Adviezen voor het gezinsleven
Omgaan met schoonouders
Jenny:a „Ryans moeder stak haar negatieve gevoelens over mij niet onder stoelen of banken. En mijn ouders dachten al niet veel beter over Ryan. Ik had hen nog nooit zo grof tegen iemand zien doen! Het werd voor ons allebei een ware beproeving om bij de wederzijdse ouders op bezoek te gaan.”
Ryan: „Mijn moeder vond niemand ooit goed genoeg voor haar kinderen, dus ze had meteen van alles aan te merken op Jenny. En Jenny’s ouders deden hetzelfde tegenover mij — ze waren constant op me aan het vitten. Het probleem was dat Jenny en ik iedere keer als er zoiets was gebeurd, onze eigen ouders gingen verdedigen en elkaar gingen bekritiseren.”
CONFLICTEN met schoonouders zijn dan misschien een dankbaar onderwerp voor cabaretiers, in de praktijk zijn zulke situaties helemaal niet om te lachen. „Jarenlang heeft mijn schoonmoeder zich met ons huwelijk bemoeid”, zegt Reena, een vrouw in India. „Vaak reageerde ik mijn boosheid af op mijn man, omdat ik dat niet tegenover zijn moeder kon doen. Het leek wel of hij constant moest kiezen tussen een goede echtgenoot zijn en een goede zoon zijn.”
Waarom bemoeien sommige schoonouders zich met het leven van hun getrouwde kinderen? Jenny, die in het begin werd aangehaald, noemt één mogelijkheid. „Misschien hebben ze er moeite mee dat iemand die jong en onervaren is, verantwoordelijk wordt voor de zorg voor hun zoon of dochter”, zegt ze. Dilip, de man van Reena, gaat een stap verder. „Ouders die zich veel hebben ontzegd om voor hun kind te zorgen, voelen zich misschien aan de kant gezet”, zegt hij. „Ze kunnen er ook oprecht over inzitten of hun zoon of dochter wel de wijsheid heeft om het huwelijk tot een succes te maken.”
Eerlijk gezegd wordt soms ook om de inmenging van de schoonouders gevraagd. Neem bijvoorbeeld Michael en Leanne, een echtpaar in Australië. „Leanne komt uit een hecht gezin waar iedereen alles openlijk besprak”, zegt Michael. „Dus nadat we getrouwd waren, vroeg ze haar vader om raad in kwesties die zij en ik eigenlijk samen moesten beslissen. Haar vader was een heel verstandige man, maar ik voelde me gekwetst dat ze hem om raad vroeg in plaats van mij!”
Het is duidelijk dat problemen met schoonouders spanningen in een huwelijk kunnen veroorzaken. Is dat bij u het geval? Hoe is uw relatie met de ouders van uw partner, en hoe gaat uw partner met uw ouders om? Sta eens stil bij twee moeilijke situaties die kunnen ontstaan en wat u eraan kunt doen.
PROBLEEM 1:
Uw partner lijkt overdreven gehecht aan zijn of haar ouders. „Mijn vrouw had het gevoel dat ze haar ouders ontrouw was als we niet bij hen in de buurt woonden”, zegt Luis, een man in Spanje. „Aan de andere kant,” zegt hij verder, „toen onze zoon geboren was kwamen mijn ouders bijna elke dag over de vloer, waardoor mijn vrouw helemaal gestrest werd. Dat veroorzaakte heel wat conflicten tussen ons.”
Waar het om gaat:
De Bijbel zegt in verband met het huwelijk dat een man op een gegeven moment „zijn vader en zijn moeder [zal] verlaten en hij moet zich hechten aan zijn vrouw en zij moeten één vlees worden” (Genesis 2:24). „Eén vlees” zijn houdt meer in dan bij elkaar wonen. Het betekent dat de man en zijn vrouw een nieuw gezin vormen — een gezin dat prioriteit heeft boven de gezinnen waaruit ze afkomstig zijn (1 Korinthiërs 11:3). Natuurlijk moeten man en vrouw beiden nog steeds hun ouders eren, en vaak komt dat neer op het geven van aandacht (Efeziërs 6:2). Maar wat als u zich door de manier waarop uw partner dat doet, genegeerd of verwaarloosd voelt?
Wat u kunt doen:
Bekijk de situatie objectief. Is uw partner echt te veel aan zijn of haar ouders gehecht, of zou het kunnen zijn dat u gewoon niet dezelfde relatie met uw ouders hebt? Als dat zo is, welke invloed zou dat dan kunnen hebben op uw kijk op de situatie? Zou er een mate van jaloezie van uw kant bij betrokken kunnen zijn? — Spreuken 14:30; 1 Korinthiërs 13:4; Galaten 5:26.
Er is eerlijk zelfonderzoek voor nodig om zulke vragen te beantwoorden. Maar het is belangrijk dat te doen. Als kwesties in verband met schoonouders constant een bron van conflicten tussen u en uw partner zijn, dan hebt u eigenlijk een huwelijksprobleem — geen schoonouderprobleem.
Er zijn geen twee partners die precies dezelfde kijk op iets hebben, en daardoor ontstaan vaak huwelijksproblemen. Kunt u proberen de dingen vanuit het standpunt van uw partner te bezien? (Filippenzen 2:4; 4:5) Dat deed Adrián, een man in Mexico. „Mijn vrouw was opgegroeid in een ongunstige gezinssfeer,” zegt hij, „en dus vermeed ik nauwe omgang met mijn schoonouders. Op het laatst weigerde ik alle contact met hen — jarenlang. Dat veroorzaakte conflicten in ons huwelijk, want mijn vrouw wilde nog steeds nauwe omgang met haar familie, vooral met haar moeder.”
Na verloop van tijd nam Adrián een evenwichtiger standpunt in. „Ik weet dat te veel contact met haar ouders emotioneel een negatief effect heeft op mijn vrouw, maar helemaal geen contact kan ook tot problemen leiden”, zegt hij. „Ik heb geprobeerd een zo goed mogelijke relatie met mijn schoonouders te herstellen en in stand te houden.”b
SUGGESTIE: U en uw partner schrijven ieder afzonderlijk op wat volgens u het voornaamste probleem in verband met de wederzijdse ouders is. Begin zo mogelijk met: „Ik heb het gevoel dat . . .” Laat elkaar daarna zien wat u opgeschreven hebt. Bedenk dan samen, als team, manieren waarop u elkaars probleem kunt oplossen.
PROBLEEM 2:
Uw schoonouders bemoeien zich constant met uw huwelijk en geven ongevraagd raad. „De eerste zeven jaar van ons huwelijk woonden we bij de ouders van mijn man”, zegt Nelya, een vrouw in Kazachstan. „Er ontstonden voortdurend conflicten over de manier waarop we onze kinderen opvoedden en ook over dingen zoals mijn manier van koken en schoonmaken. Ik praatte er met mijn man en mijn schoonmoeder over, maar dat leidde alleen maar tot meer conflicten!”
Waar het om gaat:
Als u trouwt, staat u niet langer onder het gezag van uw ouders. De Bijbel zegt dat „het hoofd van iedere man de Christus is; de man [d.w.z. de echtgenoot] is op zijn beurt het hoofd van de vrouw” (1 Korinthiërs 11:3). Toch moeten, zoals eerder gezegd, man en vrouw beiden hun ouders eren. Spreuken 23:22 zegt zelfs: „Luister naar uw vader, die uw geboorte veroorzaakt heeft, en veracht uw moeder niet enkel omdat zij oud geworden is.” Maar als uw ouders — of uw schoonouders — nu eens buiten hun boekje gaan en hun mening proberen op te dringen?
Wat u kunt doen:
Probeer u in hun gedachtegang te verplaatsen en de beweegreden achter de schijnbare bemoeizucht te ontdekken. „In sommige gevallen willen ouders het gevoel hebben dat ze nog belangrijk zijn in het leven van hun kinderen”, zegt Ryan, die in het begin is aangehaald. Dat bemoeien gebeurt misschien niet bewust en kan waarschijnlijk afgedaan worden met het opvolgen van de Bijbelse aansporing: „Blijft elkaar verdragen en elkaar vrijelijk vergeven als de een tegen de ander een reden tot klagen heeft” (Kolossenzen 3:13). Maar als het nu eens zulke ernstige vormen aanneemt dat het conflicten tussen u en uw partner veroorzaakt?
Sommige echtparen hebben geleerd dat ze hun ouders gepaste grenzen moeten stellen. Dat wil niet zeggen dat u hun de wet moet voorschrijven.c Vaak is het gewoon een kwestie van door uw gedrag duidelijk maken dat uw partner op de eerste plaats komt in uw leven. Masayuki, een man in Japan, zegt bijvoorbeeld: „Als ouders hun mening geven, zeg dan niet meteen dat je het met hen eens bent. Vergeet niet dat je een nieuw gezin aan het opbouwen bent. Probeer er dus eerst achter te komen hoe je partner over de raad denkt.”
SUGGESTIE: Bespreek met uw partner op welke specifieke manieren de inmenging van de ouders conflicten in uw huwelijk veroorzaakt. Schrijf samen op welke grenzen u kunt stellen en hoe u die kunt beschermen en toch uw ouders kunt eren.
Veel conflicten met schoonouders verliezen hun scherpe kantjes als u de beweegredenen begrijpt en weigert toe te laten dat ze onenigheid tussen u en uw partner veroorzaken. In dit verband geeft Jenny toe: „Soms waren de discussies tussen mijn man en mij over onze ouders behoorlijk emotioneel, en het was overduidelijk dat we elkaar heel veel pijn konden doen door over de onvolmaaktheden van onze wederzijdse ouders te praten. Maar uiteindelijk leerden we dat we de onvolmaaktheden van onze ouders niet als wapen moesten gebruiken maar dat we het probleem moesten aanpakken. Daardoor hebben we als man en vrouw een veel hechtere band gekregen.”
a De namen zijn veranderd.
b Als ouders zich aan ernstig wangedrag schuldig maken — vooral als ze daar hardnekkig mee doorgaan — kunnen de familiebanden natuurlijk onder zware spanning komen te staan en zal het contact vanzelfsprekend beperkt worden (1 Korinthiërs 5:11).
c In sommige gevallen moet u misschien een openhartig gesprek met uw ouders of schoonouders hebben. Als dat zo is, doe het dan met respect en wees mild (Spreuken 15:1; Efeziërs 4:2; Kolossenzen 3:12).
OM OVER NA TE DENKEN:
Welke goede eigenschappen hebben mijn schoonouders?
Hoe kan ik mijn ouders eren zonder mijn partner te verwaarlozen?