Zorg ervoor dat uw gezin Gods nieuwe wereld binnengaat
„Gijzelf, o Jehovah, zult hen behoeden; gij zult een ieder beschermen tegen dit geslacht, tot onbepaalde tijd.” — PSALM 12:7.
1, 2. (a) Hoe vergaat het sommige gezinnen onder de druk van de laatste dagen? (b) Hoe kunnen christelijke gezinnen zich ervoor inspannen behouden te worden?
„MIJN hart is vandaag vervuld met blijdschap!”, riep een christelijke ouderling genaamd John uit. De reden voor deze geestdriftige uiting? „Mijn veertienjarige zoon en twaalfjarige dochter zijn gedoopt”, vertelt hij. Maar zijn vreugde eindigde daar niet. „Mijn zeventienjarige zoon en zestienjarige dochter waren dit afgelopen jaar beiden in de hulppioniersdienst”, voegt hij eraan toe.
2 Veel gezinnen in ons midden oogsten als gevolg van het toepassen van bijbelse beginselen soortgelijke voortreffelijke resultaten. Sommige gezinnen daarentegen kampen met problemen. „Wij hebben vijf kinderen”, schrijft een christelijk echtpaar, „en zij laten zich steeds moeilijker leiden. Wij hebben al één kind aan dit oude samenstel verloren. Satans aanvallen schijnen op dit ogenblik voornamelijk tegen onze jonge tieners gericht te zijn.” Er zijn ook echtparen die met ernstige huwelijksconflicten kampen, wat af en toe tot uiteengaan of echtscheiding leidt. Toch is het mogelijk dat gezinnen die christelijke hoedanigheden aankweken, de „grote verdrukking” overleven en Gods komende nieuwe wereld binnengaan (Mattheüs 24:21; 2 Petrus 3:13). Wat kunt u derhalve doen om ervoor te zorgen dat uw gezin behouden blijft?
De communicatie verbeteren
3, 4. (a) Hoe belangrijk is communicatie in het gezinsleven, en waarom rijzen er zo vaak problemen op dit terrein? (b) Waarom moeten echtgenoten ernaar streven goede luisteraars te zijn?
3 Goede communicatie is de levensader van een gezond gezin; wanneer dit ontbreekt, nemen spanningen en stress toe. „Plannen zijn tot mislukking gedoemd waar geen vertrouwelijk gesprek is”, staat in Spreuken 15:22. Het is interessant dat een huwelijksadviseuse het volgende schrijft: „De meest algemene klacht die ik te horen krijg van vrouwen aan wie ik advies geef, is: ’Hij wil niet met me praten’, en: ’Hij luistert niet naar me’. En wanneer ik deze klacht aan hun echtgenoot overbreng, luistert hij ook niet naar mij.”
4 Waardoor wordt gebrekkige communicatie veroorzaakt? Onder andere doordat mannen anders zijn dan vrouwen, en zij hebben vaak een duidelijk verschillende stijl van communicatie. In één artikel werd opgemerkt dat een echtgenoot „geneigd is rechtstreeks en praktisch te zijn” in zijn gesprekken, terwijl „[een vrouw] meer dan iets anders behoefte heeft aan een luisteraar die van empathie blijk geeft”. Als dit in uw huwelijk een probleem vormt, doe er dan moeite voor de situatie te verbeteren. Het kan zijn dat een christelijke echtgenoot er hard aan moet werken een betere luisteraar te worden. „Ieder mens”, zegt Jakobus, „moet vlug zijn om te horen, langzaam om te spreken” (Jakobus 1:19). Leer u ervan te weerhouden te commanderen, te vermanen of een preek te houden wanneer uw vrouw alleen maar behoefte heeft aan „medegevoel” (1 Petrus 3:8). „Al wie zijn woorden inhoudt, is in het bezit van kennis”, staat in Spreuken 17:27.
5. Wat zijn enkele manieren waarop echtgenoten verbetering kunnen aanbrengen in het uiten van hun gedachten en gevoelens?
5 Daarentegen is er ook „een tijd om te spreken”, en het kan zijn dat u moet leren uw gedachten en gevoelens meer te uiten (Prediker 3:7). Bent u bijvoorbeeld gul in het prijzen van uw vrouw voor wat zij presteert? (Spreuken 31:28) Betoont u zich dankbaar voor het harde werk dat zij doet om u terzijde te staan en voor het gezin te zorgen? (Vergelijk Kolossenzen 3:15.) Of misschien moet u vorderingen maken in het uiten van ’liefkozende’ woorden (Hooglied 1:2). Wellicht geneert u zich hier in het begin voor, maar het kan veel doen om uw vrouw het gevoel te geven dat zij van uw liefde voor haar verzekerd kan zijn.
6. Wat kunnen echtgenotes doen om de communicatie binnen het gezin te verbeteren?
6 Wat valt er over christelijke echtgenotes te zeggen? Eén vrouw wordt geciteerd die zegt dat haar man weet dat zij hem waardeert en zij het hem daarom niet hoeft te vertellen. Mannen gedijen echter ook op waardering, prijzende opmerkingen en lovende woorden (Spreuken 12:8). Moet u in dit opzicht expressiever zijn? Aan de andere kant moet u misschien meer aandacht schenken aan de wijze waarop u luistert. Als uw man het moeilijk vindt zijn problemen, angsten of bezorgdheden openlijk te bespreken, hebt u dan geleerd hoe u hem vriendelijk en tactvol aan het praten kunt krijgen?
7. Wat kan er de oorzaak van zijn dat er ruzie tussen de huwelijkspartners ontstaat, en hoe kan zoiets voorkomen worden?
7 Natuurlijk kan er zich zelfs bij echtparen die normaal gesproken goed met elkaar kunnen opschieten af en toe een communicatiestoornis voordoen. Emoties kunnen een logische redenatie overschaduwen, of een kalme bespreking kan snel in een verhit twistgesprek ontaarden (Spreuken 15:1). „Wij allen struikelen vele malen”; een echtelijke kibbelpartij betekent echter bijna nooit het einde van een huwelijk (Jakobus 3:2). Maar „geschreeuw en schimpend gepraat” zijn ongepast en slecht voor elke verhouding (Efeziërs 4:31). Wees er snel bij de vrede te herstellen wanneer er grievende woorden gewisseld zijn (Mattheüs 5:23, 24). Ruzies kunnen om te beginnen vaak voorkomen worden indien u beiden Paulus’ woorden in Efeziërs 4:26 toepast: „Laat de zon niet ondergaan terwijl gij in een geërgerde stemming verkeert.” Ja, praat problemen uit wanneer ze nog klein zijn en in de hand gehouden kunnen worden; wacht niet totdat uw emoties het punt hebben bereikt waarop ze tot uitbarsting komen. Elke dag een paar minuten besteden aan het bespreken van kwesties die van belang zijn, kan er veel toe bijdragen de communicatie te verbeteren en misverstanden te voorkomen.
„De ernstige vermaning van Jehovah”
8. Waarom kunnen sommige jongeren van de waarheid afdrijven?
8 Sommige ouders schijnen er tevreden mee te zijn dat hun kinderen zo maar wat meelopen. De kinderen bezoeken de vergaderingen en hebben enig aandeel aan de velddienst, maar vaak hebben zij geen persoonlijke band met God aangekweekt. Na verloop van tijd zouden veel van zulke jongeren door „de begeerte van het vlees en de begeerte der ogen” van de waarheid kunnen worden afgebracht (1 Johannes 2:16). Hoe droevig zou het zijn wanneer ouders Armageddon zouden overleven maar hun kinderen verloren zien gaan omdat zij hen in het verleden hebben verwaarloosd!
9, 10. (a) Wat is er bij het grootbrengen van kinderen „in het strenge onderricht en de ernstige vermaning van Jehovah” betrokken? (b) Waarom is het belangrijk kinderen de gelegenheid te geven hun gevoelens openlijk te uiten?
9 Paulus schreef dan ook: „Gij, vaders, irriteert uw kinderen niet, maar blijft hen in het strenge onderricht en de ernstige vermaning [„het inbrengen van gezindheid (denkwijze)”] van Jehovah grootbrengen” (Efeziërs 6:4; NW, Studiebijbel, vtn.). Om dit te doen, moet u zelf grondig op de hoogte zijn van Jehovah’s maatstaven. U dient een goed voorbeeld te geven wanneer het aankomt op dingen zoals uw keus van ontspanning, persoonlijke studie, vergaderingbezoek en velddienst. Paulus’ woorden houden ook in dat een ouder iemand moet zijn die (1) zijn kinderen oplettend gadeslaat en (2) een goede communicatie met hen onderhoudt. Alleen dan kunt u weten op welk terrein hun „denkwijze” bijgestuurd moet worden.
10 Het is een vanzelfsprekende zaak dat opgroeiende jongeren naar een mate van onafhankelijkheid streven. U moet echter alert zijn op duidelijke tekenen van wereldse invloed in hun spraak, denkwijze, kleding en uiterlijke verzorging, alsook in hun keuze van vrienden. Een wijze vader zei, zoals in Spreuken 23:26 opgetekend staat: „Mijn zoon, geef mij toch uw hart.” Voelen uw kinderen zich vrij u deelgenoot te maken van hun gedachten en gevoelens? Wanneer bij kinderen niet de angst bestaat dat zij onmiddellijk terechtgewezen worden, zijn zij wellicht eerder geneigd te onthullen hoe zij werkelijk denken over kwesties als buitenschoolse activiteiten, afspraakjes maken, hoger onderwijs, of de bijbelse waarheid zelf.
11, 12. (a) Hoe kan aan de maaltijden doorgebrachte tijd gebruikt worden om de gezinscommunicatie te bevorderen? (b) Wat kan het resultaat zijn wanneer een ouder aanhoudende pogingen doet om de communicatie met zijn kinderen te bevorderen?
11 In veel landen is het de gewoonte dat gezinnen gezamenlijk eten. Zo kan de warme maaltijd een voortreffelijke gelegenheid bieden waarbij alle gezinsleden deel hebben aan opbouwende conversatie. Maar al te vaak wordt de gezinsmaaltijd verdrongen door de tv en andere afleidingen. Uw kinderen zijn echter uren achtereen als het ware gegijzeld gehouden op school en aan een wereldse denkwijze blootgesteld. De maaltijden zijn een goed tijdstip om met uw kinderen te communiceren. „Wij gebruiken de aan de maaltijd doorgebrachte tijd om te praten over de dingen die zich gedurende de dag hebben voorgedaan”, zegt een ouder. Toch hoeven de maaltijden geen frustrerende bijeenkomsten voor streng onderricht of het afnemen van een kruisverhoor te zijn. Houd de sfeer bij die gelegenheden ontspannen en plezierig!
12 De kinderen zover krijgen dat zij vrijuit spreken, is een uitdaging en kan oneindig geduld vergen. Maar na verloop van tijd ziet u misschien hartverwarmende resultaten. „Onze veertienjarige zoon was altijd terneergedrukt en in zichzelf gekeerd”, vertelt een bezorgde moeder. „Door onze gebeden en aanhoudende pogingen begint hij los te komen en te praten!”
Gezinsstudie die opbouwend is
13. Waarom is het zo belangrijk om vroeg te beginnen met de opleiding van de kinderen, en hoe kan hierin te werk worden gegaan?
13 ’Ernstig vermanen’ houdt ook formeel onderwijs uit Gods Woord in. Net als in het geval van Timotheüs moet zo’n opleiding „van kindsbeen af” ter hand genomen worden (2 Timotheüs 3:15). Een opleiding waarmee vroeg begonnen wordt, sterkt kinderen voor geloofsbeproevingen die zich tijdens de schooljaren kunnen voordoen — verjaarsfeesten, patriottische ceremoniën of religieuze feestdagen. Wanneer een kind niet op zulke beproevingen wordt voorbereid, kan zijn geloof verwoest worden. Trek dus profijt van de publikaties die het Wachttorengenootschap voor kleine kinderen heeft vervaardigd, zoals de boeken Naar de Grote Onderwijzer luisteren en Mijn boek met bijbelverhalen.a
14. Hoe kan erop toegezien worden dat de gezinsstudie geregeld gehouden wordt, en wat hebt u gedaan om een geregelde gezinsstudie te hebben?
14 Nog een terrein dat aandacht verdient, is de gezinsstudie, die gemakkelijk ongeregeld of saai en mechanisch kan worden, een bezoeking voor zowel de ouders als de kinderen. Hoe kunt u verbeteringen aanbrengen? Allereerst moet u ’tijd uitkopen’ voor de studie en niet toelaten dat ze verdrongen wordt door tv-programma’s of andere afleidende factoren (Efeziërs 5:15-17). „Wij vonden het moeilijk onze gezinsstudie op geregelde basis te houden”, geeft één gezinshoofd toe. „Wij hebben verschillende tijdstippen geprobeerd totdat wij ten slotte een tijd vonden wat later op de avond die ons goed uitkwam. Nu hebben wij een geregelde gezinsstudie.”
15. Hoe kunt u uw gezinsstudie afstemmen op de behoeften van uw gezin?
15 Beschouw vervolgens de speciale behoeften van uw gezin. Veel gezinnen vinden het fijn hun wekelijkse Wachttoren-les samen voor te bereiden. Van tijd tot tijd kan het echter voorkomen dat er in uw gezin specifieke kwesties zijn die besproken moeten worden, met inbegrip van problemen die op school onder de ogen moeten worden gezien. Het boek Wat jonge mensen vragen — Praktische antwoorden en artikelen uit De Wachttoren en Ontwaakt! kunnen aan deze behoefte voldoen. „Als wij bij een van onze jongens een geesteshouding bespeuren die gecorrigeerd moet worden,” zegt een vader, „haken wij daarop in door uit het Jonge mensen vragen-boek het hoofdstuk te bespreken waarin dit onderwerp aan de orde komt.” Zijn vrouw voegt eraan toe: „Wij proberen plooibaar te zijn. Als wij iets voor onze studie hebben gepland en de noodzaak rijst om iets anders te bespreken, dan veranderen wij al naar gelang van de behoefte.”
16. (a) Hoe kunt u zich ervan vergewissen dat uw kinderen begrijpen wat zij leren? (b) Wat moet gewoonlijk vermeden worden wanneer u een gezinsstudie leidt?
16 Hoe kunt u zich ervan vergewissen dat uw kinderen werkelijk begrijpen wat zij leren? De Meesteronderwijzer, Jezus, stelde standpuntvragen zoals: „Wat dunkt u?” (Mattheüs 17:25) Tracht, door hetzelfde te doen, erachter te komen wat uw kinderen werkelijk denken. Moedig elk kind aan met zijn of haar eigen woorden te antwoorden. Vanzelfsprekend zullen zij wanneer u te sterk op hun eerlijke uitingen reageert door boos te worden of geschokt te zijn, zich wellicht tweemaal bedenken voordat zij zich weer openlijk tegenover u uiten. Blijf dus kalm. Vermijd het de gezinsstudie te veranderen in een forum voor kastijding. De studie dient plezierig, opbouwend te zijn. „Als ik merk dat een van mijn kinderen een probleem heeft,” zegt een vader, „pak ik het bij een andere gelegenheid aan.” „Wanneer de kwestie apart met het kind wordt besproken,” voegt een moeder eraan toe, „wordt het niet in verlegenheid gebracht en is het geneigd meer vrijuit te spreken dan wanneer het tijdens de gezinsstudie raad ontvangt.”
17. Wat kan er worden gedaan om de gezinsstudie interessant te maken, en wat is voor uw gezin praktisch gebleken?
17 Kinderen zover krijgen dat zij aan een gezinsstudie deelnemen, kan een uitdaging vormen, vooral wanneer u met kinderen van verschillende leeftijden te maken hebt. Wat jongere kinderen kunnen misschien niet lang stilzitten en worden al gauw rusteloos of snel afgeleid. Wat kunt u doen? Probeer de sfeer tijdens de studie ontspannen te houden. Als uw kinderen hun aandacht er niet lang bij kunnen houden, probeer dan kortere maar frequentere studieperiodes te hebben. Het helpt ook wanneer u enthousiast bent. „Hij die de leiding heeft, doe het in alle ernst” (Romeinen 12:8). Betrek iedereen bij de studie. Kleinere kinderen kunnen misschien commentaar geven over de illustraties of eenvoudige vragen beantwoorden. Aan tieners kan worden gevraagd extra nazoekwerk te verrichten of te vertellen hoe het bestudeerde materiaal in de praktijk toegepast kan worden.
18. Hoe kunnen ouders Gods Woord bij elke gelegenheid inscherpen, en met welk resultaat?
18 Beperk geestelijk onderricht echter niet tot een uur per week. Scherp uw kinderen bij elke gelegenheid Gods Woord in (Deuteronomium 6:7). Neem de tijd om naar hen te luisteren. Vermaan en vertroost hen wanneer dit nodig is. (Vergelijk 1 Thessalonicenzen 2:11.) Wees meedogend en barmhartig (Psalm 103:13; Maleachi 3:17). Wanneer u dit doet, zullen uw kinderen u „veel genot” schenken en zult u hen helpen Gods nieuwe wereld binnen te gaan. — Spreuken 29:17.
„Een tijd om te lachen”
19, 20. (a) Welke rol speelt ontspanning in het gezinsleven? (b) Wat zijn enkele manieren waarop ouders voor hun gezin in ontspanning kunnen voorzien?
19 Er is „een tijd om te lachen, . . . een tijd om rond te huppelen” (Prediker 3:4). Het Hebreeuwse woord voor „lachen” kan ook vertaald worden met uitdrukkingen als „vreugde bedrijven”, „spelen”, „vermaken”, ’amusement bieden’ en ’zich vermaken’ (2 Samuël 6:21; Job 41:5; Rechters 16:25; Exodus 32:6; Genesis 26:8). Spelen kan een nuttig doel dienen, en het is voor kleine kinderen en jongeren belangrijk. In bijbelse tijden troffen ouders regelingen voor amusement en ontspanning voor hun gezin. (Vergelijk Lukas 15:25.) Doet u dat ook?
20 „Wij trekken profijt van openbare parken”, zegt een christelijke echtgenoot. „Wij nodigen enkele van de jonge broeders uit en spelen honkbal en hebben een picknick. Zij vermaken zich en genieten van gezonde omgang.” Een andere ouder voegt eraan toe: „Wij maken plannen om dingen samen met onze jongens te doen. Wij gaan zwemmen, doen een balspel, nemen vakanties. Maar wij houden amusement op zijn juiste plaats. Ik leg er de nadruk op dat het noodzakelijk is een juist evenwicht te bewaren.” Gezonde ontspanning, zoals passende gezellige bijeenkomsten of bezoekjes aan dierentuinen en museums, kan er veel toe bijdragen te voorkomen dat een kind zich tot wereldse genoegens aangetrokken voelt.
21. Hoe kunnen ouders voorkomen dat hun kinderen het gevoel hebben van iets verstoken te zijn omdat zij geen wereldse feestdagen vieren?
21 Het is ook belangrijk dat uw kinderen niet het gevoel hebben van iets verstoken te zijn omdat zij geen verjaardagen of onchristelijke feestdagen vieren. Als u van uw zijde goede regelingen treft, kunnen zij het hele jaar door naar veel plezierige tijden uitzien. Ja, een goede ouder hoeft niet de een of andere feestdag aan te grijpen als een gelegenheid om zijn liefde in stoffelijk opzicht tot uitdrukking te brengen. Evenals zijn hemelse Vader ’weet hij goede gaven aan zijn kinderen te geven’ — spontaan. — Mattheüs 7:11.
Een eeuwige toekomst voor uw gezin veilig stellen
22, 23. (a) Waarvan kunnen godvrezende gezinnen met het oog op het naderbijkomen van de grote verdrukking verzekerd zijn? (b) Wat kunnen gezinnen doen om ervoor te zorgen dat ze Gods nieuwe wereld binnengaan?
22 De psalmist bad: „Gijzelf, o Jehovah, zult hen behoeden; gij zult een ieder beschermen tegen dit geslacht, tot onbepaalde tijd” (Psalm 12:7). Door Satan veroorzaakte druk zal beslist toenemen — vooral op gezinnen van Jehovah’s Getuigen. Toch is het mogelijk deze in kracht toenemende aanval te weerstaan. Met Jehovah’s hulp en met intense vastbeslotenheid en hard werk van de zijde van echtgenoten, echtgenotes en kinderen kunnen gezinnen — ook uw gezin — de hoopvolle verwachting koesteren levend door de grote verdrukking heen te komen.
23 Echtgenoten en echtgenotes, zorg ervoor dat uw huwelijk door vrede en harmonie wordt gekenmerkt doordat u zich van de u door God toegewezen rol kwijt. Ouders, blijf uw kinderen een juist voorbeeld geven terwijl u de tijd uitkoopt om hen de opleiding en het strenge onderricht te geven die zij zo hard nodig hebben. Praat met hen. Luister naar hen. Hun leven staat op het spel! Kinderen, luister naar je ouders en gehoorzaam hen. Met Jehovah’s hulp kun je het er goed afbrengen en je van een eeuwige toekomst in Gods komende nieuwe wereld verzekeren.
[Voetnoot]
a In sommige talen zijn ook audiocassettes beschikbaar.
Kunt u zich dit herinneren?
◻ Hoe kunnen echtgenoten en echtgenotes hun communicatie verbeteren?
◻ Hoe kunnen ouders hun kinderen in de „ernstige vermaning van Jehovah” grootbrengen? (Efeziërs 6:4)
◻ Wat zijn enkele manieren om de gezinsstudie opbouwend en interessanter te maken?
◻ Wat zouden ouders kunnen doen om voor hun gezin in amusement en ontspanning te voorzien?
[Kader op blz. 16]
Muziek — een krachtige invloed
De auteur van een boek over kinderopvoeding zegt: „Als ik voor een publiek zou staan . . . en de aanbeveling zou doen dronkemansorgieën te houden, high te raken door cocaïne, marihuana of welke van de andere hallucinerende drugs maar ook, zouden zij mij geschokt en verbijsterd aankijken. . . . [Toch] geven ouders hun kinderen vaak geld om platen of cassettes te kopen die deze dingen openlijk aanbevelen” (Raising Positive Kids in a Negative World, door Zig Ziglar). In de Verenigde Staten bijvoorbeeld hebben veel jongeren seksueel expliciete rapteksten op de lippen. Helpt u uw kinderen selectief te zijn in hun keuze van muziek, zodat zij zulke demonische strikken vermijden?
[Illustratie op blz. 15]
Maaltijden kunnen plezierige gelegenheden zijn waardoor de gezinseenheid en de communicatie bevorderd worden