Bescherm uw kinderen met de hulp van goddelijke wijsheid

ONS lichaam is elke dag in een oorlog gewikkeld. Het moet zich teweerstellen tegen horden microben, parasieten en virussen. Gelukkig hebben de meesten van ons een immuunsysteem geërfd dat ons tegen zulke aanvallen beschermt en ervoor zorgt dat we niet allerlei infectieziekten oplopen.

Evenzo hebben christenen een strijd te voeren tegen onschriftuurlijke opvattingen en normen en tegen de verschillende vormen van druk die onze geestelijke gezondheid kunnen verwoesten (2 Korinthiërs 11:3). Om deze dagelijkse aanval op onze geest en ons hart te weerstaan, moeten we leren ons geestelijk te verdedigen.

Vooral onze kinderen moeten dit leren, want ze worden niet geboren met de geestelijke verdedigingsmiddelen waarmee ze zich kunnen verweren tegen de geest van de wereld (Efeziërs 2:2). Terwijl kinderen opgroeien, is het uiterst belangrijk dat ouders hen helpen hun eigen verdediging op te bouwen. Waarop is die verdediging gebaseerd? De bijbel legt uit: „Jehovah zelf geeft wijsheid; . . . hij zal zelfs de weg van zijn loyalen behoeden” (Spreuken 2:6, 8). Goddelijke wijsheid kan de weg behoeden van jongeren die anders misschien zouden zwichten voor schadelijke omgang, druk van leeftijdgenoten of ongezond amusement. Hoe kunnen ouders Jehovah’s leiding volgen en hun kinderen goddelijke wijsheid bijbrengen?

Opbouwende omgang zoeken

Het is begrijpelijk dat tieners graag met andere tieners omgaan, maar als ze uitsluitend met andere onervarenen omgaan, zal dat hen niet helpen de wijsheid van God te verkrijgen en te gebruiken. „Dwaasheid is aan het hart van een knaap gebonden”, waarschuwt de spreuk (Spreuken 22:15). Hoe zijn sommige ouders er dan in geslaagd hun kinderen te helpen om op het gebied van omgang goddelijke wijsheid toe te passen?

Een vader genaamd Dona zei: „Onze jongens hebben heel wat tijd met vrienden van hun eigen leeftijd doorgebracht, maar meestal was dat bij ons thuis, terwijl wij erbij waren. Ons huis stond voor iedereen open en was constant vol jongeren, die mochten blijven eten en altijd welkom waren. Het lawaai en de drukte in ons huis namen we op de koop toe om maar een veilige omgeving te kunnen creëren waarin onze kinderen plezier konden hebben.”

Brian en Mary hebben drie prachtkinderen, maar ze geven volmondig toe dat het niet altijd makkelijk is geweest hen op te leiden. Ze vertellen: „Er waren in onze gemeente voor onze dochter Jane weinig jongeren van haar leeftijd met wie ze kon omgaan. Ze had echter een vriendin die Susan heette, een vlot, opgewekt meisje. Maar haar ouders waren minder streng dan wij. Susan mocht later thuiskomen dan Jane, kortere rokken dragen, naar dubieuze muziek luisteren en naar ongeschikte films kijken. Jane heeft het lang moeilijk gevonden de juistheid van ons standpunt in te zien. Ze vond de ouders van Susan ruimdenkender, en ons vond ze strikt. Pas toen Susan in de problemen raakte, besefte Jane dat onze striktheid tot haar bescherming had bijgedragen. We zijn erg blij dat we geen water bij de wijn hebben gedaan, maar hebben vastgehouden aan wat naar onze mening juist was voor onze dochter.”

Net als Jane zijn veel jonge mensen er de wijsheid van gaan inzien om op het gebied van omgang de leiding van hun ouders te zoeken. „Het oor dat luistert naar de terechtwijzing des levens, verwijlt midden onder wijzen”, zegt de spreuk (Spreuken 15:31). Goddelijke wijsheid brengt jongeren ertoe het gezelschap van opbouwende vrienden te zoeken.

Weerstand bieden aan de druk om mee te doen

Een factor die nauw verwant is aan omgang, is de druk van leeftijdgenoten. Elke dag opnieuw staan onze kinderen bloot aan aanvallen in de vorm van druk tot gelijkvormigheid. Omdat de meeste jongeren graag door hun leeftijdgenoten geaccepteerd willen worden, kan de druk die op hen wordt uitgeoefend, hen uiteindelijk in de vorm persen die in de wereld als aantrekkelijk wordt beschouwd. — Spreuken 29:25.

De bijbel herinnert ons eraan dat ’de wereld voorbijgaat en ook haar begeerte’ (1 Johannes 2:17). Ouders dienen dan ook niet toe te laten dat hun kinderen al te veel door de opvattingen van de wereld worden beïnvloed. Hoe kunnen ze hun kinderen helpen op een christelijke manier te denken?

„Mijn dochter wilde altijd net zo gekleed gaan als andere jongeren”, zei Richard. „Daarom redeneerden we geduldig met haar over de voor- en nadelen van elke wens. Zelfs als het een naar onze mening aanvaardbare kledingstijl betrof, volgden we de raad op die we enkele jaren geleden hadden gehoord om niet als eerste met een nieuwe mode mee te doen en er ook niet als laatste van af te stappen.”

Een moeder genaamd Pauline vond een andere oplossing voor het probleem van groepsdruk. Ze vertelde: „Ik ging me interesseren voor wat mijn kinderen interesseerde en liep geregeld hun kamer binnen om met hen te praten. Door deze lange gesprekken kon ik aan de vorming van hun ideeën bijdragen en hen helpen de dingen ook eens van een andere kant te bezien.”

De druk van leeftijdgenoten zal niet verdwijnen, en daarom zullen ouders zich waarschijnlijk voortdurend moeten inspannen om ’wereldse redeneringen omver te werpen’ en hun kinderen te helpen hun gedachten ’in gevangenschap te brengen en gehoorzaam te maken aan de Christus’ (2 Korinthiërs 10:5). Maar door ’aan te houden in het gebed’ zullen zowel ouders als kinderen worden gesterkt om deze belangrijke taak te volbrengen. — Romeinen 12:12; Psalm 65:2.

De sterke aantrekkingskracht van amusement

Een derde invloed die ouders problematisch kunnen vinden, is amusement. Het is heel natuurlijk dat kleine kinderen graag spelen. Veel oudere kinderen maken ook graag plezier (2 Timotheüs 2:22, vtn.). Maar als er op een onverstandige manier aan dit verlangen wordt voldaan, kan hun geestelijke verdediging worden ondermijnd. Amusement kan in tweeërlei opzicht een gevaar vormen.

In de eerste plaats weerspiegelt veel amusement de ontaarde morele maatstaven van de wereld (Efeziërs 4:17-19). Toch wordt het altijd als opwindend en aantrekkelijk gepresenteerd. Dit vormt een reëel gevaar voor jongeren, die misschien geen erg hebben in de valkuilen.

In de tweede plaats kan de hoeveelheid tijd die aan amusement wordt besteed, problemen veroorzaken. Voor sommigen wordt plezier maken het belangrijkste in het leven, zodat ze er veel te veel tijd en energie in steken. De spreuk waarschuwt dat ’het eten van te veel honing niet goed is’ (Spreuken 25:27). Zo zal ook door te veel amusement de geestelijke eetlust afnemen en mentale luiheid ontstaan (Spreuken 21:17; 24:30-34). Als jongeren volop van deze wereld genieten, zal dit hun beletten „het werkelijke leven” — eeuwig leven in Gods nieuwe wereld — stevig vast te grijpen (1 Timotheüs 6:12, 19). Hoe hebben ouders dit probleem aangepakt?

Mari Carmen, een moeder van drie dochters, zei: „We wilden graag dat onze dochters gezonde ontspanning hadden en zich amuseerden. Daarom gingen we geregeld als gezin op stap, terwijl ze ook tijd met vrienden en vriendinnen in de gemeente doorbrachten. Maar we hielden ontspanning binnen de perken. We vergeleken ontspanning met het toetje aan het einde van een maaltijd — zoet, maar niet het hoofdgerecht. Ze leerden om thuis, op school en in de gemeente de handen uit de mouwen te steken.”

Ook Don en Ruth lieten ontspanning niet aan het toeval over. „We maakten er een gewoonte van om de zaterdag als ’gezinsdag’ apart te houden”, legden ze uit. „’s Ochtends gingen we samen in de velddienst, ’s middags gingen we zwemmen en ’s avonds hadden we een speciale maaltijd.”

De opmerkingen van deze ouders laten zien dat het belangrijk is op evenwichtige wijze voor gezonde ontspanning te zorgen en erop toe te zien dat die in het leven van een christen een juiste plaats inneemt. — Prediker 3:4; Filippenzen 4:5.

Vertrouw op Jehovah

Het kost natuurlijk vele jaren om een geestelijke verdediging op te bouwen. Er bestaat geen wondermiddel om kinderen goddelijke wijsheid bij te brengen en hen aldus te motiveren op hun hemelse Vader te vertrouwen. Van ouders wordt veeleer verlangd dat ze hun kinderen voortdurend „in het strenge onderricht en de ernstige vermaning van Jehovah grootbrengen” (Efeziërs 6:4). Door hun kinderen aldus voortdurend ’ernstig te vermanen’, helpen ze hen de dingen op Gods manier te bezien. Hoe krijgen ouders dat voor elkaar?

Een geregelde gezinsbijbelstudie is een sleutel tot succes. De studie ’ontsluiert’ de ogen van de kinderen, zodat ze de wonderbare dingen uit Gods wet leren zien (Psalm 119:18). Diego vatte de gezinsstudie heel serieus op, waardoor hij zijn kinderen kon helpen dichter tot Jehovah te naderen. „Ik bereidde me grondig op de studie voor”, zei hij. „Nazoekwerk in bijbelse publicaties hielp me de bijbelse personen tot leven te laten komen. Ik moedigde de kinderen aan zich met de getrouwen te vereenzelvigen. Zo werden ze er op levendige wijze aan herinnerd hoe ze Jehovah kunnen behagen.”

Kinderen leren ook buiten de officiële studieperiodes. Mozes spoorde ouders aan om over Jehovah’s vermaningen te spreken ’wanneer ze in hun huis zaten en wanneer ze op de weg gingen en wanneer ze neerlagen en wanneer ze opstonden’ (Deuteronomium 6:7). Een vader legde uit: „Mijn zoon heeft tijd nodig om zijn hart te openen en zijn gevoelens te uiten. Als we een wandeling maken of samen een karwei opknappen, komt hij er uiteindelijk toe zijn hart te luchten. Bij deze gelegenheden hebben we heel fijne gesprekken die ons beiden goeddoen.”

De gebeden die door ouders worden uitgesproken, laten ook een diepe indruk op hun kinderen achter. Wanneer ze horen dat hun ouders nederig tot God naderen om zijn hulp en vergeving te vragen, brengt dit hen ertoe te „geloven dat hij bestaat” (Hebreeën 11:6). Veel succesvolle ouders beklemtonen de belangrijkheid van gezinsgebeden, met inbegrip van gebeden over schoolkwesties en andere dingen waar hun kinderen zich zorgen over maken. Eén vader zei dat zijn vrouw altijd met de kinderen bidt voordat ze naar school gaan. — Psalm 62:8; 112:7.

’Laten we het niet opgeven te doen wat voortreffelijk is’

Alle ouders maken fouten en voelen misschien spijt over de manier waarop ze in bepaalde situaties gehandeld hebben. Toch spoort de bijbel ons aan om ons best te blijven doen en ’het niet op te geven te doen wat voortreffelijk is’. — Galaten 6:9.

Ouders zouden hier echter toe geneigd kunnen zijn wanneer ze hun kinderen soms gewoon niet meer kunnen begrijpen. Ze zouden gemakkelijk de conclusie kunnen trekken dat de jongere generatie anders en moeilijk is. Maar in werkelijkheid hebben kinderen in deze tijd dezelfde zwakheden als jongeren in vroeger tijden en hebben ze met soortgelijke verleidingen te maken, hoewel de druk om een misstap te begaan, wellicht is toegenomen. Daarom verzachtte één vader, nadat hij zijn zoon had terechtgewezen, zijn woorden door er vriendelijk aan toe te voegen: „Jouw hart wil alleen maar hetzelfde als wat mijn hart wilde toen ik zo oud was als jij.” Ouders weten dan misschien niet zoveel af van computers, maar ze weten alles over de neigingen van het onvolmaakte vlees. — Mattheüs 26:41; 2 Korinthiërs 2:11.

Misschien laten sommige kinderen duidelijk merken dat ze niet echt blij zijn met de leiding van hun ouders en weigeren ze zelfs gehoorzaam te zijn. Maar opnieuw geldt de noodzaak van volharding. Ook al zijn veel kinderen aanvankelijk onwillig of dwars, toch reageren ze op den duur gunstig (Spreuken 22:6; 23:22-25). Matthew, een jonge christen die nu op een bijkantoor van Jehovah’s Getuigen dient, zei: „Toen ik een tiener was, vond ik de beperkingen die mijn ouders me oplegden onredelijk. Want als de ouders van mijn vrienden ergens toestemming voor konden geven, zo redeneerde ik, waarom konden de mijne dit dan niet? En ik werd echt nijdig als ik soms voor straf niet mocht kanoën — iets wat ik heel graag deed. Maar nu ik erop terugkijk, besef ik dat het strenge onderricht dat mijn ouders me gaven, zowel effectief als noodzakelijk was. Ik ben dankbaar dat ze me de noodzakelijke leiding hebben gegeven toen ik die nodig had.”

Er bestaat geen twijfel over dat hoewel onze kinderen soms misschien in een geestelijk ongezonde omgeving moeten verkeren, ze toch als goede christenen kunnen opgroeien. Zoals de bijbel belooft, kan goddelijke wijsheid hen in geestelijk opzicht beschermen. „Wanneer wijsheid haar intrede doet in uw hart en de kennis zelf aangenaam wordt voor uw ziel, zal het denkvermogen zelf de wacht over u houden, het onderscheidingsvermogen zelf zal u beveiligen, om u te bevrijden van de slechte weg.” — Spreuken 2:10-12.

Negen maanden lang een kind in de baarmoeder dragen, is beslist niet gemakkelijk. En de twintig jaar die volgen, kunnen zowel verdriet als geluk met zich meebrengen. Maar omdat christelijke ouders van hun kinderen houden, doen ze alles wat in hun vermogen ligt om hen met goddelijke wijsheid te beschermen. Ze denken net zo over hun kinderen als de bejaarde apostel Johannes over zijn geestelijke kinderen dacht: „Ik heb geen grotere reden tot dankbaarheid dan deze dingen, dat ik hoor dat mijn kinderen voortgaan in de waarheid te wandelen.” — 3 Johannes 4.

[Voetnoot]

[Illustratie op blz. 24]

„Ons huis stond voor iedereen open en was constant vol jongeren”

[Illustratie op blz. 25]

Interesseer u voor wat uw kinderen interesseert

[Illustraties op blz. 26]

„Ik bereidde me grondig op de studie voor”