Wanneer woorden wapens worden
„Er bestaat er een die onbezonnen spreekt als met de steken van een zwaard.” — SPREUKEN 12:18.
„NOG maar enkele weken na de bruiloft begon het al”, vertelt Elaine.a „Onvriendelijke opmerkingen, kleinerende commentaren en pogingen om me te vernederen. Ik was niet tegen mijn man opgewassen. Met zijn snelle verstand en snelle tong kon hij alles wat ik zei verdraaien.”
Haar hele huwelijk door heeft Elaine blootgestaan aan een geniepige soort mishandeling die geen littekens achterlaat en weinig medegevoel oproept. Helaas is haar situatie met het verstrijken van de jaren niet verbeterd. „We zijn nu ruim twaalf jaar getrouwd”, zegt zij. „Er gaat geen dag voorbij of hij laat zich kritisch en sarcastisch tegen me uit en gebruikt hardvochtige, grove taal.”
De bijbel overdrijft niet wanneer hij zegt dat de tong „een weerspannig, schadelijk ding, vol dodelijk gif” kan zijn (Jakobus 3:8; vergelijk Psalm 140:3). Dat gaat vooral op in het huwelijk. „Wie ooit gezegd heeft ’schelden doet geen zeer, slaan veel meer’, wist niet waar hij het over had”, zegt een vrouw die Lisa heet. — Spreuken 15:4.
Ook mannen kunnen het mikpunt zijn van verbale agressie. „Weet u hoe het is om met een vrouw te leven die je constant een leugenaar, een stomme idioot of erger nog noemt?”, vraagt Mike, wiens vier jaar oude huwelijk met Tracy op springen staat. „Ik kan de dingen die ze tegen me zegt niet eens in net gezelschap herhalen. Daarom kan ik niet met haar praten en daarom blijf ik zo lang op mijn werk. Daar heb ik meer rust dan thuis.” — Spreuken 27:15.
Terecht vermaande de apostel Paulus christenen: „Geschreeuw en schimpend gepraat worde uit uw midden weggenomen” (Efeziërs 4:31). Maar wat is „schimpend gepraat”? Paulus onderscheidt het van „geschreeuw” (Grieks: krauʹge), dat slechts duidt op stemverheffing. „Schimpend gepraat” (Grieks: bla·sfeʹmi·a) heeft meer betrekking op de inhoud van de boodschap. Is het tiranniek, boosaardig, vernederend of kwetsend, dan is het schimpend gepraat — of het nu geschreeuwd of gefluisterd wordt.
De wonden die woorden slaan
Een patroon van hardvochtige taal kan aan een huwelijk gaan knagen, net zoals oceaangolven vast gesteente kunnen uithollen. „Hoe groter de intensiteit en hoe langer de duur,” schrijft dr. Daniel Goleman, „hoe groter ook het gevaar. . . . Als kritiek en verachting of walging een gewoonte worden, wijst dat op gevaar, omdat dit aangeeft dat een man of vrouw in stilte een oordeel heeft geveld ten nadele van de partner.” Als de genegenheid afneemt, zijn man en vrouw op den duur, zoals ergens gezegd wordt, „wel wettelijk maar niet emotioneel gehuwd”. En na verloop van tijd zijn zij misschien helemaal niet meer gehuwd.
De schade die schelden aanricht, kan zich echter tot meer dan het huwelijk zelf uitstrekken. Een bijbelspreuk zegt: „Wegens de smart van het hart is er een terneergeslagen geest” (Spreuken 15:13). De stress die voortvloeit uit een constant spervuur van kwetsende woorden, kan een zware tol eisen van iemands gezondheid. Zo bleek uit een onderzoek ingesteld door de University of Washington (VS) dat een vrouw die voortdurend beschimpt wordt, vatbaarder kan zijn voor verkoudheden, blaasontsteking, schimmelinfecties en maag-darmstoornissen.
Veel vrouwen die zowel verbale als lichamelijke mishandeling te verduren hebben gekregen, merken op dat woorden harder kunnen aankomen dan vuisten. „De bloeduitstortingen van zijn klappen genazen ten slotte wel en verdwenen,” zegt Beverly, „maar ik zal nooit de afschuwelijke dingen vergeten die hij zei over mijn uiterlijk, over mijn koken, hoe ik de kinderen verzorg.” Julia denkt er vrijwel hetzelfde over. „Ik weet dat het gek klinkt,” zegt zij, „maar ik heb liever dat hij me slaat en dat het dan voorbij is, dan dat hij urenlang met woorden die kat-en-muisspelletjes met me speelt.”
Maar waarom beschimpen sommige mensen de persoon die zij naar eigen zeggen liefhadden en schelden zij hem of haar de huid vol? Deze vraag wordt in het volgende artikel besproken.
[Voetnoten]
a Enkele namen in deze reeks artikelen zijn veranderd.
[Inzet op blz. 4]
„Ik heb liever dat hij me slaat en dat het dan voorbij is, dan dat hij urenlang met woorden die kat-en-muisspelletjes met me speelt”
[Inzet op blz. 4]
„Weet u hoe het is om met een vrouw te leven die je constant een leugenaar, een stomme idioot of erger nog noemt?”