vermoorde vorst afwist, tot een oorlog over zijn dood aanzette zonder dat men wist waarom”.

Maar christenen weten wel waarom. Door hun op de bijbel gebaseerde inzicht weten zij dat de Eerste Wereldoorlog samenviel met de geboorte van Gods koninkrijk in de hemelen, wat een ’wee voor de aarde’ zou betekenen. Waarom? „Want de Duivel is tot u neergedaald, en hij heeft grote toorn, daar hij weet dat hij slechts een korte tijdsperiode heeft.” — Openb. 12:9-12; vergelijk Matthéüs 24:3, 7, 8.

Vragen van lezers

● Lecithine wordt in bloed aangetroffen. En veel voedselprodukten bevatten lecithine als bestanddeel. Is deze lecithine afkomstig van bloed?

Neen, er is geen reden om dat te denken.

Lecithine is een natuurlijke substantie die de neiging heeft zich zowel met olie als met water te verbinden tot een emulsie met vele gebruiksmogelijkheden in de industrie. Commercieel wordt ze vaak in ijs, snoep en bakprodukten en ook in enkele cosmetica en chemische produkten toegepast. Maar hoe komt men aan deze lecithine?

Lecithine is een fosfolipide die in alle levende cellen wordt aangetroffen. De Encyclopedia Americana van 1977 verklaart: „De hoogste concentraties lecithinen worden in hersen- en zenuwweefsel en in rode bloedlichaampjes aangetroffen. Ze komen ook in grote hoeveelheden voor in eidooier en in enkele plantezaden.” — Deel 17, blz. 147.

Enkele christenen die lecithine als bestanddeel van voedingsmiddelen op etiketten vermeld zagen, maken zich hier zorgen over, omdat zij weten dat bloed lecithine bevat. De bijbel gebiedt christenen namelijk ’zich te onthouden van bloed’ (Hand. 15:28, 29). Daarom moeten zij vlees dat niet is uitgebloed en voedsel dat van bloed is vervaardigd, zoals bloedworst, niet eten. Aangezien rode bloedlichaampjes evenwel concentraties van lecithine bevatten, weigeren sommige christenen elk produkt dat lecithine als ingrediënt vermeldt. Anderen hebben zich genoodzaakt gevoeld fabrikanten te schrijven om de bron van lecithine in bepaalde voedingsmiddelen te weten te komen.

The Encyclopedia Americana vervolgt echter met te zeggen: „Lecithine wordt in de levensmiddelenindustrie als emulgator gebruikt, en wel voornamelijk bij de bereiding van margarine en chocolade. Lecithine voor industrieel gebruik wint men uit eieren of wordt verkregen als een bijprodukt bij de vervaardiging van sojaolie.” (Wij cursiveren.)

Omdat commerciële hoeveelheden betrekkelijk goedkope lecithine uit eieren of sojaolie verkregen kunnen worden, bestaat er geen reden waarom enige fabrikant zou proberen lecithine uit bloed te halen. Bij wijze van illustratie: Rode bloedlichaampjes bevatten ook ijzermoleculen. Maar het zou onzin zijn als een fabrikant zou overwegen ijzer uit bloed te halen om er pannen of andere ijzeren produkten van te maken, als dezelfde substantie (ijzer) voor een fractie van de kosten uit ijzererts verkregen kan worden.

Het blijkt dan ook dat lecithine voor commerciële doeleinden niet uit bloed komt. Christenen kunnen de bloedkwestie dus buiten beschouwing laten als zij op een etiket van het een of andere levensmiddel „lecithine” vermeld zien staan.

● Wat waren de „verscheidene dopen” die Paulus in Hebreeën 9:10 noemt? Doopten de Hebreeën proselieten?

Neen, de apostel Pauls verwees naar rituele wassingen die de Mozaïsche wet vereiste.

Met betrekking tot de aanbidding die met de tabernakel uit de oudheid was verbonden, schreef Paulus: „Deze tent is een illustratie voor de bestemde tijd die er thans is, en in overeenstemming daarmee worden er zowel gaven als slachtoffers gebracht. Deze kunnen echter hem die heilige dienst verricht, niet tot volmaaktheid brengen met betrekking tot zijn geweten, maar hebben slechts te maken met spijzen en dranken en verscheidene dopen. Het waren wettelijke vereisten betrekking hebbend op het vlees en opgelegd tot aan de bestemde tijd om dingen recht te zetten.” — Hebr. 9:9, 10.

De „verscheidene dopen” waren dus kenmerken van de aanbidding onder de Wet. Met betrekking tot bepaalde onreine dieren wordt er bijvoorbeeld in de Wet gezegd: „Alles nu waarop een van hen in hun doodstoestand mocht vallen, zal onrein zijn. . . . Elk vat dat maar enigszins wordt gebruikt, zal in water worden gelegd, en het moet tot de avond onrein zijn en dan rein zijn” (Lev. 11:32). Op overeenkomstige wijze moest iemand misschien, als onderdeel van zijn