Als man en vrouw ruzie krijgen
HOEWEL geen man of vrouw die bij zijn of haar volle verstand is, huwelijksconflicten fijn vindt, komen ze maar al te vaak voor. Meestal zegt een van beiden iets wat de ander irriteert. Ze gaan steeds harder tegen elkaar praten en de emoties lopen hoog op, waarna er een felle ruzie vol hatelijke opmerkingen losbarst. Dan volgt er een ijzige stilte. Beiden weigeren koppig om te praten. Als na verloop van tijd de woede gezakt is, wordt de ruzie bijgelegd. De vrede is hersteld — althans, tot de volgende ruzie.
Huwelijksconflicten zijn een ingrediënt voor heel wat grappen en plots in televisieprogramma’s, maar de realiteit is absoluut niet grappig. Een bijbelse spreuk zegt zelfs dat onbezonnen woorden kunnen steken als een zwaard (Spreuken 12:18). Harde woorden kunnen emotionele littekens achterlaten die nog lang na het conflict pijn doen. Geruzie kan zelfs tot geweld leiden. — Exodus 21:18.
Natuurlijk is het vanwege menselijke onvolmaaktheid onvermijdelijk dat er soms problemen in een huwelijk ontstaan (Genesis 3:16; 1 Korinthiërs 7:28). Toch moeten frequente en felle discussies niet worden afgedaan als normaal. Volgens deskundigen vergroot een patroon van geruzie de kans dat een huwelijk op echtscheiding uitloopt. Het is dus belangrijk dat u en uw partner leren om meningsverschillen vreedzaam op te lossen.
De situatie inschatten
Als er in uw huwelijk constant onenigheid is, probeer er dan achter te komen of er een patroon in uw ruzies zit. Wat gebeurt er meestal als u beiden het ergens niet over eens bent? Loopt de discussie al gauw uit de hand en mondt ze uit in een spervuur van beledigingen en beschuldigingen? Wat kunt u daaraan doen?
Beschouw eerst eens eerlijk hoe u misschien zelf bijdraagt aan het probleem. Raakt u snel geïrriteerd? Bent u iemand die makkelijk ruzie maakt? Wat zou uw partner op dit punt over u zeggen? Die laatste vraag is belangrijk om over na te denken, want uw partner heeft daar misschien een heel andere kijk op dan u.
Stel bijvoorbeeld dat uw partner vaak een beetje gesloten is, terwijl u open bent en u heel emotioneel uit. Misschien zegt u: „Toen ik opgroeide, praatte iedereen in mijn familie zo met elkaar. Dat is geen ruzie maken!” En misschien is het dat voor u ook niet. Maar wat ú als een openhartig gesprek ziet, wordt door uw partner misschien wel als een kwetsende en felle ruzie opgevat. Alleen al het besef dat u en uw partner een verschillende manier van communiceren hebben, kan misverstanden helpen voorkomen.
Bedenk bovendien dat er ook zonder geschreeuw sprake kan zijn van een ruzie. Paulus schreef aan christenen: „Geschreeuw en schimpend gepraat worde uit uw midden weggenomen” (Efeziërs 4:31). „Geschreeuw” duidt op stemverheffing, terwijl „schimpend gepraat” betrekking heeft op de inhoud van de boodschap. In dat licht bezien kunnen zelfs gefluisterde woorden ruzieachtig zijn als ze irriteren of vernederen.
Beschouw met dit in gedachten nog eens hoe u op meningsverschillen met uw partner reageert. Maakt u makkelijk ruzie? Zoals we gezien hebben, is het echte antwoord op die vraag grotendeels afhankelijk van de kijk die uw partner daarop heeft. Doe die niet af als overgevoelig, maar probeer in plaats daarvan uzelf te zien zoals uw partner u beziet en breng waar nodig veranderingen aan. Paulus schreef: „Laat een ieder niet zijn eigen voordeel blijven zoeken, maar dat van de ander.” — 1 Korinthiërs 10:24.
’Schenk aandacht aan de wijze waarop gij luistert’
Nog een aspect van het omgaan met meningsverschillen vinden we in Jezus’ woorden: ’Schenk aandacht aan de wijze waarop gij luistert’ (Lukas 8:18). Jezus sprak weliswaar niet over communicatie in het huwelijk; toch gaat het beginsel wel op. Hoe goed luistert u naar uw partner? Luistert u überhaupt wel? Of valt u de ander in de rede met pasklare oplossingen voor problemen die u nog niet helemaal begrijpt? „Wanneer iemand antwoord geeft op een zaak voordat hij ze hoort, is dat dwaasheid van zijn kant en schande”, zegt de bijbel (Spreuken 18:13). Als er onenigheid ontstaat, moeten u en uw partner dus de kwestie uitpraten en echt naar elkaar luisteren.
Probeer „medegevoel” te tonen in plaats van het standpunt van uw partner af te zwakken (1 Petrus 3:8). In het oorspronkelijke Grieks betekent deze term in wezen ’met een ander lijden’. Als uw partner ergens bezorgd over is, zou u zich ook zo moeten voelen. Doe uw best om de zaak vanuit zijn of haar perspectief te zien.
Isaäk, een godvrezend man, deed dat kennelijk. De bijbel vertelt ons dat zijn vrouw, Rebekka, erg van streek was door een gezinsprobleem waar hun zoon Jakob bij betrokken was. „Ik heb een afschuw gekregen van mijn leven wegens de dochters van Heth”, zei ze tegen Isaäk. „Indien Jakob ooit een vrouw neemt uit de dochters van Heth zoals dezen uit de dochters van het land, wat heb ik dan nog aan mijn leven?” — Genesis 27:46.
Nu heeft Rebekka door haar bezorgdheid waarschijnlijk een beetje overdreven. Zou ze echt een afschuw van haar leven hebben gehad? Zou ze echt liever zijn gestorven als haar zoon met een van de dochters van Heth trouwde? Waarschijnlijk niet. Toch bagatelliseerde Isaäk Rebekka’s gevoelens niet. In plaats daarvan zag Isaäk in dat Rebekka terecht bezorgd was, en hij kwam in actie (Genesis 28:1). Doe hetzelfde de volgende keer dat uw partner zich ergens zorgen over maakt. Zie het niet als iets onbelangrijks, maar luister naar uw partner, respecteer zijn of haar mening en reageer meelevend.
Luisteren en inzicht tonen
Een bijbelse spreuk luidt: „Het inzicht van een mens vertraagt stellig zijn toorn” (Spreuken 19:11). Het is maar al te makkelijk om in een verhitte discussie impulsief te reageren op elke vinnige opmerking van uw partner. Dit zal de ruzie echter vaak alleen maar erger maken. Neem u dus voor om, wanneer u naar uw partner luistert, niet alleen de woorden te horen maar ook de gevoelens achter de woorden. Dat inzicht zal u helpen verder te kijken dan persoonlijke ergernissen en tot de kern van het probleem door te dringen.
Stel bijvoorbeeld dat uw vrouw tegen u zegt: „Je hebt nooit tijd voor me!” U zou geneigd kunnen zijn geïrriteerd te raken en de beschuldiging te betwisten met naakte feiten. „Vorige maand nog een hele dag!”, reageert u misschien. Maar als u aandachtig luistert, komt u er misschien achter dat uw vrouw eigenlijk niet om meer minuten of uren vraagt. In plaats daarvan vraagt ze misschien wel om geruststellende woorden en laat ze u weten dat ze zich verwaarloosd en onbemind voelt.
Stel dat u als vrouw van uw man te horen krijgt dat een recente aankoop hem dwarszit. „Hoe kon je nou zo veel geld uitgeven?”, vraagt hij vol ongeloof. Uw eerste reactie is misschien u te verdedigen met feiten over de gezinsfinanciën of door uw aankoop te vergelijken met iets wat hij heeft gekocht. Maar inzicht zal u helpen in te zien dat uw man het misschien niet over euro’s en centen heeft. In plaats daarvan zit het hem misschien dwars dat hij niet bij de beslissing betrokken was toen er een grote aankoop gedaan werd.
Natuurlijk kan elk echtpaar weer een andere aanpak hebben in kwesties als hoeveel tijd ze samen doorbrengen en hoe gezinsuitgaven worden geregeld. Waar het om gaat, is dat als iets een twistpunt wordt, inzicht u helpt niet snel boos te worden en u in staat stelt te begrijpen wat er werkelijk aan de hand is. Reageer niet impulsief maar volg de raad op van de bijbelschrijver Jakobus om ’vlug te zijn om te horen, langzaam om te spreken, langzaam met betrekking tot gramschap’. — Jakobus 1:19.
Bedenk dat als u wel spreekt, het van belang is hoe u met uw partner spreekt. De bijbel zegt: „De tong van de wijzen is genezing” (Spreuken 12:18). Als u en uw partner een meningsverschil hebben, zijn uw woorden dan kwetsend of genezend? Werpen ze barrières op, of banen ze de weg tot verzoening? Zoals we al gezien hebben, maakt woede of een impulsieve reactie het conflict alleen maar erger. — Spreuken 29:22.
Als een meningsverschil op een verbale bokswedstrijd uitloopt, doe dan nog meer moeite om bij het onderwerp te blijven. Richt u op de oorzaak, niet op de persoon. Maak u meer druk om wat juist is dan om wie er gelijk heeft. Pas op dat uw woorden geen olie op het vuur zijn. De bijbel zegt: „Een woord dat smart veroorzaakt, doet toorn opkomen” (Spreuken 15:1). Ja, wát u zegt en hóé u het zegt, kan uitmaken of u de medewerking van uw partner krijgt of niet.
Niet willen winnen, maar willen oplossen
Bij onze aanpak van meningsverschillen moet het doel zijn het probleem op te lossen, niet de discussie te winnen. Hoe kunt u tot een oplossing komen? De beste manier is bijbelse raad te zoeken en toe te passen, en hierin moet vooral de man het voortouw nemen. Waarom zou u, in plaats van meteen met een uitgesproken mening voor de dag te komen, de kwestie niet van Jehovah’s standpunt uit bekijken? Bid tot hem en zoek de vrede van God, die uw hart en geestelijke vermogens zal behoeden (Efeziërs 6:18; Filippenzen 4:6, 7). Doe oprecht moeite om niet alleen uw eigen belangen maar ook die van uw partner in het oog te houden. — Filippenzen 2:4.
Een slechte situatie wordt vaak nog erger als u uw gedachten en daden laat beheersen door gekwetste gevoelens en onbeheerste emoties. Als u daarentegen bereid bent u door de raad uit Gods Woord te laten corrigeren, zal dat in vrede, gelijkgezindheid en Jehovah’s zegen resulteren (2 Korinthiërs 13:11). Laat u daarom door „de wijsheid van boven” leiden, leg eigenschappen aan de dag die God behagen en pluk er de vruchten van iemand te zijn ’die vrede maakt’. — Jakobus 3:17, 18.
In feite zou iedereen moeten leren meningsverschillen vreedzaam op te lossen, zelfs als daar persoonlijke voorkeuren voor opgeofferd moeten worden (1 Korinthiërs 6:7). Pas Paulus’ raad toe: ’Doe gramschap, toorn, slechtheid, schimpend gepraat en ontuchtige taal uit uw mond weg. Leg de oude persoonlijkheid met haar praktijken af en bekleed u met de nieuwe persoonlijkheid.’ — Kolossenzen 3:8-10.
Natuurlijk zult u soms dingen zeggen waar u later spijt van hebt (Jakobus 3:8). Als dat gebeurt, bied uw partner dan uw excuses aan. Blijf moeite doen. Na verloop van tijd zullen u en uw partner waarschijnlijk merken dat u allebei veel beter met meningsverschillen kunt omgaan.
[Kader/Illustratie op blz. 22]
Drie stappen om een ruzie te sussen
• Luister naar uw partner. — Spreuken 10:19
• Respecteer zijn of haar mening. — Filippenzen 2:4
• Reageer op een liefdevolle manier. — 1 Korinthiërs 13:4-7
[Kader/Illustratie op blz. 23]
Wat u nu al kunt doen
Stel uw partner de onderstaande vragen en luister naar de antwoorden zonder hem of haar in de rede te vallen. Daarna kan uw partner hetzelfde doen.
• Heb ik de neiging ruzie te maken?
• Luister ik echt als jij praat, of reageer ik impulsief voordat je uitgesproken bent?
• Komen mijn woorden op jou als ongevoelig of boos over?
• Wat kunnen wij allebei doen om de manier waarop we communiceren te verbeteren — vooral als we het niet met elkaar eens zijn?
[Illustratie op blz. 21]
Luistert u?
[Illustratie op blz. 22]
„Ik voel me verwaarloosd en onbemind”
[Illustratie op blz. 22]
„Je hebt nooit tijd voor me!”
[Illustratie op blz. 22]
„Vorige maand nog een hele dag!”