Wat voor ontspanning kies jij?
„Blijft u ervan vergewissen wat de Heer welgevallig is.” — EFEZIËRS 5:10.
1, 2. (a) Waarom kunnen we zeggen dat Jehovah wil dat we van het leven genieten? (b) Hoe moet je je vrije tijd gebruiken?
DE Bijbel laat zien dat Jehovah wil dat we van het leven genieten. Psalm 104:14, 15 zegt bijvoorbeeld dat Jehovah ’voedsel uit de aarde doet voortkomen, en wijn, die het hart van de sterfelijke mens verheugt, om het gezicht van olie te doen glanzen, en brood, dat zelfs het hart van de sterfelijke mens verkwikt’. Jehovah laat gewassen groeien zodat we graan, olie en wijn hebben. Hij geeft dat voedsel niet alleen om ons in leven te houden, maar ook om het leven aangenaam te maken. Zo is wijn iets wat ’het hart verheugt’ (Pred. 9:7; 10:19). Jehovah wil dus dat we blij zijn, dat ’we ons hart met vrolijkheid vervullen’ (Hand. 14:16, 17).
2 Het is daarom niet verkeerd af en toe de tijd te nemen om „de vogels des hemels” en „de leliën des velds” te bekijken. Zulke dingen kunnen je juist energie geven en je leven leuker maken (Matth. 6:26, 28; Ps. 8:3, 4). Een gelukkig en gezond leven is een „gave Gods” (Pred. 3:12, 13). De tijd die je aan ontspanning besteedt maakt deel uit van die gave. Gebruik die dus op een manier die Jehovah goed vindt.
Keuzevrijheid binnen grenzen
3. Waarom kiest niet iedereen dezelfde ontspanning?
3 Als je een goede kijk hebt op ontspanning, weet je dat je keuzevrijheid hebt maar dat je ook grenzen moet stellen. Waarom maken mensen hierin verschillende keuzes? Je kunt het vergelijken met voedsel: wat in het ene land lekker gevonden wordt, is in een ander land niet zo populair. Zo houden broeders en zusters in verschillende delen van de wereld ook van verschillende soorten ontspanning. Zelfs als ze in dezelfde omgeving wonen maken ze nog verschillende keuzes. De een vindt het ontspannend om een goed boek te lezen, de ander vindt dat saai. De een vindt het heerlijk om een fietstocht te maken, de ander vindt dat vermoeiend. Toch zijn we het erover eens dat er in zaken als voedsel en ontspanning ruimte is voor variatie en persoonlijke voorkeur (Rom. 14:2-4).
4. Waarom moet ontspanning binnen bepaalde grenzen blijven? Illustreer.
4 De vrijheid om ontspanning te kiezen is geen vrijbrief om maar alles te doen wat je wilt. Denk nog eens aan de vergelijking met voedsel. Je houdt er misschien van om verschillende soorten voedsel te proberen, maar je zult er niet voor kiezen bedorven voedsel te eten. Dat kan slecht zijn voor je gezondheid. Zo vind je het misschien ook leuk om verschillende vormen van ontspanning te proberen. Maar je kiest geen amusement dat immoreel, gewelddadig of levensgevaarlijk is. Die dingen gaan in tegen Bijbelse principes en brengen je gezondheid en je vriendschap met Jehovah in gevaar. Je moet dus binnen bepaalde grenzen blijven. Daarvoor moet je van tevoren vaststellen of de dingen die je graag in je vrije tijd zou doen, wel goed voor je zijn (Ef. 5:10). Hoe kun je dat doen?
5. Hoe kun je weten of je keus van ontspanning aan Jehovah’s normen voldoet?
5 Wil ontspanning goed voor je zijn en Jehovah’s goedkeuring hebben, dan moet die aan bepaalde Bijbelse normen voldoen (Ps. 86:11). Een eenvoudige checklist kan je helpen de juiste keus te maken. Deze checklist kun je als volgt samenvatten: wat, wanneer en wie. Laten we ze een voor een bespreken.
Wat?
6. Welk amusement kan absoluut niet, en waarom niet?
6 Vraag je bij je keus van ontspanning af: wat houdt het precies in? Daarbij is het goed in gedachte te houden dat ontspanning in twee categorieën verdeeld kan worden. De eerste kan absoluut niet, de tweede misschien. Wat is de eerste categorie? In deze slechte wereld gaat veel amusement lijnrecht in tegen Bijbelse principes of Jehovah’s wetten (1 Joh. 5:19). Ware christenen zeggen daar resoluut nee tegen. Het gaat om amusement waarin dingen voorkomen als sadisme, demonisme, homoseksualiteit, pornografie of geweld, of waarin smerig, immoreel gedrag als goed wordt voorgesteld (1 Kor. 6:9, 10; lees Openbaring 21:8). Als je die vormen van amusement in alle situaties afwijst, laat je Jehovah zien dat je haat „wat goddeloos is” (Rom. 12:9; 1 Joh. 1:5, 6).
7, 8. Hoe kun je bepalen of een vorm van ontspanning goed voor je is? Noem een voorbeeld.
7 Tot de tweede categorie van ontspanning behoren dingen die niet rechtstreeks in de Bijbel veroordeeld worden. In die gevallen zullen Bijbelse principes je helpen een vorm van amusement te beoordelen naar wat Jehovah goed en verkeerd vindt (Spr. 4:10, 11). Vervolgens moet je zelf een beslissing nemen waardoor je een goed geweten behoudt (Gal. 6:5; 1 Tim. 1:19). Hoe doe je dat? Denk eens hieraan: als je een gerecht gaat eten dat je niet kent, wil je eerst weten wat erin zit. Zo moet je ook bij ontspanning eerst uitzoeken wat de ’ingrediënten’ zijn (Ef. 5:17).
8 Misschien hou je bijvoorbeeld van sport, zoals veel mensen. Sport kan erg leuk zijn. Maar wat als je je aangetrokken voelt tot sporten die ingrediënten bevatten als een agressieve competitiegeest, extreme risico’s, grote kans op blessures, vieringen die uit de hand lopen en fanatiek nationalisme? Als je er goed over nadenkt, kom je waarschijnlijk tot de conclusie dat zulke vormen van ontspanning niet passen bij Jehovah’s kijk en bij de boodschap van vrede en liefde die we prediken (Jes. 61:1; Gal. 5:19-21). Maar als een vorm van ontspanning uit ingrediënten bestaat die niet in conflict zijn met Jehovah’s principes, kan het goed voor je zijn en je energie geven (Gal. 5:22, 23; lees Filippenzen 4:8).
Wanneer?
9. Wat onthult je antwoord op de vraag wanneer?
9 De tweede vraag die je jezelf kunt stellen is: wanneer doe ik aan ontspanning en hoeveel tijd ben ik eraan kwijt? Je antwoord op de vraag wat? zegt veel over je voorkeur, wat je aanvaardbaar vindt en wat niet. Het antwoord op de vraag wanneer? zegt iets over je prioriteiten, wat je belangrijk vindt en wat niet. Wat kan je helpen te bepalen hoe belangrijk ontspanning is in je leven?
10, 11. Hoe kan Mattheüs 6:33 je helpen te bepalen hoeveel tijd je aan ontspanning moet besteden?
10 Jezus zei: „Gij moet Jehovah, uw God, liefhebben met geheel uw hart en met geheel uw ziel en met geheel uw verstand en met geheel uw kracht” (Mark. 12:30). Je kunt laten zien dat liefde voor Jehovah op de eerste plaats komt door Jezus’ raad op te volgen: „Blijft dan eerst het koninkrijk en Zijn rechtvaardigheid zoeken, en al deze andere dingen zullen u worden toegevoegd” (Matth. 6:33). Deze woorden kunnen je helpen te bepalen op welke plaats ontspanning moet komen en hoeveel tijd je eraan moet besteden.
11 Merk op dat Jezus de aansporing gaf ’eerst het koninkrijk te zoeken’. Hij zei niet dat we alleen het koninkrijk moeten zoeken. Jezus wist dat we ook tijd moeten besteden aan andere dingen die we nodig hebben zoals eten, kleren, woonruimte, scholing, werk en ontspanning. Maar van al die dingen komt er één op de eerste plaats: Gods koninkrijk (1 Kor. 7:29-31). Als je dat beseft, zul je ertoe bewogen worden alle andere activiteiten, inclusief ontspanning, ondergeschikt te maken aan Gods koninkrijk. En dan kan ontspanning goed voor je zijn.
12. Hoe kan Lukas 14:28 op ontspanning toegepast worden?
12 Het is goed om bij je keus van ontspanning van tevoren „de kosten te berekenen” (Luk. 14:28). Denk erover na hoeveel tijd het je gaat kosten. Bepaal vervolgens hoeveel tijd het je waard is. Als belangrijke dingen zoals persoonlijke studie, gezinsaanbidding, vergaderingen en de velddienst eronder te lijden hebben, is dat het niet waard (Mark. 8:36). Maar als die vorm van ontspanning je juist de energie geeft om eerst het Koninkrijk te blijven zoeken, kun je concluderen dat de tijd die je eraan kwijt bent, goed besteed is.
Wie?
13. Waarom moet je er goed over nadenken met wie je aan ontspanning doet?
13 De derde vraag die je jezelf kunt stellen is: met wie doe ik aan ontspanning? Het is belangrijk hierover na te denken, want het antwoord op die vraag bepaalt in grote mate of de ontspanning die je hebt gekozen goed voor je is. Net zoals het meestal gezellig is samen met vrienden te eten, zo is het vaak leuk samen met vrienden aan ontspanning te doen. Het is dus begrijpelijk dat veel personen, vooral jongeren, graag met anderen aan ontspanning doen. Maar om zeker te weten dat die ontspanning een goede uitwerking op je heeft, is het verstandig om van tevoren te bepalen wie goede of slechte omgang is (2 Kron. 19:2; lees Spreuken 13:20; Jak. 4:4).
14, 15. (a) Hoe helpt Jezus’ voorbeeld je goede vrienden te kiezen? (b) Wat moet je je afvragen voordat je iemand als vriend kiest?
14 Jezus’ voorbeeld zal je helpen goede vrienden te kiezen. Hij heeft altijd al van mensen gehouden (Spr. 8:31). Op aarde liet hij zien dat hij liefde en respect had voor iedereen (Matth. 15:29-37). Toch maakte hij verschil tussen vriendelijk zijn en een goede vriend zijn. Hij was namelijk vriendelijk tegen iedereen, maar hij was alleen een vriend van mensen die aan bepaalde vereisten voldeden. Tegen zijn elf trouwe apostelen zei hij: „Gij zijt mijn vrienden indien gij doet wat ik u gebied” (Joh. 15:14; zie ook Johannes 13:27, 30). Jezus wilde alleen een vriend zijn van personen die hem volgden en Jehovah dienden.
15 Het is verstandig over Jezus’ woorden na te denken als je wilt weten of iemand een goede vriend zou zijn. Vraag je af: Blijkt uit wat hij zegt en doet dat hij de geboden van Jehovah en Jezus gehoorzaamt? Heeft hij dezelfde Bijbelse normen en waarden als ik? Zal omgang met hem me helpen het Koninkrijk voorop te stellen in mijn leven en Jehovah trouw te dienen? Als je deze vragen echt met ja kunt beantwoorden, heb je een goede vriend gevonden met wie je je vrije tijd kunt doorbrengen. (Lees Psalm 119:63; 2 Kor. 6:14; 2 Tim. 2:22.)
Is de ontspanning die je kiest geschikt?
16. Wat moet je je afvragen over ontspanning?
16 We hebben kort stilgestaan bij drie vragen over ontspanning die te maken hebben met de kwaliteit, kwantiteit en omgang. Amusement kan alleen goed voor je zijn als het op elk van die drie terreinen voldoet aan de Bijbelse normen. Dus voordat je een vorm van ontspanning kiest, moet je de checklist erbij halen. Vraag je over de kwaliteit af: Wat houdt het precies in? Keurt Jehovah het goed, of is het gewelddadig of immoreel? (Spr. 4:20-27) Vraag je over de kwantiteit af: Hoeveel tijd gaat het me kosten? Is het die tijd waard? (1 Tim. 4:8) En vraag je over de omgang af: Met wie doe ik aan ontspanning? Is het goede of slechte omgang? — Pred. 9:18; 1 Kor. 15:33.
17, 18. (a) Hoe bepaal je of een vorm van ontspanning geschikt is? (b) Wat voor ontspanning zul jij kiezen?
17 Als een vorm van ontspanning op een van de drie terreinen niet aan de Bijbelse normen voldoet, is die niet geschikt. Maar als je alles op de checklist kunt afvinken, dan heb je ontspanning die Jehovah goedkeurt en die goed voor je is (Ps. 119:33-35).
18 Let dus bij ontspanning op de volgende dingen: de juiste activiteit, de juiste hoeveelheid tijd en de juiste omgang. Het moet je wens zijn de volgende Bijbelse raad op te volgen: „Hetzij gij daarom eet of drinkt of iets anders doet, doet alle dingen tot Gods heerlijkheid” (1 Kor. 10:31).
Kun je dit uitleggen?
Hoe helpen de principes in de volgende teksten je om een keus te maken op het gebied van ontspanning?
[Diagram op blz. 9]
(Zie publicatie voor volledig gezette tekst)
✔ Wat
[Diagram op blz. 10]
(Zie publicatie voor volledig gezette tekst)
✔ Wanneer
[Diagram op blz. 12]
(Zie publicatie voor volledig gezette tekst)
✔ Wie
[Illustratie op blz. 10]
Hoe kan Jezus’ voorbeeld je helpen goede vrienden en goede ontspanning te kiezen?