Blijf elkaar opbouwen

1, 2. Waarom is het belangrijk om complimenten te krijgen? Geef een voorbeeld.

‘IK KRIJG bijna nooit complimentjes van mijn ouders. Ze hebben constant kritiek. Hun woorden doen me echt pijn’, zegt Cristina^[1] van 18. ‘Ze zeggen dat ik onvolwassen ben, dat ik het toch nooit leer en dat ik dik ben. Ik moet daar vaak om huilen en praat liever niet met ze. Ik heb het gevoel dat ik niets waard ben.’ Wat kan het leven zwaar zijn als iemand geen complimenten krijgt.

² Maar opbouwende woorden hebben juist een positieve invloed op mensen. ‘Ik vocht jarenlang tegen minderwaardigheidsgevoelens’, zegt Rubén. ‘Op een dag was ik in de velddienst met een ouderling die zag dat ik niet goed in mijn vel zat. Vol medegevoel luisterde hij naar me terwijl ik vertelde hoe ik me voelde. Daarna herinnerde hij me aan alle goede dingen die ik deed en aan wat Jezus zei: dat we meer waard zijn dan vele mussen. Ik denk nog vaak aan die Bijbeltekst; die raakt me nog steeds. De woorden van die ouderling hebben het verschil gemaakt in mijn leven’ (Matth. 10:31).

 3. (a) Wat zei Paulus over het aanmoedigen van anderen? (b) Wat gaan we in dit artikel bespreken?

³ De Bijbel benadrukt hoe belangrijk het is om elkaar regelmatig aan te moedigen. De apostel Paulus schreef bijvoorbeeld aan de Hebreeën: ‘Past op, broeders, dat er zich in niemand van u ooit een goddeloos, ongelovig hart ontwikkelt, doordat hij zich terugtrekt van de levende God, maar blijft elkaar elke dag (...) vermanen [of opbouwen], opdat niemand van u wordt verhard door de bedrieglijke kracht der zonde’ (Hebr. 3:12, 13). Als je erover nadenkt hoe opbouwende woorden jou hebben geraakt, dan weet je hoe belangrijk het is elkaar aan te moedigen. We gaan nu de volgende vragen bespreken: Waarom is het belangrijk elkaar aan te moedigen? Wat leren de voorbeelden van Jehovah, Jezus en Paulus ons over het aanmoedigen van anderen? En hoe kun je op een goede manier anderen aanmoedigen?

 4. Wat heeft elk mens nodig, maar wat zien we om ons heen?

⁴ We hebben allemaal complimenten nodig. Vooral als je jong bent. ‘Kinderen (...) hebben complimenten nodig zoals planten water nodig hebben’, legt opvoedkundige Timothy Evans uit. ‘Kinderen voelen zich waardevol en gewaardeerd als ze complimenten krijgen.’ Maar we leven in de laatste dagen. Mensen zijn egoïstisch en er is weinig natuurlijke genegenheid en weinig waardering voor elkaar (2 Tim. 3:1-5). Sommige ouders geven hun kinderen geen complimenten omdat ze die zelf nooit van hun eigen ouders hebben gekregen. En veel werkgevers geven hun werknemers nooit complimenten, waardoor die zich niet gewaardeerd voelen.

 5. Hoe kunnen we anderen opbouwen?

⁵ Eén manier om iemand op te bouwen is door hem een compliment te geven voor wat hij heeft gedaan. Je kunt een ander ook opbouwen door zijn goede eigenschappen te benoemen of door ‘bemoedigend tot de terneergeslagen zielen’ te spreken (1 Thess. 5:14). Het Griekse woord dat vaak met ‘aanmoediging’ wordt vertaald, betekent letterlijk ‘iemand aan zijn zijde roepen’. Omdat we samen met onze broeders en zusters Jehovah dienen, hebben we veel gelegenheden om ze aan te moedigen. (Lees Prediker 4:9, 10.) Gebruik je die momenten om ze te laten weten waarom je ze waardeert en van ze houdt? Denk aan de volgende woorden: ‘Een woord te rechter tijd — o hoe goed is het!’ — Spr. 15:23.

 6. Waarom wil de Duivel ons ontmoedigen?

⁶ Satan wil ons ontmoedigen omdat hij weet dat dat ons geestelijk en in andere opzichten zwak maakt. Spreuken 24:10 zegt: ‘Hebt gij u ontmoedigd betoond op de dag van benauwdheid? Uw kracht zal gering zijn.’ Om Job te ontmoedigen, gebruikte Satan een combinatie van tegenslagen en beschuldigingen. Maar zijn pogingen mislukten (Job 2:3; 22:3; 27:5). Wij kunnen Satans aanvallen weerstaan door elkaar in ons gezin en in de gemeente aan te moedigen. Dan zullen we ons zowel thuis als in de Koninkrijkszaal veilig en gelukkig voelen.

7, 8. (a) Uit welke Bijbelse voorbeelden blijkt dat Jehovah het geven van aanmoediging belangrijk vindt? (b) Hoe kunnen ouders het voorbeeld van Jehovah volgen? (Zie beginplaatje.)

⁷ Jehovah. De psalmdichter zong: ‘Jehovah is nabij de gebrokenen van hart; en de verbrijzelden van geest redt hij’ (Ps. 34:18). Jehovah sprak Jeremia moed in toen die bang en ontmoedigd was. Daardoor kreeg Jeremia meer zelfvertrouwen (Jer. 1:6-10). En Jehovah stuurde een engel naar de oudere profeet Daniël om hem op te bouwen. De engel noemde Daniël ‘zeer begeerd’, wat ‘hooggewaardeerd’ betekent. Kun je je voorstellen hoe aangemoedigd Daniël hierdoor was? (Dan. 10:8, 11, 18, 19) Zou ook jij verkondigers, pioniers en oudere broeders en zusters die het moeilijk hebben, kunnen opbouwen?

⁸ Jehovah en zijn Zoon hebben eeuwenlang samengewerkt. Toch vond Jehovah het, ook toen Jezus op aarde was, nodig hem te blijven opbouwen en complimenten te geven. Aan het begin van zijn bediening en tijdens zijn laatste jaar op aarde hoorde Jezus zijn Vader vanuit de hemel zeggen: ‘Dit is mijn Zoon, de geliefde, die ik heb goedgekeurd’ (Matth. 3:17; 17:5). Zo gaf Jehovah zijn Zoon de bevestiging dat hij het goed deed. Het moet Jezus echt goed hebben gedaan die woorden te horen. Jehovah stuurde ook een engel om Jezus moed in te spreken toen hij het in de nacht voor zijn dood moeilijk had (Luk. 22:43). Als ouder kun je het voorbeeld van Jehovah volgen. Hoe? Laat je kinderen vaak merken dat ze gewaardeerd worden. Geef ze complimenten als ze iets goeds gedaan hebben. En steun ze bij hun dagelijkse strijd om op school trouw aan Jehovah te blijven.

 9. Wat kunnen we leren van de manier waarop Jezus met zijn apostelen omging?

⁹ Jezus. Op de avond dat Jezus het Avondmaal instelde, werd hij met een negatieve eigenschap van zijn apostelen geconfronteerd: trots. Jezus ging nederig hun voeten wassen, maar ze bleven ruziën over wie het belangrijkst was. En Petrus was overmoedig (Luk. 22:24, 33, 34). Toch gaf Jezus zijn trouwe apostelen het compliment dat ze bij hem waren gebleven tijdens zijn beproevingen. Hij voorspelde dat ze meer zouden bereiken dan hij en gaf ze de verzekering dat Jehovah van ze hield (Luk. 22:28; Joh. 14:12; 16:27). Vraag je af: kan ik Jezus’ voorbeeld volgen door mijn kinderen en anderen complimentjes te geven voor wat ze goed doen in plaats van me te focussen op wat ze niet goed doen?

10, 11. Hoe liet Paulus zien dat hij het belangrijk vond anderen aan te moedigen?

¹⁰ Paulus. In zijn brieven sprak Paulus heel positief over zijn geloofsgenoten. Met sommigen had hij jarenlang gereisd, dus ongetwijfeld kende hij hun zwakheden. Toch schreef hij allemaal goede dingen over ze. Hij noemde Timotheüs bijvoorbeeld ‘mijn geliefd en trouw kind in de Heer’, iemand die echt oog had voor de belangen van anderen (1 Kor. 4:17; Fil. 2:19, 20). In zijn brief aan de Korinthiërs beschreef hij Titus als ‘een medewerker voor hun belangen’ (2 Kor. 8:23). Die woorden moeten Timotheüs en Titus echt goedgedaan hebben!

¹¹ Om hun geloofsgenoten aan te moedigen, riskeerden Paulus en Barnabas zelfs hun leven. Ze gingen bijvoorbeeld terug naar Lystra, hoewel ze daar eerder aangevallen waren. Daar moedigden ze nieuwe discipelen aan om trouw te blijven (Hand. 14:19-22). In Efeze werd Paulus geconfronteerd met een woedende menigte. Handelingen 20:1, 2 zegt: ‘Nadat nu de opschudding was bedaard, liet Paulus de discipelen komen, en toen hij hen had aangemoedigd en afscheid van hen had genomen, ging hij op reis naar Macedonië. Na die streken te zijn doorgetrokken en hen daar met menig aanmoedigend woord te hebben toegesproken, kwam hij in Griekenland.’ Paulus vond het dus heel belangrijk om anderen aan te moedigen.

12. Welke rol spelen vergaderingen in het geven en krijgen van aanmoediging?

¹² Eén reden waarom Jehovah wil dat we geregeld bij elkaar komen, is dat we elkaar kunnen aanmoedigen. (Lees Hebreeën 10:24, 25.) Net als de eerste christenen komen we samen om onderwezen en aangemoedigd te worden (1 Kor. 14:31). Cristina, die in het begin werd aangehaald, zegt: ‘Het leukste van de vergaderingen vind ik de liefde en aanmoediging die ik daar krijg. Soms voel ik me depressief als ik naar de Koninkrijkszaal ga. Maar dan komen er een paar zusters naar me toe die me een knuffel geven en zeggen dat ik er leuk uitzie. Ze zeggen dat ze van me houden, en ze zijn blij dat ik vorderingen in de waarheid maak. Daardoor voel ik me zo veel beter!’ Wat is het heerlijk als we allemaal meedoen aan zo’n ‘uitwisseling van aanmoediging’! — Rom. 1:11, 12.

13. Waarom hebben ook rijpe aanbidders van Jehovah aanmoediging nodig?

¹³ Ook rijpe aanbidders van Jehovah hebben aanmoediging nodig. Neem Jozua. Hij had Jehovah jarenlang gediend. Toch zei Jehovah tegen Mozes dat hij Jozua moest aanmoedigen: ‘Draag het bevel over aan Jozua en moedig hem aan en sterk hem, want híȷ́ zal voor dit volk uit naar de overkant trekken en híȷ́ zal hen het land doen beërven dat gij zult zien’ (Deut. 3:27, 28). Jozua stond op het punt de enorme verantwoordelijkheid op zich te nemen de Israëlieten naar het beloofde land te leiden. Hij zou te maken krijgen met tegenslagen en ten minste één militaire nederlaag (Joz. 7:1-9). Hij kon dus wel wat opbouwende woorden gebruiken! Zou jij ouderlingen kunnen aanmoedigen? Denk bijvoorbeeld aan kringopzieners, die hard werken om voor Jehovah’s kudde te zorgen. (Lees 1 Thessalonicenzen 5:12, 13.) Een kringopziener zegt: ‘Soms krijgen we bedankbrieven waarin broeders en zusters schrijven dat ze echt genoten hebben van ons bezoek. We bewaren die brieven en lezen ze opnieuw als we ons down voelen. Ze zijn echt een bron van aanmoediging.’

14. Wat maakt het makkelijker om Bijbelse raad toe te passen? Noem een voorbeeld.

¹⁴ Ouderlingen en ouders hebben gemerkt dat complimenten en aanmoediging ervoor zorgen dat Bijbelse raad beter aankomt. Toen Paulus de Korinthiërs het compliment gaf dat ze zijn raad hadden toegepast, werden ze vast gemotiveerd om hun best te blijven doen (2 Kor. 7:8-11). Andreas, die twee kinderen heeft, zegt: ‘Als kinderen horen dat ze gewaardeerd worden, helpt dat ze om in geestelijk en emotioneel opzicht sterker te worden. Raad komt binnen als je woorden van waardering uit. Omdat we onze kinderen blijven aanmoedigen, weten ze niet alleen wat het juiste is, maar zijn ze ook geneigd het juiste te doen.’

15. Wat is één manier om anderen aan te moedigen?

¹⁵ Toon waardering voor wat broeders en zusters allemaal doen en voor hun positieve eigenschappen (2 Kron. 16:9; Job 1:8). Jehovah en Jezus hebben veel waardering voor alles wat we doen om de Koninkrijksbelangen te ondersteunen, ook als we beperkt zijn in wat we kunnen doen. (Lees Lukas 21:1-4; 2 Korinthiërs 8:12.) Sommige oudere broeders en zusters doen bijvoorbeeld veel moeite om regelmatig naar de vergaderingen te komen, eraan mee te doen en in de velddienst te gaan. Verdienen ze geen groot compliment?

16. Wanneer kunnen we anderen opbouwen?

¹⁶ Bouw anderen op wanneer dat maar kan. Als je iets ziet wat een complimentje verdient, houd je dan niet in! Toen Paulus en Barnabas in Pisidisch Antiochië waren, zeiden de bestuurders van de synagoge tegen ze: ‘Mannen, broeders, indien gij enig woord van aanmoediging voor het volk hebt, zo zegt het.’ Paulus reageerde hierop door een aanmoedigende lezing te houden (Hand. 13:13-16, 42-44). Als je iets kunt zeggen wat een ander opbouwt, aarzel dan niet. Je zult merken: als je daar een gewoonte van maakt, zullen anderen ook jou opbouwen (Luk. 6:38).

17. Wat maakt onze woorden van aanmoediging waardevoller?

¹⁷ Wees oprecht en specifiek. Algemene complimenten en woorden van aanmoediging zijn goed, maar het is beter om specifiek te zijn, zoals geïllustreerd wordt door Jezus’ woorden aan de christenen in Thyatira. (Lees Openbaring 2:18, 19.) Je zou bijvoorbeeld tegen je kinderen kunnen zeggen welke goede geestelijke ontwikkelingen je bij ze ziet. Je zou tegen een alleenstaande moeder kunnen zeggen wat je zo knap vindt aan de manier waarop ze haar kinderen opvoedt ondanks haar lastige situatie. Zulke opbouwende woorden kunnen veel goeds doen!

18, 19. Hoe kunnen we anderen opbouwen?

¹⁸ Ook al zegt Jehovah niet expliciet wie we moeten aanmoedigen — zoals in het geval van Mozes, die Jozua moest aanmoedigen — het maakt hem blij als we opbouwende dingen tegen onze geloofsgenoten en anderen zeggen (Spr. 19:17; Hebr. 12:12). Als een broeder een mooie lezing heeft gehouden, zeg het hem dan. Misschien was die lezing precies wat je nodig had, of ben je erdoor geholpen een bepaalde Bijbeltekst te begrijpen. Een zuster schreef aan een gastspreker: ‘We hebben elkaar maar een paar minuten gesproken, maar je zag hoe moeilijk ik het had. Je hebt me getroost en opgebouwd. Ik wilde je laten weten dat je vriendelijke woorden vanaf het podium en tijdens ons gesprekje voor mij een geschenk van Jehovah waren.’

¹⁹ Paulus gaf de raad: ‘Blijft elkaar vertroosten en elkaar opbouwen, zoals gij trouwens reeds doet’ (1 Thess. 5:11). Als je die raad toepast, zul je ongetwijfeld veel verschillende manieren vinden om een ander geestelijk op te bouwen. Het maakt Jehovah heel blij als je je best blijft doen om anderen aan te moedigen!