Jonge mensen vragen . . .

Wat schuilt er voor kwaad in flirten?

„SARAH! Sarah!” fluistert de jongen een paar rijen achter haar. „Kom hier bij me zitten!” Om de vijf minuten herhaalt hij zijn verzoek — tevergeefs. Voor Sarah zijn de pogingen van de jongen om in de klas te flirten weinig meer dan een dagelijkse ergernis.

De jonge Jennifer echter is nog niet oud genoeg om naar de middelbare school te gaan. Maar toch vertelt zij: „Jongens zeggen dingen met een dubbele betekenis en ze gedragen zich op een manier die niet gewoon vriendelijk is.” „Die ogen!”, voegt Erika hieraan toe. „Ze kijken naar je met zo’n brede onechte glimlach en ze halen uit het niets zo’n hele zware stem — ik moet erom lachen. En ze komen heel dicht bij je.” Ook jongens krijgen vaak met flirten te maken. John, een tiener, vertelt: „De meisjes [op school] proberen vlak bij je te komen, je aan te raken en hun armen om je heen te slaan. Ze duiken in de gangen op en proberen je te omhelzen.”

Toegegeven, veel jongeren schijnen van de aandacht te genieten. „Het is leuk”, verklaart Connie, een meisje dat tot wellustige blikken aanmoedigt door zich uitdagend te kleden. Veel jongeren genieten er ook van om aandacht te geven. „Ik ben een meisje dat graag met alle jongens flirt — of ik hen nu leuk vind of niet”, schreef een meisje aan het tijdschrift ’Teen. „Flirten geeft me meer zelfvertrouwen en maakt dat ik me aantrekkelijker voel.”

Hoe dient een christelijke jongere flirten dan te bezien? Is het alleen maar onschuldig vermaak, een onvermijdelijke fase op de weg naar liefde? Of zijn er enkele reële gevaren die vermeden moeten worden?

Wat er bij flirten betrokken is

Flirten is niet hetzelfde als de gerechtvaardigde belangstelling die een man wellicht toont voor een vrouw (of omgekeerd) in de aanvangsfase van een verkering. Het betekent veeleer „zich amoureus [romantisch] gedragen zonder serieuze bedoelingen”. In het Frans wordt een vrouw die zich op die manier gedraagt een coquette genoemd.

Toch is het niet zo gemakkelijk om aan te duiden wat flirten nu precies is. Flirten kan een blik omvatten, een aanraking, een stembuiging, een koket lachje — en zelfs met de manier waarop iemand gekleed is, staat of zich gedraagt. Hoewel flirten moeilijk omschreven kan worden, is het voor iemand met wie geflirt wordt, gewoonlijk echter heel gemakkelijk te herkennen. Hoe het ook zij, koket of flirtend gedrag is zonder meer gevaarlijk als iemand gewoon nog te jong is om te trouwen!

Gevaarlijk „plezier”?

Dat wil niet zeggen dat het op zichzelf verkeerd is je aangetrokken te voelen tot iemand van het andere geslacht. Het is tijdens „de bloem der jeugd” in feite alleen maar natuurlijk dat die gevoelens sterk zijn; de Schepper heeft ons zo gemaakt (1 Korinthiërs 7:36). Misschien vraag je je af hoe aantrekkelijk je bent; flirten lijkt misschien een onschadelijke manier om hier achter te komen. Het tijdschrift ’Teen moedigde meisjes zelfs aan te flirten, met de bewering: „Flirten doe je voor je plezier!” In het daaropvolgende artikel werden gedetailleerde instructies gegeven in de kunst van het flirten.

Maar louter het feit dat flirten leuk genoemd kan worden, maakt het nog niet nuttig of heilzaam. Denk eens na over de houding van de rechtvaardige man Job. Hij zei eens: „Een verbond heb ik gesloten met mijn ogen. Hoe zou ik mij dan opmerkzaam kunnen betonen ten opzichte van een maagd?” (Job 31:1, 9-11) In feite sloot Job een contract met zichzelf dat hij zijn ogen in bedwang zou houden en nooit een flirtende blik op een ongetrouwde vrouw zou werpen. Waarom? Omdat Job getrouwd was. Zich overgeven aan oppervlakkig geflirt zou ongepast en deloyaal tegenover zijn vrouw zijn geweest. Het kon op zijn minst verkeerde verlangens en verwachtingen hebben gewekt. Daarom vermeed Job flirten.

Het is waar dat jij niet getrouwd bent. Maar heb jij, als je erover nadenkt, in tegenstelling tot Job wel een geldige reden om aandacht te schenken aan een bepaalde persoon van het andere geslacht? Wat zou het immers voor zin hebben als je niet oud genoeg bent om te trouwen? Wat zou je doen als hij of zij erop reageerde? Ben je werkelijk in de positie om aan een relatie te bouwen tot het logische doel ervan is bereikt — het huwelijk?a Zo niet, dan veroorzaakt flirten alleen maar frustratie.

Het verhoogt je gevoel van eigenwaarde

Heel vaak is een romantische verhouding echter het laatste waar de echte flirt aan denkt. Hij of zij beschouwt het misschien als een soort spel of sport om de aandacht van het andere geslacht te trekken. Een christelijk meisje, Maria, was bijvoorbeeld heel goed op de hoogte van het bijbelse gebod niet onder een romantisch juk met een ongelovige te komen (2 Korinthiërs 6:14). Maar zij meende ten onrechte dat het geen kwaad kon met de jongens bij haar op school te flirten. „Als ik eenmaal hun aandacht had,” legt zij vlug uit, „was het afgelopen. Wanneer je zover bent dat ze met je uit willen, stop je ermee.” Maar stoppen zij er dan mee?

De schrijfster Kathy McCoy merkte in een artikel voor het tijdschrift Seventeen op: „Mensen die spelen met seks hebben vaak weinig zelfrespect en proberen zichzelf door middel van de aandacht en de bewondering van anderen sympathiek te gaan vinden.” Een reactie op een verleidelijke blik of aanraking kan je gevoel van eigenwaarde inderdaad verhogen — maar dit is slechts tijdelijk. Toen de bijbelschrijver Paulus over ware liefde, tedere genegenheid en christelijke eenheid sprak, waarschuwde hij christenen bovendien ’niets te doen uit egotisme’ of uit „persoonlijke ijdelheid”, zoals een vertaling het weergeeft. — Filippenzen 2:1-3, The New English Bible.

Er zijn manieren om zelfrespect op te bouwen die veel doeltreffender en duurzamer zijn dan door met andermans gevoelens te spelen. Waarom zou je niet aan het opbouwen van de „innerlijke mens” of de persoon die je van binnen bent, proberen te werken? — 2 Korinthiërs 4:16, Groot Nieuws Bijbel.

’Vurige projectielen afschieten’

In een artikel in het tijdschrift Seventeen wordt op nog een ander gevaar gewezen, want daar wordt gezegd: „De moeilijkheid met flirten is dat het voor verschillende mensen een verschillende betekenis heeft en dat bedoelingen soms verkeerd worden begrepen — en gevoelens worden gekwetst.”

Ja, de schade die flirten aan de gevoelens van anderen kan aanrichten, wordt vaak naïef door jongeren onderschat. Het is zoals een wijze spreuk zegt: „Net als een waanzinnige die vurige projectielen, pijlen en dood afschiet, zo is de man die zijn naaste heeft bedrogen en heeft gezegd: ’Had ik geen plezier?’” (Spreuken 26:18, 19) Het vermogen om de emoties van anderen te beïnvloeden, kan dodelijk zijn. Het moet net als ieder ander vermogen voorzichtig, verantwoord worden gebruikt.

Flirten is misleidend, liefdeloos en vaak wreed. Het kan een potentieel gezonde, aangename verhouding verknoeien. Het kan je in de ogen van anderen goedkoop maken. Erger nog, het kan leiden tot een romantische verhouding waar je nog niet aan toe bent, of zelfs tot seksuele immoraliteit! In de bijbel wordt de waarschuwing gegeven: „Kan een man vuur in zijn boezem bijeenhalen zonder dat zijn kleren verbranden?” — Spreuken 6:27.

’Ik wil dat mensen me aardig vinden’

Het is natuurlijk heel normaal dat je geliefd wilt zijn. En het lijkt je misschien dat flirts het meeste plezier hebben, dat zij die hun charmes weten te gebruiken, de meeste vrienden hebben. Maar sluit een flirt vriendschappen die werkelijk oprecht en blijvend zijn? Eigenlijk niet. Het is waar dat sommigen een flirt misschien aardig vinden zolang de aandacht op hen wordt gericht. Maar als iemand anders plotseling die aandacht krijgt, hebben zij gewoonlijk schoon genoeg van de flirt.

Het is daarom niet verrassend dat in een enquête onder tienermeisjes 80 procent van hen vond dat wanneer een jongen een „flirterig karakter” had, dit „helemaal geen voordeel” was. Zoals een oude spreuk zegt: „De wreedaard brengt de banvloek over zijn eigen organisme.” — Spreuken 11:17.

Gezonde verhoudingen

Toegegeven, het is niet altijd gemakkelijk het juiste evenwicht te vinden in de omgang met personen van het andere geslacht. Kelly, een tiener, zegt dat zij „het moeilijk vindt het verschil te bepalen tussen vriendelijk zijn en flirten”. Zij voegt eraan toe: „Ik ben heel erg vriendelijk.”

Er is niets verkeerds aan hartelijk zijn. En het is niet nodig in je schulp te kruipen of een koele houding aan te nemen. Als je de kunst verstaat om opbouwende, verstandige gesprekken te voeren, kan dat je helpen vrienden te maken. Bovendien zal een openhartig gesprek niet zo snel verkeerd uitgelegd worden als onverklaarde blikken of verlegen lachjes vanuit een andere hoek van de kamer. Maar als je alleen vriendelijk bent tegen leeftijdgenoten van het andere geslacht en anderen praktisch negeert, zouden sommigen dan geen verkeerde conclusie over je kunnen trekken?

De oplossing is „niet alleen uit persoonlijke belangstelling het oog [te houden] op uw eigen zaken, maar ook uit persoonlijke belangstelling op die van de anderen” — ongeacht hun leeftijd of geslacht (Filippenzen 2:4). Vermijd taal, kleding, uiterlijke verzorging of handelingen die als uitdagend beschouwd zouden kunnen worden. (Vergelijk 1 Timotheüs 2:9.) Als je de naam hebt oprechte belangstelling voor mensen in het algemeen te tonen, zal vriendelijkheid zelden verward worden met amoureuze avances. Door je spraak en daden kun je een duidelijke boodschap overbrengen: ’Flirten? Daar doe ik niet aan mee!’

[Voetnoot]

[Illustratie op blz. 20]

Toon oprechte belangstelling voor alle mensen — ongeacht hun leeftijd of geslacht