Wat betekenen het sleepnet en de vissen voor u?
„U is het gegeven de heilige geheimen van het koninkrijk der hemelen te begrijpen.” — MATTHEÜS 13:11.
1, 2. Waarom zouden wij ons voor Jezus’ illustraties kunnen interesseren?
VINDT u het leuk een geheim te weten of een raadsel op te lossen? Hoe zou u het vinden wanneer u hierdoor geholpen zou worden een duidelijker begrip van uw rol in Gods voornemen te krijgen? Gelukkig kunt u het voorrecht smaken zo’n inzicht te verwerven door middel van een illustratie die Jezus vertelde. Deze illustratie heeft velen die ze hoorden vertellen, in verwarring gebracht en sindsdien talloze anderen voor een raadsel geplaatst, maar u kunt ze begrijpen.
2 Merk op wat Jezus in Mattheüs hoofdstuk 13 over zijn gebruik van illustraties zei. Zijn discipelen vroegen: „Waarom spreekt gij tot hen door middel van illustraties?” (Mattheüs 13:10) Ja, waarom gebruikte Jezus illustraties die de meeste mensen niet zouden begrijpen? In vers 11 tot en met 13 gaf hij ten antwoord: „U is het gegeven de heilige geheimen van het koninkrijk der hemelen te begrijpen, maar hun is het niet gegeven. . . . Daarom spreek ik tot hen door middel van illustraties, omdat zij, ofschoon zij kijken, tevergeefs kijken, en ofschoon zij horen, tevergeefs horen, noch de betekenis ervan begrijpen.”
3. Hoe kan begrip van Jezus’ illustraties ons voordelen verschaffen?
3 Jezus paste vervolgens Jesaja 6:9, 10 toe, waarin gesproken wordt over een volk dat geestelijk doof en blind was. Maar wij hoeven zo niet te zijn. Als wij Jezus’ illustraties begrijpen en er in overeenstemming mee handelen, kunnen wij zeer gelukkig zijn — nu en in de nimmer eindigende toekomst. Jezus geeft ons de volgende liefdevolle verzekering: „Gelukkig zijn uw ogen . . . omdat ze zien, en uw oren omdat ze horen” (Mattheüs 13:16). Die verzekering geldt voor al Jezus’ illustraties, maar laten wij nu onze aandacht eens richten op de korte gelijkenis van het sleepnet, opgetekend in Mattheüs 13:47-50.
Een gelijkenis met een diepe betekenis
4. Wat vertelde Jezus bij wijze van illustratie, zoals opgetekend in Mattheüs 13:47-50?
4 „Het koninkrijk der hemelen [is] gelijk een sleepnet dat in de zee werd neergelaten en vissen van allerlei soort bijeenbracht. Toen het vol werd, trok men het op het strand, waarna men erbij ging zitten en de voortreffelijke vissen in vaten verzamelde, maar die welke ongeschikt waren, wegwierp. Zo zal het gaan in het besluit van het samenstel van dingen: de engelen zullen uitgaan en de goddelozen uit het midden der rechtvaardigen afscheiden en hen in de vuuroven werpen. Daar zullen zij wenen en knarsetanden.”
5. Wat voor vragen rijzen er met betrekking tot de betekenis van de gelijkenis van het sleepnet?
5 Waarschijnlijk hebt u wel eens mannen met een net zien vissen, in elk geval wel in een film of op de televisie, zodat het niet moeilijk is om u een voorstelling van Jezus’ gelijkenis te maken. Maar hoe staat het met de details en de betekenis? Jezus zei bijvoorbeeld dat deze illustratie over „het koninkrijk der hemelen” gaat. Toch bedoelde hij vast niet dat „allerlei” personen, zowel de voortreffelijke als de ongeschikte, ofte wel goddeloze, in het Koninkrijk zullen zijn. En wie zijn de vissers? Vond dit vissen en sorteren plaats in Jezus’ dagen, of zou het zich wellicht beperken tot onze tijd, „het besluit van het samenstel van dingen”? Ziet u zichzelf in deze gelijkenis? Hoe kunt u het vermijden uiteindelijk te behoren tot degenen die wenen en knarsetanden?
6. (a) Waarom dienen wij sterk geïnteresseerd te zijn in een begrip van de gelijkenis van het sleepnet? (b) Wat vormt een sleutel tot het begrip ervan?
6 Zulke vragen maken ons duidelijk dat deze illustratie toch niet zo eenvoudig is. Vergeet echter één ding niet: „Gelukkig zijn uw ogen . . . omdat ze zien, en uw oren omdat ze horen.” Laten wij zien of wij de betekenis van de illustratie kunnen uitvorsen, zodat onze oren niet onontvankelijk zijn en onze ogen niet gesloten voor de draagwijdte ervan. In feite beschikken wij al over een belangrijke sleutel om de betekenis ervan te ontsluiten. Het voorgaande artikel heeft ons verteld hoe Jezus Galilese vissers uitnodigde om dat beroep op te geven en een geestelijk werk als „vissers van mensen” ter hand te nemen (Markus 1:17). Hij zei tot hen: „Voortaan zult gij mensen levend vangen.” — Lukas 5:10.
7. Waarvan gaf Jezus een illustratie toen hij het over vissen had?
7 In overeenstemming daarmee beelden de vissen in deze gelijkenis mensen af. Wanneer vers 49 dus zegt dat de goddelozen van de rechtvaardigen worden gescheiden, worden hiermee geen rechtvaardige of goddeloze zeedieren bedoeld, maar mensen die rechtvaardig of goddeloos zijn. Ook dienen wij bij vers 50 niet te denken aan zeedieren die wenen of knarsetanden. Nee. Deze gelijkenis gaat over het bijeenbrengen van mensen en hun latere scheiding die, zoals de afloop te kennen geeft, zeer ernstig is.
8. (a) Wat kunnen wij te weten komen over de afloop voor de ongeschikte vissen? (b) Wat kunnen wij, in het licht van wat er over de ongeschikte vissen gezegd is, concluderen ten aanzien van het Koninkrijk?
8 Merk op dat de ongeschikte vissen, dat wil zeggen de goddelozen, in de vuuroven zullen worden geworpen, waar zij moeten wenen en knarsetanden. Elders bracht Jezus dat wenen en knarsetanden in verband met personen die zich buiten het Koninkrijk bevinden (Mattheüs 8:12; 13:41, 42). In Mattheüs 5:22 en 18:9 maakte hij zelfs melding van de „vurige Gehenna”, wat op een blijvende vernietiging duidt. Wordt daardoor niet te kennen gegeven hoe uiterst belangrijk het is de betekenis van deze illustratie te begrijpen en er in overeenstemming mee te handelen? Wij weten allemaal dat er geen goddelozen in Gods koninkrijk zijn en ook niet zullen zijn. Toen Jezus dus zei dat „het koninkrijk der hemelen gelijk een sleepnet” is, moet hij hebben bedoeld dat er in verband met Gods koninkrijk een karakteristiek kenmerk is dat op een sleepnet gelijkt dat neergelaten wordt om allerlei vissen bijeen te brengen.
9. Hoe zijn engelen betrokken bij de illustratie van het sleepnet?
9 Nadat het net was neergelaten en de vissen waren bijeengebracht, zou er een scheidingswerk plaatsvinden. Wie zouden daar volgens Jezus aan meedoen? Mattheüs 13:49 identificeerde deze sorteerders van vissen als engelen. Jezus vertelde ons dus dat engelen het opzicht zouden hebben over een instrument op aarde dat gebruikt wordt om mensen te identificeren — sommige die voortreffelijk zijn en geschikt voor het Koninkrijk der hemelen, en andere die ongeschikt blijken te zijn voor die roeping.
Het vissen — Wanneer?
10. Hoe kunnen wij beredeneren dat het vissen zich over een aanzienlijke tijdsperiode uitstrekte?
10 De context helpt ons uit te vinden wanneer dit van toepassing is. Kort hiervoor had Jezus een illustratie verteld over het zaaien van voortreffelijk zaad, waarna er vervolgens op het veld, dat de wereld afbeeldt, onkruid overheen gezaaid werd. In Mattheüs 13:38 had hij uiteengezet dat het voortreffelijke zaad een afbeelding vormde van „de zonen van het koninkrijk”, maar dat het onkruid „de zonen van de goddeloze” waren. Dit „voortreffelijke zaad” en het „onkruid” groeiden vele eeuwen lang naast elkaar op, tot de oogst in het besluit van het samenstel van dingen. Vervolgens werd het onkruid verzameld en daarna verbrand. Door dit dus te vergelijken met de illustratie van het sleepnet, zien wij dat het bijeenbrengen van vissen in het net zich over een lange tijdsperiode zou uitstrekken. — Mattheüs 13:36-43.
11. Hoe nam in de eerste eeuw een internationaal visserswerk een aanvang?
11 Volgens Jezus’ gelijkenis zouden de vissen zonder onderscheid bijeengebracht worden, want het sleepnet haalde zowel voortreffelijke als ongeschikte vissen binnen. Toen de apostelen nog leefden, bedienden de engelen die de leiding hadden over het visserswerk zich van Gods christelijke organisatie om „vissen” te vangen die gezalfde christenen werden. Men zou kunnen zeggen dat er vóór Pinksteren 33 G.T. ongeveer 120 discipelen door de visser Jezus werden gevangen (Handelingen 1:15). Maar toen de gemeente van gezalfde christenen eenmaal was opgericht, begon het visserswerk met het sleepnet-instrument en werden er duizenden voortreffelijke vissen gevangen. Vanaf 36 G.T. werd het visserswerk tot internationale wateren uitgebreid, toen heidenen tot het christendom werden getrokken en leden van Christus’ gezalfde gemeente werden. — Handelingen 10:1, 2, 23-48.
12. Wat kwam na de dood van de apostelen tot ontwikkeling?
12 In de eeuwen nadat de apostelen van het toneel waren verdwenen, bleven enkele christenen zich inspannen om de goddelijke waarheid te vinden en eraan vast te houden. Op z’n minst enkelen van hen genoten Gods goedkeuring, en hij zalfde hen met heilige geest. Toch kwam er met de dood van de apostelen een einde aan een belemmerende invloed, zodat een wijdverbreide afval tot ontwikkeling kon komen (2 Thessalonicenzen 2:7, 8). Er ontstond een organisatie die op onwaardige wijze beleed Gods gemeente te zijn. Ze beweerde ten onrechte de heilige natie te zijn die met Gods geest was gezalfd om met Jezus te regeren.
13. Waarom kan er gezegd worden dat de christenheid een rol speelde in het werken met het sleepnet?
13 Denkt u dat ontrouwe belijders van het christendom een rol speelden in de illustratie van het sleepnet? Ja, er kan beredeneerd worden dat op die vraag een bevestigend antwoord gegeven moet worden. Ook de christenheid was bij het symbolische sleepnet inbegrepen. Het is waar dat de Katholieke Kerk eeuwenlang heeft getracht het gewone volk de bijbel te onthouden. Niettemin hebben leden van de christenheid door de eeuwen heen een belangrijke rol gespeeld in het vertalen, afschrijven en verspreiden van Gods Woord. Later stichtten of ondersteunden kerken bijbelgenootschappen, die de bijbel in de talen van verafgelegen landen vertaalden. Ze zonden ook artsen en leraren als zendelingen uit, die bekeerlingen maakten die ’rijstchristenen’ waren. Hierdoor werden enorme hoeveelheden ongeschikte vissen bijeengebracht die niet Gods goedkeuring genoten. Toch werden hierdoor miljoenen niet-christenen in contact gebracht met de bijbel en met een vorm van het christendom, al was het dan een verbasterde vorm.
14. Hoe werd het vissen naar voortreffelijke vissen ondersteund door dingen die de kerken van de christenheid hadden gedaan?
14 Al die tijd bleven de enkele, hier en daar verspreide getrouwen die zich aan Gods Woord hielden, zich naar hun beste vermogen inzetten. In elke willekeurige tijdsperiode vormden zij Gods ware gezalfde gemeente op aarde. En wij kunnen er zeker van zijn dat ook zij bezig waren met het vangen van vissen, ofte wel mensen, van wie velen door God als voortreffelijk beschouwd en met zijn geest gezalfd zouden worden (Romeinen 8:14-17). Deze voortreffelijke belijders van het christendom waren in staat om bijbelse waarheid te brengen aan velen die rijstchristenen waren geworden of een mate van bijbelkennis hadden verworven uit de Schrift die door de bijbelgenootschappen van de christenheid in hun taal was vertaald. Het bijeenbrengen van voortreffelijke vissen vond wel degelijk voortgang, ook al waren de meeste die door de christenheid waren bijeengebracht, van Gods standpunt uit bezien ongeschikt.
15. Wat beeldt, kort gezegd, het sleepnet van de gelijkenis af?
15 Het sleepnet vormt dus een afbeelding van een aards instrument dat belijdt Gods gemeente te zijn en dat vissen bijeenbrengt. Het omvat zowel de christenheid als de gemeente van gezalfde christenen, waarvan de laatstgenoemde voortreffelijke vissen is blijven bijeenbrengen onder de onzichtbare leiding van de engelen, in overeenstemming met Mattheüs 13:49.
Onze tijd is een speciale periode
16, 17. Waarom is de tijd waarin wij leven, zo belangrijk in de vervulling van Jezus’ illustratie van het sleepnet?
16 Laten wij nu het tijdselement beschouwen. Eeuwenlang heeft het sleepnet-instrument zowel voortreffelijke vissen als veel ongeschikte vissen, of goddelozen, bijeengebracht. Toen kwam de tijd dat de engelen een uitermate belangrijk scheidingswerk gingen verrichten. Wanneer was dat? Welnu, vers 49 zegt duidelijk dat dit gedurende „het besluit van het samenstel van dingen” plaatsvindt. Dit sluit aan bij wat Jezus in de illustratie van de schapen en de bokken zei: „Wanneer de Zoon des mensen gekomen zal zijn in zijn heerlijkheid, en alle engelen met hem, dan zal hij op zijn glorierijke troon plaats nemen. En alle natiën zullen vóór hem vergaderd worden, en hij zal de mensen van elkaar scheiden, zoals een herder de schapen van de bokken scheidt.” — Mattheüs 25:31, 32.
17 In overeenstemming met Mattheüs 13:47-50 is er dus sinds in 1914 „het besluit van het samenstel van dingen” begon, onder leiding van engelen een uitermate belangrijk scheidingswerk aan de gang. Dit werd vooral duidelijk na 1919, toen het overblijfsel van gezalfden uit tijdelijke geestelijke knechtschap, of gevangenschap, werd bevrijd en een doeltreffender instrument werd om het visserswerk te volvoeren.
18. Hoe zijn de voortreffelijke vissen in vaten verzameld?
18 Wat zou er met de uitgesorteerde voortreffelijke vissen gebeuren? Vers 48 zegt dat de hemelse sorteerders van vissen „de voortreffelijke vissen in vaten verzamelde[n], maar die welke ongeschikt waren, wegwierp[en]”. De vaten zijn beschermende bakken waarin voortreffelijke vissen worden gedaan. Heeft dit zich in onze tijd voorgedaan? Beslist. De symbolische voortreffelijke vissen die levend gevangen worden, zijn bijeengebracht in gemeenten van ware christenen. Deze met vaten te vergelijken gemeenten hebben ertoe bijgedragen hen te beschermen en hen af te zonderen voor Gods dienst, is het niet? Toch zou iemand kunnen denken: ’Alles goed en wel, maar wat heeft dit met mijn huidige leven en mijn toekomst te maken?’
19, 20. (a) Waarom is het thans uitermate belangrijk de betekenis van deze gelijkenis te vatten? (b) Welk belangrijk visserswerk is er sinds 1919 verricht?
19 De vervulling van de hier besproken illustratie was niet beperkt tot de eeuwen die er verstreken tussen de apostolische tijd en 1914. Gedurende die periode bracht het sleepnetinstrument zowel valse belijders van het christendom als ware belijders bijeen. Ja, het bracht zowel ongeschikte als voortreffelijke vissen bijeen. Ook kwam er destijds omstreeks 1919 geen einde aan het door engelen verrichte scheidingswerk. Volstrekt niet. In sommige opzichten reikt deze illustratie van het sleepnet helemaal tot in onze tijd. Wij zijn erbij betrokken, en ook onze naaste toekomst is erbij betrokken. Het is gebiedend noodzakelijk dat wij begrijpen hoe en waarom dat zo is als wij willen dat over ons gezegd kan worden: „Gelukkig zijn uw ogen . . . omdat ze zien, en uw oren omdat ze [met begrip] horen.” — Mattheüs 13:16.
20 Waarschijnlijk weet u dat het gezalfde overblijfsel na 1919 het predikingswerk actief ter hand heeft genomen in samenwerking met de engelen, die het symbolische sleepnet bleven gebruiken om vissen op het strand te trekken teneinde de voortreffelijke vissen te scheiden van de ongeschikte. Gegevens uit die periode laten zien dat de vangst van voortreffelijke vissen, mensen die met Gods geest gezalfd zouden worden, voortduurde terwijl de laatste leden van de 144.000 door het symbolische net bijeengebracht werden (Openbaring 7:1-4). Maar tegen het midden van de jaren dertig kwam er over het algemeen genomen een einde aan het bijeenbrengen van voortreffelijke vissen, die met heilige geest gezalfd zouden worden. Zou de gemeente van het gezalfde overblijfsel zich als het ware van het net ontdoen en gewoon werkeloos neerzitten, wachtend op hun hemelse beloning? Beslist niet!
Uw betrokkenheid bij het vissen
21. Welk ander visserswerk heeft in onze tijd plaatsgevonden? (Lukas 23:43)
21 Jezus’ illustratie van het sleepnet richtte de aandacht op voortreffelijke vissen die beloond zouden worden met een plaats in het koninkrijk der hemelen. Toch wordt er, los van die illustratie, op een enorme schaal een ander symbolisch visserswerk verricht, zoals in het voorgaande artikel ook is toegelicht. Dit is niet gericht op de vangst van de in Jezus’ illustratie genoemde voortreffelijke gezalfde vissen, maar dient ertoe andere symbolische vissen levend te vangen en hun de schitterende hoop van leven op een paradijsaarde in het vooruitzicht te stellen. — Openbaring 7:9, 10; vergelijk Mattheüs 25:31-46.
22. Welke gelukkige uitkomst kan ons ten deel vallen, en wat is de andere mogelijkheid?
22 Indien u die hoop koestert, dan kunt u zich erover verheugen dat Jehovah tot op heden een levenreddend visserswerk heeft laten verrichten. Dit heeft het u mogelijk gemaakt een subliem vooruitzicht te verwerven. Vooruitzicht? Ja, dat is het juiste woord, want de afloop zal in overeenstemming zijn met onze nimmer aflatende getrouwheid jegens Degene die het nog steeds voortdurende visserswerk leidt (Zefanja 2:3). De illustratie zegt immers niet dat het met alle vissen die het sleepnet naar boven bracht, goed afloopt. Jezus zei dat de ongeschikte vissen, of de goddelozen, van de rechtvaardigen gescheiden zullen worden. Met welk doel? In Mattheüs 13:50 beschreef Jezus het ernstige gevolg: De ongeschikte vissen of goddelozen worden in de vuuroven geworpen, wat hun eeuwige vernietiging betekent. — Openbaring 21:8.
23. Wat maakt het visserswerk zo belangrijk voor onze tijd?
23 De voortreffelijke gezalfde vissen, alsook de symbolische vissen die eeuwig op aarde mogen leven, wacht een glorierijke toekomst. De engelen hebben dus alle reden om erop toe te zien dat op dit ogenblik een succesvol visserswerk over de gehele aarde wordt verricht. En wat een vangst wordt er binnengehaald! Men zou mogen zeggen dat het eigenlijk net zo’n wonderbare vangst is als die welke de apostelen binnenhaalden toen zij op aanwijzing van Jezus hun letterlijke netten neerlieten.
24. Wat zullen wij met betrekking tot het geestelijke vissen willen doen?
24 Hebt u een zo actief mogelijk aandeel aan dit levenreddende geestelijke visserswerk? Ongeacht hoe groot ons persoonlijke aandeel tot nu toe is geweest, het zal elk van ons goeddoen als wij kijken naar wat op wereldomvattende schaal tot stand wordt gebracht met betrekking tot het grootse en levenreddende visserswerk dat thans voortgang vindt. Dit zal ons aanzetten tot nog grotere ijver in het neerlaten van de netten voor een vangst in de tijd die vlak voor ons ligt! — Vergelijk Mattheüs 13:23; 1 Thessalonicenzen 4:1.
Kunt u zich deze punten herinneren?
◻ Wat wordt afgebeeld door de twee soorten vissen in Jezus’ gelijkenis van het sleepnet?
◻ In welke zin zijn de kerken van de christenheid bij het werken met het sleepnet betrokken geweest?
◻ Waarom is het vissen dat in onze tijd plaatsvindt, zo uitermate belangrijk?
◻ Tot wat voor zelfonderzoek moet de gelijkenis van het sleepnet een ieder van ons aanzetten?
[Illustratie op blz. 18]
Eeuwenlang is er al op de Zee van Galilea gevist
[Verantwoording]
Pictorial Archive (Near Eastern History) Est.