HOOFDSTUK ACHTTIEN
Ze maakte „in haar hart gevolgtrekkingen”
1, 2. Wat voor reis maakte Maria en onder welke omstandigheden?
MARIA ging op het kleine lastdier moeizaam in een andere houding zitten. Ze waren nu al uren onderweg. Vlak voor haar liep Jozef. Hij leidde hen langs de weg die helemaal naar Bethlehem ging. Maria voelde de baby in haar buik weer bewegen.
2 Ze was nu bijna uitgerekend. De Bijbel zegt dat ze „hoogzwanger” was (Luk. 2:5). Terwijl het echtpaar het ene veld na het andere passeerde, kregen ze misschien vreemde blikken van boeren die aan het ploegen of zaaien waren en zich afvroegen waarom een vrouw in haar toestand op reis was gegaan. Wat deed Maria zo ver van huis?
3. Welke taak had Maria gekregen, en wat gaan we over haar leren?
3 Het was allemaal maanden daarvoor begonnen, toen deze jonge Joodse vrouw een taak had gekregen die uniek was in de menselijke geschiedenis. Ze zou moeder worden van het kind dat de Messias, de Zoon van God, zou worden! (Luk. 1:35) Toen de tijd voor de geboorte dichterbij kwam, moesten ze opeens deze reis maken. Tijdens de reis werd Maria’s geloof meerdere keren op de proef gesteld. Laten we eens zien wat haar hielp geestelijk sterk te blijven.
De tocht naar Bethlehem
4, 5. (a) Waarom waren Jozef en Maria op weg naar Bethlehem? (b) Welke profetie ging door het bevel van Caesar in vervulling?
4 Jozef en Maria waren niet de enigen die onderweg waren. Caesar Augustus had kort daarvoor bepaald dat er in het hele land een inschrijving zou plaatsvinden, en mensen moesten naar de stad van hun voorouders gaan om zich daar te laten inschrijven. Hoe reageerde Jozef? Het verslag zegt: „Natuurlijk trok ook Jozef op van Galilea, uit de stad Nazareth, naar Judea, naar Davids stad, welke Bethlehem wordt genoemd, omdat hij een lid van het huis en de familie van David was” (Luk. 2:1-4).
5 Het was geen toeval dat Caesar zijn bevel juist op dat tijdstip uitvaardigde. Een profetie die zo’n zeven eeuwen daarvoor was opgeschreven, had voorspeld dat de Messias in Bethlehem geboren zou worden. Er lag een plaats die Bethlehem heette op iets meer dan tien kilometer van Nazareth. Maar de profetie zei specifiek dat de Messias uit „Bethlehem Efratha” zou voortkomen. (Lees Micha 5:2.) De reis vanuit Nazareth naar dat dorpje was via Samaria een tocht van zo’n 130 kilometer over heuvelig terrein. Jozef moest zich in die plaats laten inschrijven, omdat dat de geboorteplaats van koning David was. En Jozef en zijn vrouw kwamen allebei uit Davids familie.
6, 7. (a) Waarom zou een tocht naar Bethlehem zwaar zijn voor Maria? (b) Wat voor invloed had het op Maria’s beslissingen dat ze nu met Jozef getrouwd was? (Zie ook de voetnoot.)
6 Stond Maria achter Jozefs beslissing? Ze wist uiteraard dat het voor haar een zware tocht zou worden. Het was waarschijnlijk vroeg in de herfst, dus kon het lichtjes gaan regenen omdat het droge seizoen bijna voorbij was. Ook staat er niet voor niets dat Jozef ’van Galilea optrok’. Bethlehem lag op een heuvel, ruim 750 meter boven de zeespiegel: het laatste deel van hun reis van meerdere dagen zou dus nog een zware klim worden. En de reis zou weleens langer kunnen duren dan normaal, want vanwege Maria’s conditie zouden ze waarschijnlijk vaker moeten rusten. Een hoogzwangere vrouw zou juist het liefst dicht bij huis blijven, waar haar familie en vrienden klaar zouden staan om haar te helpen als de weeën begonnen. Er was ongetwijfeld moed nodig om aan die tocht te beginnen.
7 Toch zegt Lukas dat Jozef zich liet „inschrijven samen met Maria”. Hij vermeldt ook dat Maria ondertussen aan Jozef „ten huwelijk was gegeven” (Luk. 2:4, 5). Dat ze Jozefs vrouw was, had veel invloed op haar beslissingen. Maria bezag haar man als haar hoofd. Ze wilde zijn beslissingen ondersteunen en zo een hulp voor hem zijn, de rol die God aan de vrouw had gegeven.a Ze was bereid haar man te gehoorzamen, en op die manier toonde ze geloof.
8. (a) Wat kan Maria nog meer gemotiveerd hebben om met Jozef mee te gaan? (b) In welk opzicht is Maria een goed voorbeeld voor ons?
8 Wat kan voor Maria nog een motivatie zijn geweest om te gehoorzamen? Kende ze de profetie die zei dat de Messias in Bethlehem geboren zou worden? De Bijbel zegt daar niets over. Maar het zou best kunnen, want blijkbaar was die profetie bij religieuze leiders en zelfs bij het gewone volk bekend (Matth. 2:1-7; Joh. 7:40-42). Maria kende de Schriften goed (Luk. 1:46-55). Hoe het ook zij, of Maria nu besloot mee te gaan uit gehoorzaamheid aan haar man, aan een regeringsbesluit of aan een profetie van Jehovah zelf — of een combinatie daarvan — ze gaf een geweldig voorbeeld. Jehovah heeft veel waardering voor een nederige en gehoorzame instelling, zowel bij mannen als bij vrouwen. Maria is een aanmoedigend voorbeeld voor ons omdat veel mensen in deze tijd niet vinden dat ze onderworpen moeten zijn.
De geboorte van Christus
9, 10. (a) Waar hebben Maria en Jozef misschien over nagedacht toen ze in de buurt van Bethlehem kwamen? (b) Waar brachten Jozef en Maria de nacht door, en waarom?
9 Wat moet Maria opgelucht zijn geweest toen ze in de verte Bethlehem zag liggen! Terwijl zij en Jozef de heuvels beklommen en langs olijfgaarden liepen (olijven waren een van de laatste vruchten die geoogst werden), hebben ze misschien wel nagedacht over de geschiedenis van dit dorpje. Het was te onbeduidend om tot de steden van Juda gerekend te worden, precies zoals de profeet Micha had gezegd, maar het was wel de geboorteplaats van Boaz, Naomi en later ook van David, allemaal meer dan duizend jaar voor hun tijd.
10 Het was druk in het dorp. Er waren al zo veel mensen aangekomen om zich te laten inschrijven dat er voor Maria en Jozef in het gastenverblijf geen plaats meer was.b Er zat niets anders op dan de nacht in een stal door te brengen. We kunnen ons indenken hoe bezorgd Jozef was toen hij zag dat zijn vrouw een ongewone aanval van pijn kreeg. De aanvallen werden daarna alleen maar heviger. Uitgerekend hier begonnen de weeën.
11. (a) Waarom kunnen vrouwen van over de hele wereld met Maria meeleven? (b) In welke opzichten was Jezus een eerstgeborene?
11 Vrouwen van over de hele wereld kunnen met Maria meeleven. Zo’n vierduizend jaar daarvoor had Jehovah voorzegd dat vrouwen als gevolg van de overgeërfde zonde voortaan pijn zouden hebben bij de bevalling (Gen. 3:16). Er zijn geen aanwijzingen dat Maria daarop een uitzondering was. Lukas’ verslag zegt niets over de pijn die ze had maar zegt eenvoudig: „Zij baarde haar zoon, de eerstgeborene” (Luk. 2:7). Hij was inderdaad haar „eerstgeborene”, de eerste van op z’n minst zeven kinderen (Mark. 6:3). Maar dit kind zou anders zijn dan de rest. Hij was niet alleen Maria’s eerstgeborene, hij was ook Jehovah’s „eerstgeborene van heel de schepping”, de eniggeboren Zoon van God! — Kol. 1:15.
12. Waar legde Maria de baby, en hoe verschilde de realiteit van het romantische beeld dat veel mensen ervan hebben?
12 Op dit punt voegt het verslag een beroemd detail toe: „Zij (...) bond hem in windsels van doeken en legde hem in een kribbe” (Luk. 2:7). In kerstspelen, op schilderijen en in kerststallen over de hele wereld wordt dit tafereel geromantiseerd. Maar de realiteit was helemaal niet zo romantisch. Een kribbe is een voederbak voor dieren. Het gezin logeerde in een stal, een plek die niet echt bekendstaat om zijn gezonde lucht of goede hygiëne, nu niet en toen niet. Geen enkele ouder zou zo’n plek voor een bevalling uitkiezen als er nog andere mogelijkheden waren! De meeste ouders willen het beste voor hun kinderen. En dat wilden Maria en Jozef zeker voor de Zoon van God!
13. (a) Hoe maakten Maria en Jozef het beste van hun situatie? (b) Hoe kunnen ouders in deze tijd het voorbeeld van Maria en Jozef volgen?
13 Hoewel de omstandigheden absoluut niet ideaal waren, probeerden ze er toch het beste van te maken. Maria zorgde bijvoorbeeld goed voor haar baby door hem stevig in doeken te wikkelen en hem daarna voorzichtig in de voederbak te slapen te leggen. Zo zou hij warm en veilig zijn. Wat Maria zeker niet wilde, was zich zo druk maken om haar eigen situatie dat ze niet goed voor haar kind zou zorgen. Bovendien wisten zij en Jozef allebei dat het vooral belangrijk was dat ze in geestelijk opzicht voor dit kind zorgden. (Lees Deuteronomium 6:6-8.) Verstandige ouders in deze tijd stellen dezelfde prioriteiten bij de opvoeding van hun kinderen in deze geestelijk verarmde wereld.
Opbouwend bezoek
14, 15. (a) Waarom wilden de herders het kind zo graag zien? (b) Wat deden de herders nadat ze Jezus hadden gezien?
14 Het rustige tafereel werd plotseling verstoord toen er herders binnenstormden die het gezin en vooral de baby wilden zien. De mannen liepen over van enthousiasme en hun gezichten straalden van blijdschap. Ze hadden zich hierheen gehaast vanuit de heuvels waar ze met hun kudden verbleven.c Ze vertelden de verbaasde ouders over de fantastische ervaring die ze vlak daarvoor hadden gehad. Midden in de nacht was er op de heuvel opeens een engel aan ze verschenen. ’Jehovah’s heerlijkheid had hen omschenen’, en de engel had hun verteld dat de Christus of Messias zojuist in Bethlehem geboren was. Ze zouden het kind daar in doeken gewikkeld in een voederbak aantreffen. Daarna was er iets nog spectaculairders gebeurd: er was een grote menigte engelen verschenen die Jehovah loofde! — Luk. 2:8-14.
15 Geen wonder dat die herders zich naar Bethlehem hadden gehaast! Ze moeten enthousiast zijn geweest toen ze daar een pasgeboren baby precies zo aantroffen als de engel had beschreven. Ze hielden dat goede nieuws niet voor zichzelf: „Toen zij hem zagen, maakten zij het woord bekend (...) En allen die het hoorden, stonden verwonderd over hetgeen hun door de herders werd verteld” (Luk. 2:17, 18). Hoewel de religieuze leiders van die tijd waarschijnlijk neerkeken op herders, had Jehovah duidelijk waardering voor die nederige, gelovige mannen. Maar welke uitwerking had dit bezoek op Maria?
Jehovah had duidelijk waardering voor de nederige, gelovige herders
16. Hoe liet Maria zien dat ze diep over dingen nadacht, en hoe heeft ze haar geloof sterk gehouden?
16 Maria moet nog uitgeput zijn geweest van de bevalling, maar ze luisterde aandachtig naar alles wat er werd gezegd. En ze deed meer: „Maria bewaarde voorts al deze woorden, terwijl zij in haar hart gevolgtrekkingen maakte” (Luk. 2:19). Ze was echt iemand die diep over dingen nadacht. Ze wist dat de boodschap van de engel van groot belang was. Haar God, Jehovah, wilde dat ze de identiteit van haar zoon kende en besefte hoe belangrijk hij was. Ze luisterde dus niet alleen, maar bewaarde de woorden in haar hart, zodat ze er in de komende maanden en jaren steeds weer over kon nadenken. Dat is een belangrijke manier waarop Maria haar geloof haar hele leven zo sterk heeft gehouden. (Lees Hebreeën 11:1.)
17. Hoe kunnen we het voorbeeld van Maria volgen?
17 Zul je Maria’s voorbeeld volgen? Jehovah heeft in de Bijbel belangrijke geestelijke waarheden laten opschrijven. Maar daar hebben we pas iets aan als we weten wat die waarheden zijn. Daarvoor moeten we geregeld de Bijbel lezen, niet gewoon als een literair meesterwerk maar als het geïnspireerde Woord van God (2 Tim. 3:16). Vervolgens moeten we die woorden net als Maria in ons hart bewaren en ’gevolgtrekkingen maken’. Als we mediteren over wat we in de Bijbel lezen en nadenken over manieren om Jehovah’s raad nog beter toe te passen, geven we ons geloof de voeding die het nodig heeft om te groeien.
Nog meer woorden om te bewaren
18. (a) Hoe hielden Maria en Jozef zich aan de Wet van Mozes? (b) Wat vertelt het offer van Maria en Jozef ons over hun financiële situatie?
18 Toen de baby acht dagen oud was, lieten Maria en Jozef hem besnijden, wat de Wet van Mozes voorschreef. En zoals de engel hun gezegd had, noemden ze hem Jezus (Luk. 1:31). Later, op de veertigste dag, brachten ze hem vanuit Bethlehem naar de tempel in Jeruzalem, ongeveer tien kilometer verderop. Daar boden ze een reinigingsoffer aan: twee tortelduiven of twee jonge duiven. Dat was het offer dat armere mensen volgens de Wet mochten brengen in plaats van een ram en een tortelduif. Zelfs al zouden ze zich hebben geschaamd omdat ze minder gaven dan andere ouders, ze gehoorzaamden nog steeds zo goed als ze konden de Wet. Ze werden in ieder geval enorm opgebouwd terwijl ze daar waren (Luk. 2:21-24).
19. (a) Welke woorden van Simeon kon Maria in haar hart bewaren? (b) Wat was Anna’s reactie toen ze Jezus zag?
19 Simeon, een bejaarde man, kwam naar ze toe en sprak nog meer woorden die Maria in haar hart kon bewaren. Er was hem beloofd dat hij voor zijn dood de Messias zou zien, en Jehovah’s heilige geest had hem duidelijk gemaakt dat de kleine Jezus de voorzegde Redder was. Ook waarschuwde Simeon Maria voor de pijn die ze op een dag te verduren zou krijgen. Hij zei dat het zou voelen alsof een lang zwaard haar doorboorde (Luk. 2:25-35). Hoewel die woorden iets vreselijks voorspelden, kunnen ze Maria geholpen hebben te volharden toen die moeilijke periode in haar leven ruim dertig jaar later aanbrak. Na Simeon kreeg een profetes, Anna, de kleine Jezus in het oog, en ze begon over hem te praten tegen iedereen die op Jeruzalems bevrijding hoopte. (Lees Lukas 2:36-38.)
20. Waarom was het een goede beslissing om met Jezus naar de tempel te gaan?
20 Jozef en Maria hadden duidelijk een goede beslissing genomen toen ze met hun baby naar Jehovah’s huis in Jeruzalem gingen! Daarmee gaven ze hun zoon een goede start: hij is de rest van zijn leven trouw Jehovah’s tempel blijven bezoeken. In de tempel gaven ze Jehovah het beste wat ze hadden en kregen ze instructies en woorden van aanmoediging. Maria verliet de tempel die dag ongetwijfeld met een sterker geloof en met een hart vol geestelijke waarheden om over te mediteren en aan anderen te vertellen.
21. Hoe kun je ervoor zorgen dat je geloof steeds sterker wordt?
21 Wat is het mooi te zien dat ouders in deze tijd dat voorbeeld volgen en hun kinderen trouw meenemen naar de vergaderingen. Ze doen wat ze kunnen in Jehovah’s dienst en moedigen hun broeders en zusters aan. Ze gaan opgebouwd en gesterkt weer naar huis, en hebben veel goede dingen geleerd om aan anderen te vertellen. Het is geweldig zulke gezinnen in de gemeente te hebben! Als we met onze geloofsgenoten bijeenkomen, zal ons geloof, net als dat van Maria, steeds sterker worden.
a Let eens op het verschil tussen dit gedeelte en de beschrijving van een eerdere reis, waar staat dat ’Maria opstond’ om Elisabeth te bezoeken (Luk. 1:39). Toen was Maria, die wel verloofd maar nog niet getrouwd was, misschien op reis gegaan zonder dat met Jozef te bespreken. Maar uit het verslag blijkt dat toen ze getrouwd waren, Jozef degene was die de beslissing nam om de reis te maken, niet Maria.
b In die tijd stelde elke stad of plaats een gemeenschappelijke ruimte ter beschikking om reizigers en voorbijtrekkende karavanen onderdak te bieden.
c Dat die herders op dat tijdstip met hun kudden buiten verbleven, bevestigt wat de Bijbelse chronologie te kennen geeft: Christus werd niet geboren in december, wanneer de kudden dichter bij huis de nacht doorbrachten, maar ergens begin oktober.