Een gesprek over de Bijbel — Wat is de heilige geest?

JEHOVAH’S GETUIGEN praten graag met anderen over de Bijbel. Hebt u een bepaalde vraag over de Bijbel? Bent u nieuwsgierig naar de leerstellingen of religieuze gebruiken van Jehovah’s Getuigen? Aarzel dan niet om daar de volgende keer dat u een Getuige ontmoet over te beginnen. Hij of zij zal u er graag meer over vertellen.

Hier volgt een gesprek zoals Jehovah’s Getuigen dat met iemand zouden kunnen hebben. Stel u voor dat Mark, een Getuige, bij Henk aan de deur staat.

Wat verstaat u onder de heilige geest?

Henk: Ik heb gehoord dat Jehovah’s Getuigen geen christenen zijn. Jullie geloven niet in de heilige geest.

Mark: Ik kan u verzekeren dat wij wel degelijk christenen zijn. Ik sta juist bij u aan de deur omdat ik in Jezus Christus geloof. Hij heeft zijn volgelingen namelijk de opdracht gegeven om te prediken. Maar mag ik u eens vragen wat u eigenlijk onder de heilige geest verstaat?

Henk: De heilige geest is een deel van de Drie-eenheid, de helper die Jezus beloofd heeft te sturen. Ik vind het heel belangrijk de heilige geest in mijn leven te ervaren.

Mark: Veel mensen denken er zo over. Een tijdje terug heb ik me erin verdiept wat de Bijbel over dit onderwerp zegt. Als u een paar minuten hebt, wil ik u graag laten zien wat ik geleerd heb.

Henk: Ja, ik heb wel even tijd.

Mark: Ik wil het niet te lang maken, dus daarom wil ik vooral ingaan op één aspect van dit onderwerp. U zei dat de heilige geest de helper is die Jezus ons beloofd heeft. Dat ben ik met u eens. Maar denkt u dat de heilige geest een persoon is die gelijk is aan God?

Henk: Ja, dat heb ik wel zo geleerd.

Is de heilige geest een persoon?

Mark: In de Bijbel staat een gedeelte waaruit we kunnen opmaken of de heilige geest een persoon is of niet. Misschien kent u dat verhaal wel. In Handelingen 2:1-4 staat: „In de loop van de dag van het pinksterfeest nu waren zij allen op dezelfde plaats bijeen, en plotseling kwam er uit de hemel een gedruis als van een voortgestuwde, stevige bries, en het vervulde het gehele huis waarin zij zaten. En hun werden tongen als van vuur zichtbaar, die werden verdeeld, en op ieder van hen zette zich er één, en zij werden allen met heilige geest vervuld en begonnen in verschillende talen te spreken, zoals de geest het hun gaf zich te uiten.”

Henk: Dat verhaal ken ik wel.

Mark: Denkt u dat het mogelijk is dat iemand vervuld wordt met een ander persoon?

Henk: Dat lijkt me niet.

Mark: Kijk nu eens naar vers 17 van hetzelfde hoofdstuk. In het eerste deel van dat vers staat: „’In de laatste dagen’, zegt God, ’zal ik wat van mijn geest uitstorten op alle soorten van vlees.’” Wat denkt u, zou God een deel van een God die aan hem gelijk is, kunnen uitstorten?

Henk: Nee, dat gaat niet.

Mark: Johannes de Doper gebruikte een andere omschrijving voor vervuld worden met heilige geest. Die staat in Mattheüs 3:11. Zou u dat vers willen voorlezen?

Henk: „Ik doop u wel met water wegens uw berouw, maar hij die na mij komt, is sterker dan ik, en ik ben niet waardig hem van zijn sandalen te ontdoen. Die zal u dopen met heilige geest en met vuur.”

Mark: Ziet u wat volgens Johannes de Doper met heilige geest gedaan zou worden?

Henk: Ja, hij zei dat mensen gedoopt zouden worden met heilige geest.

Mark: Inderdaad. En hij had het er ook over dat mensen gedoopt zouden worden met vuur. Vuur is natuurlijk geen persoon. Denkt u dat dit vers zegt dat de heilige geest wel een persoon is?

Henk: Nee.

Mark: Volgens de teksten die we hebben gezien is de heilige geest dus geen persoon.

Henk: Nee, misschien niet.

In welk opzicht een helper?

Mark: U had het eerder over de uitdrukking helper. Jezus noemde de heilige geest een helper in Johannes 14:26. Laten we die tekst er eens bij nemen: „De helper, de heilige geest, die de Vader in mijn naam zal zenden, die zal u alle dingen leren en alle dingen welke ik u heb gezegd, in uw herinnering terugbrengen.” Sommigen zien hierin de ondersteuning van het idee dat de heilige geest een persoon is, iemand die helpt en onderwijst.

Henk: Precies. Zo heb ik het altijd begrepen.

Mark: Maar kan het zijn dat Jezus hier beeldspraak gebruikte? Kijk eens wat Jezus volgens Lukas 7:35 over wijsheid zei: „Niettemin wordt de wijsheid gerechtvaardigd door al haar kinderen.” Is wijsheid een persoon die echt kinderen heeft?

Henk: Nee, dit is duidelijk beeldspraak.

Mark: Dat ben ik met u eens. Jezus wil hiermee zeggen dat wijsheid blijkt uit de resultaten. De Bijbel maakt vaak gebruik van een vorm van beeldspraak die personificatie wordt genoemd: een zaak wordt voorgesteld als een persoon. We gebruiken zelf ook vaak beeldspraak. We zeggen bijvoorbeeld: ’Ik ga de zon opzoeken.’

Henk: Dat zeg ik zelf ook weleens.

Mark: En bedoelt u dan dat de zon een persoon is bij wie u op bezoek gaat?

Henk: Nee, natuurlijk niet. Het is beeldspraak.

Mark: Kan het zijn dat Jezus beeldspraak gebruikte toen hij de heilige geest een helper of onderwijzer noemde?

Henk: Het zou kunnen. Dat zou op zich wel kloppen met de teksten die u gelezen hebt over de heilige geest die uitgestort wordt en mensen die ermee gedoopt worden. Maar als de heilige geest geen persoon is, wat is het dan wel?

Wat is de heilige geest?

Mark: In Handelingen 1:8 vertelt Jezus ons wat de heilige geest is. Wilt u die tekst voorlezen?

Henk: „Gij zult kracht ontvangen wanneer de heilige geest op u gekomen is, en gij zult getuigen van mij zijn zowel in Jeruzalem als in geheel Judea en Samaria en tot de verst verwijderde streek der aarde.”

Mark: Jezus brengt de heilige geest hier dus met kracht in verband. En als u terugdenkt aan de teksten die we al gelezen hebben, waar komt die kracht volgens u dan vandaan?

Henk: Van God de Vader.

Mark: Inderdaad. De heilige geest is de kracht die God ook heeft gebruikt om het universum te scheppen. Het tweede vers in de Bijbel heeft het daarover. In Genesis 1:2 staat: „Gods werkzame kracht bewoog zich heen en weer over de oppervlakte van de wateren.” Het Hebreeuwse woord dat hier vertaald is met „werkzame kracht”, wordt ook wel vertaald met „geest”. Het is de onzichtbare werkzame kracht waarmee God zijn voornemen vervult en zijn wil bekendmaakt. Ik wil u graag nog één tekst laten lezen. Dat is Lukas 11:13. Wilt u die voorlezen?

Henk: „Als gij dus, ofschoon gij slecht zijt, goede gaven aan uw kinderen weet te geven, hoeveel te meer zal dan de Vader in de hemel heilige geest geven aan wie hem erom vragen!”

Mark: Als de Vader in de hemel zeggenschap heeft over de heilige geest en hij die geeft aan mensen die erom vragen, kan de heilige geest dan gelijk zijn aan de Vader?

Henk: Nee, ik begrijp wat u bedoelt.

Mark: Ik had beloofd het niet te lang te maken, maar om ons gesprek samen te vatten zou ik u willen vragen: als u naar de teksten kijkt die we besproken hebben, wat is de heilige geest dan volgens u?

Henk: Ik heb begrepen dat het Gods werkzame kracht is.

Mark: Precies. En toen Jezus volgens Johannes 14:26 de heilige geest een helper of onderwijzer noemde, gebruikte hij een vorm van beeldspraak, namelijk personificatie.

Henk: Dat was nieuw voor me.

Mark: Maar Jezus’ woorden kunnen heel bemoedigend voor ons zijn.

Henk: Hoe bedoelt u dat?

Mark: We kunnen God om de hulp van zijn heilige geest vragen als we het moeilijk hebben. En we kunnen ook om zijn geest vragen om de waarheid over hem te weten te komen.

Henk: Dat is interessant. Daar ga ik over nadenken.

Mark: Ik wil u voor ik wegga graag nog iets meegeven om over na te denken. De heilige geest is Gods werkzame kracht, dus God kan die gebruiken om alles te doen wat hij wil.

Henk: Absoluut.

Mark: Waarom heeft hij die onbegrensde kracht dan niet gebruikt om een eind te maken aan alle ellende en al het kwaad dat we in de wereld overal om ons heen zien? Hebt u zich dat weleens afgevraagd?a

Henk: Ja, daar denk ik wel eens over na.

Mark: Vindt u het goed als ik volgende week rond dezelfde tijd terugkom om daar verder over te praten?

Henk: Ja, dat is een goed idee.

Mark: Tot volgende week dan.

[Voetnoot]