Eer ‘wat God heeft verbonden’
‘Wat God heeft verbonden, mag geen mens scheiden.’ — MARK. 10:9.
1, 2. Waartoe moet Hebreeën 13:4 ons aanzetten?
EER je Jehovah graag? Natuurlijk! Hij verdient je eer en heeft beloofd om jou ook te eren (1 Sam. 2:30; Spr. 3:9; Openb. 4:11). En hij wil dat je andere mensen eert, zoals gezagdragers (Rom. 12:10; 13:7). Maar er is nog een terrein van je leven waarop eer heel belangrijk is. Dat is het huwelijk.
2 Paulus schreef: ‘Iedereen moet het huwelijk als kostbaar bezien en het huwelijksbed moet rein blijven’ (Hebr. 13:4). Dat was zeker geen terloopse opmerking van Paulus. Het vers geeft elke christen de aansporing, zelfs de dringende raad, om het huwelijk als kostbaar te bezien, het in ere te houden. Denk jij zo over het huwelijk in het algemeen en als je getrouwd bent ook over je eigen huwelijk?
3. Welk belangrijke advies gaf Jezus over het huwelijk? (Zie beginplaatje.)
3 Als je het huwelijk als kostbaar beziet, ben je in goed gezelschap. Jezus deed dat ook. Toen de farizeeën hem een vraag stelden over echtscheiding, verwees hij naar wat God over het eerste huwelijk had gezegd: ‘Daarom zal een man zijn vader en zijn moeder verlaten, en de twee zullen één vlees worden.’ En hij voegde daaraan toe: ‘Wat God heeft verbonden, mag geen mens scheiden’ (lees Markus 10:2-12; Gen. 2:24).
4. Wat was de norm die Jehovah voor het huwelijk stelde?
4 Jezus bevestigde dus dat het huwelijk van God komt en benadrukte dat het blijvend is. God had niet tegen Adam en Eva gezegd dat ze het huwelijk door een scheiding konden beëindigen. De norm die in dat huwelijk in Eden werd gesteld was monogamie, want ‘de twee’ werden in een blijvende verbintenis samengebracht.
EEN TIJDELIJKE VERANDERING
5. Wat doet de dood met de huwelijksverbintenis?
5 We weten dat er dingen veranderden door de zonde van Adam. De dood kwam in de wereld, en dat had invloed op het huwelijk. We zien dit terug in wat Paulus schreef toen hij uitlegde dat christenen niet onder de wet van Mozes staan. Hij maakte duidelijk dat de dood een huwelijk beëindigt en dat de achtergebleven partner daarna mag hertrouwen (Rom. 7:1-3).
6. Wat laat de wet van Mozes zien over Gods kijk op het huwelijk?
6 In de wet die God aan Israël gaf stonden bepalingen voor het huwelijk. Polygamie werd toegestaan. Hoewel die praktijk al bestond voordat God de wet gaf, werden er nu regels voor opgesteld om misbruik te voorkomen. Als een Israëliet bijvoorbeeld met een slavin trouwde en later een tweede vrouw nam, mocht hij zijn eerste vrouw niet tekortdoen wat betreft voedsel, kleding en de huwelijksplicht. God verwachtte dat hij haar beschermde en voor haar zorgde (Ex. 21:9, 10). Wij staan niet onder de wet, maar we kunnen er wel uit leren dat Jehovah zich voor het huwelijk interesseert. Helpt dat je niet om het huwelijk als kostbaar te bezien?
7, 8. (a) Wat zei de wet in Deuteronomium 24:1 over echtscheiding? (b) Wat vindt Jehovah van echtscheiding?
7 Wat zei de wet over echtscheiding? Hoewel Gods diepe respect voor het huwelijk niet veranderde, deed hij een concessie en stond hij echtscheiding toe. (Lees Deuteronomium 24:1.) Een Israëlitische man mocht van zijn vrouw scheiden als hij ‘iets onbehoorlijks’ bij haar ontdekte. De wet beschreef niet wat dat was. Het moet iets ernstigs zijn geweest, iets schandelijks en niet iets kleins en onbeduidends (Deut. 23:14). Helaas waren er in Jezus’ tijd heel wat Joden die ‘om wat voor reden maar ook’ gingen scheiden (Matth. 19:3). Hun houding willen we zeker niet overnemen.
8 De profeet Maleachi onthulde wat God van echtscheiding vindt. Dat was in een tijd waarin veel trouweloze mannen van ‘de vrouw van hun jeugd’ gingen scheiden, misschien om met een jongere, heidense vrouw te trouwen. Maleachi schreef hoe God daarover dacht: ‘Ik haat echtscheiding’ (Mal. 2:14-16). Dat was in lijn met wat Gods Woord over het eerste huwelijk zegt: ‘[Een man zal] zich aan zijn vrouw hechten, en ze zullen één vlees worden’ (Gen. 2:24). Jezus dacht hetzelfde over het huwelijk als zijn vader: ‘Wat God heeft verbonden, mag geen mens scheiden’ (Matth. 19:6).
MAAR ÉÉN BASIS VOOR ECHTSCHEIDING
9. Hoe moeten Jezus’ woorden in Markus 10:11, 12 begrepen worden?
9 Iemand zou zich kunnen afvragen of er voor een christen ooit een basis is om te scheiden en te hertrouwen. Jezus zei: ‘Wie zich van zijn vrouw laat scheiden en met een ander trouwt, pleegt overspel tegenover haar. En als een vrouw die zich van haar man heeft laten scheiden ooit met een ander trouwt, pleegt ze overspel’ (Mark. 10:11, 12; Luk. 16:18). Het is duidelijk dat Jezus respect had voor het huwelijk en wilde dat anderen dat ook hadden. Als een man zomaar zou scheiden van zijn trouwe vrouw (of een vrouw van haar trouwe man) en dan met een ander trouwde, pleegde hij overspel. Dat is zo omdat een scheiding niet per se een eind maakt aan het huwelijk. In Gods ogen zouden de twee nog steeds ‘één vlees’ zijn. Bovendien zei Jezus dat als een man zich van zijn onschuldige vrouw liet scheiden, hij haar blootstelde aan overspel. Hoe dan? In die tijd kon een gescheiden vrouw zich gedwongen voelen om voor financiële ondersteuning opnieuw te trouwen. Zo’n nieuw huwelijk zou neerkomen op overspel.
10. Op welke grond kan een christen zich laten scheiden en hertrouwen?
10 Jezus zei op welke grond een huwelijk beëindigd kan worden: ‘Ik zeg jullie dat wie zich van zijn vrouw laat scheiden, behalve op grond van seksuele immoraliteit [Grieks: porneia], en met een ander trouwt, overspel pleegt’ (Matth. 19:9). Hetzelfde had hij ook benadrukt in de Bergrede (Matth. 5:31, 32). In beide gevallen had Jezus het over ‘seksuele immoraliteit’. Die uitdrukking slaat op allerlei seksuele zonden buiten het huwelijk. Het omvat overspel, prostitutie, seks tussen ongetrouwde personen, homoseksualiteit en bestialiteit. Stel dat een getrouwde man seksuele immoraliteit pleegt. Dan kan zijn vrouw besluiten van hem te scheiden of niet. Als ze zich van hem laat scheiden, komt er in Gods ogen een eind aan het huwelijk.
11. Waarom zou een christen kunnen besluiten zich niet te laten scheiden ook al is daar wel een Bijbelse basis voor?
11 Het is veelbetekenend dat Jezus niet zei dat immoraliteit (porneia) absoluut tot een scheiding moet leiden. Een vrouw kan er bijvoorbeeld voor kiezen het huwelijk in stand te houden ook al is haar man immoreel geweest. Misschien houdt ze nog steeds van hem en is ze bereid hem te vergeven en samen met hem aan hun huwelijk te werken. De realiteit is dat het uitdagingen met zich meebrengt als ze zich laat scheiden maar niet hertrouwt. Denk maar aan haar materiële en seksuele behoeften. Of denk aan de eenzaamheid. Misschien heeft ze kinderen en zou een scheiding het moeilijker maken ze in de waarheid op te voeden (1 Kor. 7:14). Het is duidelijk dat een onschuldige partner na een scheiding voor uitdagingen komt te staan.
12, 13. (a) Wat gebeurde er in het huwelijk van Hosea? (b) Waarom nam Hosea Gomer terug, en wat kunnen we hiervan leren over het huwelijk?
12 De ervaring van de profeet Hosea is verhelderend. God zei dat Hosea moest trouwen met een vrouw, Gomer, die ‘een vrouw van prostitutie’ zou worden en ‘kinderen van prostitutie’ zou krijgen. ‘Ze werd zwanger en schonk hem een zoon’ (Hos. 1:2, 3). Later kreeg ze nog een dochter en een zoon, allebei kennelijk als gevolg van haar overspel. Ondanks het herhaalde overspel van Gomer bleef Hosea bij haar. Uiteindelijk verliet Gomer Hosea en werd ze een slavin. Toch kocht hij haar terug (Hos. 3:1, 2). Jehovah gebruikte die situatie om te illustreren hoe hij het overspel van Israël herhaaldelijk vergaf. Wat kunnen we hiervan leren?
13 Als iemand immoraliteit pleegt, staat de onschuldige partner voor een beslissing. Jezus zei dat hij grond heeft voor een echtscheiding en dan vrij is om te hertrouwen. Aan de andere kant zou hij zijn partner ook kunnen vergeven. Dat zou niet verkeerd zijn. Hosea nam Gomer terug. Toen Gomer weer bij Hosea was, mocht ze geen gemeenschap hebben met een andere man. En een tijdlang had Hosea ‘geen gemeenschap met’ Gomer (Hos. 3:3, vtn.). Maar na een tijd moet Hosea de seksuele omgang met haar hervat hebben, waarmee hij Gods bereidheid weerspiegelde om zijn volk weer te accepteren en de omgang met hen te hervatten (Hos. 1:11; 3:3-5). Wat heeft dat te maken met het huwelijk in deze tijd? Als een onschuldige partner besluit het huwelijk in stand te houden, zou het hervatten van de seksuele gemeenschap een bewijs van vergeving zijn (1 Kor. 7:3, 5). Daarmee komt de grond voor echtscheiding te vervallen. Als echtpaar zouden ze daarna hun best moeten doen om Gods kijk op het huwelijk te weerspiegelen.
ALS ER HUWELIJKSPROBLEMEN ZIJN
14. Wat kan er volgens 1 Korinthiërs 7:10, 11 in een huwelijk gebeuren?
14 Alle christenen moeten proberen om net als Jezus en Jehovah respect te hebben voor het huwelijk. Maar door onze onvolmaaktheid lukt dat soms niet (Rom. 7:18-23). Het hoeft ons dus niet te verbazen dat sommige christenen in de eerste eeuw huwelijksproblemen hadden. Paulus schreef dat ‘een vrouw niet bij haar man moet weggaan’. Maar dat gebeurde soms wel. (Lees 1 Korinthiërs 7:10, 11.)
15, 16. (a) Wat moet het doel zijn bij huwelijksproblemen, en waarom? (b) Wat is het doel als de partner geen gelovige is?
15 Paulus zei niet wat de oorzaak was van de breuk. Het probleem was niet dat de man immoreel was geweest waardoor de vrouw een basis had voor een echtscheiding en een nieuw huwelijk. Volgens Paulus moest een vrouw die van haar man weggaat ‘ongehuwd blijven of zich anders weer met haar man verzoenen’. In Gods ogen waren de twee nog steeds een eenheid. Paulus gaf het advies dat als er geen sprake is van seksuele immoraliteit verzoening het doel moet zijn, ongeacht de achterliggende problemen. De twee zouden de ouderlingen om hulp kunnen vragen. De ouderlingen zullen geen partij kiezen en zullen Bijbelse adviezen geven.
16 Waarschijnlijk wordt de situatie nog lastiger als maar één partner een gelovige is die naar Gods normen probeert te leven. Is weggaan dan wel een geoorloofde oplossing bij problemen? De Bijbel zegt dat seksuele immoraliteit een mogelijke basis voor echtscheiding is maar geeft geen opsomming van redenen om uiteen te gaan. Paulus schreef: ‘Als een vrouw een ongelovige man heeft en hij het goedvindt bij haar te blijven, moet zij haar man niet verlaten’ (1 Kor. 7:12, 13). Dat geldt ook in deze tijd.
17, 18. Waarom zijn sommige Getuigen bij huwelijksproblemen niet bij hun partner weggegaan?
17 Soms lijkt ‘een ongelovige man’ aan te tonen dat hij het niet ‘goedvindt bij haar te blijven’. Misschien is hij zo gewelddadig dat ze bang is dat haar gezondheid of leven gevaar loopt. Mogelijk weigert hij haar en het gezin te onderhouden of brengt hij haar geestelijke leven ernstig in gevaar. In zulke gevallen hebben sommige Getuigen persoonlijk besloten dat de echtgenoot, ongeacht wat hij misschien zegt, het niet ‘goedvindt’ om samen te blijven en dat het noodzakelijk is uiteen te gaan. Maar andere hebben dat in vergelijkbare moeilijke situaties niet gedaan. Ze hebben volhard en hun best gedaan om de situatie te verbeteren. Waarom?
18 Als man en vrouw in zulke gevallen uiteengaan, zijn ze nog steeds huwelijkspartners. Wonen ze niet meer bij elkaar, dan krijgen ze allebei met uitdagingen te maken, zoals eerder besproken. Paulus gaf nog een reden om bij elkaar te blijven. Hij schreef: ‘De ongelovige man is geheiligd in verband met zijn vrouw, en de ongelovige vrouw is geheiligd in verband met de broeder. Anders zouden jullie kinderen onrein zijn, maar nu zijn ze heilig’ (1 Kor. 7:14). Veel loyale Getuigen zijn onder heel moeilijke omstandigheden toch bij een ongelovige partner gebleven. Voor sommigen was dat om een bijzondere reden de moeite waard, omdat hun partner in de waarheid kwam (lees 1 Korinthiërs 7:16; 1 Petr. 3:1, 2).
19. Waarom zijn er in de gemeenten zo veel succesvolle huwelijken?
19 Jezus gaf onderwijs over echtscheiding en Paulus gaf geïnspireerd advies over uiteengaan. Allebei wilden ze dat Gods aanbidders het huwelijk in ere houden. Er zijn heel wat succesvolle huwelijken in de gemeenten wereldwijd. Waarschijnlijk zie je ook in jouw gemeente veel gelukkige echtparen. Het zijn trouwe broeders die van hun vrouw houden en toegewijde zusters die hun liefde voor hun man tonen. Ze bewijzen allemaal dat het huwelijk in ere kan worden gehouden. Miljoenen zijn het levende bewijs dat Gods woorden juist zijn: ‘Daarom zal een man zijn vader en zijn moeder verlaten en zich aan zijn vrouw hechten, en de twee zullen één vlees worden’ (Ef. 5:31, 33).