Een blik op de wereld
’De christenen omvormen’
◆ De nieuwe Frelimo-regering van Moçambique probeert alle religie in het land volledig naar haar hand te zetten. En bepaalde kerkleiders schijnen hier geen enkel bezwaar tegen te hebben. In Christianity Today stond het bericht dat Valente Matsinhe, „secretaris” van de Presbyteriaanse Kerk en tevens algemeen secretaris van de Frelimo-partij in zijn omgeving, onlangs op de Panafrikaanse Raad van Kerken een oproep heeft gedaan voor financiële steun zodat, aldus zijn woorden, „wij de christenen geestelijk kunnen omvormen ten einde hen geschikt te maken voor hun rol in een socialistische staat”.
In diezelfde geest schreef de Presbyteriaanse Kerk in Moçambique naar de vergadering van de Wereldraad van Kerken in Nairobi (Kenya) om te melden dat „de belangrijkste zorg van onze kerk” momenteel draait om de „aanpassing aan de nieuwe sociale structuur van onafhankelijk Moçambique”. De Presbyterianen spraken de hoop uit dat er voor hen gebeden zouden worden opgezonden en dan „vooral door diegenen die leven in een zelfde politiek systeem als de regering voor ons land heeft gekozen”.
Zij sluiten geen compromis
◆ „Frelimo, de bevrijdingsbeweging van gisteren, is reeds hard op weg een dictatuur te worden”, aldus de Londense Guardian. „Volksgerichten, compleet met het openbaar te schande stellen van barrevoets gaande zwarten en blanken, die ervan worden beschuldigd van de juiste partijlijn te zijn afgeweken, vormen een nieuw fenomeen in de Moçambicaanse rechtsbedeling. . . . De Jehovah’s Getuigen die weigeren de partijlijn te volgen, of zich naar de groeten en het ritueel van de partij te richten . . . hebben al veel van hun aanhangers in gevangenissen en strafkampen zitten.” De Londense Sunday Times voegde aan deze berichten nog toe, dat „het leven voor de Afrikaanse christenen veel zwaarder is geworden dan het ooit onder het Portugese bewind is geweest, zoals uit de berichten van gevluchte Getuigen valt op te maken — berichten die door diplomatieke waarnemers zijn bevestigd”.
Te vroeg geboren baby’s hebben liefde nodig
◆ Bij te vroeg geboren baby’s wordt de warmte van de baarmoeder gewoonlijk vervangen door de mechanische atmosfeer van een couveuse. Hoe vergaat het deze kinderen? De Amerikaanse psychologe Ruth Rice schat dat ongeveer de helft van hen in hun latere leven met lichamelijke of geestelijke moeilijkheden te kampen krijgt. Uit een onderzoek dat zij echter onlangs voltooide, bleek dat er opzienbarende verbeteringen optraden wanneer de kinderen viermaal per dag uit de couveuse werden gehaald om „geknuffeld, aangehaald en door aanraking gestimuleerd te worden”. Aan het eind van haar onderzoek bleken deze baby’s „geestelijk en lichamelijk” niet alleen „voor op andere te vroeg geboren kinderen, maar bleken zij in verhouding ook voor te staan op de gemiddelde baby van vier maanden”, aldus de National Observer.
Vierde jaar het gevaarlijkst
◆ Wanneer loopt de beginnende automobilist het meeste gevaar? „Niet in de eerste twee praktijkjaren, zoals heel lang werd aangenomen, . . . maar in de daaropvolgende drie tot vijf jaren is hij het sterkst betrokken bij ongevallen.” Dat is volgens een bericht in het NRC/Handelsblad, de conclusie waartoe de Münchense verkeerspsycholoog Dr. G. Munsch na een langdurig onderzoek is gekomen. Na het vierde jaar gaat het weer beter. Maar pas in het zevende jaar, na ongeveer 100.000 kilometer rijervaring, ligt het ongevallenrisico op dezelfde hoogte als van de „gemiddelde automobilist”. Als verklaring wijzen de verkeerspsychologen erop dat een nieuwe rijder „na een jaar of twee rijden van zichzelf de indruk heeft gekregen dat hij het nu allemaal wel weet en opgewassen is tegen alle valstrikken en hinderlagen die er in het verkeer zijn”. Vaak moet hij door botsingen en andere ongevallen zijn grenzen leren kennen.
Geestelijken als spionnen?
◆ Nadat enkele maanden geleden in de Amerikaans katholieke National Catholic Reporter was onthuld dat buitenlandse geestelijken en zendelingen als tipgevers van de CIA fungeerden, werd dit algemeen ontkend. Toen in het Amerikaanse Congres echter het wetsvoorstel ter sprake kwam om dergelijke activiteiten onwettig te verklaren, met de opmerking dat dit „de kerk prostitueerde”, kon uit de regeringsreactie weinig anders dan een bevestiging van de beschuldigingen worden opgemaakt. De voornaamste adviseur van president Ford schreef: „Geestelijken over de gehele wereld zijn vaak een waardevolle bron van informatie voor de inlichtingendienst, en vele geestelijken zijn enkel al op grond van patriottisme gaarne bereid de regering waardevolle geheime informatie te leveren.” William Colby, de directeur van de CIA, heeft ook toegegeven dat de geestelijkheid „een belangrijke rol speelt” en dat elk verbod „dit bureau ernstig in haar toekomstige werking zou schaden”.
Veiliger hartoperaties
◆ De Canadese hartchirurg Ray Heimbecker verklaarde onlangs op de jaarvergadering van het Amerikaanse Hartgenootschap, dat open-hartoperaties veiliger zijn wanneer geen transfusiebloed van bloedbanken wordt gebruikt. Hij verklaarde dat aan het universiteitsziekenhuis te London, in de Canadese provincie Ontario, 145 patiënten een „bloedloze” open-hartoperatie hadden ondergaan en dat bij hen het aantal sterfgevallen van de normale 11 percent tot 3,8 percent was gedaald. Hij merkte op dat verbeterde hart-longmachines zulke ingrepen zonder de gewone bloedtransfusie-routine mogelijk maken.
Slechts in naam
◆ Tijdens een recent opinie-onderzoek in Amerika trad een „indrukwekkende religiositeit” aan het licht, maar ook dat religie weinig van doen had met het normale dagelijkse leven. „Ruwweg drie van de vier burgers laten zich bij beslissingen ten aanzien van goed en kwaad niet bewust door religie leiden”, aldus het onderzoekrapport. De hedendaagse „religiositeit” past dus precies in de beschrijving die de bijbel profetisch over de „laatste dagen” heeft gegeven. Velen zouden „een vorm van godvruchtige toewijding hebben, maar de kracht ervan niet blijken te bezitten”.— 2 Tim. 3:5.
Het gehoorzamen van bevelen
◆ „Ik gehoorzaamde slechts bevelen”, was in feite de verdediging die alle nazi’s aanvoerden voor de gruwelen die zij gedurende de Tweede Wereldoorlog op massale schaal hadden bedreven. Heeft de mensheid van deze ervaring geleerd? Rubriekschrijver D. Lynch schrijft in de Rocky Mountain Journal over een „ontmoedigend bewijs” van het tegendeel. De Amerikaanse senator G. Hart nodigde hem uit een aandeel te hebben aan de vraaggesprekken met gegadigden voor de militaire academies. Zijn conclusie luidde naderhand: „De droevige waarheid is dat de overweldigende meerderheid van die kortgeknipte, ernstige en overigens indrukwekkende Amerikanen zichzelf bereid verklaarde iedereen dood te schieten en van iedereen de telefoon af te luisteren als hun daartoe het bevel zou worden gegeven.”
Pijpleidingproblemen
◆ De grote hoeveelheden geld die zijn gestoken in de aanleg van de 1300 kilometer lange oliepijpleiding in Alaska, heeft een diefstal en fraude aangetrokken die volgens het memorandum van een afdeling van de Amerikaanse justitie „elke verbeelding tart”. De verliezen worden geschat op 1 miljard dollar, terwijl de leiding nog maar voor de helft af is. Veel georganiseerde arbeiders met een salaris van 1000 tot 1500 dollar per week zijn bij een grootscheepse ontvreemding van materiaal betrokken. „[De pijpleidingmaatschappij] is net als de regering, moet u weten”, zo vertelde de vrouw van een arbeider tegen een journalist. „Ze worden rijk van ons bij de benzinestations, dus is er geen bezwaar tegen om van hen te stelen.”
„Pappie of de TV?”
◆ „Van wie houd je meer, van je pappie of de TV?” De afgelopen twee jaar heeft de Amerikaanse psycholoog Jung Bay Ra die vraag herhaaldelijk aan 4- tot 6-jarigen gesteld. Ruim 40 percent koos voor de TV, en 20 percent verkoos de TV boven hun moeder. „De TV is voor vader een formidabele concurrent als het gaat om de genegenheid van zijn kind”, aldus Dr. Ra.
Werkloos
◆ De Internationale Arbeidersorganisatie van de Verenigde Naties bericht dat tegen eind september 1975 de wereld-werkloosheid haar hoogste niveau in 40 jaar had bereikt. In 23 belangrijke Westerse landen bereikte de werkloosheid een totaal van 17,1 miljoen, vergeleken met ongeveer 25 miljoen werklozen tijdens de Grote Depressie van de jaren ’30.
Wereldtol aan verkeersdoden
◆ Ongeveer een kwart miljoen mensen komen elk jaar over de gehele wereld bij verkeersongevallen om het leven, aldus het tijdschrift World Health van de Verenigde Naties. De V.S. voeren de lijst aan, met jaarlijks ongeveer 50.000 doden, gevolgd door Frankrijk en West-Duitsland met ongeveer 16.000 elk. Italië is vierde met ongeveer 10.000 en Groot-Brittannië telt jaarlijks meer dan 7000 verkeersdoden. In Nederland vallen, volgens de cijfers van het CBS, gemiddeld 3000 doden per jaar. Rekent men echter in verhouding tot het aantal gereisde kilometers, dan wordt de verhouding heel anders. In Amerika sterven op de 160 miljoen reizigerskilometers slechts 7 personen, in Nederland 3,5, in Engeland echter 13, in Kenya 55 en in Uganda 65.
Werkende vrouwen
◆ In Oost-Europa en de Sovjet-Unie ligt het percentage werkende vrouwen aanzienlijk hoger dan in de landen van het Westen. Kijken we naar de vrouwen in de leeftijdsgroep van 15 tot 64 jaar dan heeft 82 percent in Rusland een betrekking, vergeleken met 49 percent in de Verenigde Staten. Andere percentage-cijfers zijn: Oost-Duitsland, 80; Hongarije, 73; Polen, 63; Tsjechoslowakije, 59; Zweden, 59; Denemarken, 58; Japan, 56; Engeland, 52; West-Duitsland, 49; Italië, 29; en Nederland, nog geen 26.
Hoogste belastingdruk
◆ Belasting van allerlei aard is in de meeste landen gestegen. De bevolking van welk land betaalt het meest? Volgens The Wall Street Journal zijn dat de mensen in Israël. „De meeste Israëli’s verwachten dat de belastingen weer omhoog zullen gaan — ofschoon ze reeds 46% bedragen van Israëls bruto nationaal produkt, hetgeen de Israëli’s tot ’s werelds hoogst aangeslagen belastingbetalers maakt.
Houdt u van haring?
◆ Wanneer u houdt van rauwe vis, zoals haring, is het goed te beseffen dat het eten van deze vis gezondheidsgevaren met zich brengt. Het Centrum voor de bevolkingsgezondheid in Atlanta, in de Amerikaanse staat Georgia, waarschuwt dat veel van de vis die langs de kusten van de Atlantische en Grote Oceaan gevangen wordt, is besmet met larven die slechts door normaal bakken en koken van de vis gedood kunnen worden.
Voordelen van energiecrisis
◆ Statistieken onthullen dat er in de winter van 1974/75 in Californië wegens lagere snelheden ten gevolge van de energiecrisis minder verkeersongevallen waren. Sommige onderzoekers geloven ook dat minder rijden en minder vervuiling door auto’s factoren waren die bijdroegen tot lagere cijfers voor sterfgevallen als gevolg van hartaanvallen en vervuiling. In San Francisco liep het aantal hartaanvallen in die periode met 16,7 percent terug, en een medische autoriteit noemde als een van de factoren „minder spanning door autorijden”. Sterfgevallen als gevolg van longziekten namen met 33 percent af.