Daniël — Een authentiek profetisch boek

HET bijbelse verslag vertelt ons: „In het eerste jaar van Belsazar, de koning van Babylon, aanschouwde Daniël zelf een droom en visioenen van zijn hoofd op zijn bed. Terstond schreef hij de droom op. Het volledige relaas van de zaken vertelde hij.” — Daniël 7:1.

Daniël heeft deze en andere dromen en visioenen die ons in deze tijd raken, in de tweede helft van de zesde eeuw v.G.T. opgetekend. Wij hebben „het volledige relaas” van zulke visioenen in het profetische boek Daniël.

Een waarachtige profeet

Christus zelf heeft getuigd dat Daniël een profeet was. Het is interessant dat Jezus dit deed in zijn eigen profetie over het teken van zijn „tegenwoordigheid en van het besluit van het samenstel van dingen”. Aldus plaatste hij de volledige vervulling van Daniëls profetie in onze tijd, waarin wij getuige zijn van de verschillende onderdelen van het teken, zoals internationale oorlogen, voedseltekorten, aardbevingen en wereldomvattende weeën der benauwdheid. — Matthéüs 24:3-8, 15.

Jezus zei: „Vele valse profeten zullen opstaan en velen misleiden; . . . dit goede nieuws van het koninkrijk zal op de gehele bewoonde aarde worden gepredikt tot een getuigenis voor alle natiën, en dan zal het einde komen. Wanneer gij daarom het walgelijke ding dat verwoesting veroorzaakt, waarover door bemiddeling van de profeet Daniël gesproken is, in een heilige plaats ziet staan (de lezer gebruike onderscheidingsvermogen), laten dan zij die in Judéa zijn, naar de bergen vluchten. . . . Voorwaar, ik zeg u dat dit geslacht geenszins zal voorbijgaan voordat al deze dingen geschieden.” — Matthéüs 24:11-34.

Dat Jezus, vlak voordat hij tot zijn discipelen had gesproken over „de profeet Daniël”, de waarschuwing uitte dat er valse profeten zouden zijn, toont aan dat hij Daniël als een ware profeet van God beschouwde. Wij hebben in het voorgaande artikel aandacht geschonken aan het feit dat enkele van Daniëls geïnspireerde profetische uitspraken, zoals die waarin Nebukadnezars tijdelijke krankzinnigheid en de val van Babylon werden voorzegd, tijdens Daniëls leven in vervulling zijn gegaan. Maar Daniël voorzei ook dingen die eeuwen later zouden gebeuren. Wat zijn enkele van de in het boek Daniël opgetekende profetieën op lange termijn?

De komst en de dood van de Messías

Een profetie die ondubbelzinnig aantoont dat Daniël een waarachtige profeet is, staat bekend als de profetie van de zeventig profetische weken. Hierin wordt onder andere gezegd: „Zeventig weken zijn vastgesteld over uw volk en over uw heilige stad, om de overtreding te doen eindigen en aan zonde een eind te maken en verzoening te doen voor dwaling . . . En gij dient te weten en het inzicht te hebben dat er vanaf het uitgaan van het woord om Jeruzalem te herstellen en te herbouwen tot op Messías de Leider, zeven weken, alsook tweeënzestig weken [in totaal 69 weken], zullen zijn. . . . En na de tweeënzestig weken [dat wil zeggen, 7 + 62, of na de 69ste week] zal de Messías worden afgesneden . . . En hij moet het verbond voor de velen één week lang [de 70ste] van kracht laten blijven; en op de helft van de week zal hij slachtoffer en offergave doen ophouden.” — Daniël 9:24-27.

Veel joodse, katholieke en protestantse bijbelgeleerden zijn het erover eens dat de „weken” van deze profetie jaarweken zijn. De Revised Standard Version (oecumenische uitgave) luidt: „Zeventig jaarweken zijn bepaald voor uw volk.” (Zie ook de voetnoten in de Willibrordvertaling en de Petrus-Canisiusvertaling.) Die 490 jaren begonnen in 455 v.G.T. toen Nehemía door de Perzische koning Artaxerxes gemachtigd werd „Jeruzalem te herstellen en te herbouwen” (Nehemía 2:1-8). Negenenzestig jaarweken later, dat wil zeggen, in 29 G.T., werd Jezus gedoopt en gezalfd, waardoor hij de Christus of de Gezalfde, de Messías, werd. „Op de helft van de [70ste] week”, in 33 G.T., werd hij „afgesneden”. Door zijn offerandelijke dood deed hij verzoening voor de zonden der mensheid, hetgeen tot gevolg had dat de dierlijke slachtoffers onder de wet van Mozes ’ophielden’.a

Op grond van deze betrouwbare profetie „wisten [de eerste-eeuwse joden] dat de zeventig door Daniël vastgestelde jaarweken ten einde liepen; niemand was verbaasd Johannes de Doper te horen bekendmaken dat het koninkrijk Gods nabijgekomen was.” — Manuel Biblique, door Bacuez en Vigouroux.

Met beesten te vergelijken wereldmachten

Nog een lange-termijnprofetie die van het grootste belang is voor de mensen die thans leven, voorzei een opeenvolging van wereldmachten, gesymboliseerd door afschrikwekkende beesten, die plaats zouden moeten maken voor Gods koninkrijk.

Daniël vertelde: „Ik aanschouwde dan in mijn visioenen tijdens de nacht . . . En vier reusachtige beesten stegen op uit de zee, elk verschillend van de andere. Het eerste was gelijk een leeuw . . . En ziedaar! een ander beest, een tweede, dat gelijk een beer was. . . . En ziedaar! een ander beest, een gelijk een luipaard . . . Hierna bleef ik aanschouwen in de nachtvisioenen, en ziedaar! een vierde beest, vreeswekkend en verschrikkelijk en ongewoon sterk. . . . Wat deze reusachtige beesten aangaat, omdat het er vier zijn: het zijn vier koningen die uit de aarde zullen opstaan. Maar de heiligen van het Opperwezen zullen het koninkrijk ontvangen, en zij zullen het koninkrijk voor onbepaalde tijd in bezit nemen.” — Daniël 7:2-18.

Dat deze beesten wereldmachten afbeelden, blijkt uit nog een visioen van Daniël. Hij legde dit visioen uit door te schrijven: „De ram die gij gezien hebt, die de twee horens had, beduidt de koningen van Medië en Perzië. En de harige bok beduidt de koning van Griekenland.” — Daniël 8:20, 21.

Evenzo symboliseren de vier beesten van Daniël hoofdstuk 7 vier wereldmachten, vanaf Daniëls tijd en verder, tot de tijd dat Gods koninkrijk wordt opgericht. Daniël maakte mee dat de Babylonische Wereldmacht (de leeuw) viel en haar opvolger, Medo-Perzië (de beer), aan de macht kwam. Daniëls profetie op lange termijn voorzei dat Medo-Perzië voor Griekenland (de luipaard) ten val zou komen en dat Griekenland op zijn beurt vervangen zou worden door „een vierde beest”, het Romeinse Rijk en wat daaruit voortkwam, de Anglo-Amerikaanse Wereldmacht.b

Daniël voorzei nauwkeurig de opeenvolging van wereldmachten, die allemaal, in hun begeerte naar politiek overwicht in de wereld, als wilde beesten bloed hebben vergoten. Evenzo zal het door hem voorzegde rechtvaardige Koninkrijk binnenkort de huidige politieke machten vervangen. Daniël zag in een visioen hoe „de Oude van Dagen”, Jehovah God, aan de „mensenzoon”, Jezus de Messías, „heerschappij en waardigheid en een koninkrijk [gaf], opdat de volken, nationale groepen en talen alle hèm zouden dienen”. Zal dit een blijvende oplossing voor de problemen van de mensheid verschaffen? Ja, want Jezus’ heerschappij wordt hier beschreven als „een heerschappij van onbepaalde duur, die niet zal voorbijgaan, en zijn koninkrijk een dat niet te gronde gericht zal worden”. — Daniël 7:13, 14; vergelijk Matthéüs 16:27, 28; 25:31.

De profetieën met een vervulling op korte en op lange termijn die in deze twee artikelen kort zijn beschouwd, vormen slechts een voorbeeld van de dromen, visioenen en profetieën die in het boek Daniël staan opgetekend. Deze voorbeelden tonen aan dat het boek Daniël een authentiek profetisch boek is — van tevoren geschreven geschiedenis. De vervulling van deze profetieën zet zich in de twintigste eeuw voort, en ze verschaffen een schitterende hoop, zoals in de volgende uitgaven van dit tijdschrift uitgelegd zal worden.

[Voetnoten]

[Kader op blz. 6]

DE „LATE DATUM”-THEORIE

DE BIJBEL schrijft het boek Daniël toe aan de profeet die deze naam draagt, hetgeen het op schrift stellen van dit boek in de zesde eeuw v.G.T. plaatst (Daniël 7:1). Maar de erin opgetekende profetieën zijn zo verbazingwekkend dat velen hebben betwijfeld of ze vóór de voorzegde gebeurtenissen werden opgetekend. Sommige niet-christenen en zelfs veel bijbelcommentators die zich christenen noemen, hebben de authenticiteit van het boek Daniël in twijfel getrokken. Zij geven de voorkeur aan de zogenaamde „late datum”- of „Makkabeese datum”-theorie, oorspronkelijk geponeerd door een derde-eeuwse (G.T.) anti-christelijke filosoof, Porphyrius genaamd. Wat zijn de argumenten ter ondersteuning van deze theorie, en hoe deugdelijk zijn ze?

Uitgaande van de veronderstelling dat profetie ten enenmale onmogelijk is, beweerde Porphyrius dat het boek dat Daniëls naam draagt, in werkelijkheid werd geschreven door een onbekende jood die leefde gedurende de Makkabeese periode in de tweede eeuw v.G.T., dus nadat vele van de in Daniël voorzegde gebeurtenissen hadden plaatsgevonden. Hij speculeerde dat de bedrieger die in Daniëls naam schreef, dit deed om het moreel van de joden ten tijde van de Makkabeese opstand tegen de Seleuciden in de tweede eeuw v.G.T. op te vijzelen. Maar kan het respectvolle en geweldloze gedrag van Daniël en zijn drie Hebreeuwse metgezellen in Babylon op enigerlei wijze als een opwekking tot een gewapende opstand worden beschouwd? Volstrekt niet (Daniël 1:8; 2:49; 3:16-18, 30). Dat „Messías de Leider” precies op tijd in 29 G.T., aan het eind van de in Daniël 9:25 vermelde 69 jaar-„weken” verscheen, doet Porphyrius’ beweringen omtrent de tweede eeuw v.G.T. ook dwaas lijken.

Volgens de joodse geschiedschrijver Josephus werd de canon van de Hebreeuwse Geschriften, waartoe ook Daniël behoort, afgesloten ten tijde van Ezra, in de vijfde eeuw v.G.T. Hoe kan er dus worden gezegd dat Daniël pas ten tijde van de „late datum” in de tweede eeuw v.G.T werd geschreven? Bovendien hebben de Dode-Zeerollen aangetoond dat het boek Daniël in de tweede eeuw v.G.T. in joodse kringen algemeen als een deel van de Schrift werd aanvaard. Zou dit waarschijnlijk zijn geweest als dit boek het werk van een tijdgenoot was geweest?

Nog een door Porphyrius en veel hogere critici aangevoerd argument is dat het boek Daniël historische onnauwkeurigheden zou bevatten. Zij gaan er in hun theorie van uit dat Daniël in de tweede eeuw v.G.T. werd geschreven. Maar in die tijd verwierpen scherpzinnige joden het Eerste Boek der Makkabeeën als ongeschikt voor opname in de bijbelse canon, ook al beschouwden zij het als historisch nauwkeurig. Ontwikkelde joden, die toegang hadden tot de geschriften van wereldlijke geschiedschrijvers zoals Herodotus, zouden het boek Daniël beslist verworpen hebben als het historische fouten had bevat. Bovendien hebben archeologische vondsten het bestaan van Belsazar en andere in Daniël opgetekende details die door Porphyrius en veel hogere critici als onnauwkeurig werden beschouwd, bevestigd.

Philip R. Davies, van de afdeling Bijbelonderzoek aan de Universiteit van Sheffield (Engeland), schrijft over Porphyrius’ beschuldiging dat Daniëls profetieën na de voorzegde gebeurtenissen werden geschreven: „Dit is een erbarmelijke uitspraak over het boek Daniël als was het grotendeels opzettelijk bedrog, gepleegd jegens een (vermeend) goedgelovig publiek, om als het ware met onwaarachtige middelen een verdienstelijk doel te dienen . . . Ik heb er moeite mee de oorspronkelijke lezers van het boek zo’n goedgelovigheid toe te schrijven. Indien er in dit geval inderdaad sprake is van goedgelovigheid, is het waarschijnlijker dat deze bij de rationalistische critici bestaat.” — Journal for the Study of the Old Testament, Uitgave No. 17, 1980.

Het hoeft nauwelijks verbazing te wekken dat een neoplatonische filosoof ontkent dat een bijbelschrijver door God werd geïnspireerd om toekomstige gebeurtenissen te voorzeggen. Maar dat bijbelcommentators die beweren christenen te zijn, het door mensen gestelde vertrouwen in een belangrijk profetisch bijbelboek trachten te ondermijnen, is bedroevend. Het verraadt gebrek aan geloof in Degene die heeft gezegd dat hij „van het begin af de afloop vertelt, en van oudsher de dingen die niet gedaan zijn”. — Jesaja 46:10.

[Diagram op blz. 5]

(Zie publicatie voor volledig gezette tekst)

70 weken (490 jaren)

69 weken (483 jaren) 1 week (7 jaren)

455 v.G.T. 29 G.T. 33 G.T. 36 G.T.

[Illustraties op blz. 7]

Babylon

Medo-Perzië

Griekenland

Rome — Groot-Brittannië en VS