Wees redelijk in wat je van jezelf verwacht, en wees blij
„HET is me weer niet gelukt!” Hoe vaak heb je zoiets al niet gezegd omdat je het doel dat je voor ogen stond niet kon bereiken? Een jonge christelijke moeder zou zo’n verzuchting kunnen slaken omdat ze zich afgemat voelt door de voortdurende aandacht die ze aan haar pasgeboren kind moet geven en het haar dwarszit dat ze niet wat meer aandacht aan geestelijke zaken kan besteden. Een andere christen kan zich beperkt voelen door zijn opvoeding en denken dat hij nooit genoeg doet in de gemeente. Een oudere Getuige kan zich neerslachtig voelen omdat ze niet zo veel in de dienst kan doen als toen ze meer energie had en mobieler was. „Bij een lezing over de pioniersdienst kan ik soms mijn tranen niet bedwingen”, vertelt Christiane. Haar gezinssituatie maakt het haar onmogelijk om in Jehovah’s dienst te doen wat ze zou willen.
Hoe kunnen we met zulke gevoelens omgaan? Hoe hebben sommige christenen een reële kijk op hun omstandigheden kunnen ontwikkelen? Wat zijn de voordelen als je evenwichtig bent in wat je van jezelf verwacht?
Wees redelijk
Paulus reikt ons een sleutel aan voor het behouden van onze vreugde als hij zegt: „Verheugt u altijd in de Heer. Nogmaals zal ik zeggen: Verheugt u! Laat uw redelijkheid aan alle mensen bekend worden” (Fil. 4:4, 5). Om vreugde en voldoening uit onze dienst voor God te putten, moeten we ons redelijke doelen stellen afhankelijk van onze bekwaamheden en omstandigheden. Als we koste wat het kost onredelijke doelen willen bereiken, halen we ons onnodige stress op de hals. Daar staat tegenover dat we moeten oppassen dat we niet te toegeeflijk voor onszelf worden door onze ’beperkingen’ te gebruiken als een excuus om het langzamer aan te gaan doen in de velddienst dan nodig is.
Wat onze omstandigheden ook mogen zijn, Jehovah verlangt dat we hem het allerbeste geven: van ganser harte en met heel onze ziel verrichte dienst (Kol. 3:23, 24). Zouden we Jehovah minder geven dan het beste wat we kunnen, dan zouden we niet naar onze opdracht aan hem leven (Rom. 12:1). Bovendien zouden we ons beroven van de diepe voldoening, ware vreugde en andere rijke zegeningen die uit van ganser harte verrichte dienst voortvloeien. — Spr. 10:22.
In het woord dat in de Bijbel met „redelijk” is vertaald, ligt het hebben van consideratie opgesloten. De letterlijke betekenis ervan is „toegevend; inschikkelijk” (Jak. 3:17, vtn.). Het woord brengt ook de gedachte over van niet al te streng zijn. Als we redelijk zijn, zullen we dus een evenwichtige kijk op onze omstandigheden kunnen hebben. Is dat moeilijk? Sommigen hebben daar inderdaad moeite mee, ook al zijn ze vaak wel in staat anderen met consideratie te bezien. Stel dat een goede vriend tekenen van uitputting vertoont omdat hij te veel doet, zouden we dan niet proberen hem ervan te overtuigen dat hij er verstandig aan zou doen wat veranderingen in zijn leven aan te brengen? Zo moeten we ook zelf de signalen leren herkennen die ons vertellen dat we onze grenzen overschrijden. — Spr. 11:17.
Het kan nog moeilijker zijn een redelijke kijk op onze beperkingen te hebben als we door veeleisende ouders zijn grootgebracht. Sommigen hadden in hun kinderjaren het gevoel dat ze altijd meer moesten doen of beter moesten zijn om de liefde van hun ouders te verdienen. Als dat met ons het geval was, hebben we misschien een verkeerd beeld van Jehovah’s kijk op ons. Jehovah houdt van ons omdat we hem van ganser harte dienen. Gods Woord verzekert ons dat Jehovah „zeer goed [weet] hoe wij zijn gevormd, gedachtig dat wij stof zijn” (Ps. 103:14). Hij kent onze beperkingen en houdt van ons als we hem desondanks ijverig dienen. Door in gedachte te houden dat onze God geen strenge meester is, worden we geholpen bescheiden te zijn in wat we van onszelf verwachten en onze beperkingen te erkennen. — Micha 6:8.
Toch vinden sommigen het moeilijk zo’n evenwichtige houding te ontwikkelen. Als dat in jouw geval zo is, zou je de hulp kunnen inroepen van een ervaren christen die jou goed kent (Spr. 27:9). Wil je bijvoorbeeld als gewone pionier dienen? Dat is een uitstekend doel! Kost het je moeite het te verwezenlijken? Dan heb je misschien hulp nodig om je leven te vereenvoudigen. Of het kan zijn dat de christelijke vriend of vriendin in wie je vertrouwen hebt, met je wil bespreken of de gewone pioniersdienst momenteel wel een praktisch doel is, gezien de vele gezinsverantwoordelijkheden die je hebt. Hij of zij zou je kunnen helpen na te gaan of de extra activiteiten die je op je wilt nemen wel binnen je bereik liggen, of welke verandering je misschien in staat zou stellen meer te doen. Een echtgenoot is ook de aangewezen persoon om zijn vrouw te helpen een tempo te vinden dat bij haar mogelijkheden past. Hij zou bijvoorbeeld kunnen voorstellen dat ze eerst wat uitrust voordat ze aan een nieuwe maand van extra activiteiten begint. Dat zou haar energie kunnen opbouwen en haar kunnen helpen haar vreugde in de dienst te behouden.
Concentreer je op dingen die je kunt doen
Door een hoge leeftijd of een slechte gezondheid kunnen we beperkt zijn in wat we in Jehovah’s dienst kunnen doen. Als ouder kun je de indruk hebben dat je weinig aan persoonlijke studie of de vergaderingen hebt doordat veel van je tijd en energie wordt opgeslokt door je kinderen. Maar kan het zijn dat je, doordat je je op je beperkingen concentreert, soms niet ziet wat nog wel binnen je bereik ligt?
Duizenden jaren geleden uitte een zekere leviet een verlangen dat hij onmogelijk kon bevredigen. Hij had het voorrecht elk jaar twee weken in de tempel te dienen. Maar hij uitte de loffelijke wens blijvend bij het altaar te wonen (Ps. 84:1-3). Wat heeft die gelovige man geholpen tevreden te zijn? Hij besefte dat één enkele dag in de tempelvoorhoven al een uniek voorrecht was (Ps. 84:4, 5, 10). Zo moeten ook wij niet stilstaan bij onze beperkingen maar proberen de mogelijkheden te zien en te waarderen die wel binnen ons bereik liggen.
Neem een voorbeeld aan Nerlande, een zuster in Canada. Ze zit in een rolstoel en voelde zich erg beperkt in wat ze in de dienst kon doen. Haar kijk veranderde echter toen ze een vlakbij gelegen winkelcentrum als haar persoonlijke predikingsgebied ging beschouwen. Ze vertelt: „Ik zit in mijn rolstoel bij een bankje in het winkelcentrum en vind het fijn om mensen die daar even komen zitten om uit te rusten getuigenis te geven.” Nerlande put veel voldoening uit die waardevolle vorm van velddienst.
Breng zo nodig veranderingen aan
Een zeilschip kan met de wind in de zeilen op volle snelheid varen. Maar als de zeeman aan het roer met een felle storm te maken krijgt, is hij gedwongen de zeilvoering aan te passen. Hij heeft geen controle over de storm, maar door veranderingen aan te brengen kan hij wel de controle over zijn zeilschip houden. In dezelfde trant hebben we vaak geen controle over ongunstige stormachtige omstandigheden die zich in het leven voordoen. Maar we kunnen wel zo veel mogelijk de controle over ons leven houden door de manier waarop we onze fysieke, mentale en emotionele krachten gebruiken aan te passen. Als we rekening houden met onze nieuwe omstandigheden, zullen we geholpen worden onze voldoening en vreugde in Gods dienst te behouden. — Spr. 11:2.
Hier volgen een paar voorbeelden. Als onze energie beperkt is, kan het handig zijn om afmattende activiteiten vroeger op de dag te vermijden zodat we ’s avonds nog de energie hebben om een vergadering bij te wonen. Daardoor zullen we ten volle profijt kunnen trekken van onze omgang met medechristenen. Of als een moeder niet van huis tot huis kan prediken omdat haar kind ziek is, kan ze het praktisch vinden een zuster uit te nodigen om thuis samen telefoongetuigenis te geven terwijl het kind slaapt.
Stel dat je omstandigheden niet toelaten dat je alles wat op de gemeentevergaderingen wordt besproken van tevoren bestudeert, wat dan? Je zou kunnen vaststellen hoeveel je kunt voorbereiden en dat dan zo goed mogelijk kunnen doen. Door onze onmiddellijke doelen bij te stellen, kunnen we actief en gelukkig blijven.
Het bijstellen van onze doelen kan vastberadenheid en moeite vergen. Serge en Agnès, een in Frankrijk woonachtig echtpaar, moesten hun plannen ingrijpend veranderen. „Toen we hoorden dat Agnès in verwachting was, was onze droom om zendeling te worden vervlogen”, vertelt Serge. Hij is nu de vader van twee levenslustige meisjes en legt uit hoe ze zich als echtpaar een nieuw doel stelden: „Nu we niet in het buitenland konden dienen, besloten we ’zendelingen’ in eigen land te worden. We gingen in een anderstalige groep dienen.” Is dat nieuwe doel hun goed bevallen? Serge merkt op: „We voelen ons heel nuttig in de gemeente.”
Odile, een zuster in Frankrijk die in de zeventig is en last heeft van osteoartritis in haar knieën, kan niet lang staan. Ze was ontmoedigd omdat haar fysieke problemen het haar onmogelijk maakten van huis tot huis te prediken. Maar ze gaf het niet op. Ze ging in plaats daarvan telefoongetuigenis geven. Ze vertelt: „Het is makkelijker en leuker dan ik dacht!” Die manier van prediken heeft haar de motivatie voor de prediking teruggegeven.
Redelijke verwachtingen werpen zegeningen af
Door aan een redelijke kijk op wat we kunnen doen te werken, besparen we ons veel frustraties. Als we ons evenwichtige doelen stellen, hebben we het gevoel dat we ondanks onze beperkingen iets bereiken. Op die manier verheugen we ons over hetgeen we tot stand kunnen brengen, ook al is het betrekkelijk weinig. — Gal. 6:4.
Als we ernaar streven evenwichtig te zijn in wat we van onszelf verwachten, zullen we attenter worden tegenover medechristenen. Omdat we hun beperkingen kennen, zullen we altijd dankbaar zijn voor wat ze voor ons doen. Door waardering te tonen voor alle aangeboden hulp, dragen we bij tot een geest van samenwerking en wederzijds begrip (1 Petr. 3:8). Bedenk dat Jehovah, onze liefdevolle Vader, nooit meer van ons verlangt dan we kunnen geven. En als we evenwichtige verwachtingen hebben en ons redelijke doelen stellen, zullen onze geestelijke activiteiten ons meer voldoening en vreugde geven.
[Inzet op blz. 29]
Om vreugde en voldoening uit onze dienst voor God te putten, moeten we ons op basis van onze mogelijkheden en omstandigheden redelijke doelen stellen
[Illustratie op blz. 30]
Nerlande vindt het heerlijk in de bediening te doen wat ze kan
[Illustratie op blz. 31]
Leer ’de zeilvoering aan te passen’
[Verantwoording]
© Wave Royalty Free/age fotostock
[Illustratie op blz. 32]
Het nieuwe doel is Serge en Agnès goed bevallen