Oefent u zelfdiscipline in kleine dingen?
EEN christelijke evangelieprediker van middelbare leeftijd stond op een drukke straathoek in het deftige Newyorkse stadsdeel Brooklyn Heights en overhandigde uitnodigingen om naar een bijbelse toespraak te komen luisteren welke getiteld was: „Hecht u waarde aan discipline?” Daar hij de uitnodigingen met een vriendelijke glimlach aanbood, namen de meeste mensen ze grif aan. Een chic geklede matrone weigerde echter, terwijl zij nadrukkelijk tegen de dame die bij haar was, zei: „Ik wens geen discipline!”
Door haar antwoord gaf die dame er blijk van een veel voorkomende verkeerde opvatting te hebben met betrekking tot discipline; discipline is namelijk synoniem met tucht en kan daardoor op straf of kastijding duiden. Het is waar dat het woord tucht soms in deze betekenissen wordt gebruikt, zoals toen de wijze koning Salomo ouders de raad gaf: „Onthoud de tucht niet aan den knaap; slaat gij hem met den stok, hij sterft er niet van.” „Is dwaasheid vastgehecht in het hart van een knaap, de tuchtroede zal haar van daar verdrijven.” — Spr. 23:13; 22:15.
Het woord discipline heeft echter nog andere betekenissen. Het is afkomstig van het Latijnse woord disciplina, dat letterlijk „onderwijs” of „onderricht” betekent. Daarom definieert Webster het woord discipline ook als „oefening of ondervinding die verbetert, omvormt, versterkt of perfectioneert, in het bijzonder de geestelijke vermogens of de moraal”. In verband hiermee merkte een schrijver op dat men „de discipline van hard werken en vroeg opstaan nodig heeft”, en een andere schrijver sprak over de mens die „zich gewillig aan strenge discipline zal onderwerpen om enige begeerde kennis of bekwaamheid te verwerven”.
Het is waar dat discipline op zich niet plezierig of gemakkelijk is; het is geen kwestie van het volgen van de weg van de minste weerstand. De bijbel maakt dit duidelijk door over een aspect van discipline, namelijk streng onderricht, te zeggen: „Geen enkel streng onderricht schijnt weliswaar op het ogenblik zelf vreugdevol te zijn, maar bedroevend; toch werpt het later voor hen die erdoor geoefend zijn een vreedzame vrucht af, namelijk rechtvaardigheid.” — Hebr. 12:11, NW.
Ja, het aanvaarden van discipline, of ze nu in de vorm van streng onderricht of in de vorm van straf komt, is verstandig. Het is echter nog verstandiger zelfdiscipline of zelftucht te oefenen en de bijbelse raad op te volgen: „Houd vast aan de tucht, laat haar niet los, bewaar haar, want zij is uw leven.” Zelfdiscipline dient bij kleine dingen te beginnen. — Spr. 4:13.
Waarom? Omdat als wij zelfdiscipline oefenen in kleine dingen, het ons in grote dingen gemakkelijker zal vallen, bijvoorbeeld in aangelegenheden waarvan zelfs ons leven kan afhangen. Zo is het wanneer u zelfdiscipline oefent in de lijn van Jezus’ woorden in Matthéüs 5:28 (NW), door niet met hartstochtelijke gedachten naar een vrouw te blijven kijken, niet waarschijnlijk dat u zich schuldig zult maken aan ernstige immoraliteit. Wanneer u de stilzwijgend gegeven raad in 2 Korinthiërs 10:5 (NW) opvolgt en elke gedachte in gevangenschap brengt aan goddelijke beginselen, is het gevaar gering dat u in woord of daad een grove overtreding zult begaan. Ook hier is het beginsel van toepassing: „Wie onrechtvaardig is in het geringste, is ook onrechtvaardig in veel.” — Luk. 16:10, NW.
Er is zeer veel voor het oefenen van zelfdiscipline in kleine dingen te zeggen. Met het oog op het voorgaande kunnen wij er zeker van zijn dat het zal bijdragen tot een goede verstandhouding met onze Maker. Zijn wij geneigd onverschillig te zijn wat het nakomen van onze beloften aan God betreft? Dan dienen wij zelfdiscipline te oefenen, want ons wordt gezegd: „God is in den hemel en gij zijt op de aarde, laten daarom uw woorden weinige zijn.” De apostel Paulus zei dat hij zelfdiscipline oefende opdat hij niet door God afgekeurd zou worden. — Pred. 5:1 2; 1 Kor. 9:27, NW.
Bovendien draagt zelfdiscipline bij tot een goede verstandhouding met ons zelf. Met ons zelf? Ja, ze bevordert namelijk ons zelfrespect. Het schenkt vreugde en voldoening wanneer wij beseffen dat wij zelfdiscipline hebben geoefend en ons zelf ertoe hebben gezet iets te doen waarvan wij wisten dat het noodzakelijk was, in plaats van het uit te stellen. Zelfs zo iets onbeduidends als opstaan wanneer de wekker afloopt in plaats van tot de allerlaatste minuut te blijven liggen, is een vorm van discipline. In feite brengt elke poging die iemand in het werk stelt om zelfdiscipline te oefenen in kleine dingen, een gevoel van welbehagen of kracht met zich mee, wat niet gezegd kan worden wanneer men aan zijn neigingen toegeeft.
Verder is het oefenen van zelfdiscipline in kleine dingen verstandig omdat het bijdraagt tot een goede verstandhouding met anderen. Neem bijvoorbeeld iets naar verhouding onbelangrijks als de manier waarop wij spreken. Ongedisciplineerde spraak is te hard of te zacht, te cru of te zoetsappig, of gewoonweg slordig. Dit alles maakt op anderen een povere indruk en misschien nemen zij er zelfs aanstoot aan. U kunt anderen zelfs kwetsen door geen woord te zeggen, door de manier waarop u luistert of nalaat te luisteren wanneer anderen tot u spreken. Er is zelfdiscipline voor nodig om eerbiedig te luisteren, met lezen of iets anders waar u mee bezig bent op te houden en de spreker uw oor te lenen, maar het is de moeite waard. Hetzelfde geldt voor het oefenen van zelfdiscipline aan tafel; schep niet meteen te veel op, eet niet te snel of te luidruchtig; voor dit alles is zelfdiscipline nodig.
Hoe belangrijk is het oefenen van zelfdiscipline in kleine dingen niet in verband met uw gezondheid! Een sigaret is maar klein, maar hoe groter uw zelfdiscipline, zodat u zich ervan weerhoudt een sigaret op te steken, des te kleiner de kans dat u longkanker oploopt, om nog maar niet te spreken van een hele reeks andere ziekten. Hoe staat het met uw houding? Voor een goede houding is het nodig zelfdiscipline te oefenen, maar dit is alleszins de moeite waard omdat een betere gezondheid het resultaat is; en niet alleen wordt uw lichamelijke conditie beter, maar u gaat er ook op vooruit wat uw zelfvertrouwen en zelfbeheersing betreft, ja, zelfs de indruk die u op anderen maakt, wordt beter!
Ook mag de waarde van zelfdiscipline in verband met uw ontspanning niet over het hoofd worden gezien. Er is zelfdiscipline voor nodig om de televisie af te zetten wanneer het tijd is om naar bed te gaan of wanneer er waardeloze programma’s op het scherm komen, maar wordt hierdoor niet heel wat tijd en energie bespaard? Het vereist ook zelfdiscipline om het niet te laat te maken op een gezellig avondje, zodat u de hoeveelheid nachtrust krijgt die u zo hard nodig hebt om u de volgende dag van uw taak te kwijten. Sport kan nuttig zijn, zo vertelt de bijbel ons — echter alleen als wij ons zelf zoveel discipline opleggen dat wij ze met mate beoefenen. — 1 Tim. 4:8, NW.
Het is zonder enige twijfel verstandig zelfdiscipline te oefenen in kleine dingen!