‘Luister naar de woorden van de wijzen’

 1. In welke vorm kan raad tot ons komen, en waarom hebben we allemaal raad nodig?

WE HEBBEN allemaal weleens raad nodig. Soms neem je misschien zelf het initiatief om aan iemand die je respecteert advies te vragen. Het kan ook zijn dat een bezorgde broeder tegen je zegt dat je dreigt ‘een misstap’ te doen waar je later spijt van krijgt (Gal. 6:1). Daarnaast komt raad soms in de vorm van correctie nadat je een ernstige fout hebt gemaakt. Maar hoe de raad ook komt, het is goed om ernaar te luisteren. Het kan je leven redden! (Spr. 6:23)

 2. Waarom moeten we volgens Spreuken 12:15 naar raad luisteren?

² De thematekst moedigt ons aan te ‘luisteren naar de woorden van de wijzen’ (Spr. 22:17). Geen mens weet alles en er is altijd wel iemand die meer kennis of ervaring heeft dan jij. (Lees Spreuken 12:15 en de tweede voetnoot.) Naar raad luisteren is dus een teken van nederigheid. Het laat zien dat je je bewust bent van je beperkingen en beseft dat je hulp nodig hebt om je doelen te bereiken. De wijze koning Salomo schreef onder inspiratie: ‘Met veel raadgevers komt iets tot stand’ (Spr. 15:22).

 3. Op welke manieren zou je raad kunnen krijgen?

³ Je kunt direct of indirect raad krijgen. Wat bedoelen we met indirect? Misschien lees je iets in de Bijbel of onze publicaties dat je aan het denken zet over wat je aan het doen bent en je motiveert om te veranderen (Hebr. 4:12). Dat zou je indirecte raad kunnen noemen. Maar het zou ook kunnen dat een ouderling of andere ervaren broeder je wijst op een punt waaraan je moet werken. Dat zou je dan directe raad noemen. Als iemand genoeg van je houdt om je Bijbelse raad te geven, kun je daar waardering voor tonen door te luisteren naar wat hij te zeggen heeft en de raad ter harte te nemen.

 4. Hoe kun je volgens Prediker 7:9 beter niet reageren als je raad krijgt?

⁴ In de praktijk is vooral directe raad vaak moeilijk te accepteren. Je kunt je zelfs gekwetst voelen. Hoe komt dat? Omdat we weliswaar makkelijk toegeven dat we onvolmaakt zijn maar het vaak moeilijk vinden raad te accepteren over een specifieke onvolmaaktheid. (Lees Prediker 7:9.) Misschien ga je direct in de verdediging. Het kan zijn dat je gaat twijfelen aan de motieven van de raadgever of je ergert aan de manier waarop hij raad geeft. Misschien heb je zelfs kritiek op de raadgever zelf. Gaat hij me raad geven?, denk je dan. Laat hij naar zichzelf kijken! En omdat de raad die je krijgt je niet aanstaat, negeer je die liever. Of je wint bij iemand anders raad in die je prettiger vindt.

 5. Waar gaat dit artikel over?

⁵ In dit artikel gaan we kijken naar Bijbelse personen die raad in de wind sloegen en personen die raad opvolgden. We zullen ook zien wat je kan helpen raad te accepteren en er je voordeel mee te doen.

 6. Wat leren we van Rehabeams reactie op de raad die hij kreeg?

⁶ Toen Rehabeam koning van Israël werd, kwamen zijn onderdanen naar hem toe met een verzoek. Ze vroegen hem de last te verlichten die zijn vader, Salomo, ze had opgelegd. Rehabeam was zo verstandig advies in te winnen bij de oudere mannen van Israël. Zij zeiden dat als hij zou doen wat het volk vroeg, ze hem altijd zouden steunen (1 Kon. 12:3-7). Blijkbaar was Rehabeam niet tevreden met dat advies, en dus ging hij te rade bij de mannen met wie hij was opgegroeid. Die mannen waren waarschijnlijk in de 40 en hadden dus wel wat levenservaring (2 Kron. 12:13). Maar bij deze gelegenheid gaven ze Rehabeam slecht advies. Ze adviseerden hem de last van het volk nog zwaarder te maken (1 Kon. 12:8-11). Met die twee tegengestelde standpunten had Rehabeam Jehovah in gebed kunnen vragen welk advies hij moest opvolgen. Maar hij besloot af te gaan op het advies dat hem aanstond en luisterde naar de jongere mannen. De gevolgen waren rampzalig voor Rehabeam en voor het volk. Ook wij kunnen soms advies krijgen dat we liever niet horen. Maar als het gebaseerd is op Gods Woord, moeten we het toch accepteren.

 7. Wat laat het voorbeeld van Uzzia uitkomen?

⁷ Koning Uzzia legde raad naast zich neer. Hij ging een deel van Jehovah’s tempel binnen waar alleen de priesters mochten komen en probeerde er wierook te branden. De priesters van Jehovah zeiden: ‘Het is niet toegestaan, Uzzia, dat u wierook brandt voor Jehovah! Alleen de priesters mogen wierook branden.’ Hoe reageerde Uzzia? Als hij nederig de raad had opgevolgd en meteen de tempel had verlaten, zou Jehovah hem misschien hebben vergeven. Maar Uzzia ‘werd woedend’. Waarom verwierp hij de raad? Kennelijk vond hij dat hij als koning het recht had te doen wat hij wilde. Maar Jehovah zag het anders. Omdat Uzzia zo aanmatigend was, werd hij met melaatsheid getroffen. Hij ‘bleef melaats tot aan zijn dood’ (2 Kron. 26:16-21). Wat laat het voorbeeld van Uzzia zien? Wie je ook bent, je zult Jehovah’s goedkeuring verliezen als je Bijbelse raad in de wind slaat.

 8. Hoe reageerde Job op raad?

⁸ In de Bijbel staan niet alleen waarschuwende voorbeelden maar ook goede voorbeelden van personen die werden gezegend omdat ze openstonden voor raad. Neem Job. Hij had ontzag voor God maar was niet volmaakt. Onder grote druk zei hij dingen die niet klopten. Daarom kreeg hij directe raad, zowel van Elihu als van Jehovah. Hoe reageerde Job? Nederig accepteerde hij de raad. Hij zei: ‘Ik heb zonder verstand gesproken (…). Daarom neem ik terug wat ik heb gezegd en ik heb berouw in stof en as.’ Jehovah zegende Job omdat hij zo nederig reageerde (Job 42:3-6, 12-17).

 9. Hoe reageerde Mozes toen hij raad kreeg?

⁹ Mozes is een mooi voorbeeld van iemand die een correctie accepteerde toen hij een grote fout had gemaakt. Op een gegeven moment verloor hij zijn geduld en gaf hij niet de eer aan Jehovah. Om die reden mocht hij het beloofde land niet in (Num. 20:1-13). Toen Mozes Jehovah liet weten dat hij teleurgesteld was over die beslissing, zei Jehovah: ‘Spreek hier nooit meer over tegen mij’ (Deut. 3:23-27). Mozes raakte niet verbitterd. Hij accepteerde de beslissing en Jehovah bleef hem gebruiken om Israël te leiden (Deut. 4:1). Job en Mozes zijn allebei een goed voorbeeld omdat ze openstonden voor raad. Job corrigeerde zijn denken en kwam niet met uitvluchten. Mozes liet zien dat hij Jehovah’s raad ter harte nam door hem trouw te blijven ook al verloor hij een voorrecht dat hem heel kostbaar was.

10. (a) Wat zijn volgens Spreuken 4:10-13 de voordelen als je raad accepteert? (b) Welke mooie houding hadden sommigen toen ze raad kregen?

¹⁰ Het is goed om het voorbeeld te volgen van trouwe mannen als Job en Mozes. (Lees Spreuken 4:10-13.) Heel wat broeders en zusters doen dat. Emmanuel,b een broeder in Congo, zegt over een waarschuwing die hij kreeg: ‘Rijpe broeders in m’n gemeente zagen dat ik dreigde geestelijk schipbreuk te lijden en kwamen me te hulp. Ik paste hun raad toe en kon zo heel wat problemen voorkomen.’ Megan, een pionierster in Canada, zegt over raad: ‘Het was niet altijd wat ik wilde horen, maar het was wel wat ik moest horen.’ En Marko, een broeder uit Kroatië, zegt: ‘Ik raakte een voorrecht kwijt, maar als ik terugkijk, besef ik dat de raad die ik kreeg me hielp m’n geestelijke evenwicht te hervinden.’

11. Wat zei broeder Klein over het opvolgen van raad?

¹¹ Nog iemand die zijn voordeel deed met goede raad was broeder Karl Klein, een lid van het Besturende Lichaam. In zijn levensverhaal staat dat hij een keer stevige raad kreeg van broeder Rutherford, met wie hij goed bevriend was. Broeder Klein gaf toe dat hij in eerste instantie niet goed op de raad reageerde. Hij zei: ‘De volgende keer dat hij mij zag, zei hij opgewekt: “Hallo Karl!” Maar omdat ik mij nog steeds gekwetst voelde, mompelde ik alleen maar een groet. Hij reageerde hierop met de woorden: “Karl, pas op! De Duivel probeert je te pakken te krijgen!” In verlegenheid gebracht, antwoordde ik: “O, er is niets aan de hand, broeder Rutherford.” Maar hij wist wel beter, en daarom herhaalde hij zijn waarschuwing: “Dat is prachtig. Pas alleen op. De Duivel probeert je te pakken te krijgen!” Wat had hij gelijk! Als wij wrok koesteren tegen een broeder, vooral vanwege iets wat hij heeft gezegd waartoe hij (…) gerechtigd is, stellen wij ons open voor de strikken van de Duivel’ (Ef. 4:25-27).c Broeder Klein luisterde naar de raad van broeder Rutherford en ze bleven goede vrienden.

12. Waarom is nederigheid belangrijk als je raad krijgt? (Psalm 141:5)

¹² Wat kan je helpen voor raad open te staan? Wees nederig en bedenk hoe onvolmaakt je eigenlijk bent en hoe stom je soms bezig bent. Zoals we eerder hebben gezien had Job een verkeerde kijk. Maar later corrigeerde hij zijn denken, en Jehovah zegende hem daarvoor. Waarom? Omdat Job nederig was. Dat bleek wel toen hij luisterde naar de raad die hij kreeg van Elihu, ook al was die veel jonger dan hij (Job 32:6, 7). Nederigheid zal ook jou helpen raad op te volgen, zelfs als je denkt dat de raad niet terecht is of als de raadgever jonger is. Een ouderling in Canada zegt: ‘Je ziet jezelf niet zoals anderen je zien. Dus hoe kun je groeien als niemand je raad geeft?’ We kunnen allemaal nog groeien in onze dienst en werken aan de vrucht van de geest. (Lees Psalm 141:5.)

13. Hoe moet je de raad die je krijgt bezien?

¹³ Bezie raad als een uiting van Gods liefde. Jehovah heeft het beste met je voor (Spr. 4:20-22). Als hij je raad geeft via zijn Woord, een Bijbelse publicatie of een evenwichtige broeder of zuster, laat hij zien dat hij van je houdt. ‘Hij doet het voor ons bestwil’, zegt Hebreeën 12:9, 10.

14. Waar moet je je op concentreren als je raad krijgt?

¹⁴ Concentreer je op de inhoud, niet de verpakking. Soms kun je het gevoel hebben dat de raad niet zo goed is gebracht. Natuurlijk moet elke raadgever proberen de raad zo prettig mogelijk over te brengen (Gal. 6:1).d Maar als je raad krijgt, is het goed je te concentreren op de boodschap, zelfs als je het gevoel hebt dat die wel wat beter ‘verpakt’ had kunnen worden. Je kunt je afvragen: Zit er een kern van waarheid in wat er is gezegd, al ben ik niet zo blij met hoe het is gezegd? Kan ik verder kijken dan de fouten van de boodschapper en m’n voordeel doen met de boodschap zelf? Het zou verstandig zijn een manier te vinden om open te staan voor raad die je krijgt (Spr. 15:31).

15. Waarom is het goed om raad te vragen?

¹⁵ De Bijbel moedigt ons aan om raad te vragen. In Spreuken 13:10 staat: ‘Wijsheid is bij hen die advies inwinnen.’ Die woorden zijn echt waar! Degenen die niet afwachten maar om raad vragen, maken vaak meer vorderingen dan degenen die geen advies inwinnen. Neem dus het initiatief en vraag om raad.

16. In welke situaties zou je om raad kunnen vragen?

¹⁶ Wanneer zou je een broeder of zuster om raad kunnen vragen? Een paar voorbeelden. (1) Een zuster neemt een ervaren zuster mee naar een studie en vraagt naderhand advies om haar onderwijs te verbeteren. (2) Een ongetrouwde zuster vraagt een ervaren zuster wat ze vindt van een broek die ze wil kopen. (3) Een broeder mag zijn eerste openbare lezing houden en vraagt een ervaren spreker om goed te luisteren en tips te geven ter verbetering. Zelfs een broeder die al jaren lezingen houdt doet er goed aan ervaren sprekers om feedback te vragen en de adviezen toe te passen.

17. Wat kan je helpen je voordeel te doen met raad?

¹⁷ In de komende weken of maanden zullen we allemaal direct of indirect raad krijgen. Denk op dat moment aan de lessen die we hebben geleerd. Wees nederig. Concentreer je op de inhoud, niet de verpakking. En doe iets met de raad die je krijgt. Niemand van ons is wijs geboren. Maar Gods Woord belooft: ‘Luister naar raad en aanvaard correctie, dan word je in de toekomst wijs’ (Spr. 19:20).