„Was dat niet een geval van mij kennen?”

1, 2. Waarom was het niet verstandig dat Jojakim aan een bouwproject begon?

KONING JOJAKIM was een huis aan het bouwen, en het zou schitterend worden. Hij had ruime kamers gepland op minstens twee verdiepingen. Grote ramen zouden het zonlicht binnenlaten en zorgen voor een constante stroom van frisse lucht waar de koning en zijn familie zich behaaglijk bij zouden voelen. De muren zouden betimmerd worden met geurig cederhout uit de Libanon. Door vermiljoen, een geïmporteerde rode verf, zou het interieur de rijke afwerking krijgen die zo in trek was bij de hooggeplaatste en machtige personen uit andere landen (Jer. 22:13, 14).

² Het project zou behoorlijk wat gaan kosten. Rond die tijd was de schatkist blijkbaar uitgeput door de defensieuitgaven en door de schatting die Egypte eiste (2 Kon. 23:33-35). Maar Jojakim vond een manier om zijn nieuwe paleis te bekostigen. Hij hield de lonen van de arbeiders in! Jojakim behandelde hen als slaven, en gebruikte hun bloed, zweet en tranen als bijdrage voor zijn monarchie.

 3. Welk verschil bestond er tussen Jojakim en zijn vader, en hoe kwam dat?

³ Via Jeremia veroordeelde God de zelfzucht van Jojakim.a Hij herinnerde de koning eraan dat zijn vader, koning Josia, uitzonderlijk vriendelijk en vrijgevig was geweest voor de werkende klasse en de armen. Josia had hen zelfs verdedigd bij rechtszaken. Toen Jehovah Jojakim wees op de consideratie die Josia voor het gewone volk had gehad, vroeg hij: „Was dat niet een geval van mij kennen?” (Lees Jeremia 22:15, 16.)

 4. Waarom moet het belangrijk voor je zijn Jehovah te kennen?

⁴ Terwijl Satans wereld steeds verder achteruitgaat, hebben we de hulp en bescherming nodig die Jehovah geeft aan degenen die hem goed kennen. Daarom moeten we een steeds hechtere band met hem krijgen. Bovendien moeten we zijn goede eigenschappen weerspiegelen om succes te hebben in de prediking van het goede nieuws. Maar misschien vraag je je af: hoe kan een christen Jehovah zo goed leren kennen als koning Josia hem kende?

5, 6. (a) Welke invloed heeft een goede vader op zijn kinderen? (b) Hoe moeten we, in tegenstelling tot Jojakim, reageren op het kennen van Jehovah’s daden?

⁵ Denk eens aan de manieren waarop een goede vader het leven van zijn kinderen beïnvloedt. Als ze bijvoorbeeld zien dat hij geeft aan mensen die het niet zo breed hebben, worden ze er waarschijnlijk toe aangezet vrijgevig te zijn. Als ze de liefde en het respect zien waarmee hij hun moeder behandelt, worden ze ongetwijfeld geholpen rekening te houden met personen van het andere geslacht. Doordat ze horen dat hun vader erom bekendstaat eerlijk te zijn in geldzaken, zouden ze ertoe bewogen moeten worden altijd eerlijk te zijn. Omdat ze de manier van doen en de goede eigenschappen van hun vader leren kennen, zullen ze als volwassenen anderen waarschijnlijk zo willen behandelen als hun vader dat doet.

⁶ Zo zal ook een christen die Jehovah kent zoals Josia hem kende, niet alleen maar erkennen dat Hij de Universele Soeverein is. Door de Bijbel te lezen ziet een christen hoe God anderen behandelt, en dan wil hij zijn hemelse Vader navolgen. Zijn liefde voor Jehovah wordt sterker terwijl hij Hem dag aan dag weerspiegelt in waar Hij wel en niet van houdt. In tegenstelling daarmee leert iemand de ware God niet kennen als hij Zijn wetten en vermaningen negeert, en op die manier elke invloed van God in zijn leven afwijst. Zo iemand is net als Jojakim, die het woord dat Jehovah via Jeremia overbracht in het vuur gooide. (Lees Jeremia 36:21-24.)

 7. Waarom moet je net als koning Josia Jehovah willen kennen?

⁷ Het succes dat we met onze heilige dienst hebben en onze vooruitzichten op leven in de nieuwe wereld zijn afhankelijk van het goed kennen van Jehovah (Jer. 9:24). We gaan nu aan de hand van Jeremia’s boeken een paar eigenschappen van God onderzoeken. Zoek tijdens deze bespreking van Gods persoonlijkheid naar manieren waarop je hem net als koning Josia kunt kennen en navolgen.

 8. Wat is liefderijke goedheid?

⁸ In veel talen kan geen bondige definitie gegeven worden van het aspect van Gods persoonlijkheid dat liefderijke goedheid of loyale liefde wordt genoemd. Volgens een Bijbels woordenboek wordt door het betreffende Hebreeuwse woord de wisselwerking tussen kracht, vastberadenheid en liefde beschreven. Dat woordenboek zegt verder: „Elke uitleg van het woord die niet alle drie die dingen in zich heeft, verliest onvermijdelijk iets van de rijkdom ervan.” Iemand die liefderijke goedheid toont, is dus meer dan alleen maar aardig. Uit diepe bezorgdheid probeert hij of zij anderen zo goed mogelijk te helpen in hun behoeften te voorzien, vooral hun geestelijke behoeften. Het verlangen om de almachtige God te behagen is de belangrijkste reden voor die onbaatzuchtigheid.

 9. Wat blijkt uit de manier waarop Jehovah met Israël omging?

⁹ De beste manier om de volledige betekenis van de Bijbelse uitdrukking liefderijke goedheid te begrijpen, is te bestuderen wat Jehovah door de eeuwen heen voor zijn ware aanbidders heeft gedaan. Hij gaf de Israëlieten in de veertig jaar dat ze in de wildernis waren, voedsel en bescherming. In het beloofde land voorzag God in rechters om hen van hun vijanden te bevrijden en hen terug te laten keren tot de ware aanbidding. Omdat hij het volk al die eeuwen in goede en slechte tijden bleef helpen, kon hij tegen hen zeggen: „Met een liefde tot onbepaalde tijd heb ik u liefgehad. Daarom heb ik u getrokken met liefderijke goedheid” (Jer. 31:3).b

10. Hoe toont Jehovah liefderijke goedheid in de manier waarop hij naar gebeden luistert, zoals blijkt uit het geval van de Joden in Babylon?

¹⁰ In onze tijd blijft God liefderijke goedheid tonen op manieren die zijn aanbidders rechtstreeks ten goede komen. Neem het gebed. Jehovah luistert naar alle oprechte gebeden, maar hij besteedt speciale aandacht aan de gebeden van zijn opgedragen aanbidders. Zelfs als we jarenlang over hetzelfde probleem bidden dat maar niet verandert, verliest hij zijn geduld niet; hij wordt het ook niet moe naar onze gebeden te luisteren. Op een keer liet Jehovah Jeremia een boodschap sturen naar een groep Joden die al in ballingschap in Babylon was. Ze waren achthonderd kilometer bij de tempel vandaan, ver van familie en vrienden in Juda. Maar dat ze zo ver van de tempel waren, weerhield Jehovah er niet van te luisteren naar hun verzoeken om gunst en hun uitingen van lof. Stel je terwijl je aan je eigen oprechte gebeden denkt, eens voor hoe vertroost de Joden zich gevoeld moeten hebben toen ze Gods woorden in Jeremia 29:10-12 hoorden. (Lees.)

11, 12. (a) Wat hield Jehovah de inwoners van Jeruzalem voor ogen? (b) Welke hulp kan iemand krijgen die streng onderricht ontvangen heeft?

¹¹ Nog een bewijs van Jehovah’s liefderijke goedheid zien we in zijn positieve instelling. Welke toekomst wachtte de inwoners van Jeruzalem toen de val van de stad dichterbij kwam en ze bleven rebelleren, wat neerkwam op opstand tegen God? Zouden ze sterven van de honger of door een Babylonisch zwaard? In het gunstigste geval wachtte hun een lange ballingschap en de dood in een ander land. Maar Jehovah had een ’goed woord’ voor degenen die berouw hadden en hun leven veranderden. Hij beloofde ’zijn aandacht op hen te richten’. Hij zou hen uit het verre Babylon ’terugbrengen naar deze plaats’, hun vaderland (Jer. 27:22). Als gevolg daarvan zouden ze uitroepen: „Prijst Jehovah der legerscharen, want Jehovah is goed; want tot onbepaalde tijd duurt zijn liefderijke goedheid!” — Jer. 33:10, 11.

¹² Jehovah is door zijn liefderijke goedheid een Bron van aanmoediging voor hen die van menselijk standpunt uit bezien in trieste omstandigheden verkeren. Er zijn in deze tijd personen die eens een deel waren van de christelijke gemeente maar die terecht streng onderricht hebben ontvangen. Ze zouden overweldigd kunnen zijn door schuldgevoel en nu kunnen aarzelen om tot Gods volk terug te keren. Ze vragen zich misschien af of Jehovah hen ooit kan vergeven en weer kan aanvaarden. De almachtige God heeft een ’goed woord’ voor zulke personen. Ze kunnen liefdevolle hulp krijgen om de nodige veranderingen in hun denken en gewoonten aan te brengen. En wat in de vorige paragraaf stond kan in beginsel op hen toegepast worden — Jehovah zal ’hen terugbrengen naar hun plaats’ bij zijn gelukkige volk (Jer. 31:18-20).

13. Waarom is de steun die Jehovah aan Jeremia gaf bemoedigend voor je?

¹³ Bovendien ondersteunt Jehovah als de God van liefderijke goedheid zijn getrouwe aanbidders loyaal. In deze laatste dagen van Satans wereld kunnen we erop vertrouwen dat Jehovah iedereen die het Koninkrijk op de eerste plaats stelt, zal bijstaan en beschermen. Vergeet niet dat Jeremia tijdens de laatste dagen van Jeruzalem op Jehovah vertrouwde voor voedsel en bescherming. Jehovah heeft de profeet nooit in de steek gelaten (Jer. 15:15; lees Klaagliederen 3:55-57). Als je om de een of andere reden onder grote druk staat, wees er dan van overtuigd dat Jehovah je loyale daden niet vergeet. Uit liefderijke goedheid wil hij je steunen zodat je ’niet aan je eind komt’ (Klaagl. 3:22).

14. Welk onrecht heb je onlangs gezien?

¹⁴ Sommige mensen zitten jaren in de gevangenis voor misdaden die ze niet hebben begaan. Er zijn zelfs gevallen geweest waarbij een rechtbank iemand ter dood veroordeelde en er pas na de executie bewijzen van zijn onschuld aan het licht kwamen. In sommige landen zijn ouders door gebrek aan voedsel zo wanhopig dat ze hun kinderen als slaaf verkopen zodat het gezin wat te eten kan krijgen. Hoe voel je je als je van zulk onrecht hoort? Hoe denk je dat Jehovah zich voelt? De Bijbel maakt duidelijk dat hij alle oorzaken van lijden weg wil nemen. Hij is de enige die dat kan. De armen en onschuldigen die nu lijden, kunnen dus moed vatten. Jehovah, de God van gerechtigheid, doet stappen om hen te bevrijden van hun ellende (Jer. 23:5, 6).

15, 16. (a) Welke realiteit over Jehovah werd door Jeremia belicht? (b) Waarom kun je op Gods wetten en beloften vertrouwen?

¹⁵ In Jeremia’s tijd waren sommigen zich bewust van Gods superieure rechtvaardigheid. De profeet opperde bijvoorbeeld de mogelijkheid dat de Israëlieten berouw zouden hebben van hun zonden en dan met hun daden, als een getuigenis van deze verandering van hart, als het ware zouden zeggen: „Zo waar Jehovah leeft in waarheid, in gerechtigheid en in rechtvaardigheid!” (Jer. 4:1, 2) En zo is dat ook, want er is in Jehovah’s voornemen geen plaats voor onrecht. Maar er zijn nog meer bewijzen dat Jehovah van gerechtigheid houdt.

¹⁶ Er bestaat geen twijfel over dat Jehovah zich aan zijn woord houdt en niet hypocriet is. Veel mensen breken beloften die ze aan anderen doen, maar hij doet dat niet. Zelfs de natuurwetten, die hij heeft ingesteld en waar wij voordeel van hebben, zijn onverbrekelijk (Jer. 31:35, 36). We kunnen ook vertrouwen op zijn beloften en rechterlijke beslissingen, want die zijn altijd goed. (Lees Klaagliederen 3:37, 38.)

17. (a) Wat doet Jehovah als hij kwesties beoordeelt? (b) Waarom kun je vertrouwen hebben in de manier waarop ouderlingen problemen in de gemeente afhandelen? (Zie het kader „Ze spreken recht voor Jehovah”.)

¹⁷ Als Jehovah een oordeel velt, gaat hij nooit op uiterlijke schijn af. Hij kijkt verder dan het voor de hand liggende en wil alle feiten weten. Hij stelt ook vast wat de motieven van de betrokkenen zijn. Artsen kunnen tegenwoordig met specialistische apparatuur en technieken in iemands hart kijken terwijl het pompt, waardoor ze meer te weten komen over de conditie ervan. Ze kunnen ook de nieren onderzoeken, die het bloed filteren. Jehovah kan veel meer. Hij onderzoekt het figuurlijke hart en beoordeelt iemands motieven, en hij onderzoekt de figuurlijke nieren, die de diepste gevoelens van de persoon afbeelden. Hij kan dus nagaan wat iemand ertoe heeft gebracht op een bepaalde manier te handelen en hoe hij over zijn daden denkt. En de Almachtige wordt niet overweldigd door alle details die zijn diepgaande onderzoek aan het licht brengt. Beter dan de meest wijze menselijke rechter gebruikt hij al die informatie op een correcte en evenwichtige manier om te bepalen hoe onze toekomst wordt. (Lees Jeremia 12:1a; 20:12.)

18, 19. Welke uitwerking kan het kennen van Gods gerechtigheid op ons hebben?

¹⁸ Er bestaat dus een deugdelijke basis om op Jehovah te vertrouwen, zelfs als je door vroegere fouten af en toe last van je geweten hebt. Vergeet nooit dat Jehovah geen volhardende aanklager is die naar een reden zoekt om te kunnen straffen. Hij is juist een meelevende Rechter die wil helpen. Als je je onzeker voelt door dingen die je vroeger hebt gedaan of door een geschil met iemand, vraag Jehovah dan „de twistzaken”, oftewel emotionele worstelingen, ’op te nemen’ zodat je de kwestie achter je kunt laten.c Met Gods hulp kun je gaan beseffen hoe waardevol hij het vindt dat je doorgaat met je heilige dienst. (Lees Klaagliederen 3:58, 59.)

¹⁹ Het is te begrijpen dat de God van volmaakte gerechtigheid verlangt dat zij die zijn goedkeuring zoeken, zelf gerechtigheid oefenen (Jer. 7:5-7; 22:3). Het goede nieuws onbevooroordeeld prediken is een belangrijke manier om goddelijke gerechtigheid te tonen. Als je gewetensvol nabezoeken brengt en Bijbelstudies leidt, weerspiegel je Gods superieure maatstaf van gerechtigheid op een heel nuttige manier. Hij wil namelijk dat alle soorten van mensen hem leren kennen en gered worden (Klaagl. 3:25, 26). Wat is het een voorrecht om een medewerker van God te zijn, en zijn gerechtigheid te weerspiegelen in dat levensreddende werk!

20. (a) Welk aspect van de manier waarop God met mensen omgaat, wordt door Jeremia belicht? (b) Wat heeft ’spijt gevoelen’ te maken met Jehovah’s vergeving? (Zie het kader „Hoe ’gevoelt Jehovah spijt’?”)

²⁰ Velen bezien de boeken Jeremia en Klaagliederen enkel als veroordelingen van slechtheid. Daarmee negeren ze hoe Jehovah zijn volk op een hartverwarmende manier vergeving aanbood, zoals in deze boeken te lezen is. Hij drong er bij de Joden op aan: „Keert alstublieft terug, een ieder van zijn slechte weg, en maakt uw wegen en uw handelingen goed.” Bij een andere gelegenheid spoorde Jeremia hen aan: „Maakt uw wegen en uw handelingen goed, en gehoorzaamt de stem van Jehovah, uw God, en Jehovah zal spijt gevoelen over de rampspoed die hij tegen u gesproken heeft” (Jer. 18:11; 26:13). In onze tijd vergeeft Jehovah nog steeds iedereen die oprecht berouw heeft en stopt met verkeerde praktijken.

21. Wat wil Jehovah bereiken als hij iemand vergeeft?

²¹ Maar Jehovah praat niet alleen over vergeving. Hij handelt er ook naar. Jehovah zei via Jeremia: „Keer toch terug, o afvallig Israël (...) Ik zal mijn aangezicht niet toornig op ulieden laten neerzien (...) Ik zal niet tot onbepaalde tijd gebelgd blijven” (Jer. 3:12). God voelt geen sluimerende woede of bitterheid als hij aanbidders van hem heeft vergeven. Hij wil juist graag de beschadigde verhouding herstellen, ook al heeft iemand iets verkeerds gedaan. Welke zonden iemand ook heeft begaan, als hij echt berouw heeft en Jehovah’s vergeving zoekt, zal Hij hem „terugbrengen” in Zijn gunst (Jer. 15:19). Die verzekering moet iedereen die van de ware God vervreemd is, aanmoedigen tot hem terug te keren. Jehovah’s vergeving is echt iets wat ons tot hem trekt. (Lees Klaagliederen 5:21.)

22, 23. Als je Jehovah navolgt in het vergeven van anderen, wat moet dan je doel zijn?

²² Als iemand je door ondoordachte woorden of daden heeft beledigd, zul je dan als Jehovah zijn? Over de Joden in de oudheid zei hij dat hij degenen die hij vergaf, zou „reinigen”. (Lees Jeremia 33:8.) Hij kan iemand reinigen in de zin dat hij de fout van iemand die berouw heeft achter zich laat, en hem een nieuwe start in Zijn dienst geeft. Als iemand door God vergeven wordt, betekent dat natuurlijk niet dat hij gereinigd is van overgeërfde onvolmaaktheid en nu volmaakt, zondeloos, is. Toch kunnen wij iets leren van wat God zei over het reinigen van mensen. We kunnen ernaar streven de fouten of beledigingen van een ander achter ons te laten, wat te vergelijken valt met het reinigen van de kijk die we persoonlijk op hem hebben.

²³ Stel dat je een mooie schaal of vaas hebt gekregen, een erfstuk misschien. Als die vies werd of er vlekken op kwamen, zou je hem dan meteen maar weggooien? Waarschijnlijk niet. Je zou vast proberen hem goed schoon te maken, en alle vuil en vlekken te verwijderen. Je wilt weer zien hoe mooi hij is en hoe hij glanst in het zonlicht. Zo kun je ook je best doen om alle wrok of gevoelens van ergernis tegenover een broeder of zuster die je iets heeft aangedaan, kwijt te raken. Vecht tegen de neiging om stil te blijven staan bij pijnlijke woorden of daden. Als het je lukt die achter je te laten, reinig je het beeld en de herinneringen in je hart van degene die je hebt vergeven. Nu je hart gereinigd is van negatieve gedachten over die persoon, sta je er meer voor open de vriendschap te hernieuwen die voorgoed verloren leek.

24, 25. Welke voordelen zal het voor je hebben als je Jehovah leert kennen zoals Josia hem kende?

²⁴ We hebben maar een paar van Jehovah’s eigenschappen en daden onderzocht waar we meer over te weten komen als we hem beter leren kennen. De voordelen die het voor ons heeft Jehovah echt te kennen, vormen een sterke motivatie om hem op een aanvaardbare manier te aanbidden. Wanneer we Jehovah net zo goed leren kennen als koning Josia hem kende, zullen we in ons leven veel geluk ervaren, wat nog een aspect van Gods persoonlijkheid is.

²⁵ Als we Jehovah beter leren kennen, zal onze band met anderen verrijkt worden. Wanneer we ons best doen om net als Jehovah liefderijke goedheid, gerechtigheid en vergevensgezindheid te tonen, zullen onze vriendschappen in de gemeente hechter en kostbaarder worden. Bovendien zullen we merken dat we beter kunnen onderwijzen bij het brengen van nabezoeken en het leiden van progressieve Bijbelstudies. Geïnteresseerden zullen zich meer aangetrokken voelen tot de christelijke levenswijze die ze bij ons zien. We zullen hen dus beter kunnen helpen Jehovah op een aanvaardbare manier te aanbidden en „de goede weg” te volgen (Jer. 6:16).