaar luidde een krantekop in de Verenigde Staten: ’Steeds meer „ja’s” eindigen in „ik-ga’s”’, een feit dat door het toenemende echtscheidingscijfer wordt gestaafd. Het feit dat zoveel getrouwde mensen ernstige problemen ervaren, heeft tal van personen tot de overtuiging gebracht dat het huwelijk niet als een permanente regeling bezien dient te worden. In de Frankfurter Allgemeine Zeitung stond daarover: „Er is een aanzienlijke meerderheid in de [Duitse] Bondsrepubliek . . . die gelooft dat het een goed idee zou zijn van het huwelijk een contract op tijdelijke basis te maken.”

VOOR SUCCES: HULP VAN WAAR?

Ja, huwelijksproblemen zijn aan de orde van de dag. Toch bestaat er een bron van werkelijke hulp. En indien er ook in uw huwelijk ruimte voor verbetering is, kunt u zich eveneens tot die bron wenden. Merk op wat er met dat gezin in Florida gebeurde.

De werkgever van de man, een van Jehovah’s getuigen, nodigde het gezin uit een vergadering in de Koninkrijkszaal bij te wonen. Daarna werden er regelingen getroffen voor een wekelijkse bijbelstudie bij hen thuis. De vrouw verklaarde hierover: „Toen we leerden wat de bijbel over gezag in het gezin zegt, begon alles in elkaar te passen. We pasten toe wat we leerden, en voor de eerste maal na ons trouwen gingen we een gezin vormen. Mijn man vatte zijn verantwoordelijkheid als liefdevol gezinshoofd ernstig op. Ik, op mijn beurt, raakte niet gebelgd over mijn taak, en de kinderen begonnen gunstig op deze liefdevolle regeling te reageren. De verandering in ons leven is enorm geweest! Ik heb mijn hele gezin zien ’opbloeien’.”

Te mooi om waar te zijn? Misschien hebt u soortgelijke moeilijkheden als dit gezin had, en denkt u: ’Dat zal ons niet helpen.’ Maar is dat werkelijk zo? Waarom zou u zich voor hulp niet tot de bijbel wenden? Uw vrienden raden u misschien aan met huwelijksproblemen naar een psycholoog of huwelijksraadsman te gaan. Waarom? Stellig omdat zij menen dat zo’n persoon over kennis en ervaring beschikt waar u profijt van zou kunnen trekken, is het niet?

Toch, wanneer het op het kennen van mensen aankomt, is er niemand die Jehovah, de Auteur van de bijbel, evenaart. Hij heeft ten eerste de man en vrouw geschapen en heeft derhalve een volledig inzicht in onze geestelijke en lichamelijke gesteldheid (Ps. 139:13-16; Job 10:9-13). Hij kent onze diepste emotionele behoeften. Hij kan zelfs harten lezen. In Eén Samuël 16:7 staat daarover: „De mens ziet datgene wat zichtbaar is voor de ogen; maar wat Jehovah aangaat, hij ziet hoe het hart is.”

En wat ervaring betreft, een huwelijksraadsman of -raadsvrouw, welke men ook neemt, zal slechts raad kunnen geven op basis van wat hij of zij gelezen of in zo’n twintig à dertig jaar praktijk waargenomen heeft. Jehovah echter is de Insteller van het huwelijk. Elk huwelijk dat ooit heeft bestaan, heeft hij gezien. Hij heeft miljoenen malen waargenomen wat het resultaat is wanneer een man of vrouw zus of zo handelt of reageert, en wat eruit voortvloeit wanneer hij of zij bepaalde eigenschappen wel of niet aan de dag legt. Welke problemen een echtpaar ook heeft, is het niet zo dat Jehovah veel meer soortgelijke gevallen heeft waargenomen dan welke menselijke raadgever maar ook? Hij is de aangewezen Persoon om voor raad naar toe te gaan.

En hoe vertroostend is het dan te weten dat wij van Jehovah’s kennis en ervaring kunnen profiteren doordat hij ons in de bijbel voortreffelijke raad heeft verschaft, raad die tot geluk en succes in het huwelijk kan leiden! Of zoals Psalm 19:7, 8 ons verzekert: „De vermaning van Jehovah is betrouwbaar, de onervarene wijs makend. De bevelen van Jehovah zijn recht, het hart verheugend.” Huwelijksmoeilijkheden zijn reeds door tal van problemen veroorzaakt. Maar laten wij eens twee voorbeelden onder de loep nemen ten einde te beschouwen hoe de bijbel ons kan helpen deze problemen op te lossen.

De respectieve rol van man en vrouw

Een algemeen probleem in veel huwelijken is het in gebreke blijven van één of van beide partners om zijn of haar verantwoordelijkheden te aanvaarden en daarnaar te leven. En wanneer de andere partner dat dan als een tekortkoming ervaart, ontstaat er wrijving. Wat kan daaraan worden gedaan?

Neem nog eens dat echtpaar uit Florida in uw gedachten. Zij hadden een dergelijk probleem. Hun oplossing belicht een belangrijk aspect van de bijbelse raad.

Bij de instelling van de huwelijksregeling wees Jehovah aan zowel de man als de vrouw een waardige rol toe. Bij het spreken over „rollen” bedoelen we niet „seksistisch” bepaalde rollen, dat wil zeggen, rollen waarbij de ene sekse op een voetstuk wordt geplaatst en de ander in een vernederde positie wordt gehouden of vernederende taken toegewezen krijgt. Deze door de bijbel aangegeven rollen eren beide partijen en leggen de basis voor succes en geluk in het huwelijk. De echtgenoot krijgt de verantwoordelijkheid toegewezen om het liefdevolle hoofd van zijn gezin te zijn, en de vrouw is bestemd om als zijn aanvulling, zijn helpster, te dienen. Let op het volgende evenwichtige advies: „Laten vrouwen onderworpen zijn aan hun man als aan de Heer, want de man is het hoofd van zijn vrouw, evenals ook de Christus het hoofd van de gemeente is . . . Mannen, blijft uw vrouw liefhebben, evenals ook de Christus de gemeente heeft liefgehad en zich voor haar heeft overgeleverd . . . Wie zijn vrouw liefheeft, heeft zichzelf lief, want niemand heeft ooit zijn eigen vlees gehaat, maar hij voedt en koestert het.” — Ef. 5:22-29.

Dit gezag als hoofd duidt op zorgzame leiding, niet op hardvochtige overheersing. Kent u huwelijken waarin de man òf hardvochtig en overheersend is òf niet bereid is om zijn verantwoordelijkheid als leider en beschermer van het gezin te aanvaarden? Waarschijnlijk wel. Zouden zulke huwelijken niet geholpen worden indien de man Gods raad zou toepassen, indien hij ernaar zou streven een liefdevol en zorgzaam hoofd voor zijn vrouw te zijn? En wat denkt u, zou deze raad ook u als echtgenoot bij het vervullen van uw rol kunnen helpen?

En wanneer u een vrouw en echtgenote bent, zou u dan niet gunstig reageren wanneer uw echtgenoot een liefdevol hoofd is en de volgende raad in toepassing brengt: „Gij mannen, blijft insgelijks bij haar wonen overeenkomstig kennis, haar eer toekennend als aan een zwakker vat, het vrouwelijke, daar ook gij met hen erfgenamen zijt van de onverdiende gunst des levens” (1 Petr. 3:7)? Hoe reageerde de vrouw uit Florida toen haar man zijn verantwoordelijkheden als een liefhebbend gezinshoofd ernstig nam? Zij vertelde: „Ik, op mijn beurt, raakte niet gebelgd over mijn taak.” Merk op: „mijn taak.” Waarop zij doelde, was haar verantwoordelijkheid om de bijbelse raad op te volgen en „onderworpen” te zijn aan haar man, naar hem voor raad en leiding op te zien. Dat is misschien niet gemakkelijk, vooral niet wanneer zich reeds problemen hebben ontwikkeld. Maar indien u als vrouw zo’n probleem hebt en er werkelijk naar verlangt dat er in uw huwelijk verbetering komt, zal toepassing van die raad wel eens heel goed de moeite waard kunnen blijken. Denk niet dat het vernederend is een ware helpster te zijn. Het was Jehovah zelf die verklaarde dat een vrouw de „hulp” moest zijn van haar man. Ook zichzelf heeft Hij echter beschreven als een „helper” — alleen niet als „tegenhanger” — van ons mensen. Dat maakt God stellig niet minder, wel? Evenmin zal het u minder maken een helpster voor uw man te zijn. — Gen. 2:18; Hos. 13:9; Hebr. 13:6.

„Ik wil het wel proberen, maar mijn partner wil het niet”, is misschien de reactie van sommigen. En natuurlijk zal Gods raad het meeste succes hebben wanneer beide huwelijkspartners deze opvolgen. Maar zelfs wanneer slechts één huwelijkspartner zich aan de bijbel houdt, is reeds verbetering mogelijk.

Een vrouw in Georgia (V.S.) gaf bijvoorbeeld toe: „Ik was niet gelukkig met mijn huwelijk.” Misschien lag dat zowel aan haarzelf als aan haar man; hoe het ook zij, het was in elk geval wel zo dat zij haar huishoudelijke plichten veronachtzaamde, dat geeft zij nu toe. „Mijn huis was altijd vuil, en mijn kinderen waren niet zo schoon als ze moesten zijn.” In augustus 1974 kwam zij in contact met een van Jehovah’s getuigen. Spoedig werd er in haar huis een studie begonnen over de bijbelse raad met betrekking tot „Een gelukkig gezinsleven opbouwen”.a De resultaten waren snel duidelijk ook al deed haar man niet aan de studie mee. Na slechts zes maanden schreef zij: „Naarmate ik verder de bijbel bestudeerde, begon alles te veranderen. Ik onderhield mijn huis beter en mijn kinderen werden schoner. Beetje bij beetje begon het ook in mijn huwelijk beter te gaan. Jehovah heeft mij sinds mijn studie van de bijbel gezegend.” Naarmate zij haar door de bijbel toegewezen rol als vrouw beter ging vervullen, werd ook haar huwelijk beter.

Communicatie in het huwelijk

Dr. Th. I. Rubin, die schrijft over gezinsproblemen, gaf onlangs als commentaar: „Afgaand op de brieven die ik krijg, schijnt een slechte communicatie binnen het gezin mij het meest algemeen voorkomende probleem toe. . . . En vooral geldt dit voor de communicatie tussen man en vrouw.” Een Canadees onderzoek onthulde zelfs dat slechte communicatie tussen huwelijkspartners het voornaamste huwelijksprobleem uitmaakte, een probleem dat in 92 percent van de gevallen werd vermeld.

Het zal u waarschijnlijk niet moeilijk vallen in te zien dat zelfs de weinige bijbelse raad die wij tot nu toe hebben beschouwd, indien opgevolgd, het communicatieprobleem tussen man en vrouw grotendeels zou oplossen. Als een man ’zijn vrouw liefheeft, evenals Christus de gemeente heeft liefgehad, haar voedend en koesterend’, zou hij dan niet met haar praten, vertrouwen in haar stellen en naar haar luisteren? Socioloog J. Balswick merkte op: ’Vrouwen verwachten van hun man dat hij het vermogen bezit emoties en gevoelens te delen en te zeggen: „Ik houd van je.” Toch zijn liefde en genegenheid voor de meeste mannen de moeilijkste gevoelens om uiting aan te geven.’ Maar een man wordt stellig geholpen juist dat te doen wanneer hij weet dat Jehovah God hem daartoe aanspoort en wanneer hij ziet dat zijn vrouw tracht zichzelf aan hem te „onderwerpen”. Daar bestaat geen twijfel over!

Over de communicatie van een vrouw met haar man, daarover zou gezegd kunnen worden dat gevit van haar zijde wellicht een factor is die spanningen oproept en haar man onontvankelijk maakt voor een gesprek. De bijbel gaat aan deze factor niet voorbij. Er staat openhartige raad in, zoals: „Beter is het te wonen in een woest land dan bij een twistzieke vrouw te zamen met ergernis” (Spr. 21:19). Verder staat er de wijze opmerking in: „Als gouden appels in zilver beeldsnijwerk is een woord, gesproken op de juiste tijd ervoor” (Spr. 25:11). Zodra een man van zijn werk thuiskomt of wanneer hij het druk heeft of wanneer er iets anders is dat hem bezighoudt, is het wellicht niet ’de juiste tijd voor’ een gesprek. Een vrouw die de bijbelse raad toepast, zal zulke dingen in aanmerking nemen en zich aan haar man aanpassen of „onderwerpen”. Dit zal de weg banen voor een aangenamere conversatie.

Natuurlijk komt het thans ook wel eens voor dat een gebrek aan communicatie te wijten is aan een beledigende of kwetsende opmerking van een van de partners. Behalve dat hierdoor de communicatie verstikt raakt, kan de wrok die daaruit voortvloeit ook van invloed zijn op het seksuele leven van het echtpaar, op hun gezamenlijke inspanning binnen de gezinsbegroting te blijven en op hun omgang met elkaars familieleden.

Komt zo’n situatie u bekend voor? Waarschijnlijk zult u denken aan echtparen die dit reeds hebben ervaren. Misschien is het ook uzelf wel overkomen. Verschaft de bijbel raad die toegepast kan worden om deze moeilijkheid op te lossen? Stellig. Bij één bepaalde gelegenheid sprak Jezus over iemand die iets ondernam om God te behagen, maar zich realiseerde dat zijn broeder iets tegen hem had. Jezus zei: „Sluit eerst vrede met uw broeder en offer daarna, wanneer gij zijt teruggekomen, uw gave [aan God]. Haast u een zaak bij te leggen met degene die u bij het gerecht aanklaagt” (Matth. 5:23-25). Hoe heilzaam zal het zijn wanneer ook gehuwde personen ’zich haasten een zaak bij te leggen’ wanneer de een een klacht tegen de ander heeft! Mannen en vrouwen die dus Gods raad accepteren, doen er goed aan te trachten vriendelijk met elkaar te spreken over een eventuele kwetsende opmerking of een belediging. Dit op zijn beurt zal de weg banen voor betere communicatie met betrekking tot andere aangelegenheden. Het zal hun geluk vergroten.

UW HUWELIJK

Wij hebben hier slechts twee van de belangrijkste problemen beschouwd die zich in een huwelijk kunnen voordoen — met betrekking tot gezag en communicatie. Er zijn nog andere factoren die een huwelijk van vreugde kunnen beroven: jaloezie, onbevredigde seksuele gevoelens, moeilijkheden met schoonouders, conflicten over de kinderen, alcoholisme, een opvliegend karakter en nog vele andere problemen meer. Misschien meent u dat uw huwelijk door een dergelijke moeilijkheid wordt ondermijnd. De verstandige raad ten aanzien van al zulke problemen treft men aan in Gods Woord. Hij weet wat het beste is.

Wij sporen u aan u tot de bijbel te wenden. Leer daaruit wat Jehovah adviseert. Jehovah’s getuigen in uw omgeving zullen u graag daarbij helpen. Neem de gelegenheid waar om met hen de bijbel te bestuderen, want zij vinden het prettig mensen te mogen helpen de bijbelse raad te leren kennen. Door in uw huwelijk de weg te volgen die in Spreuken 3:5, 6 staat aangegeven, kunnen rijke zegeningen uw deel worden: „Vertrouw op Jehovah met heel uw hart . . . Sla in al uw wegen acht op hem, en hij zal uw paden recht maken.”

[Voetnoten]