HOOFDSTUK 6
Hoe kies je goed entertainment?
‘Doe alles tot eer van God.’ — 1 KORINTHIËRS 10:31.
1, 2. Welke keus moeten we maken als het om entertainment gaat?
STEL je voor dat je net in een heerlijk stuk fruit wilt bijten maar dan ziet dat er een rotte plek aan zit. Wat doe je? Er zijn drie mogelijkheden: de hele vrucht met de rotte plek opeten, de hele vrucht weggooien of de rotte plek eruit snijden en de rest opeten. Wat zou jij doen?
2 Entertainment is te vergelijken met dat stuk fruit. Soms wil je je een beetje ontspannen, maar je beseft dat veel entertainment moreel slecht is, en zelfs rot. Dus wat ga je doen? Sommigen accepteren dat er slechte dingen tussen zitten en maken gebruik van al het entertainment dat er is. Anderen vermijden alle vormen van entertainment om er zeker van te zijn dat ze niet met iets verkeerds in contact komen. Weer anderen letten goed op en vermijden slecht entertainment maar genieten af en toe van relatief goed entertainment. Welke keus moet je maken om in Gods liefde te blijven?
3. Wat gaan we nu bespreken?
3 De meesten van ons kiezen de derde optie. We beseffen dat we af en toe ontspanning nodig hebben maar willen alleen entertainment kiezen dat moreel rein is. Daarom gaan we bespreken hoe je kunt bepalen wat goed entertainment is en wat niet. Maar eerst gaan we zien welk effect je keuze van entertainment kan hebben op je aanbidding van Jehovah.
‘DOE ALLES TOT EER VAN GOD’
4. Welk effect moet onze opdracht hebben op het entertainment dat we kiezen?
4 Een tijdje geleden zei een oudere Getuige die in 1946 gedoopt is: ‘Ik zorg ervoor bij elke dooplezing te zijn en aandachtig te luisteren, alsof het om mijn eigen doop gaat.’ Waarom doet hij dat? Hij legde uit: ‘Dat ik me steeds scherp bewust ben gebleven van mijn opdracht is een grote hulp geweest om getrouw te blijven.’ Daar ben je het vast mee eens. Als je jezelf eraan herinnert dat je Jehovah hebt beloofd je hele leven te gebruiken om hem te dienen, zal dat je motiveren om te volharden. (Lees Prediker 5:4.) Mediteren over je opdracht zal niet alleen je kijk op de prediking beïnvloeden maar ook op alle andere terreinen van het leven, waaronder entertainment. Paulus benadrukte die waarheid toen hij aan christenen in zijn tijd schreef: ‘Of je nu eet of drinkt of iets anders doet, doe alles tot eer van God’ (1 Korinthiërs 10:31).
5. Hoe helpt Leviticus 22:18-20 je om de indirecte waarschuwing in Romeinen 12:1 goed te begrijpen?
5 Alles wat je in je leven doet, heeft invloed op je aanbidding van Jehovah. Paulus gebruikte in zijn brief aan de Romeinen een krachtige uitdrukking om zijn broeders en zusters te doordringen van deze waarheid. Hij spoorde ze aan: ‘Bied je lichaam aan als een levend slachtoffer, heilig en aanvaardbaar voor God. Dat is een heilige dienst met je denkvermogen’ (Romeinen 12:1). Je lichaam omvat je geest, je hart en je fysieke kracht. Die gebruik je allemaal in je dienst voor Jehovah (Markus 12:30). Paulus noemde zulke dienst die we met hart en ziel doen een slachtoffer. In die uitdrukking zit een indirecte waarschuwing. Onder de wet van Mozes werd een slachtoffer met een gebrek door Jehovah afgekeurd (Leviticus 22:18-20). Zo zal ook het geestelijke slachtoffer van een christen door Jehovah worden afgekeurd als het op de een of andere manier verontreinigd is. Maar hoe zou dat kunnen gebeuren?
6, 7. Hoe kan een christen zijn lichaam verontreinigen, en wat kunnen de gevolgen zijn?
6 Paulus gaf de christenen in Rome de raad: ‘Bied je lichaam [‘lichaamsdelen’, voetnoot] niet meer aan de zonde aan.’ Paulus zei ook tegen ze: ‘Dood de praktijken van het lichaam’ (Romeinen 6:12-14; 8:13). Eerder in zijn brief had hij een paar voorbeelden gegeven van die ‘praktijken van het lichaam’. Over zondige mensen wordt gezegd: ‘Hun mond is vol vervloeking.’ ‘Hun voeten haasten zich om bloed te vergieten.’ ‘Ontzag voor God hebben ze niet voor ogen’ (Romeinen 3:13-18). Een christen zou zijn lichaam verontreinigen als hij zijn ‘lichaamsdelen’ voor zondige praktijken zou gebruiken. Als een christen bijvoorbeeld naar verdorven dingen zoals porno of sadistisch geweld kijkt, ‘biedt hij [zijn ogen] (...) aan de zonde aan’ en verontreinigt hij zijn hele lichaam. Zijn aanbidding wordt dan een slachtoffer dat niet meer heilig is, en dus is het onaanvaardbaar voor Jehovah (Deuteronomium 15:21; 1 Petrus 1:14-16; 2 Petrus 3:11). Wat een hoge prijs voor het kiezen van verkeerd entertainment!
7 Het is duidelijk dat het ernstige gevolgen kan hebben als een christen verkeerd entertainment kiest. Kies dus entertainment waardoor je slachtoffer aan Jehovah niet verontreinigd wordt maar juist meer waarde krijgt. We gaan nu bespreken hoe je kunt bepalen wat goed entertainment is en wat niet.
‘HEB EEN AFSCHUW VAN WAT SLECHT IS’
8, 9. (a) In welke twee categorieën kun je entertainment verdelen? (b) Welke vormen van entertainment mijden we, en waarom?
8 Over het algemeen kan entertainment in twee categorieën verdeeld worden: (1) entertainment dat christenen absoluut mijden en (2) entertainment dat christenen misschien aanvaardbaar vinden. Laten we met de eerste categorie beginnen: entertainment dat christenen mijden.
9 Zoals in hoofdstuk 1 werd gezegd, wordt in sommige vormen van entertainment de nadruk gelegd op dingen die de Bijbel duidelijk veroordeelt. Denk bijvoorbeeld aan websites, films, tv-programma’s en muziek die een sadistische of demonische inhoud hebben of waarin porno voorkomt of smerige, immorele praktijken gepromoot worden. Omdat zulke verdorven vormen van entertainment een positief beeld geven van dingen die in strijd zijn met Bijbelse principes of die een overtreding zijn van Bijbelse wetten, moeten ware christenen die mijden (Handelingen 15:28, 29; 1 Korinthiërs 6:9, 10; Openbaring 21:8). Door zulk entertainment te mijden, laat je Jehovah zien dat je echt ‘een afschuw hebt van wat slecht is’ en dat je consequent ‘vermijdt wat slecht is’. Dan heb je ‘geloof zonder huichelarij’ (Romeinen 12:9; Psalm 34:14; 1 Timotheüs 1:5).
10. Welke redenatie over entertainment is gevaarlijk, en waarom?
10 Sommigen denken misschien dat het geen kwaad kan om te kijken naar entertainment dat immoreel gedrag expliciet in beeld brengt. Ze redeneren: ‘Ik kijk er wel naar in films of op tv, maar zelf zou ik zulke dingen nooit doen.’ Dan houden ze zichzelf voor de gek en dat is heel gevaarlijk. (Lees Jeremia 17:9.) Als je het leuk vindt om naar dingen te kijken die Jehovah veroordeelt, heb je dan echt ‘een afschuw van wat slecht is’? Wanneer je herhaaldelijk naar slecht gedrag kijkt, word je er minder gevoelig voor (Psalm 119:70; 1 Timotheüs 4:1, 2). Dat kan invloed hebben op je eigen gedrag en op je kijk op het verkeerde gedrag van anderen.
11. Hoe blijkt Galaten 6:7 waar te zijn als het gaat om entertainment?
11 Dat blijkt ook uit de praktijk. Sommige christenen hebben zich schuldig gemaakt aan immoreel gedrag omdat ze beïnvloed waren door het entertainment waar ze geregeld naar keken. Ze leerden de harde les dat je oogst wat je zaait (Galaten 6:7). Maar die slechte gevolgen kun je vermijden. Als je erop let dat je goede dingen in je geest zaait, zul je in je leven goede dingen oogsten en gelukkig zijn. (Zie het kader ‘Wat voor entertainment moet ik kiezen?’)
MAAK KEUZES OP BASIS VAN BIJBELSE PRINCIPES
12. Wat heeft Galaten 6:5 te maken met entertainment, en welke hulp hebben we bij het kiezen van entertainment?
12 We gaan nu in op de tweede categorie: entertainment waarin dingen voorkomen die de Bijbel niet rechtstreeks veroordeelt en ook niet duidelijk goedkeurt. Elke christen moet zelf beslissen welk entertainment uit deze categorie hij aanvaardbaar vindt. (Lees Galaten 6:5.) Maar we hebben hulp bij het maken van die keus. In de Bijbel staan principes, fundamentele waarheden, waardoor we te weten komen hoe Jehovah denkt. Door na te denken over zulke principes, kun je ‘begrijpen wat de wil van Jehovah is’, ook als het om entertainment gaat (Efeziërs 5:17).
13. Wat zal je motiveren om entertainment te mijden waar Jehovah niet blij mee is?
13 Het is logisch dat het morele onderscheidingsvermogen of inzicht nog niet bij alle christenen even goed ontwikkeld is (Filippenzen 1:9). Bovendien weten we dat smaken verschillen als het om entertainment gaat. Het is dus niet te verwachten dat iedereen precies dezelfde keuzes zal maken. Maar hoe meer je je hart en geest door Bijbelse principes laat vormen, hoe meer je je best zult doen om elke vorm van entertainment waar Jehovah niet blij mee is, te mijden (Psalm 119:11, 129; 1 Petrus 2:16).
14. (a) Waar moet je rekening mee houden bij het kiezen van entertainment? (b) Hoe kun je het Koninkrijk altijd op de eerste plaats stellen?
14 Bij het kiezen van entertainment moet je met nog een belangrijke factor rekening houden: je tijd. Uit het soort entertainment dat je kiest blijkt wat je aanvaardbaar vindt, maar de hoeveelheid tijd die je eraan besteedt laat zien wat je belangrijk vindt. Voor christenen zijn geestelijke dingen natuurlijk het belangrijkst. (Lees Mattheüs 6:33.) Wat kun je doen om het Koninkrijk altijd op de eerste plaats in je leven te stellen? Paulus zei: ‘Let er goed op welke weg je gaat, dat jullie je niet als dwazen maar als wijzen gedragen. En gebruik je tijd zo goed mogelijk’ (Efeziërs 5:15, 16). Als je duidelijke grenzen stelt aan de hoeveelheid tijd die je aan entertainment besteedt, zul je genoeg tijd hebben voor ‘wat echt belangrijk is’: dingen waar je geestelijk sterker van wordt (Filippenzen 1:10).
15. Waarom is het verstandig om een veiligheidsmarge aan te houden bij het kiezen van entertainment?
15 Het is ook verstandig om bij het kiezen van entertainment een veiligheidsmarge aan te houden. Denk nog eens aan het voorbeeld van het stuk fruit. Om te voorkomen dat je per ongeluk iets eet wat rot is, haal je niet alleen de rotte plek eruit maar snijd je wat meer weg. Zo is het ook verstandig om bij het kiezen van entertainment een veiligheidsmarge aan te houden. Een verstandige christen mijdt niet alleen entertainment dat duidelijk ingaat tegen Bijbelse principes, maar ook soorten entertainment die dubieus zijn of waarin elementen zitten die je band met Jehovah kunnen beschadigen (Spreuken 4:25-27). Je strikt houden aan de raad in de Bijbel zal je daarbij helpen.
‘ALLES WAT EERBAAR IS’
16. (a) Hoe kun je laten zien dat je dezelfde normen en waarden hebt als Jehovah? (b) Hoe kan het toepassen van Bijbelse principes een manier van leven voor je worden?
16 Ware christenen houden bij het kiezen van entertainment vooral rekening met hoe Jehovah denkt. Jehovah’s manier van denken en zijn normen vind je in de Bijbel. Koning Salomo bijvoorbeeld noemt verschillende dingen die Jehovah haat, zoals ‘een tong die liegt en handen die onschuldig bloed vergieten, een hart dat misdadige plannen smeedt en voeten die snel naar het slechte rennen’ (Spreuken 6:16-19). Welke invloed moet Jehovah’s kijk op die van jou hebben? De psalmist geeft de aansporing: ‘Als je van Jehovah houdt, haat dan wat slecht is’ (Psalm 97:10). Uit het entertainment dat je kiest moet blijken dat je echt haat wat Jehovah haat (Galaten 5:19-21). Houd ook in gedachte dat wat je in je privéleven doet — meer nog dan wat je in het openbaar doet — laat zien wie je echt bent (Psalm 11:4; 16:8). Als je dus echt het verlangen hebt om in elk aspect van je leven Jehovah’s kijk op morele kwesties te volgen, zul je altijd keuzes maken op basis van Bijbelse principes. Het wordt dan een manier van leven voor je (2 Korinthiërs 3:18).
17. Wat moet je je afvragen voordat je entertainment kiest?
17 Wat kun je nog meer doen om entertainment te kiezen dat overeenkomt met Jehovah’s normen? Denk na over de vraag: welk effect zal dit hebben op mij en op mijn reputatie bij Jehovah? Voordat je bijvoorbeeld beslist of je naar een film gaat kijken, kun je je afvragen: welk effect zal de inhoud van die film hebben op mijn geweten? We gaan nu wat principes bespreken die daarop van toepassing zijn.
18, 19. (a) Hoe kan het principe in Filippenzen 4:8 je helpen te bepalen welk entertainment goed is? (b) Welke andere principes kunnen je helpen om goed entertainment te kiezen? (Zie voetnoot.)
18 Een belangrijk principe is te vinden in Filippenzen 4:8, waar staat: ‘Blijf aandacht besteden aan alles wat waar is, alles wat echt waarde heeft, alles wat rechtvaardig is, alles wat eerbaar is, alles wat lieflijk is, alles wat prijzenswaardig is, alles wat deugdzaam is en alles wat lof verdient.’ Paulus had het hier natuurlijk niet over entertainment maar over de meditatie van het hart, die gericht moet zijn op dingen die Jehovah aangenaam vindt (Psalm 19:14). Maar Paulus’ woorden kunnen ook op entertainment toegepast worden. Hoe dan?
19 Vraag je af: wordt mijn geest door de films, games, muziek en ander entertainment dat ik kies gevuld met ‘alles wat eerbaar is’? Welke beelden blijven er na het kijken van een film bijvoorbeeld in je geest hangen? Als ze zuiver en opbouwend zijn, weet je dat het goed entertainment was. Maar als je door de film aan oneerbare dingen gaat denken, dan was het schadelijk entertainment (Mattheüs 12:33; Markus 7:20-23). Waarom? Omdat onreine gedachten je innerlijke rust verstoren, je door de Bijbel gevormde geweten aantasten en je band met Jehovah kunnen verwoesten (Efeziërs 5:5; 1 Timotheüs 1:5, 19). Omdat zulk entertainment op jou persoonlijk een schadelijk effect heeft, moet je vastbesloten zijn het te mijden (Romeinen 12:2).a Wees als de psalmist die tot Jehovah bad: ‘Wend mijn ogen af van waardeloze dingen’ (Psalm 119:37).
HOUD REKENING MET ANDEREN
20, 21. Wat heeft 1 Korinthiërs 10:23, 24 te maken met het kiezen van entertainment?
20 Paulus noemde een belangrijk principe waaraan je moet denken als je beslissingen neemt. Hij zei: ‘Alles is geoorloofd, maar niet alles bouwt op. Laat iedereen niet zijn eigen voordeel blijven zoeken, maar dat van de ander’ (1 Korinthiërs 10:23, 24). Hoe is dat principe van toepassing op het kiezen van entertainment? Je moet je afvragen: welk effect heeft mijn keuze van entertainment op anderen?
21 Misschien staat jouw geweten je toe om te genieten van een bepaalde vorm van entertainment die jij ‘geoorloofd’ vindt. Maar als je merkt dat broeders en zusters met een strenger geweten er moeite mee hebben, kun je besluiten dat entertainment te mijden. Waarom? Omdat je niet wilt ‘zondigen tegen je broeders’ — of zelfs ‘zondigen tegen Christus’, zoals Paulus zei — door het voor je broeders en zusters moeilijker te maken Jehovah trouw te blijven. Je luistert naar de raad: ‘Word (...) geen struikelblok’ (1 Korinthiërs 8:12; 10:32). Ware christenen volgen Paulus’ vriendelijke en attente raad op door entertainment te mijden dat misschien wel ‘geoorloofd’ is maar niet ‘opbouwt’ (Romeinen 14:1; 15:1).
22. Waarom mag een christen niet eisen dat iedereen dezelfde kijk heeft op entertainment als hij?
22 Maar rekening houden met anderen heeft nog een kant. Een christen met een strenger geweten mag niet eisen dat iedereen in de gemeente zich aan zijn strengere kijk op entertainment aanpast. Als hij dat zou doen, lijkt hij op een automobilist op een snelweg die eist dat alle andere bestuurders op die weg zich aan zijn snelheid houden. Dat zou niet redelijk zijn. Uit christelijke liefde moet iemand met een strenger geweten rekening houden met broeders en zusters die niet precies dezelfde kijk op entertainment hebben als hij maar zich nog steeds aan Bijbelse principes houden. Op die manier laat hij zijn ‘redelijkheid bij alle mensen bekend worden’ (Filippenzen 4:5; Prediker 7:16).
23. Hoe kun je goed entertainment kiezen?
23 Hoe kun je er dus voor zorgen dat je goed entertainment kiest? Mijd elk soort entertainment waarin verdorven, immorele daden die de Bijbel duidelijk veroordeelt, expliciet te zien zijn. Houd je aan Bijbelse principes die van toepassing zijn op soorten entertainment die niet specifiek in de Bijbel genoemd worden. Mijd entertainment dat je geweten schaadt, en wees bereid om entertainment op te geven waar anderen — vooral broeders en zusters — aanstoot aan kunnen nemen. Als je vastbesloten bent dat te doen, eer je Jehovah en blijf je samen met je gezin in zijn liefde.
a Meer principes die op entertainment toegepast kunnen worden, staan in Spreuken 3:31; 13:20, Efeziërs 5:3, 4 en Kolossenzen 3:5, 8, 20.