HOOFDSTUK 4
‘Jehovah is groot in kracht’
1, 2. Wat voor bijzondere dingen had Elia al in zijn leven meegemaakt, maar welke spectaculaire dingen zag hij vanuit de grot op de berg Horeb?
ELIA had in zijn leven al veel bijzondere dingen meegemaakt. Toen hij zich bijvoorbeeld verborg voor zijn vijanden, brachten raven hem twee keer per dag eten. Tijdens een langdurige hongersnood raakten twee kruiken met meel en olie niet leeg. Hij had zelfs vuur uit de hemel zien neerkomen als antwoord op zijn gebed (1 Koningen hoofdstuk 17, 18). Maar zoiets had Elia nog nooit gezien.
2 Terwijl hij neergehurkt zat bij de ingang van een grot op de berg Horeb zag hij een aantal spectaculaire dingen. Eerst was er een wind. Die moet een gierend, oorverdovend lawaai hebben gemaakt, want hij was zo krachtig dat hij bergen spleet en rotsen aan stukken sloeg. Toen was er een aardbeving, waarbij enorme krachten vrijkwamen die in de aardkorst opgesloten lagen. Toen kwam er een vuur. Terwijl het vuur door het gebied raasde, moet Elia de verzengende hitte ervan hebben gevoeld (1 Koningen 19:8-12).
3. Van welke eigenschap van Jehovah zag Elia bewijzen, en waar kunnen we nog meer bewijzen van deze eigenschap zien?
3 Al die dingen waren uitingen van Jehovah’s enorme kracht. Natuurlijk hoeven we geen wonder te zien om te beseffen dat Jehovah die eigenschap heeft. Dat is duidelijk te zien. De Bijbel vertelt ons dat alle dingen die Jehovah gemaakt heeft, bewijzen zijn van Zijn ‘eeuwige kracht en Godheid’ (Romeinen 1:20). Denk bijvoorbeeld aan de felle bliksemflitsen en de luide donder van een onweersbui, de overweldigende schoonheid van een waterval en het enorme aantal sterren aan de nachtelijke hemel! In zulke natuurverschijnselen is Gods kracht duidelijk te zien. Toch zijn er tegenwoordig maar weinig mensen die onder de indruk zijn van Gods kracht en er de juiste kijk op hebben. In dit deel gaan we uitgebreid in op deze eigenschap van Jehovah, en we gaan zien waarom die eigenschap ons veel redenen geeft om zijn vriend te willen zijn.
‘En Jehovah ging voorbij’
Een belangrijke eigenschap van Jehovah
4, 5. (a) Wat zegt de Bijbel over Jehovah’s naam? (b) Waarom is de stier een goede afbeelding van Jehovah’s kracht?
4 Niemand heeft zo veel kracht als Jehovah. Jeremia 10:6 zegt: ‘Niemand is als u, o Jehovah. U bent groot en uw naam is groot en machtig.’ Merk op dat Jehovah’s naam groot en machtig wordt genoemd. Deze naam betekent kennelijk ‘Hij veroorzaakt te worden’. Hoe komt het dat Jehovah alles kan scheppen wat hij wil en dat hij kan worden wat hij maar wil? In de eerste plaats vanwege zijn kracht. Jehovah’s vermogen om in actie te komen en zijn wil uit te voeren is onbeperkt. Die kracht is een van zijn belangrijkste eigenschappen.
5 Om ons beter te helpen begrijpen hoeveel kracht hij heeft, gebruikt Jehovah illustraties. Zoals we hebben gezien, gebruikt hij de stier om zijn kracht af te beelden (Ezechiël 1:4-10). Dat is een goede keus, want zelfs de tamme stier is een groot en sterk dier. Mensen die in Bijbelse tijden in het Midden-Oosten leefden, kwamen zelden of nooit een sterker dier tegen. Maar ze wisten dat er een stier bestond die nog indrukwekkender was — de wilde stier of oeros, die inmiddels is uitgestorven (Job 39:9-12). Julius Caesar heeft eens opgemerkt dat deze stier bijna net zo groot was als een olifant. ‘Groot is hun kracht’, schreef hij, ‘en groot is hun snelheid.’ Stel je eens voor hoe klein en zwak je je naast zo’n dier zou voelen!
6. Waarom wordt alleen Jehovah de Almachtige genoemd?
6 Zo is ook de mens klein en machteloos in vergelijking met de sterke God Jehovah. Voor hem zijn zelfs machtige volken als niet meer dan een stoflaagje op een weegschaal (Jesaja 40:15). Alleen Jehovah heeft onbeperkte macht, want hij wordt als enige de ‘Almachtige’a genoemd (Openbaring 15:3). Jehovah heeft ‘enorme dynamische energie en ontzagwekkende kracht’ (Jesaja 40:26). Hij is de onuitputtelijke Bron van kracht. Hij is voor energie van geen enkele uitwendige bron afhankelijk, want ‘de kracht is van God’ (Psalm 62:11). Maar door middel waarvan oefent Jehovah zijn kracht uit?
Hoe Jehovah zijn kracht uitoefent
7. Wat is Jehovah’s heilige geest, en waarop duiden de woorden die in de oorspronkelijke talen van de Bijbel worden gebruikt?
7 De hoeveelheid heilige geest die van Jehovah komt, is onbeperkt. Het is Gods kracht in actie. In Genesis 1:2 noemt de Bijbel die geest Gods ‘actieve kracht’. De oorspronkelijke Hebreeuwse en Griekse woorden die met ‘geest’ zijn weergegeven, kunnen in een andere context worden vertaald met ‘wind’, ‘adem’ en ‘geblaas’. Volgens lexicografen beschrijven de woorden in de oorspronkelijke talen een onzichtbare kracht in actie. Net als wind is Gods geest voor ons onzichtbaar, maar we kunnen wel de uitwerking ervan zien.
8. Hoe wordt Gods geest in de Bijbel figuurlijk genoemd, en waarom zijn die vergelijkingen passend?
8 Gods heilige geest is eindeloos veelzijdig. Jehovah kan die gebruiken voor elk doel dat hij in gedachten heeft. Het is daarom passend dat Gods geest in de Bijbel figuurlijk zijn ‘vinger’, zijn ‘sterke hand’ of zijn ‘uitgestrekte arm’ wordt genoemd (Lukas 11:20; Deuteronomium 5:15; Psalm 8:3). Net zoals een man zijn hand kan gebruiken voor veel verschillende taken die een uiteenlopende mate van kracht of precisie vragen, zo kan God zijn geest gebruiken om elk doel te realiseren. Hij heeft bijvoorbeeld het oneindig kleine atoom geschapen, de Rode Zee in tweeën gespleten en christenen in de eerste eeuw in vreemde talen laten spreken.
9. Hoe ver reikt Jehovah’s macht als regeerder?
9 Jehovah oefent ook macht uit door de manier waarop hij zijn autoriteit als Soeverein van het universum gebruikt. Kun je je voorstellen dat je miljoenen en nog eens miljoenen intelligente, bekwame onderdanen hebt die graag je bevelen gehoorzamen? Jehovah heeft als regeerder zo’n macht. Mensen die hem aanbidden, worden in de Bijbel vaak met een leger vergeleken (Psalm 68:11; 110:3). Maar in vergelijking met een engel is een mens maar een zwak wezen. Toen het Assyrische leger Gods volk aanviel, doodde één enkele engel in één nacht 185.000 van die soldaten! (2 Koningen 19:35) Gods engelen zijn ‘sterk in kracht’ (Psalm 103:19, 20).
10. (a) Waarom wordt God ook ‘Jehovah van de legermachten’ genoemd? (b) Wie is de machtigste van al Jehovah’s scheppingen?
10 Hoeveel engelen zijn er? De profeet Daniël kreeg een visioen van de hemel waarin hij meer dan 100 miljoen engelen voor Jehovah’s troon zag, maar het verslag zegt niet dat hij alle engelen zag (Daniël 7:10). Er zijn dus misschien wel honderden miljoenen engelen. Daarom wordt God ook ‘Jehovah van de legermachten’ genoemd. Die titel beschrijft zijn machtige positie als Bevelhebber van een enorm, georganiseerd leger van machtige engelen. Over al die engelen heeft hij een leider aangesteld: zijn eigen geliefde Zoon, ‘de eerstgeborene van de hele schepping’ (Kolossenzen 1:15). Als de aartsengel — het hoofd over alle serafs, cherubs en andere engelen — is Jezus de machtigste van al Jehovah’s scheppingen.
11, 12. (a) Op welke manieren gaat er kracht uit van Gods woord? (b) Wat zei Jezus over de omvang van Gods kracht?
11 Jehovah heeft nog een middel om kracht uit te oefenen. Hebreeën 4:12 zegt: ‘Het woord van God is levend en er gaat kracht van uit.’ Heb je gezien hoe ongelooflijk veel kracht er uitgaat van Gods woord, oftewel de boodschap die door Gods geest geïnspireerd is en in de Bijbel bewaard is gebleven? Gods woord kan ons sterken, ons geloof opbouwen en ons helpen diepgaande veranderingen in onszelf aan te brengen. Paulus waarschuwde zijn geloofsgenoten voor mensen die een heel immoreel leven leidden. Vervolgens zei hij: ‘Toch zijn sommigen van jullie dat geweest’ (1 Korinthiërs 6:9-11). De kracht van ‘het woord van God’ had hen geholpen te veranderen.
12 Jehovah’s kracht is zo groot en zijn middelen om die uit te oefenen zijn zo effectief dat niets hem kan tegenhouden. Jezus zei: ‘Bij God is alles mogelijk’ (Mattheüs 19:26). Voor welke doelen gebruikt Jehovah zijn kracht?
God gebruikt zijn kracht voor specifieke doelen
13, 14. (a) Waarom kunnen we zeggen dat Jehovah geen onpersoonlijke krachtbron is? (b) Op welke manieren gebruikt Jehovah zijn kracht?
13 Jehovah’s geest is iets veel groters dan een fysieke kracht. En Jehovah is geen onpersoonlijke kracht, hij is niet alleen maar een krachtbron. Hij is een God met gedachten en gevoelens en hij heeft volledige controle over zijn eigen kracht. Maar wat zet hem ertoe aan die kracht te gebruiken?
14 Zoals we zullen zien, gebruikt God zijn kracht om te scheppen, te vernietigen, te beschermen en te herstellen — kort gezegd, om alles te doen om zijn volmaakte voornemens te realiseren (Jesaja 46:10). In sommige gevallen gebruikt Jehovah zijn kracht om ons belangrijke aspecten van zijn persoonlijkheid en normen te leren. De belangrijkste manier waarop hij zijn kracht gebruikt is om zijn wil uit te voeren — om zijn heilige naam te zuiveren door middel van het Messiaanse Koninkrijk en te laten zien dat zijn manier van regeren de beste is. Niets kan dat voornemen ooit dwarsbomen.
15. Hoe gebruikt Jehovah zijn kracht voor zijn aanbidders, en hoe deed hij dat voor Elia?
15 Jehovah gebruikt zijn kracht ook voor ons als afzonderlijke personen. In 2 Kronieken 16:9 staat: ‘De ogen van Jehovah gaan de hele aarde rond om zijn kracht te tonen voor wie hem met hun hele hart toegewijd zijn.’ Elia’s ervaring, waarover aan het begin van dit hoofdstuk werd gesproken, is hier een voorbeeld van. Waarom gaf Jehovah hem die ontzagwekkende demonstratie van zijn kracht? De slechte koningin Izebel had gezworen dat ze Elia zou laten terechtstellen. De profeet was gevlucht voor zijn leven. Hij voelde zich alleen, bang en ontmoedigd — alsof al zijn harde werk voor niets was geweest. Om Elia te troosten, herinnerde Jehovah hem op een levendige manier aan Zijn kracht. De wind, de aardbeving en het vuur maakten duidelijk dat het machtigste Wezen in het universum daar bij Elia was. Waarom zou hij bang zijn voor Izebel terwijl de almachtige God aan zijn kant stond? (1 Koningen 19:1-12)b
16. Waarom kan nadenken over Jehovah’s grote kracht ons troost geven?
16 Hoewel het nu niet Jehovah’s tijd is om wonderen te doen, is hij sinds de tijd van Elia niet veranderd (1 Korinthiërs 13:8). Hij wil nu nog net zo graag zijn kracht gebruiken om personen die van hem houden te helpen. Hij woont dan wel hoog in de hemel, maar hij is niet ver van ons. Zijn kracht is onbeperkt, dus afstand is geen belemmering. ‘Jehovah is dicht bij iedereen die hem aanroept’ (Psalm 145:18). Toen de profeet Daniël Jehovah een keer om hulp vroeg, verscheen er een engel nog voordat hij klaar was met bidden! (Daniël 9:20-23) Niets kan Jehovah ervan weerhouden degenen van wie hij houdt te helpen en te sterken (Psalm 118:6).
Maakt Gods kracht hem onbenaderbaar?
17. Welk gevoel wekt Jehovah’s kracht bij ons op?
17 Moeten we bang zijn voor Jehovah omdat hij zo veel kracht heeft? Zijn kracht geeft ons alle reden om ontzag voor Jehovah te hebben — de eerbied en het respect waar in het vorige hoofdstuk al over gesproken werd. Volgens de Bijbel is zulk ontzag ‘het begin van wijsheid’ (Psalm 111:10). Maar Gods kracht geeft ons geen reden om bang voor hem te zijn of te aarzelen om hem te benaderen.
18. (a) Waarom wantrouwen veel mensen personen die macht hebben? (b) Hoe weten we dat Jehovah’s macht hem niet corrupt kan maken?
18 ‘Macht heeft de neiging corrupt te maken en absolute macht maakt absoluut corrupt.’ Dat schreef de Britse Lord Acton in 1887. Zijn woorden worden vaak geciteerd, misschien omdat zo veel mensen vinden dat ze waar zijn. Onvolmaakte mensen misbruiken vaak hun macht, zoals de geschiedenis steeds weer heeft bevestigd (Prediker 4:1; 8:9). Daarom wantrouwen veel mensen personen die macht hebben en gaan ze hen uit de weg. Jehovah heeft absolute macht. Maar dat heeft hem in geen enkel opzicht corrupt gemaakt. Zoals we hebben gezien, is hij heilig, absoluut integer. Jehovah is niet als de onvolmaakte mannen en vrouwen die in deze corrupte wereld macht hebben. Hij heeft zijn macht nooit misbruikt en zal dat ook nooit doen.
19, 20. (a) Hoe oefent Jehovah zijn macht altijd uit, en waarom is dat geruststellend? (b) Hoe kan Jehovah’s zelfbeheersing geïllustreerd worden, en waarom trekt die eigenschap je tot hem aan?
19 Bedenk dat macht of kracht niet Jehovah’s enige eigenschap is. Ook zijn gerechtigheid, zijn wijsheid en zijn liefde gaan we nog uitgebreid bespreken. Maar we moeten niet denken dat Jehovah steeds maar één eigenschap tegelijk toont. In de volgende hoofdstukken zullen we juist zien dat Jehovah zijn macht altijd in overeenstemming met zijn gerechtigheid, zijn wijsheid en zijn liefde uitoefent. Denk ook eens aan een andere eigenschap die God heeft en die bij menselijke regeerders zelden aanwezig is: zelfbeheersing.
20 Stel je voor dat je een man ontmoet die zo groot en sterk is dat je bang voor hem bent. Maar na een tijdje merk je dat hij heel zachtaardig is. Hij is altijd bereid zijn kracht te gebruiken om anderen, vooral weerloze en kwetsbare mensen, te helpen en te beschermen. Hij misbruikt zijn kracht nooit. Je ziet dat hij zonder reden belasterd wordt, en toch gedraagt hij zich resoluut en tegelijk kalm, waardig en zelfs vriendelijk. Je vraagt je af of jij net zo’n zachtaardigheid en zelfbeheersing zou kunnen tonen, vooral als je zo sterk was als hij! Als je zo’n man zou leren kennen, zou je je dan niet tot hem aangetrokken voelen? We hebben nog veel meer reden om ons tot de almachtige God aangetrokken te voelen. Kijk eens naar de complete zin die de basis vormt voor de titel van dit hoofdstuk: ‘Jehovah wordt niet snel kwaad en is groot in kracht’ (Nahum 1:3). Jehovah gebruikt zijn kracht niet snel tegen mensen, zelfs niet tegen slechte mensen. Hij is zachtaardig en vriendelijk. Hij heeft bewezen dat hij ‘niet snel kwaad wordt’, ook al wordt hij vaak geprovoceerd (Psalm 78:37-41).
21. Waarom dwingt Jehovah mensen niet om zijn wil te doen, en wat leert dat ons over hem?
21 Bekijk Jehovah’s zelfbeheersing eens vanuit een andere hoek. Als jij onbeperkte macht zou hebben, denk je dan niet dat je af en toe in de verleiding zou komen om mensen dingen op jouw manier te laten doen? Jehovah is almachtig en toch dwingt hij mensen niet om hem te dienen. Ook al is het dienen van Jehovah de enige weg naar eeuwig leven, hij dwingt ons er niet toe. Hij toont respect voor ieder mens door hem de vrijheid te geven zelf te kiezen. Hij waarschuwt voor de gevolgen van onverstandige keuzes en vertelt over de beloningen voor goede keuzes. Maar hij laat de keus aan ons over (Deuteronomium 30:19, 20). Jehovah wil niet dat mensen hem dienen onder dwang of uit angst voor zijn ontzagwekkende kracht. Hij zoekt mensen die hem bereidwillig, uit liefde, willen dienen (2 Korinthiërs 9:7).
22, 23. (a) Waaruit blijkt dat Jehovah anderen heel graag macht en kracht wil geven? (b) Wat gaan we in het volgende hoofdstuk bespreken?
22 Er is nog een reden waarom we niet bang hoeven te zijn voor de almachtige God. Mensen die macht hebben, willen die macht vaak niet met anderen delen. Maar Jehovah wil zijn trouwe aanbidders juist heel graag macht geven. Hij delegeert grote autoriteit aan anderen, bijvoorbeeld aan zijn Zoon (Mattheüs 28:18). Jehovah geeft zijn aanbidders niet alleen macht maar ook kracht. De Bijbel zegt: ‘U, Jehovah, bent groot, machtig en indrukwekkend, vol pracht en majesteit, want alles in de hemel en op aarde is van u. (...) In uw hand zijn kracht en macht en het vermogen iedereen groot te maken en kracht te geven’ (1 Kronieken 29:11, 12).
23 Jehovah zal je graag kracht geven. Hij geeft personen die hem willen dienen zelfs ‘kracht die wat normaal is te boven gaat’ (2 Korinthiërs 4:7). Voel je je niet aangetrokken tot deze dynamische God, die zijn macht en kracht altijd op een goede en liefdevolle manier gebruikt? In het volgende hoofdstuk zullen we het hebben over hoe Jehovah zijn kracht gebruikt om te scheppen.
a Het Griekse woord dat is vertaald met ‘Almachtige’, betekent letterlijk ‘Heerser over alles’, ‘Iemand die alle macht bezit’.
b De Bijbel zegt dat Jehovah ‘niet in de wind’, ‘niet in de aardbeving’ en ‘niet in het vuur’ was. In tegenstelling tot aanbidders van mythische natuurgoden zoeken Jehovah’s aanbidders hem niet in de natuurkrachten. Hij is veel te groot om zich in iets te bevinden wat hij geschapen heeft (1 Koningen 8:27).